Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 czerwca 2017 roku, po rozpatrzeniu wniosku z dnia 21 czerwca 2017 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, II Oddział w Ł., odmówił G. T. prawa do emerytury (znak: ENS/10/053114866). W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 roku nie udowodnił wymaganego, co najmniej 15 - letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W ocenie ZUS, wnioskodawca udowodnił łączny staż pracy wynoszący 26 lat, 2 miesięcy i 1 dzień
w tym 1 miesiąc i 6 dni okresów nieskładkowych. Organ rentowy nie uwzględnił okresu zatrudnienia od 20 sierpnia 1981 roku do 31 grudnia 1998 roku, jako pracy w szczególnych warunkach, ponieważ na świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach wskazane zostało stanowisko elektromontera, co nie jest zgodne z wykazem, stanowiącym załącznik do powołanych na świadectwie zarządzeń resortowych. W ocenie ZUS, nazwa stanowiska pracy w szczególnych warunkach, na jakim był zatrudniony pracownik, wykazana w świadectwie pracy, musi odpowiadać nazwie wymienionej w wykazie aktu resortowego.

(decyzja – k. 11 akta ZUS dot. emerytury)

G. T. wniósł odwołanie od powyższej decyzji wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do emerytury od dnia złożenia wniosku oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Wnioskodawca podniósł, iż w okresie od 20 sierpnia 1981 roku do 21 grudnia 2001 roku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy bieżącej konserwacji agregatów
i urządzeń na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane
są prace wymienione w wykazie A, dziale XIV/IV, poz. 25/16, pkt 1/8 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do Zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia
7 lipca 1987 roku, w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego (Dz. Urz. MG Nr 4, poz. 7)

(odwołanie – k. 2 – 6)

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, podnosząc argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Ponadto, organ rentowy wskazał, iż został spełniony warunek dotyczący osiągnięcia wieku emerytalnego. Mimo to, wnioskodawca nie udowodnił stażu pracy, wynoszącego co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach dlatego, w ocenie organu rentowego, odwołanie jest niezasadne.

(odpowiedź na odwołanie – k. 9)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny

G. T. urodził się (...).

(bezsporne)

Wnioskodawca złożył wniosek o emeryturę w dniu 21 czerwca 2017 roku. G. T., jako członek Otwartego Funduszu Emerytalnego wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.

(wniosek – k. 1 – 4 akta ZUS dot. emerytury)

W okresie od 20 sierpnia 1981 roku do 21 grudnia 2001 roku G. T. był zatrudniony w Fabryce (...) S. A. na stanowisku elektromontera.

Wnioskodawca przez okres trzech miesięcy był oddelegowany do pracy, jako robotnik transportowy.

Elektromonter zajmował się naprawą maszyn na produkcji. Wnioskodawca w Fabryce (...) był odpowiedzialny za usuwanie awarii na różnych oddziałach produkcyjnych, tj. lakiery do paznokci, szampony, kremy. Charakter pracy uzależniony był od rodzaju awarii. Przy awariach mniejszych maszyny nie były wyłączane na oddziale. Natomiast przy większych awariach produkcja była zatrzymywana na danym ciągu produkcyjnym, ale nie na całym oddziale. Zasadą była naprawa maszyn na oddziale, bowiem przyspieszało to proces naprawy, gdy maszyna znajdowała się pod napięciem. Ponadto,
w trakcie wykonywania niezbędnych napraw pozostałe urządzenia na hali produkcyjnej były w ruchu. Poza wykonywaniem bieżących napraw i usuwaniem awarii, wnioskodawca był odpowiedzialny także za prace przy agregatach oraz planowe przeglądy i remonty maszyn. Wykonując obowiązki na oddziale lakierów do paznokci, wnioskodawca był narażony na przebywanie w pomieszczeniu, gdzie było duże stężenie acetonu. Nie było podziału maszyn pomiędzy elektromonterami. Każdy musiał usuwać awarię na tym oddziale, na którym była taka potrzeba. Główna kompresorownia była poza tymi oddziałami, bowiem większość maszyn była elektryczno – pneumatyczna. Rozłożenie agregatów należało do mechanika, zaś elektromonter zajmował się sprawami elektrycznymi. Urządzenia i agregaty ulegały częstym awariom i dlatego wnioskodawca oraz inni elektromonterzy musieli zostawać często po godzinach, aby skończyć daną naprawę. Do obowiązków wnioskodawcy należały także inne, drobne naprawy elektryczne na oddziałach produkcyjnych, tj. naprawa i wymiana gniazdek. Wnioskodawca dużą część czasu pracy spędził na oddziale produkującym lakiery do paznokci, gdzie odczuwalne było duże stężenie acetonu. Awarie w oddziale lakierów do paznokci wynikały ze specyfiki tych produktów, ponieważ wielokrotnie pękały butelki z lakierem, który rozlewał się i zastygał. W konsekwencji wnioskodawca, jako odpowiedzialny za usunięcie awarii, miał za zadanie wyczyszczenie maszyny, naprawę i jej konserwację. Pracodawca nie kierował wnioskodawcy do innych prac, ponieważ jego zadaniem było również utrzymanie w ruchu maszyn i urządzeń produkcyjnych.

( akta osobowe k 58, zeznania świadka W. R. – e – protokół rozprawy z dnia 14 lutego 2018 roku – 00:32:59 – 00:51:08 – k. 69, płyta CD, zeznania świadka R. W. – e – protokół rozprawy z dnia 14 lutego 2018 roku – 00:51:08 – 01:02:14 – k. 69, płyta CD, zeznania wnioskodawcy G. T. – e – protokół rozprawy z dnia 14 lutego 2018 roku – 00:02:32 – 00:29:34 – k. 69, płyta CD, w zw. z e – protokołem rozprawy z dnia 21 marca 2018 roku – 00:15:07 – 00:20:04 – k. 94, płyta CD)

G. T., w trakcie zatrudnienia w Fabryce (...) nabył niezbędne na tym stanowisku uprawnienia do pracy przy urządzeniach elektrycznych do 15 kV oraz uprawnienia do dokonywania pomiarów, podczas gdy dla elektryka wystarczające są uprawnienia do 1kV.

(świadectwo kwalifikacyjne E Stowarzyszenia Elektryków (...) Oddział w Ł., uprawniające do zajmowania się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci do 15 kV – k. 41 akta z zakładu pracy, zeznania wnioskodawcy G. T. – e – protokół rozprawy
z dnia 14 lutego 2018 roku – 00:02:32 – 00:29:34 – k. 69, płyta CD, w zw. z e – protokołem rozprawy z dnia 21 marca 2018 roku – 00:15:07 – 00:20:04 – k. 94, płyta CD)

G. T. wielokrotnie wykonywał pracę w godzinach nadliczbowych,
za którą otrzymywał dodatkowe wynagrodzenie. Dostawał również dodatek za szkodliwe warunki. Praca była świadczona stale oraz w pełnym wymiarze czasu pracy, na dwie zmiany. Niekiedy naprawy odbywały się także w soboty i niedziele.

(karty wynagrodzeń – k. 34 – 55, zeznania świadka W. R. –
e – protokół rozprawy z dnia 14 lutego 2018 roku – 00:32:59 – 00:51:08 – k. 69, płyta CD, zeznania świadka R. W. – e – protokół rozprawy z dnia 14 lutego 2018 roku – 00:51:08 – 01:02:14 – k. 69, płyta CD, zeznania wnioskodawcy G. T. – e – protokół rozprawy z dnia 14 lutego 2018 roku – 00:02:32 – 00:29:34 – k. 69, płyta CD, w zw. z e – protokołem rozprawy z dnia 21 marca 2018 roku – 00:15:07 – 00:20:04 – k. 94, płyta CD)

W świadectwie pracy wnioskodawcy wskazano, iż w okresie od 20 sierpnia 1981 roku do 21 grudnia 2001 roku wykonywał on pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Ponadto, pracodawca wystawił także G. T. świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, z którego wynika, iż we wskazanym powyżej okresie wykonywał, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, prace przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń na oddziałach będących
w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. Praca na stanowisku elektromontera odpowiadała pracy wymienionej w wykazie A, dziale XIV/IV, poz. 25/16, pkt 1/8 stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia 7 lipca 1987 roku w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego (Dz. Urz. MG Nr 4, poz. 7).

(zeznania świadka M. G. – e – protokół rozprawy z dnia 14 lutego 2018 roku – 01:02:14 – 01:06:52 – k. 69, płyta CD, świadectwo pracy z dnia 21 grudnia 2001 roku – k. 6 akta ZUS dot. kapitału początkowego, świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze – k. 7 akta ZUS dot. emerytury)

Praca na stanowisku elektromontera została także wskazana w zarządzeniu nr 24/84 Dyrektora Fabryki (...) w Ł., z dnia 1984 roku, w sprawie wprowadzenia wykazu stanowisk pracy wykonywanych w Fabryce w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

(zarządzenie nr 24/84 – k. 75 – 78)

W. R. również był zatrudniony w Fabryce (...)
na stanowisku elektromontera i wykonywał te same obowiązki co wnioskodawca. Pracodawca wydał mu świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze o tożsamej treści jak świadectwo wnioskodawcy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., przy ustalaniu prawa do świadczenia W. R. uwzględnił okresy pracy w szczególnych warunkach w Fabryce (...) w charakterze elektromontera w oparciu o świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach wystawione przez zakład pracy.

(zeznania świadka W. R. – e – protokół rozprawy z dnia 14 lutego 2018 roku – 00:32:59 – 00:51:08 – k. 69, płyta CD, świadectwo wykonywania prac
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze W. R. – k. 85, pismo ZUS – k. 80)

G. T. udokumentował na dzień 1 stycznia 1999 roku ogólny staż pracy w wymiarze 26 lat, 2 miesięcy i 1 dnia, w tym okresów nieskładkowych wynoszących
1 miesiąc i 6 dni.

(decyzja – k. 11 akta ZUS dot. emerytury)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 184 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1383) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz,

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 - wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Z kolei art. 184 ust. 2 cytowanej ustawy stanowi, iż emerytura, o której mowa
w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Stosownie do art. 32 ust. 1 powołanej ustawy, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Ustęp 2 tego przepisu stanowi natomiast, że dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ust. 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych. Ustęp 4 cytowanego przepisu stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ustępie 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ustępie 2 i 3 przysługuje prawo
do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Przywołane przepisy dotychczasowe, to rozporządzenie Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 roku, Nr 8, poz.43 z zm.).

W myśl § 2 tego rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale
i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ustęp 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy.
W § 3 ustawodawca przyjął, że za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany „wymaganym okresem zatrudnienia” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Z kolei § 4 tego rozporządzenia stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Przedmiotem sporu było udowodnienie przez wnioskodawcę wymaganego okresu - co najmniej 15 lat - pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy wydając zaskarżoną decyzję uznał, iż G. T. nie udowodnił tej okoliczności. Tym samym organ rentowy zakwestionował okres pracy wnioskodawcy w Fabryce (...) w Ł. w okresie od 20 sierpnia 1981 roku do 31 grudnia 1998 roku, jako pracy
w szczególnych warunkach.

Natomiast z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie bezsprzecznie wynika, że wnioskodawca pracował w szczególnych warunkach w okresie zatrudnienia w Fabryce (...), na stanowisku elektromontera. Podkreślić także należy, że zakład pracy wydał wnioskodawcy w tym zakresie stosowne dokumenty, czyli świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz na świadectwie pracy również została stwierdzona powyższa informacja.

Stanowisko pracy wnioskodawcy odpowiada treści wykazu A do powołanego rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku, działu XIV poz. 25 – bieżąca konserwacja agregatów i urządzeń na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. Ponadto stanowisko, na którym świadczył pracę wnioskodawca odpowiada pracy wymienionej w wykazie A, dziale XIV/IV, poz. 25/16, pkt 1/8 stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia 7 lipca 1987 roku w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego (Dz. Urz. MG Nr 4, poz. 7).

Wyłączną podstawą odmowy uznania okresu zatrudnienia w Fabryce (...) w Ł., jako pracy w warunkach szczególnych, dla organu rentowego było brak wskazania stanowiska elektromontera w wykazie stanowiącym załącznik do zarządzeń resortowych. W ocenie Sądu Okręgowego, stanowisko organu rentowego było błędne, ponieważ o uznaniu wykonywanej pracy, jako pracy w warunkach szczególnych,
nie decyduje literalne brzmienie nazwy stanowiska wskazanego w świadectwie pracy, lecz charakter pracy faktycznie wykonywanej, która odpowiada stanowisku pracy wymienionemu w przedmiotowym wykazie.

Na podkreślenie zasługuje okoliczność, iż stanowisko elektromontera zostało wprost wyszczególnione w zarządzeniu dyrektora Fabryki (...),
co jednocześnie powinno rozwiać wszelkie wątpliwości interpretacyjne w kwestii wykonywania pracy przez wnioskodawcę w szczególnych warunkach. Tym bardziej,
iż współpracownikowi wnioskodawcy - W. R., zatrudnionemu na tożsamym stanowisku, organ rentowy uznał ten okres pracy za pracę w szczególnych warunkach. Należy zauważyć, że podstawę tej decyzji organu rentowego stanowiły dokumenty wystawione przez tego samego pracodawcę oraz o tej samej treści.

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego, nie ulega wątpliwości, że praca wykonywana przez wnioskodawcę stanowiła pracę w warunkach szczególnych, bowiem podczas wykonywania przez niego obowiązków pracowniczych pozostałe maszyny produkcyjne były w ruchu, co powodowało ciągłe narażenie na szkodliwe substancje z uwagi na charakter produkcji, tj. lakiery do paznokci, kremy i szampony.

Na podstawie art. 100 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, prawo do emerytury powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do jej nabycia.

Zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury od dnia 13 lipca 2017 roku, tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 99 w zw. z art. 98 § 1
i § 3 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 265) i zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, II Oddział w Ł., na rzecz wnioskodawcy kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem i pouczeniem doręczyć organowi rentowemu, wypożyczając akta rentowe.

K. J.