Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lutego 2018 roku

Sąd Rejonowy w Częstochowie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie: Przewodniczący: sędzia Sądu Rejonowego Barbara Sobocińska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Anna Rutkowska

po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2018 roku w Częstochowie

na rozprawie

sprawy z odwołania M. R. (R.)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 8 listopada 2017 roku, numer (...)

w sprawie M. R. (R.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o zasiłek macierzyński

zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z dnia 8 listopada 2017 roku, numer (...) w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonej M. R. (R.) prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres od 30 października 2017 roku do 28 października 2018 roku.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 08 listopada 2017 r., znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonej M. R. prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres od 30.10.2017r. do 28.10.2018r.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy, powołując się na przepisy ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa podniósł, że organ rentowy wypłacił ubezpieczonej zasiłek chorobowy po ustaniu tytułu ubezpieczenia za okres niezdolności do pracy od 01.06.2017r. do 30.10.2017r. W dniu 30.10.2017r. ubezpieczona urodziła dziecko nie pozostając w okresie ubezpieczenia chorobowego, bowiem ubezpieczenie to ustało z innych przyczyn aniżeli wskazane przez ubezpieczoną.

Odwołanie od tej decyzji złożyła ubezpieczona M. R. w dniu 21 listopada 2017 r. wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do zasiłku macierzyńskiego za sporny okres.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczona podniosła, że podpisała oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem w czasie, gdy przebywała na zwolnieniu lekarskim z powodu zagrożenia ciąży, bowiem pracodawca uzasadnił decyzję likwidacją zakładu pracy, co również zostało wskazane w oświadczeniu pracodawcy.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. w odpowiedzi na odwołanie wnosił o jego oddalenie argumentując, jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Nadto organ rentowy podniósł, że pracodawca ubezpieczonej (...) Sp. z o.o. w K. nie uległ likwidacji.

Ustalenia faktyczne.

Ubezpieczona M. R. podlegała ubezpieczeniom społecznym, w tym ubezpieczeniu chorobowemu, z tytułu zatrudnienia w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K., począwszy od dnia 01.02.2015r., ostatnio na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, na stanowisku kasjer sprzedawca.

Ubezpieczona pracowała na stacji paliw w miejscowości Ł.. Kierownikiem stacji paliw była M. P., która była również przełożoną ubezpieczonej. Łącznie z ubezpieczoną na stacji paliw zatrudnionych było 6 pracowników.

W lutym 2017 r. ubezpieczona zaszła w ciążę i z powodu zagrożenia ciąży, od marca 2017r., przebywała na zwolnieniu lekarskim i pobierała wynagrodzenie chorobowe a następnie zasiłek chorobowy.

W kwietniu 2017r. odbyło się spotkanie pracowników stacji paliw w Ł. z prezesem (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K. W. K., który poinformował pracowników, że firma znajduje się w upadłości, ponieważ nie otrzymała koncesji na dalszą sprzedaż paliwa. Prezes wręczył wszystkim obecnym w pracy pracownikom stacji paliw w Ł. oświadczenia o wypowiedzeniu umów o pracę z powodu likwidacji, upadłości.

W trakcie korzystania ze zwolnienia lekarskiego do ubezpieczonej zadzwoniła księgowa z firmy zewnętrznej i poinformowała, że firma, która zatrudnia ubezpieczoną, jest w trakcie likwidacji i że musi podpisać oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę i że jeśli nie podpisze oświadczenia, to nie otrzyma odprawy pieniężnej.

(dowód: dokumenty w aktach rentowych, zeznania ubezpieczonej – k. 35v, zeznania świadka M. P. – k. 71v)

Pismem datowanym na dzień 24.04.2017r. pracodawca rozwiązał z ubezpieczoną umowę o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia, który upłynął w dniu 31.05.2017r. i wskazał jako przyczynę wypowiedzenia – likwidację pracodawcy (...) Sp. z o.o. Ubezpieczona podpisała oświadczenie w dniu 26.04.2017r.

Pracodawca sporządził dla ubezpieczonej świadectwo pracy, w którym potwierdził okres zatrudnienia M. R. i wskazał, że stosunek zatrudnienia ustał w wyniku rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem przez pracodawcę – art. 30 § 1 pkt 2 k.p. w zw. z art. 1 ustawy z dnia 13.03.2003r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

(dowód: dokumenty w aktach rentowych – świadectwo pracy – k. 3, oświadczenie – k. 1)

W dniu 30.10.2017r. M. R. urodziła dziecko – K. G..

(dowód: dokumenty w aktach rentowych – odpis skrócony aktu urodzenia – k. 6)

W dniu 03.11.2017r. ubezpieczona złożyła wniosek do ZUS o wypłatę zasiłku macierzyńskiego.

(dowód: dokumenty w aktach rentowych)

(...) Sp. z o.o. w K. sukcesywnie w 2017 r. zwalniała pracowników. Stan zatrudnienia kształtował się następująco:

- 47 pracowników – na dzień 31.05.2017r.,

- 11 pracowników – na dzień 30.06.2017r. (zwolniono 36 pracowników),

- 7 pracowników – na dzień 31.07.2017r. (zwolniono 4 pracowników),

- 5 pracowników – na dzień 31.08.2017r. (zwolniono 2 pracowników),

- 4 pracowników – na dzień 30.09.2017r. (zwolniono 1 pracowników),

- 2 pracowników – na dzień 31.10.2017r. (zwolniono 2 pracowników),

- 1 pracowników – na dzień 30.11.2017r. (zwolniono 1 pracownika),

- 0 pracowników – na dzień 31.12.2017r.

(dowód: zestawienie osób zatrudnionych i zwolnionych – k. 42 – 48)

Postanowieniem z 26 czerwca 2017 r. Sąd Rejonowy Gdańsk- Północ w Gdańsku umorzył przyspieszone postępowanie układowe w stosunku do dłużnika (...) Sp. z o.o. w K.

17 lipca 2017 r. (...) Sp. z o.o. w K. złożyła do Sądu Rejonowego Szczecin - Centrum w Szczecinie wniosek o ogłoszenie upadłości. Do dnia wyrokowania w niniejszej sprawie wniosek nie został rozpoznany.

(vide: odpis z KRS k. - 13 notatka urzędowa – k. 68).

Rozważania prawne.

Moc dokumentów z których sąd przeprowadził dowody, w szczególności w postaci dokumentów w aktach rentowych ubezpieczonej oraz dokumentów załączonych do akt sprawy, w szczególności zestawienia osób zatrudnionych i zwolnionych, nie została skutecznie przez żadną ze stron zaprzeczona.

M. R. urodziła dziecko w dniu 30.10.2017r.

Organ rentowy w zaskarżonej decyzji wskazywał na brak prawa do zasiłku macierzyńskiego z uwagi na okoliczność, iż dziecko zostało urodzone w okresie kiedy ubezpieczona nie miała tytułu ubezpieczenia chorobowego, a nadto na okoliczność, że (...) Sp. z o.o. w K. nie uległa likwidacji.

Sąd rejonowy nie podzielił stanowiska organu rentowego w zakresie twierdzeń, że nie ubezpieczenie chorobowe ustało w okresie ciąży wskutek likwidacji pracodawcy Spółki (...).

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (zwana ustawą zasiłkową), zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego urodziła dziecko.

Na podstawie art. 30 ust. 1 ustawy zasiłkowej, zasiłek macierzyński przysługuje również w razie urodzenia dziecka po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży:

1) wskutek ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy;

2) z naruszeniem przepisów prawa, stwierdzonym prawomocnym orzeczeniem sądu.

Ubezpieczonej będącej pracownicą, z którą rozwiązano stosunek pracy w okresie ciąży z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy i której nie zapewniono innego zatrudnienia, przysługuje do dnia porodu zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego (ust. 3 art. 30).

Należy wskazać, iż ustawodawca w art. 30 ust 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej posługuje się pojęciem likwidacji pracodawcy. Należy odróżnić pojęcie likwidacji pracodawcy od pojęcia likwidacji podmiotu prawa handlowego jakim jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Pojęcia pracodawcy czy likwidacji pracodawcy nie są pojęciami prawnym, zdefiniowanym w ustawie zasiłkowej. Zatem, należy sięgnąć do definicji zawartych w kodeksie pracy (art. 3, art. 41 (1), art. 177§ 4 k.p.).

Zgodnie z art. 3 k.p. pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają pracowników. Zatem Spółka (...) ma status pracodawcy w dacie, w której efektywnie zatrudnia pracowników.

Z zeznań ubezpieczonej oraz świadka M. P., która była kierownikiem stacji paliw w Ł. i przełożoną ubezpieczonej wynika, że na stacji paliw w Ł. było zatrudnionych 6 pracowników i że pracodawca rozwiązał stosunki pracy ze wszystkim pracownikami. Z załączonego do akt zestawienia osób zatrudnionych i zwolnionych przez spółkę (...) Sp. z o.o. na kartach 42 – 48 wynika, że na dzień 31.05.2017r., tj. na dzień upływu ubezpieczonej okresu wypowiedzenia, spółka zatrudniała 47 pracowników i że w każdym następnym miesiącu liczba zatrudnionych pracowników zmniejszała się wskutek redukcji zatrudnienia, osiągając w dacie 31.12.2017r. stan zerowy pracowników. Zatem jest związek czasowy i przyczynowo – skutkowy pomiędzy rozwiązaniem umowy o pracę z ubezpieczoną a likwidacją pracodawcy.

Ferując wyrok sąd rejonowy podzielił poglądy dotychczasowego orzecznictwa do art. 41 ¹ k.p. zgodnie z którymi skutkiem likwidacji pracodawcy w znaczeniu przedmiotowym jest jego unicestwienie, zaś w znaczeniu podmiotowym - zakończenie jego bytu prawnego, co oznacza, że przestaje istnieć podmiot, który mógłby dokonywać czynności prawnych wobec pracowników. Sąd Najwyższy w wyroku z 11 maja 2017 r., II UK 213/16, wskazał, iż likwidacja jest pewnym procesem, zwykle rozciągniętym w czasie, obejmującym formalny stan związany z wyrejestrowaniem działalności w organie ewidencyjnym oraz faktyczne i trwałe zakończenie prowadzonej działalności i rozwiązanie w związku z tym stosunków pracy ze wszystkimi pracownikami w celu zakończenia działalności, z którą wiązało się prowadzenie zakładu pracy w znaczeniu przedmiotowym.

Wprawdzie spółka nadal widnieje w KRS (vide: odpis z KRS – k. 22 – 28) i nie został rozpoznany wniosek o ogłoszenie upadłość spółki, to jednakże w świetle treści art. 3 k.p., należy uznać, że pracodawca Spółka (...) uległ likwidacji.

Ubezpieczona nie kwestionowała przed sądem pracy wypowiedzenia jej umowy o pracę uznając, że wskazana przyczyna likwidacji jest prawdziwa, co w świetle prawa – art. 177§ 4 k.p. – pozwala na wypowiedzenie umowy o pracę kobiecie, która jest w ciąży.

Wobec powyższego, bacząc na treść art. 29 ustawy zasiłkowej oraz art. 30 tejże ustawy sąd uznał, że ubezpieczonej przysługuje zasiłek macierzyński za sporny okres, bowiem w świetle art. 3 k.p. ubezpieczenie chorobowe ustało w okresie ciąży wskutek likwidacji pracodawcy.

Mając powyższe na uwadze sąd, na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 2 k.p.c. oraz przepisów prawa materialnego, zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z dnia 8 listopada 2017 roku, numer (...) w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej M. R. prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres od 30 października 2017r. do 28 października 2018r.