Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25.05.2017 r., znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. na podstawie art. 57 w zw. z art. 58 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016 r., poz. 887 ze zmianami), odmówił ubezpieczonemu M. M. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy podnosząc, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 23.05.2017 r. ustaliła, iż ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył ubezpieczony M. M. odomagając się jej zmiany i przyznania prawa do zaświadczenia. Powód nie zgodził się z ustaleniem organu rentowego, że nie jest niezdolny do pracy. Odwołujący wskazał, iż z uwagi na występujące u niego schorzenia natury psychicznej jest niezdolny do pracy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony M. M. złożył w dniu 22.02.2017 r. wniosek o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 30.03.2017 r. oraz Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 23.05.2017 r. ustalili, iż ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

Sąd poddał powyższe orzeczenia weryfikacji dopuszczając dowód z opinii biegłych lekarzy.

Biegli sądowi specjalista z zakresu medycyny przemysłowej dr n. med. I. D., specjalista z zakresu psychiatrii dr n. med. J. S., specjalista z zakresu psychologii mgr R. K. rozpoznali u ubezpieczonego:

- zaburzenia depresyjne nawracające;

- obniżony poziom funkcjonowania poznawczego.

Biegli sądowi na podstawie przeprowadzonych badań sądowo-lekarskich oraz po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną znajdującą się w aktach sprawy stwierdzili, że ubezpieczony utracił w znacznym stopniu zdolność do wykonywania zatrudnienia zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji i jest częściowo niezdolny do pracy, okresowo od dnia złożenia wniosku o rentę do 31.12.2018 r.

Biegli sądowi nadmienili, że występujące u ubezpieczonego objawy w postaci obniżenia nastroju, nasilenia lęku, uczucia ciągłego zmęczenia, wycofania, utraty zainteresowań, zaburzenia snu, mogą powodować trudności w organizowaniu codziennego toku zajęć, w zakresie współpracy, motywacji oraz wykonywaniu i wydajności pracy. Ponadto, problemy natury psychicznej mogą również stanowić przyczynę ograniczeń w zakresie zatrudnienia związanego z wysokimi wymaganiami dotyczącymi tempa pracy, ciągłej dyspozycyjności, bieżącej i systematycznej oceny.

Biegli podnieśli, że stwierdzone u M. M. objawy psychopatologiczne mają nasilenie w stopniu uniemożliwiającym regularne wykonywanie zatrudnienia w celu osiągnięcia wynagrodzenia zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji. Biegli sądowi orzekli, że odwołujący jest okresowo częściowo niezdolny do pracy do 31 grudnia 2018 r., od dnia złożenia wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Biegli stwierdzili nadto, iż skarżący wymaga dalszego leczenia w celu zapewnienia efektywnej długotrwałej poprawy.

W wyniku przeprowadzonego u ubezpieczonego badania psychiatryczno-psychologicznego stwierdzono, co następuje. W treści myślenia powoda dominują depresyjne zniekształcenia poznawcze: myślenie tunelowe, negatywne oczekiwania, obniżona samoocena, pesymistyczna, podszyta strachem interpretacji wydarzeń. Intelekt, w ocenie klinicznej, obniżony do różnicowania ze skutkami zaburzeń afektywnych. U odwołującego zaobserwowano wyraźne osłabienie procesów poznawczych, szczególnie związanych z mową i językiem. M. M. słabo rozumie komunikaty słowne, wymaga dopowiedzeń, dopytywania.

Ubezpieczony posiada wykształcenie zawodowe w zawodzie rzeźnika – wędliniarza. Pracował w latach 1982-1998 jako rzeźnik, w latach 1998-2011 jako pakowacz szkła, wartownik, pracownik gospodarczy, w latach 2011-2014 przy obsłudze maszyn introligatorskich, w okresie od 2015 r. do 27.04.2017 r. jako pakowacz – pomocnik operatora maszyn. Powód wykorzystał 182 dni zasiłku chorobowego od 03.10.2016 r. do 02.04.2017 r.

- dowody: dokumentacja medyczna ubezpieczonego (k. 23 akt sądowych); opinia sądowo – lekarska z dnia 25.08.2017 r. (k. 26-27 akt sądowych); dokumentacja zawarta w aktach rentowych ZUS

Sąd Okręgowy dokonał powyższych ustaleń faktycznych na podstawie dokumentacji zebranej w aktach sądowych, w aktach rentowych. Ustalenia faktyczne dotyczące stanu zdrowia odwołującego i jego wpływu na zdolność M. M. do pracy, Sąd Okręgowy oparł przede wszystkim na dowodzie z opinii biegłych sądowych z 25.08.2017 r. Biegli sądowi sporządzili opinię po dokonaniu szczegółowej analizy akt sprawy, mając na względzie całą dostępną dokumentację lekarską, a nade wszystko po przeprowadzeniu badania przedmiotowego ubezpieczonego. Poczynione przez nich ustalenia i wnioski zostały sformułowane w sposób jasny, precyzyjny, a końcowe stanowisko zostało szczegółowo, przekonująco i w sposób logiczny uzasadnione. Zaprezentowane konkluzje są jednoznaczne, a ich uzasadnienie przedstawione zostało w sposób przystępny i zrozumiały. Przeprowadzone dowody posłużyły do ustalenia okoliczności faktycznych, których to ustalenie było niezbędne do wydania rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Sąd rozważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługiwało na uwzględnienie.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016 r., poz. 887), niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

Z treści art. 12 ust. 2, 3 ustawy emerytalnej wynika, iż częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, a całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.

Zgodnie z brzmieniem art. 57 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresie ubezpieczenia albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tego okresu.

Biegli sądowi orzekli, iż odwołujący jest okresowo częściowo niezdolny do pracy do 31 grudnia 2018 r. Biegli sądowi nie podzielili oceny stanu zdrowia ubezpieczonego dokonanej przez Komisję Lekarską ZUS w przedmiocie tego, iż M. M. nie jest niezdolny do pracy.

Przedmiotem niniejszego postępowania było to, czy odwołujący M. M. jest niezdolny do pracy. Sąd dopuścił w niniejszej sprawie dowód z opinii biegłych sądowych z dziedzin medycznych adekwatnych do schorzeń występujących u ubezpieczonego. Biegli sądowi w wydanej w przedmiotowej sprawie opinii, która w ocenie Sądu jest miarodajna, w oparciu o dokumentacją lekarską M. M. oraz po przeprowadzeniu badań ubezpieczonego, w sposób jasny, klarowny i nie budzący wątpliwości skonstatowali, iż odwołujący jest częściowo niezdolny do pracy. Trzeba podnieść, iż Sąd w sprawach dotyczących kwestii niezdolności do pracy dokonuje rozstrzygnięcia opierając się na opiniach biegłych sądowych, tj. osób posiadających medyczne wiadomości specjalne. Zarówno w doktrynie jak i w judykaturze wskazuje się, iż ustalenie czy odwołujący jest niezdolny do pracy przez sąd może nastąpić wyłącznie w oparciu o opinię sporządzoną przez biegłych, która nie może być zastępowana innymi dowodami, np. zeznaniami świadków. Dowód z opinii lekarskiej w tej kategorii spraw jest, więc dowodem koronnym, analizującym i sumującym przeciwstawne oceny prezentowane przez strony ("Dowód z opinii lekarza biegłego w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych" SSN Beata Gudowska, Przegląd Ubezpieczeń Społecznych i Gospodarczych 2001 r., Nr 6, s. 8-12; wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 23 września 2015 r., sygn. akt III AUa 431/15; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 19 maja 2015 r., sygn. akt III AUa 1385/14; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 14 kwietnia 2015 r., sygn. akt III AUa 1093/14).

Mając na względzie poczynione ustalenia faktyczne oraz zgromadzony materiał w toku postępowania dowodowego, Sąd uznaje, iż stan zdrowia ubezpieczonego czyni go okresowo częściowo niezdolnym do pracy od dnia złożenia wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy do 31 grudnia 2018 r. Przyczynami częściowej niezdolności do pracy ubezpieczonego są występujące u niego schorzenia w postaci zaburzeń depresyjnych nawracających oraz obniżonego poziomu funkcjonowania poznawczego. Należy stwierdzić, iż jak wynika z treści opinii biegłych sądowych, występujące u ubezpieczonego objawy powodują trudności w organizowaniu codziennego toku zajęć, w zakresie współpracy, motywacji oraz w wydajnym wykonywaniu pracy. Problemy natury psychicznej stanowią przeciwwskazanie do podjęcia przez odwołującego M. M. zatrudnienia, związanego z wysokimi wymaganiami dotyczącymi tempa pracy, konieczności pozostawania w ciągłej dyspozycyjności oraz bycia poddawanym bieżącej, systematycznej ocenie. Zatem nie ma wątpliwości, że stwierdzone u skarżącego schorzenia uniemożliwiają mu regularne wykonywanie pracy zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji.

W świetle okoliczności przedmiotowej sprawy, w szczególności w świetle opinii biegłych sądowych, nie ma wątpliwości, iż odwołujący jest okresowo częściowo niezdolny do pracy do 31 grudnia 2018 r. W ocenie Sądu nie było potrzeby kontynuowania postępowania dowodowego, gdyż wydana w przedmiotowej sprawie opinia biegłych sądowych była jasna, zrozumiała oraz logicznie uzasadniona. Co więcej, trzeba zwrócić uwagę na to, iż żadna ze stron postępowania nie wniosła zastrzeżeń do opinii biegłych sądowych. Ponadto, pełn. ZUS na rozprawie w dniu 15.02.2018 r. wniósł o uwzględnienie odwołania M. M.. Niezdolność do pracy ubezpieczonego wystąpiła w wymaganym cytowanym przepisem art. 57 ustawy o emeryturach i rentach z FUS okresie, ponadto legitymuje się on wymaganym pięcioletnim okresem zatrudnienia w okresie dziesięciolecia poprzedzającego datę złożenia wniosku o rentę, co nie było przez ZUS kwestionowane.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 47714 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu M. M. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 3 kwietnia 2017 r. do 31 grudnia 2018 r. Należy wskazać, że jak wynika z okoliczności faktycznych sprawy odwołujący do dnia 02.04.2017 r. pobierał zasiłek chorobowy. Zgodnie z treścią art. 100 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, jeżeli ubezpieczony pobiera zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wypłacane na podstawie przepisów Kodeksu pracy, prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty szkoleniowej powstaje z dniem zaprzestania pobierania tego zasiłku, świadczenia lub wynagrodzenia. W konsekwencji, Sąd przyznał powodowi prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy od dnia 03.04.2017 r., tj. w dniu zaprzestania pobierania przez odwołującego zasiłku chorobowego.

W punkcie 2. wyroku Sąd zgodnie z treścią przepisu art. 118 ust. 1a ustawy emeryturach i rentach z FUS z urzędu orzekł w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Sąd uznał, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, gdyż – w ocenie Sądu – schorzenia natury psychicznej na które cierpi ubezpieczony są bardzo trudne do jednoznacznego zdiagnozowania, a stan psychiczny cechuje znaczna chwiejność i zmienność nastroju stąd trudność w ustaleniu niezdolności do pracy, która wyłoniła się w postępowaniu przed organem rentowym.

SSO Elżbieta Pietrzak