Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 stycznia 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 19 stycznia 2018 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa A. C. (1)

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G.

o zapłatę i ustalenie

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku

z dnia 22 grudnia 2016 r., sygn. akt I C 546/11

I.  oddala apelację;

II.  nie obciąża powoda kosztami postępowania apelacyjnego.

SSA D. GierczakSSA M. OżógSSA E. G.

I ACa 340/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 22 grudnia 2016 roku Sąd Okręgowy w Gdańsku oddalił powództwo i odstąpił od obciążania powoda kosztami procesu.

Sąd I instancji ustalił w toku postępowania, że powód w dniu 4 września 2008 roku na skutek wypadku komunikacyjnego doznał wielu urazów, w tym poważnego złamania trzonu kości udowej lewej oraz kości biodrowej, dwumiejscowego złamania kości lewego uda (na wysokości trzonu i na wysokości krętarza ) z otwartą raną uda w miejscu złamania trzonu kości udowej oraz z otwartą raną podudzia. Powód po wypadku został przewieziony do Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Szpitala (...) w T., gdzie chirurgicznie opracowano rany i założono opatrunek gipsowy. Chirurgiczne opracowanie rany polega na jej oczyszczeniu, podwiązaniu krwawiących miejsc, zszyciu i nałożeniu opatrunku. W szpitalu w T. nie było wówczas oddziału ortopedii i z uwagi na otwarte złamania powód musiał zostać przewieziony do pozwanego szpitala. Podczas przyjęcia do pozwanego szpitala stwierdzono u powoda wiele urazów brzucha, miednicy, kończyn dolnych (krwawienie z kilku miejsc ciała) i krwiaka prącia. W dniu przyjęcia powodowi włączono antybiotykoterapię w dawce D. C. 3 x 600 mg od dnia 4 września 2008 roku do dnia 15 września 2008 roku. Po 5 dniach oczekiwania i po zastosowaniu antybiotykoterapii przeprowadzono operację. Gdyby występowały u powoda objawy zakażenia rany, to operacja nie zostałaby wykonana. Po zabiegu w pozwanym szpitalu dwa razy dziennie dokonywano u powoda kontroli kończyn po zabiegu. Antybiotyk powód otrzymywał zgodnie z zaleceniami. Podawano mu także leki przeciwbólowe. W historii choroby nie ma adnotacji, aby gojenie rany było nieprawidłowe. Powód został wypisany z pozwanego szpitala w stanie ogólnym dobrym po zakończeniu leczenia.

Z dalszych ustaleń Sądu I instancji wynikało, że w dniu 28 października 2008 roku powód zgłosił się do przychodni przyszpitalnej działającej w pozwanym szpitalu. Podczas wizyty lekarz ortopeda stwierdził stan chorego t.j. klinicznie bez cech stanu zapalnego i klinicznie bez cech zakrzepicy. Lekarz powiedział, że dalej powód może się leczyć w placówce bliższej jego miejsca zamieszkania. W dniu 14 stycznia 2009 roku pobrano od powoda wymaz z przetoki. Wynik posiewu stwierdził ciałka ropne w polu widzenia, komórki nabłonkowe i pałeczki gram ujemne - enterobacter species (...) (-). W wyniku posiewu stwierdzono antybiogram oporny na ampicylinę, amoxiclav, ampicylinę z sulbaktamem, cefalotynę, cefuroxime, doksycyklinę. W dniu 20 stycznia 2009 roku zlecono powodowi C. 2 x dziennie. W dniu 4 maja 2009 roku posiew rany wykazał bakterię enterobcater cloacae. Po powrocie ze szpitala do domu żona powoda D. C. zmieniała mu opatrunki, używała wody utlenionej, jałowych gazików. Nie stosowała środków dezynfekujących. Rana bardzo długo się goiła. Powód cały czas odczuwał ból, przez okres 1 - 1,5 roku poruszał się na wózku inwalidzkim lub przy pomocy żony. Przez cały czas zażywał lek przeciwbólowy K. w tabletkach.

Sąd Okręgowy ustalił również, że powód w związku z niewłaściwym gojeniem się rany zwrócił się do placówki położonej najbliżej jego miejsca zamieszkania, to jest do (...) spółki z o.o. (...) Szpital (...). J. z siedzibą w S.. W dniu 28 lipca 2009 roku rozpoznano u powoda ropień kości udowej. Powód został poddany antybiotykoterapii celem zwalczenia stanu zapalnego rany i kości. W dniu 16 września 2009 roku powód został skierowany do Zakładu (...) celem przeprowadzenia badań kośćca ze względu na podejrzenie procesu zapalnego kości. W dniu 14 października 2009 roku wykonano u powoda badanie scyntygrafii 3 fazowej kości, w którym stwierdzono, że obraz wskazuje na stan zapalny w części kości udowej lewej. W dniach od 18 kwietnia 2010 roku do 23 kwietnia 2010 roku powód przebywał w (...) spółce z o.o. w S.. Podczas pobytu w tym ośrodku rozpoznano u powoda opóźniony zrost złamania kości udowej oraz przewlekłe śródszpikowe zapalenie kości udowej. W wyniku przeprowadzonych badań okazało się, że powód zarażony został bakteriami E. cloacae i E. sakazakii.

Sąd I instancji ustalił także, że w dniach od 24 sierpnia do 14 września 2010 roku powód był leczony i hospitalizowany w (...) spółce z o.o. w S.. U powoda rozpoznano zapalenie jamy szpikowej kości udowej z przetokami. W dniu 26 sierpnia 2010 roku podczas operacji dokonano usunięcia gwoździa rekonstrukcyjnego, oczyszczono jamę szpikową, wielokrotnie nawiercono staw rzekomy, dokonano stabilizacji ażurowym, pokrytym N. - diamentem gwoździem Gamma. W dniu 3 grudnia 2009 roku zaliczono powoda do znacznego stopnia niepełnosprawności do dnia 31 grudnia 2011 roku. Wskazano na konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 21 czerwca 2010 roku powód A. C. (1) został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy do dnia 31 lipca 2011 roku. Zakażenie spowodowało wydłużenie procesu leczenia złamania do około 6-7 lat. Pałeczki gram- ujemne, które wywołały zakażenie u powoda mogą stanowić mikroflorę fizjologiczną przewodu pokarmowego ludzi i niektórych zwierząt, natomiast nie są typowymi drobnoustrojami wywołującymi zakażenia u pacjentów po zabiegach ortopedycznych. Nieprawdopodobne jest wprowadzenie tych bakterii do rany np. wskutek stosowania niejałowego sprzętu medycznego, czy niejałowych materiałów opatrunkowych.

Oceniając fakty ustalone w toku postępowania Sąd Okręgowy zważył, że powództwo nie jest zasadne i nie zasługuje na uwzględnienie. Z opinii biegłych z (...) w O. wynika, że najbardziej prawdopodobną drogą zakażenia miejsca operowanego był kontakt bakterii występujących na niejałowej skórze z jałową kością w momencie urazu lub w czasie, który upłynął do ostatecznego zakażenia rany. Za wniknięciem bakterii do rany w trakcie urazu przemawia opisany w dokumentacji rozwój zakażenia przez jego ujawnienie się po stosunkowo długim okresie czasu, po wygojeniu się powierzchownych tkanek, gdyż rana wygoiła się przez rychłozrost. Zastosowane antybiotyki bezpośrednio po urazie i osłonowo w pozwanym szpitalu były użyte w prawidłowych dawkach i zgodnie z obowiązującą wówczas wiedzą, nie doprowadziły do eliminacji zakażenia a jedynie je wytłumiły opóźniając pojawienie się pierwszych objawów. Powód nie udowodnił winy pozwanego a istnienie winy po stronie pozwanego jest konieczną przesłanką warunkującą deliktową odpowiedzialność pozwanego. W pozwanym szpitalu zachowano wszelkie zasady dotyczące aseptyki i antyseptyki. Natomiast brak wiedzy o rozwijającym się powikłaniu zapalnym a następnie jego przejście w fazę przewlekłą uniemożliwiło pozwanemu podjęcie jakiejkolwiek próby zapobieżenia jego następstwom.

W apelacji powód zarzucił naruszenie przepisów prawa procesowego, to jest art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie wadliwej, wybiórczej oceny materiału dowodowego i ustalenie stanu faktycznego w oparciu o dokumentację medyczną prowadzoną przez pozwanego mimo uznania, że dokumentacja ta była prowadzona przez pozwany szpital w sposób nieprawidłowy i niestaranny, pominięcie i odmowę przyznania waloru wiarygodności opinii instytutu (...) i wydanie orzeczenia tylko i wyłącznie na podstawie opinii pracowników (...) w O. a także przez bezpodstawną odmowę wiarygodności i mocy dowodowej zeznaniom powoda i wskazanych przez niego świadków a jednocześnie uznanie za wiarygodne zeznania świadków - pracowników pozwanego szpitala , którzy byli zainteresowani rozstrzygnięciem sprawy na korzyść pozwanego ; naruszenie przepisów prawa procesowego, to jest art. 227 k.p.c. w związku z art. 217 k.p.c. i art. 278 k.p.c. przez oddalenie wniosku powoda o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłych, pracowników (...) w O. błędnie uznając, ten dowód za zbędny i mający na celu przedłużenie postępowania. Wskazując na przytoczone podstawy apelacji powód wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku przez uwzględnienie powództwa , ewentualnie o uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje :

Apelacja powoda nie jest zasadna. Chybiony jest zarzut naruszenia przepisów prawa procesowego, to jest art. 233 § 1 k.p.c. przez dokonanie wadliwej, wybiórczej oceny materiału dowodowego i w rezultacie sprzeczne z nim ustalenia przez pominięcie i odmowę przyznania wiarygodności opinii biegłych lekarzy, pracowników (...) J., Zakładu (...) w K.. Sąd Okręgowy wskazał w uzasadnieniu zaskarżonego przyczyny dla których pominął ten dowód przytaczając fragmenty opinii biegłych na karcie 244- 246 wskazujące, że biegli nie udzielili jednoznacznej odpowiedzi na pytania zawarte w tezie dowodowej wskazanej w postanowieniu Sądu I instancji z dnia 23 stycznia 2012 roku oraz w odpowiedzi na pytania pełnomocników stron zawarte w ich pismach procesowych, zgodnie z postanowieniem. Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 20 marca 2012 roku. Wyjaśnili, że nie mogą udzielić jednoznacznej odpowiedzi z powodu niestarannie prowadzonej dokumentacji medycznej w pozwanym szpitalu (brak dekursusów), czy i kiedy pojawiły się w miejscu złamania a potem zabiegu, objawy wskazujące na istnienie zakażenia. Biegli jedynie podali, że umownym kryterium jest cezura 48 godzin od przyjęcia do szpitala. Jeśli objawy zakażenia pojawiłyby się w tym okresie, to prawdopodobniejsze jest zakażenie przed przyjęciem do tego szpitala, jeśli później, to prawdopodobniejsze jest zakażenie w tym szpitalu. Z podobnych przyczyn Sąd Okręgowy pominął opinię uzupełniającą tych biegłych z dnia 13 kwietnia 2012 roku, w której biegli powołując się na niestaranne prowadzenie dokumentacji lekarskiej w pozwanym szpitalu wskazali, że niemożliwe jest wypowiedzenie się co do prawdopodobieństwa wystąpienia zakażenia, jak również co do wpływu opracowania rany w innym szpitalu na rozwój zakażenia u powoda.

Sąd I instancji wskazał także w uzasadnieniu wyroku przyczyny dla których pominął dowód z opinii biegłej J. G. trafnie zwracając uwagę na niepełną dokumentację medyczną jaką dysponowała biegła sporządzając opinię oraz na istotne błędy merytoryczne zawarte w tej opinii a jednoznacznie potwierdzone przez biegłych z (...), którzy wskazali, że informacje biegłej J. G. o tym, że bakteria enterobacter spp jest szczepem szpitalnym a także charakterystyka antybiotykowrażliwości i antybiotykoodporności tej bakterii są niezgodne z obowiązującą wiedzą medyczną.

Nietrafny jest także zarzut naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c. przez odmowę wiarygodności zeznań powoda i zeznań świadków , członków jego rodziny przez odwołanie się do dokumentacji medycznej pozwanego szpitala uznanej następnie za prowadzoną w' sposób nieprawidłowy. Wbrew tym zarzutom Sąd Okręgowy wskazał w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że nie dał wiary zeznaniom powoda i świadków, żony D. C. i innych członków rodziny : J. K., A. C. (2) i S. K. w zakresie jakim twierdzili, że wycieki ropne pojawiły się już w szpitalu a następnie zaraz po wypisie powoda ze szpitala do domu. Sąd I instancji oceniając wiarygodność tych zeznań oparł się także na dokumentacji medycznej leczenia powoda w (...) w G. już po wyjściu powoda ze szpitala w okresie od 7 października do 25 listopada 2008 roku dostrzegając, że dopiero w dniu 25 listopada 2008 roku podczas piątej wizyty pojawił się zapis sugerujący istnienie infekcji. Wtedy też lekarz zapisał powodowi antybiotyk D. 0,3 jedno opakowanie. Natomiast w dokumentacji medycznej potwierdzającej zapis z wizyt lekarskich w dniach 7 października 2008 roku i trzech następnych brak jest jakichkolwiek adnotacji wskazujących na stwierdzenie wycieków ropnych z rany. Również w dokumentacji medycznej lekarza rodzinnego z którego pomocy korzystał powód po wyjściu ze szpitala brak jest danych potwierdzających istnienie wycieków ropnych z rany. Biegli lekarze z (...) w O. w opinii uzupełniającej jednoznacznie wskazali, że nie jest możliwa teoretyczna sytuacja, że w trakcie pobytu na oddziale pozwanego szpitala u powoda występowały objawy infekcji, które potem samoistnie zanikły po wypisaniu do domu i powróciły 25 listopada 2008 roku. Z opinii tych biegłych wynika ponadto, że pałeczki Gram- ujemne, które wywołały zakażenie u powoda mogą stanowić mikroflorę fizjologiczną przewodu pokarmowego ludzi i niektórych zwierząt , natomiast nie są typowymi drobnoustrojami wywołującymi zakażenia u pacjentów po zabiegach ortopedycznych. Zatem charakter tych bakterii przemawia za hipotezą ich wniknięcia do kości w momencie urazu lub w czasie, który upłynął do ostatecznego zaopatrzenia rany ( k- 763v).

Chybiony jest także zarzut naruszenia przepisów prawa procesowego, to jest art. 227 k.p.c. w związku z art. 217 k.p.c. i art. 278 k.p.c. przez oddalenie wniosku powoda o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłych. Odpis postanowienia Sądu Okręgowego z dnia 18 listopada 2016 roku doręczono pełnomocnikowi powoda łącznie z zawiadomieniem o terminie rozprawy w dniu 25 listopada 2016 roku. Pełnomocnik powoda nie zgłosił jednak zastrzeżenia w trybie art. 162 k.p.c. ani na najbliższym posiedzeniu o którym został zawiadomiony ani w osobnym piśmie procesowym przed zamknięciem rozprawy.

Mając na uwadze przytoczone okoliczności i argumenty Sąd Apelacyjny oddalił apelację na podstawie art. 385 k.p.c. Uwzględniając charakter dochodzonego roszczenia oraz sytuację osobistą i rodzinną powoda nie obciążono go kosztami postępowania apelacyjnego (art. 102 k.p.c.).

Na oryginale właściwe podpisy