Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 marca 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:SSA Beata Byszewska

Sędziowie:SA Dorota Markiewicz

SO del. Anna Strączyńska (spr.)

Protokolant: sekr. sądowy Marta Puszkarska

po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2018 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank (...) spółki akcyjnej z siedzibą
w W.

przeciwko M. W. (1) i M. W. (2)

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku zaocznego Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 24 sierpnia 2016 r., sygn. akt XXIV C 282/16

I.  oddala apelację,

II.  zasądza od (...) Bank (...) spółki akcyjnej z siedzibą
w W. na rzecz M. W. (1) kwotę 14.400 zł (czternaście tysięcy czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Anna Strączyńska Beata Byszewska Dorota Markiewicz

Sygn. akt I ACa 2149/16

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 04 marca 2016 r. (...) bank (...) SA w W. wniósł o zasądzenie od M. W. (1) i M. W. (2) solidarnie kwoty 452.585,63 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty od kwoty 446.786,98 zł oraz o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania. W uzasadnieniu wskazano, że dochodzona wierzytelność wynika z umowy i wyciągu bankowego.

Wyrokiem zaocznym z dnia 24 sierpnia 2016 r. Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił powództwo.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o następujące ustalenia:

W dniu 15 kwietnia 2008 r. pozwani zawarli z (...) SA SA Oddziałem w Polsce z siedzibą w W. umowę o kredyt hipoteczny w kwocie 265.000 zł, indeksowany do franka szwajcarskiego.

(...) SA SA Oddział w Polsce został przekształcony w (...) SA w W., a następnie (...) SA połączył się z (...) Bankiem (...) SA w W. jako spółka przejmującą.

W dniu 22 lutego 2016 r. strona powodowa wystawiła wyciąg z ksiąg bankowych, w którym stwierdzono, ze pozwani są dłużnikami z umowy o kredyt hipoteczny z dnia 15 kwietnia 2008 r. do kwoty 452.585,63 zł, w tym 446.786,98 zł z tytułu kapitału kredytu.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dokumentach dołączonych do pozwu.

Mając na uwadze powyższe i okoliczność, że pozwani nie zajęli stanowiska, Sąd Okręgowy wydał wyrok zaoczny z uwagi na treść przepisu art. 339 § 2 kpc. Sąd I instancji wskazał, że nie wątpi, iż umowa o kredyt została zawarta, jednak wysokość żądania budziła wątpliwości w świetle twierdzeń pozwu i dołączonego materiału dowodowego. Powód nie wskazał bowiem w uzasadnieniu pozwu twierdzeń faktycznych co do kwoty kredytu, nie wyjaśnił w jakiej części kredyt został spłacony, a na pewno pozwani płacili raty przez 7 lat. Z samego faktu zawarcia umowy i okoliczności, że została ona rozwiązana nie wynika powstanie wierzytelności w określonej wysokości.

Sąd Okręgowy przypomniał jaki charakter ma wyciąg z ksiąg bankowych i że nie może z niego wynikać wysokość żądania. A już samo zestawienie początkowej kwoty kredytu 265.000 zł z wartością przedmiotu sporu - 452.585,63 zł budzi wątpliwości i zastrzeżenia. Strona powodowa nie wskazała jak została obliczona kwota wskazana w pozwie, co spowodowało oddalenie powództwa.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wniosła strona powodowa, zaskarżając wyrok w całości i zarzucając mu:

1.  naruszenie przepisu prawa procesowego, tj. art. 339 § 2 kpc przez błędne przyjęcie, że twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych budzą wątpliwości, podczas gdy powód wykazał zawarcie umowy i wysokość roszczenia, a pozwani dokumentów nie kwestionowali,

1.  naruszenie prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 kpc przez niezgodną z zasadami doświadczenia życiowego i wiedzy ocenę dowodów i uznanie, ze dochodzona kwota nie przystaje do sumy pierwotnego zobowiązania, podczas, gdy powszechnie wiadomo, ze nastąpił wzrost kursu franka szwajcarskiego.

Jednocześnie strona powodowa wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie dochodzonej kwoty oraz kosztów postępowania za obie instancje, ponadto w apelacji zawarto wniosek o przeprowadzenie dowodów z historii spłaty kredytu za okres od 15 kwietnia 2008 r. do 16 września 2016 r. oraz regulaminu kredytu hipotecznego na okoliczność ustalenia kursu franka.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja strony powodowej nie zasługiwała na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności wskazać należy przyczynę, dla której oddalony został wniosek o odroczenie rozprawy. Sąd Apelacyjny miał na uwadze fakt, że pozwany odebrał informację o terminie rozprawy w dniu 27 grudnia 2017 r. i był w stanie odpowiednio wcześnie przed rozprawą przygotować się do niej, w tym ustanowić pełnomocnika procesowego. Ewentualne kłopoty zdrowotne pozwanego nie były takiego rodzaju, że uniemożliwiały mu skuteczne podjęcie obrony, tym bardziej, ze pozwany skutecznie, choć rzadko podejmuje czynności związane z działalnością gospodarczą. M. W. (1) udzielił jednak pełnomocnictwa dopiero na rozprawie, a zatem wniosek pełnomocnika o odroczenie rozprawy celem zapoznania się z aktami zasługiwał na oddalenie, jako, że czynności tych (udzielenia pełnomocnictwa i zapoznania się z aktami) można było dokonać wcześniej.

Ponadto na oddalenie zasługiwały również wnioski dowodowe zawarte w apelacji jako spóźnione w rozumieniu przepisu art. 381 kpc. Wprawdzie strona powodowa w apelacji wskazała, że potrzeba ich powołania wynikła później, jednak nie jest to twierdzenie prawdziwe. Wskazanie w uzasadnieniu przez Sąd I instancji przyczyny oddalenia powództwa nie jest powodem, dla którego wnioski dowodowe mogłyby być dołączone do akt dopiero w II instancji. To powód jest gospodarzem procesu i od początku ma on obowiązek przedstawiania materiału dowodowego na poparcie swoich twierdzeń. Dołączanie dowodów dopiero na etapie apelacji narusza równowagę stron procesu i jest przejawem nielojalności wobec przeciwnika. Sąd Apelacyjny stwierdza też, że nie było przeszkód by dowody stanowiły załącznik do pozwu. Regulamin kredytu jest załącznikiem do umowy wg jej brzmienia (k. 19 akt), a zatem stanowił jej cześć i w związku z tym jako element umowy powinien być równocześnie z nią ujawniony. Ponadto strona pozwana twierdziła w apelacji, że składa historię spłaty kredytu do 16 września 2016 r., co byłoby ewentualnie uzasadnione wobec daty wydania orzeczenia w I instancji (24 sierpnia 2016 r.), jednak po przyjrzeniu się dokumentom, okazuje się, że jest to historia spłaty kredytu do 05 grudnia 2015 r., ale wygenerowana przez bank dopiero we wrześniu 2016 r. Tym samym logika nakazuje uznać, że również i w tej sytuacji nie było przeszkód, aby dowód był złożony w pierwszej instancji.

W związku z powyższym w ocenie Sądu Apelacyjnego, w toku niniejszego postępowania powód nie zadośćuczynił spoczywającemu na nim ciężarowi dowodu, wskutek czego należało uznać za nieudowodnione okoliczności, na których oparł swoje żądanie. W konsekwencji powyższego Sąd Okręgowy prawidłowo oddalił powództwo.

Sąd pierwszej instancji dokonał prawidłowych ustaleń stanu faktycznego, a podjęte rozstrzygnięcie znajduje oparcie w obowiązujących przepisach oraz w wywiedzionych na ich podstawie niewadliwych rozważaniach prawnych, które Sąd Apelacyjny w pełni podziela i przyjmuje za własne. Należy podkreślić, iż Sąd Okręgowy przeprowadził ocenę dowodów w sposób prawidłowy z punktu widzenia ich wiarygodności i mocy. Sąd uzasadnił, którym dowodom dał przymiot wiarygodności, przestrzegając przy tym zasad logicznego rozumowania, a z zebranego materiału dowodowego wyciągnął uzasadnione wnioski. Dokonana przez Sąd I instancji ocena dowodów nie nosi znamion dowolności, jest zgodna z zasadami doświadczenia życiowego i wiedzy.

Nie zasługuje więc na uwzględnienie przede wszystkim zarzut naruszenia art. 233 k.p.c. Powód nie przedstawił dokumentów wskazujących na wysokość zobowiązania. Na podstawie złożonych dowodów nie da się odtworzyć sposobu obliczenia dochodzonej kwoty, ani odsetek należnych bankowi i już tylko z tego względu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Ponadto Sąd Apelacyjny w całości zgadza się z ustaleniem, że dołączone do akt sprawy dokumenty nie pozwalają na uwzględnienie powództwa, bowiem budzi wątpliwość wysokość zobowiązania pozostałego do realizacji na chwilę wniesienia pozwu. Ciężar dowodu w tym zakresie spoczywał na powodzie - stosownie do treści art. 6 k.c. udowodnienie faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Reguła ta została przeniesiona na grunt procesowy w Kodeksie postępowania cywilnego w art. 232 k.p.c., który stanowi, iż strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów z których wywodzą skutki prawne. Oznacza to, iż ten kto, powołując się na przysługujące mu prawo, żąda świadczenia od innej osoby, obowiązany jest udowodnić okoliczności faktyczne uzasadniające to żądanie, a także że sąd orzekający nie jest obciążony odpowiedzialnością za rezultat postępowania dowodowego, którego dysponentem są strony (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 07 października 1998 r., II UKN 244/98, OSNP 1999/20/662).

Sąd Apelacyjny pragnie wskazać, że w sprawie zabrakło podstawowego dokumentu, jakim jest wypowiedzenie umowy kredytu, który to dowód pozwoliłby na ustalenie kwoty pozostałej do spłaty na datę wymagalności i przeliczenie jej według kursu waluty, do jakiej kredyt był indeksowany. Z wyciągu z ksiąg bankowych, dotyczącego pozwanych, nie wynika nawet w jakiej dacie wierzytelność stała się wymagalna. Nie ma tam również informacji, kiedy umowę wypowiedziano i czy w ogóle taka czynność została podjęta. W związku z powyższym rację ma Sąd I instancji, że wysokość żądania budzi wątpliwość, tym bardziej, że umowa przewidywała znacznie niższą kwotę początkową zobowiązania i 480-miesieczny czas spłaty.

Mając powyższe na uwadze, wobec bezzasadności zarzutów apelacji, dotyczących prawa procesowego, podlegała ona oddaleniu zgodnie z art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł zgodnie z art. 98 § 1 kpc w zw. z art. 108 § 1 k.p.c., zasądzając na rzecz wygrywającego w tej instancji pozwanego wynagrodzenie pełnomocnika, ustalone w minimalnej stawce według rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości, obowiązującego w dacie wniesienia apelacji.

SSO (del) Anna Strączyńska SSA Beata Byszewska SSA Dorota Markiewicz