Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 grudnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Grudziądzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 6 grudnia 2017 r. w Grudziądzu na rozprawie

sprawy z powództwa J. Z.

przeciwko D. L.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 917,00 zł (dziewięćset siedemnaście złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1705/17

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 6 grudnia 2017 r.

J. Z. wniósł o zasądzenie od D. L. kwoty 5.000 zł tytułem zadośćuczynienia za to, że wskazała na niego, jako osobę, która rzekomo dopuściła się czynu zabronionego polegającego na tym, że w dniu 2 marca 2015 r. w G. w celu użycia za autentyczny dokonała podrobienia podpisu diagnosty Ł. Z. oraz jego pieczęci, przystawiając ją i składając podpis w miejscu ,,termin badania technicznego” w dowodzie rejestracyjnym pojazdu marki P. (...) o nr rejestracyjnym (...) i taki dokument jako autentyczny przekazała właścicielowi pojazdu (pozwanej). Zdaniem powoda, pomówienie go przez pozwaną o fakty, które absolutnie nie miały miejsca, doprowadziło do naruszenia jego dóbr osobistych i to w sposób niezmiernie go krzywdzący, powodujący, iż postrzegany jest jako przestępca. Według powoda, tak w szczególności funkcjonuje to w szeroko rozumianym środowisku Komendy Miejskiej Policji w G. (dalej: K.). Powód zaznaczył, że jest osobą znaną i takie okoliczności rozpowszechniają się też na zewnątrz K..

Powód żądał nadto zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 5.000 zł od dnia doręczenia pozwanej odpisu pozwu i zasądzenia od pozwanej zwrotu kosztów procesu (k. 2-3 akt).

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Zaprzeczyła, aby naruszyła dobra osobiste powoda. Zaznaczyła, że nie składała zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa przez powoda. Wskazała, że była świadkiem w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym przez K. w G. w sprawie podrobienia podpisu diagnosty Ł. Z. oraz użycia jego pieczęci, była też przesłuchiwana w ramach tego postępowania i zeznała wszystko, co było jej wiadome w sprawie. Pozwana podkreśliła, że jako świadek nie dopuściła się żadnego zawinionego działania czy też zaniechania, które skutkowałoby naruszeniem dóbr osobistych powoda. Dodała, że stosownie do treści art. 177 k.k. (powinno być: k.p.k.) każda osoba wezwana w postępowaniu karnym w charakterze świadka ma obowiązek stawić się i złożyć zeznania. Według pozwanej, trudno w takiej sytuacji uznać, że osoba, która ma obowiązek złożenia zeznań i zeznaje to, co jest jej w sprawie wiadome, dopuszcza się naruszenia dóbr osobistych. Zdaniem pozwanej, istotną okolicznością z punktu widzenia bezzasadności roszczenia powoda jest także fakt, iż organ prowadzący postępowanie przygotowawcze w sprawie podrobienia podpisu diagnosty Ł. Z. oraz użycia jego pieczęci, uznał iż zachodzą przesłanki uzasadniające przedstawienie zarzutów powodowi. W świetle art. 313 k.p.k. przedstawienie zarzutów następuje, jeżeli dane istniejące w chwili wszczęcia śledztwa lub zebrane w jego toku uzasadniają dostatecznie podejrzenie, że czyn popełniła określona osoba. Pozwana wskazała, że decyzja o tym, czy zebrany w sprawie materiał dowodowy uzasadnia przedstawienie zarzutów należy do organu prowadzącego postępowanie, nie zaś do świadka występującego w postępowaniu. Pozwana nadto zarzuciła, że powód nie wykazał, jakich to ujemnych doznań czy cierpień psychicznych doznał w wyniku działania pozwanej (k. 13-15 akt).

Sąd Rejonowy ustalił i zważył, co następuje:

D. B. (obecnie L.) w dniu 16 lipca 2014 r. zakupiła pojazd marki P. (...), rok produkcji 2003, o nr rejestracyjnym (...).

Dowód: faktura zakupu - k. 2 akt PR 1 Ds. 120/2017

(...) miało ważny przegląd techniczny do 3 marca 2015 r. Pozwana bezpośrednio po zakupie pojazdu nie przerejestrowała go na siebie w Urzędzie (...).

Dowody: dowód rejestracyjny pojazdu - k. 3 i 24 akt PR 1 Ds. 120/2017

karta pojazdu - k. 4 akt PR 1 Ds. 120/2017

W marcu 2015 r. D. L. była u swojej siostry na terenie posesji przy ul. (...) w G., gdzie spotkała kolegę K. P.. Podczas rozmowy zapytała go, czy może jej pomóc w załatwieniu przeglądu technicznego auta. K. P. przekazał pozwanej numer (...) do mężczyzny, który według jego słów miał pracować na stacji diagnostycznej. Powiedział, że można przekazać mu dowód rejestracyjny pojazdu i on ,,załatwi” przegląd techniczny pojazdu. Pozwana chciała go załatwić szybciej i taniej, bez konieczności udania się na stację diagnostyczną, tłumacząc się brakiem czasu. Zadzwoniła więc pod wskazany numer i umówiła się z rozmówcą koło piekarni na ul. (...) w G.. Kiedy dotarła w to miejsce, stał na ulicy mężczyzna w wieku około 60-70 lat, normalnej budowy ciała, wzrostu około 165 cm, miał włosy koloru siwego i nosił okulary. Pozwana przekazała mu dowód rejestracyjny auta. Powiedział, że ,,załatwienie przeglądu” będzie kosztowało 50 zł i taką kwotę pozwana mu przekazała. Za pół godziny ten sam mężczyzna oddał jej w tym samym miejscu dowód rejestracyjny z wbitą pieczątką diagnosty posługującego się numerem CG/D/045 i jego parafą, co potwierdzało przeprowadzenie przeglądu technicznego. Identyczna sytuacja miała miejsce w marcu 2016 roku, kiedy pozwana powtórnie w ten sam sposób otrzymała pieczątkę diagnosty w dowodzie rejestracyjnym wraz z parafą. W obu przypadkach nie oddawała samochodu mężczyźnie, który ,,załatwiał przegląd”.

W dniu 25 października 2016 r. mąż pozwanej S. L., działając w jej imieniu, złożył w Urzędzie Miejskim w G. Wydziale Komunikacji wniosek o przerejestrowanie pojazdu marki P. (...) o nr rejestracyjnym (...). Do wniosku o rejestrację dołączył: fakturę zakupu z 16 lipca 2014 r., kartę pojazdu i dowód rejestracyjny auta. W trakcie czynności kontrolnych podejrzenie pracowników Wydziału Komunikacji wzbudziły znajdujące się w dowodzie rejestracyjnym wpisy potwierdzające wykonanie badań technicznych w dniach 2 marca 2015 r. i 2 marca 2016 r. Obu wpisów brak było w systemie (...). W trakcie rozmowy telefonicznej ze stacją kontroli pojazdów należącą do W. Z., której pieczątki figurowały w dowodzie rejestracyjnym auta pozwanej, ustalono, że badania techniczne tego pojazdu w wyżej wymienionych dniach nie zostały wykonane na przedmiotowej stacji, co następnie potwierdził diagnosta Ł. Z. (syn powoda), posługujący się pieczątką o numerze CG/D/045, zaprzeczając, aby w dowodzie rejestracyjnym auta pozwanej wbijał swoją pieczątkę i aby składał na niej swój podpis. Z tych względów pismem z 25 października 2016 r. Urząd Miejski w G. złożył do Komendy Miejskiej Policji w G. zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa polegającego na sfałszowaniu dwóch wpisów w dowodzie rejestracyjnym, potwierdzających wykonanie badania technicznego pojazdu marki P. (...).

Podczas przesłuchania w charakterze świadka w K. w G. w dniu 20 grudnia 2016 r. D. L. opisała, w jaki sposób uzyskała pieczątki diagnosty w dowodzie rejestracyjnym swojego auta i podała rysopis mężczyzny, który w marcu 2015 r. i marcu 2016 r. ,,załatwił” jej uzyskanie tych pieczątek.

Dowody: przesłuchanie pozwanej – na rozprawie w dniu 6 grudnia 2017 r. (k. 32-32v akt sprawy)

przesłuchanie świadka Ł. Z. – na rozprawie w dniu 6 grudnia 2017 r.

(k. 32 akt sprawy)

zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa - k. 1 akt PR 1 Ds. 120/2017

oświadczenie Ł. Z. - k. 5 akt PR 1 Ds. 120/2017

protokoły przesłuchania świadków w sprawie karnej: M. S. – k. 8-9 akt

PR 1 Ds. 120/2017, Ł. Z. - k. 15-16 akt PR 1 Ds. 120/2017, S.

L. – k. 20-21 akt PR 1 Ds. 120/2017, D. L. – k. 25-26 i 34-35

akt PR 1 Ds. 120/2017

Prowadzący postepowanie dochodzeniowe aspirant sztabowy M. P. w dniu 28 grudnia 2016 r. próbował skontaktować się z numerem telefonu podanym przez pozwaną, tj. 739 673 580, jednak nie uzyskał połączenia – włączyła się poczta głosowa. Nie udało się także uzyskać danych abonenta tego numeru od operatora telekomunikacyjnego.

Dowody: notatka urzędowa z 28.12.2016 r. - k. 28 akt PR 1 Ds. 120/2017

pismo T4B Sp. z o.o. z 21.03.2017 r. - k. 47-48 akt PR 1 Ds. 120/2017

W dniu 6 marca 2017 r. aspirant sztabowy M. P. na podstawie znajdującego się w aktach dochodzenia opisu mężczyzny, który miał ,,załatwić” przeglądy techniczne pojazdu pozwanej dokonał typowania osoby, wskazując, że do opisu, który podała D. L. pasuje J. Z. – ojciec Ł. Z., którego pieczątka i podpis zostały podrobione w dowodzie rejestracyjnym pojazdu marki P. (...) nr rejestracyjny (...). Z tego względu Naczelnik Wydziału Dochodzeniowo-Śledczego K. w G. zwrócił się do Wydziału Spraw Obywatelskich Urzędu Miejskiego w G. o przesłanie koperty osobowej J. Z. celem wykonania tablicy poglądowej. Po otrzymaniu tej koperty K. w G. sporządziła tablicę poglądową potencjalnych podejrzanych, w której umieszczono m.in. zdjęcie powoda.

Dowody: notatka urzędowa z 6.03.2017 r. - k. 43 akt PR 1 Ds. 120/2017

pismo Naczelnika Wydziału Dochodzeniowo-Śledczego K. w G. z

7.03.2017 r. - k. 44 akt PR 1 Ds. 120/2017

tablica poglądowa - k. 45-46 akt PR 1 Ds. 120/2017

zeznanie świadka M. P. - na rozprawie w dniu 6 grudnia 2017 r. (k. 31v akt

sprawy)

Podczas przesłuchania w K. w G. w dniu 24 marca 2017 r. D. L. zeznała, że jest prawie pewna, że mężczyzną, który załatwił jej przeglądy techniczne auta w 2015 i 2016 r., jest osoba oznaczona na tablicy poglądowej nr 4, czyli powód. Dodała, że podczas spotkań z nią mężczyzna ten miał na głowie czapkę zimową, brodę i wąsy.

Dowód: protokół przesłuchania D. L. z 24.03.2017 r. - k. 49-50 akt PR 1 Ds. 120/2017

Na podstawie tego przesłuchania pozwanej, w dniu 30 marca 2017 r. aspirant sztabowy M. P. sporządził postanowienie o przedstawieniu J. Z. dwóch zarzutów dotyczących tego, że w dniach 2 marca 2015 r. i 2 marca 2016 r. dopuścił się czynów zabronionych polegających na tym, że w celu użycia za autentyczny dokonał podrobienia podpisów diagnosty Ł. Z. oraz jego pieczęci o wyróżniku ,, (...)/11, CG/D/45”, przystawiając ją i składając podpis w miejscu ,,termin badania technicznego” w dowodzie rejestracyjnym pojazdu marki P. (...) o nr rejestracyjnym (...) i taki dokument jako autentyczny przekazał właścicielowi pojazdu D. L..

Postanowienie to ogłoszono podejrzanemu w dniu 26 kwietnia 2017 r. J. Z. zażądał uzasadnienia zarzutów. W dniu 4 maja 2017 r. sporządzono uzasadnienie postanowienia o przedstawieniu pierwszego zarzutu, wskazując, że czynność ta była uzasadniona zeznaniem świadka, któremu okazano tablicę poglądową, na której spośród wizerunków sześciu osób, wskazał on wizerunek powoda jako osoby, która miała ,,załatwić” przeglądy techniczne pojazdu marki P. (...) o numerze rejestracyjnym (...).

Dowody: postanowienie z 30.03.2017 r. wraz z adnotacją o ogłoszeniu postanowienia - k. 51-51v akt

PR 1 Ds. 120/2017

uzasadnienie postanowienia o przedstawieniu zarzutu - k. 59 akt PR 1 Ds. 120/2017

zeznanie świadka M. P. - na rozprawie w dniu 6 grudnia 2017 r. (k. 31v akt

sprawy)

W dniu 26 kwietnia 2017 r. przesłuchano J. Z. w K. w G. jako podejrzanego. Powód nie przyznał się do zarzucanych mu czynów i skorzystał z prawa do odmowy składania wyjaśnień.

Dowód: protokół przesłuchania z 26.04.2017 r. - k. 57-58 akt PR 1 Ds. 120/2017

W dniu 25 maja 2017 r. w K. w G. dokonano konfrontacji D. L. i J. Z., podczas której pozwana powiedziała, że nie zna okazanego jej mężczyzny (powoda), jednak wydaje się jej, że widziała go wcześniej i że to ten mężczyzna ,,załatwiał” przeglądy w jej samochodzie, ale nie jest tego pewna. Zaznaczyła, że J. Z. jest podobny do tego mężczyzny, z którym wcześniej się kontaktowała.

J. Z. zeznał, że nie zna siedzącej obok niego kobiety (pozwanej) i nigdy jej nie widział. Wskazał, że od około 40 lat prowadzi zakład mechaniki pojazdowej i nie przypomina sobie, aby kiedykolwiek pozwaną spotkał. Zaprzeczył, aby pośredniczył w załatwianiu nielegalnych przeglądów technicznych, tym bardziej, że jego syn posiada uprawnienia diagnosty, a on prowadzi stację diagnostyczną od około 10 lat.

Dowód: protokół konfrontacji - k. 61-62 akt PR 1 Ds. 120/2017

W dniu 29 maja 2017 r. aspirant sztabowy M. P. wydał postanowienie o umorzeniu dochodzenia w sprawie podrobienia w dniach 2 marca 2015 r. i 2 marca 2016 r. w G. przez nieznanego sprawcę podpisu diagnosty Ł. Z. oraz pieczęci potwierdzającej przeprowadzenie badania technicznego w dowodzie rejestracyjnym pojazdu marki P. (...) o nr rejestracyjnym (...). Tego samego dnia P. Prokuratury Rejonowej w Grudziądzu zatwierdził to postanowienie.

Dowody: postanowienie z 29.05.2017 r. z adnotacją Prokuratora - k. 63-64 akt PR 1 Ds. 120/2017

zeznanie świadka M. P. - na rozprawie w dniu 6 grudnia 2017 r. (k. 31v akt

sprawy)

Samochód marki P. (...) o nr rejestracyjnym (...) przeszedł w 2016 r. legalne badanie diagnostyczne i został przerejestrowany na pozwaną. D. L. nie znała J. Z. przed sprawą karną. Nie była u niego na stacji diagnostycznej. Nie miała z nim żadnego zatargu. Podczas przesłuchań w K. w G. powiedziała to, co wiedziała, zgodnie z prawdą. Jej zamiarem nie było oczernienie powoda.

Dowód: przesłuchanie pozwanej – na rozprawie w dniu 6 grudnia 2017 r. (k. 32v akt sprawy)

J. Z. prowadzi zakład mechaniki pojazdów pod tym samym adresem - w tym samym budynku, gdzie znajduje się stacja diagnostyczna, w której pracuje jego syn Ł. Z. zamieszkały wspólnie z powodem. J. Z. mówił synowi Ł., że jest sprawa w K. w G. dotycząca rzekomego porobienia przez niego pieczęci i podpisu syna, stwierdzając, że jest to absurd. Na stacji diagnostycznej przy ul. (...) w G. pracuje obok Ł. Z. dwóch innych diagnostów, którzy nie byli wtajemniczani w tę sprawę. Na stacji nikt o tym nie mówił.

Dowód: zeznanie świadka Ł. Z. – na rozprawie w dniu 6 grudnia 2017 r. (k. 32 akt sprawy)

Sąd dał w całości wiarę zeznaniom świadków M. P. i Ł. Z. oraz zeznaniom pozwanej, gdyż były one zgodne, wzajemnie się uzupełniały i znajdowały potwierdzenie w dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy karnej, co do których nie było podstaw, aby je kwestionować.

W ustalonych okolicznościach sprawy powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Powód nie udowodnił, aby pozwana naruszyła jego dobra osobiste zachowując się bezprawnie, co jest przesłanką odpowiedzialności za naruszenie dóbr osobistych. Trafnie wskazała pozwana w odpowiedzi na pozew, że przepis art. 177 § 1 k.p.k. zobowiązuje każdą osobę wezwaną w postepowaniu karnym w charakterze świadka do stawienia się przed organami sciągania i do złożenia zeznania zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek. Jeśli więc pozwana zgodnie z prawdą opisała rysopis mężczyzny, który kontaktował się z nią w sprawie ,,załatwienia” wpisów w dowodzie rejestracyjnym – a w świetle zgromadzonego materiału dowodowego brak jest podstaw do uznania, by pozwana uczyniła to niezgodnie z prawdą, skoro nawet powoda wcześniej nie znała i nie widziała - a następnie zgodnie z tym opisem wskazała w tablicy poglądowej na powoda, jako tego mężczyznę, stwierdzając wyraźnie, że nie jest tego do końca pewna, to w takim zachowaniu pozwanej nie można dopatrzeć się naruszenia dóbr osobistych powoda. Nie było to zachowanie bezprawne, a wprost przeciwnie – legalne, a nawet nakazane przez prawo. Wobec nie wykazania, że pozwana dopuściła się bezprawnego zachowania względem powoda, powództwo należało więc oddalić, gdyż przesłanką do zasądzenia zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych jest bezprawność działania sprawcy (art. 417 § 1 k.c. i art. 448 k.c.).

Wskazać też należy, że w świetle zgromadzonego materiału dowodowego wątpliwa jest też krzywda powoda polegająca na tym (jak wskazano w pozwie), że jest postrzegany jako przestępca, w szczególności w środowisku K. w G. i poza nim. Powód nie przedstawił żadnego świadka, aby był tak postrzegany. Nie potwierdził tego w szczególności świadek M. P.. Zaprzeczył natomiast temu syn powoda Ł. Z.. Powód nie stawił się na rozprawę sądową i nie usprawiedliwił skutecznie swojego niestawiennictwa, albowiem nie przedłożył zaświadczenia od lekarza sądowego, że nie jest w stanie stawić się na rozprawie z przyczyn zdrowotnych, a obecnie tylko taki dokument może skutecznie usprawiedliwiać niestawiennictwo w sądzie, o czym powód został pouczony w wezwaniu na rozprawę (k. 22-23 akt sprawy). Z tej przyczyny powód pozbawił się prawa do szerszego uzasadnienia Sądowi powództwa i poczucia krzywdy, o której lakonicznie wspomniano w pozwie.

Ze względu na nieusprawiedliwione niestawiennictwo powoda na rozprawie Sąd ograniczył przesłuchanie stron wyłącznie do pozwanej (art. 302 § 1 k.p.c.).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.). Na koszty pozwanej składały się: opłata na rzecz radcy prawnego według stawki minimalnej – 900 zł i opłata skarbowa od pełnomocnictwa procesowego – 17 zł (k. 17 akt).