Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25 maja 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku H. O. z dnia 27 marca 2017 r., w oparciu o orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 11 maja 2017 r. ustalił ubezpieczonej prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy na stałe od 1 marca 2017 r., tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Wysokość świadczenia wyniosła 756,28 zł brutto (657,21 zł netto).

/decyzja – k. 180 - 181 akt ZUS/

Odwołanie od w/w decyzji złożyła ubezpieczona w dniu 28 czerwca 2017 r. i wniosła o jej zmianę poprzez prawidłowe ustalenie wysokości renty oraz daty jej przyznania.

/odwołanie – k. 2/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 20 lipca 2017 r. organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

/odpowiedź na odwołanie – k. 8/

Na rozprawie w dniu 20 lutego 2018 r. pełnomocnik wnioskodawczyni ostatecznie sprecyzował odwołanie i wniósł o przyznanie prawa do renty od 31 lipca 2016 r., a więc od daty wystąpienia niezdolności do pracy. Wniósł o zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w wysokości 150% stawki minimalnej powiększonej o należny podatek VAT. Oświadczył, że koszty nie zostały pokryte w całości ani w części.

/protokół rozprawy z dnia 20 lutego 2018 r. – 00:01:05 – 00:3:09 – płyta CD – k. 60/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

H. O. urodziła się w dniu (...)

/bezsporne/

W dniu 12 stycznia 2014 r. wnioskodawczyni złożyła wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

/bezsporne/

Decyzją z dnia 5 czerwca 2017 r. organ rentowy po rozpatrzeniu wniosku H. O. z dnia 12 stycznia 2014 r. wobec Orzeczenia przez lekarza orzecznika ZUS częściowej niezdolności do pracy do dnia 30 kwietnia 2016 r. przyznał ubezpieczonej rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 stycznia 2014 r. tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.

Do ustalenia podstawy wymiaru renty przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 lat kalendarzowych od 1996 r. do 2005 r., wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 9,55%. Do ustalenia wysokości renty organ rentowy uwzględnił: 8 lat, 5 miesięcy i 14 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym okresy składkowe zagraniczne.

/decyzja – k. 52 – 54 akt ZUS/

Następnie decyzją z dnia 13 sierpnia 2014 r. organ rentowy po rozpatrzeniu wniosku H. O. z dnia 12 stycznia 2014 r. wobec Orzeczenia przez lekarza orzecznika ZUS częściowej niezdolności do pracy do dnia 30 kwietnia 2016 r. przyznał ubezpieczonej rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 stycznia 2014 r. tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.

Do ustalenia podstawy wymiaru renty przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 lat kalendarzowych od 1994 r. do 2003 r., wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 23,62%. Do ustalenia wysokości renty organ rentowy uwzględnił: 25 lat, 1 miesiąc i 13 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym okresy składkowe zagraniczne.

/decyzja – k. 71 – 72 akt ZUS/

Decyzją ostateczną z dnia 22 września 2014 r. organ rentowy po rozpatrzeniu wniosku H. O. z dnia 12 stycznia 2014 r. wobec Orzeczenia przez lekarza orzecznika ZUS częściowej niezdolności do pracy do dnia 30 kwietnia 2016 r. przyznał ubezpieczonej rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 stycznia 2014 r. tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Renta przysługuje do 30 kwietnia 2016 r.

Do ustalenia podstawy wymiaru renty przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia od 1983 r. do 2003 r., wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 49,27%. Do ustalenia wysokości renty organ rentowy uwzględnił: 25 lat, 10 miesięcy i 17 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym okresy składkowe zagraniczne. Od 1 stycznia 2014 r. renta wyniosła 715,88 zł.

/decyzja – k. 92 – 93 akt ZUS/

Po waloryzacji kwota renty wynosiła:

- od 1 marca 2015 r. – 748,58 zł,

- od 1 marca 2016 r. – 750,38 zł

/pismo – k. 40/

W dniu 27 marca 2017 r. ubezpieczona złożyła wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty.

/wniosek – k. 172 – 173 akt ZUS/

Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 25 listopada 2017 r. wnioskodawczyni jest trwale i częściowo niezdolna do pracy od października 2013 r. Częściowa niezdolność do pracy pozostaje w związku ze stanem narządu ruchu.

/orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k. 178 akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 25 maja 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku H. O. z dnia 27 marca 2017 r. w oparciu o orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 11 maja 2017 r. ustalił ubezpieczonej prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy na stałe od 1 marca 2017 r., tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Wysokość świadczenia wyniosła 756,28 zł brutto (657,21 zł netto).

/decyzja – k. 180 – 181 akt ZUS/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dokumentów, które nie budzą wątpliwości co do ich wiarygodności.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego odwołanie wnioskodawczyni nie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 116 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1383 ze zm.), postępowanie w sprawach świadczeń wszczyna się na podstawie wniosku zainteresowanego, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Zgodnie zaś z art. 129 ust. 1 w/w ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Mając na względzie treść w/w przepisów należy wskazać, że bezpodstawne jest utożsamienie istnienia prawa do świadczeń, związanego ze spełnieniem ustawowych warunków nabycia tego prawa, z przyznaniem (i wypłatą) świadczenia. Jeżeli zatem przesłanki uprawniające do świadczenia zostały spełnione przed datą złożenia wniosku o to świadczenie, to jego przyznanie nie może nastąpić wcześniej niż od miesiąca, w którym ten wniosek zgłoszono. Wykładnia przepisu art. 129 ust. 1 jest utrwalona w judykaturze i orzecznictwie. Należy bowiem wskazać, że ustawodawca nie przewidział możliwości domagania się wypłaty świadczenia od daty jego nabycia do chwili złożenia wniosku. Świadczenia wypłaca się, poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. Nie wypłaca się świadczeń z wyrównaniem za czas od nabycia do nich prawa in abstracto, bez względu na to, czy niezłożenie wniosku spowodowane było brakiem staranności w prowadzeniu własnych spraw czy też innymi okolicznościami w tym brakiem wiedzy. W tym ostatnim kontekście podkreślić należy, że organ rentowy nie ma obowiązku ani możliwości indywidualnego informowania wszystkich zainteresowanych o przysługujących im uprawnieniach w zakresie zmian w wysokości świadczeń z ubezpieczenia społecznego, a zwłaszcza takich, które wymagają szczegółowej analizy dokumentów (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lodzi z dnia 26 października 2017 r., III AUa 1642/16, Lex nr 2409339, por. także wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 21 kwietnia 2017 r., III AUa 1912/16, lex nr 2386992).

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy należy jeszcze raz podkreślić, że świadczenia rentowe wypłaca się, poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, jednakże nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. To na ubezpieczonym, jako zainteresowanym uzyskaniem prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ciąży powinność zadbania o to, żeby we właściwym czasie złożyć do organu rentowego stosowny wniosek.

Dlatego też, pomimo spełnienia przez wnioskodawczynię przesłanek warunkujących uzyskanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, zgodnie z orzeczeniem lekarza Orzecznika ZUS od października 2013 r., ZUS nie mógł przyznać prawa do renty od 1 maja 2016 r. (do 30.04.2016 r. ubezpieczona pobierała rentę), lecz dopiero od pierwszego dnia miesiąca, w którym ubezpieczona złożyła wniosek, czyli od 1 marca 2017 r.

W tych okolicznościach faktycznych, w ocenie Sądu Okręgowego, decyzja organu rentowego jest prawidłowa.

Mając powyższe na uwadze, wobec braku podstaw do uwzględnienia odwołania, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ §1 k.p.c., orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku.

O zwrocie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej wnioskodawczyni z urzędu orzeczono na podstawie §15 ust. 2 w zw. z §4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. z 2016 r., poz. 1715).

Określając wynagrodzenie pełnomocnika wnioskodawcy z urzędu Sąd Okręgowy nie uwzględnił wniosku o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 150% stawki minimalnej. W ocenie Sądu odpowiednią była stawka minimalna określona w powyższych przepisach.

Jak stanowi § 2 w/w rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości koszty nieopłaconej pomocy prawnej ponoszone przez Skarb Państwa obejmują: opłatę ustaloną zgodnie z przepisami rozporządzenia oraz niezbędne i udokumentowane wydatki radcy prawnego.

Zgodnie z § 4 ust. 1 rozporządzenia, opłatę ustala się w wysokości określonej w rozdziałach 2-4, przy czym nie może ona przekraczać wartości przedmiotu sprawy.

Ustalenie opłaty w wysokości wyższej niż określona w ust. 1, a nieprzekraczającej 150% opłat określonych w rozdziałach 2-4, następuje z uwzględnieniem:

1) nakładu pracy radcy prawnego, w szczególności czasu poświęconego na przygotowanie się do prowadzenia sprawy, liczby stawiennictw w sądzie, w tym na rozprawach i posiedzeniach, czynności podjętych w sprawie, w tym czynności podjętych w celu polubownego rozwiązania sporu, również przed wniesieniem pozwu;

2) wartości przedmiotu sprawy;

3) wkładu radcy prawnego w przyczynienie się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych, jak również do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia istotnych zagadnień prawnych budzących wątpliwości w orzecznictwie i doktrynie;

4) stopnia zawiłości sprawy, w szczególności trybu i czasu prowadzenia sprawy, obszerności zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności dopuszczenia i przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego lub biegłych sądowych, dowodu z zeznań świadków, dowodu z dokumentów o znacznym stopniu skomplikowania i obszerności (§4 ust. 2 rozporządzenia).

Jak wynika z akt aktywność procesowa pełnomocnika wnioskodawczyni ograniczyła się jedynie do złożenia w dniu 19 grudnia 2017 r. pisma przygotowawczego oraz stawienia się na rozprawie w dniu 20 lutego 2018 r. zajmując stanowisko w sprawie tożsame z przedstawionym w w/w piśmie procesowym. Zatem nie może być mowy o jakimkolwiek zwiększonym nakładzie pracy w wyjaśnienie czy rozstrzygnięcie sprawy, uprawniającym do zwiększenia należnego pełnomocnikowi wynagrodzenia.

Nie stwierdzając zaistnienia przesłanek podwyższenia przyznawanej opłaty, o których mowa w § 4 ust. 2 rozporządzenia, Sąd orzekł jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawczyni.

K.K.-W.