XXV Ns 113/11
Dnia 6 października 2011 roku
Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział XXV Cywilny
W składzie:
Przewodniczący: SSO Danuta Kowalik
Protokolant: sądowy stażysta D. P.
po rozpoznaniu w dniu 5 października 2011 roku w Warszawie
na rozprawie,
sprawy z wniosku Pełnomocnika Wyborczego Komitetu Wyborczego (...)
z udziałem D. T.
o wydanie orzeczenia w trybie art. 111 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011r. Kodeks wyborczy
p o s t a n a w i a:
1. oddalić wniosek;
2. zasądzić od wnioskodawcy na rzecz uczestnika kwotę 377 (trzysta siedemdziesiąt siedem ) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
XXV Ns 113 /11
Pełnomocnik Wyborczy Komitetu Wyborczego (...)
złożył wniosek w trybie art. 111 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011r. Kodeks wyborczy wnosząc o:
1. zakazanie uczestnikowi D. T. rozpowszechniania nieprawdziwej informacji o tym, iż partia (...) nie domaga się przywrócenia wysokości składki do Otwartych Funduszy Emerytalnych, obowiązującej przed jej obniżeniem, dokonanym z inicjatywy rządu kierowanego przez D. T., ustawą z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych ( DZ. U. z dnia 8 kwietnia 2011 r. nr 75 poz. 398),
2. nakazanie uczestnikowi, aby sprostował podaną przez siebie nieprawdziwą informację poprzez:
- trzykrotne zamieszanie na koszt uczestnika na łamach ogólnopolskich dzienników: Gazety (...), „(...)” oraz „(...)” (na stronie 2 lub 3każdego dziennika) w formacie obejmującym co najmniej ¼ strony,
- zamieszczenie na koszt uczestnika widniejącego nieprzerwanie przez co
najmniej 72 godziny na głównej stronie internetowej www.(...).pl,
- trzykrotne opublikowanie na antenie telewizji (...), (...), (...), (...)i (...), w paśmie czasowym między godz. 18:45 a 22:00, oświadczenia ( emitowanego na krócej niż przez 30 sekund), w postaci tablicy i przeczytanego przez lektora (czytelna, widoczna z daleka na ekranie czcionka, wyraźny, lektorski głos w standardzie normalnego przekazu telewizyjnego)
oświadczenie następującej treści:
„Ja D. T., prostuje podaną przeze mnie nieprawdziwą informację, jakoby żadna z uczestniczących w wyborach partii politycznych nie domagała się przywrócenia wysokości składki do OFE w poprzedniej wysokości i oświadczam, że postulat taki głoszony jest przez partię (...).”
W uzasadnieniu wniosku wskazano, iż udzielając tygodnikowi (...) Nr (...) z dnia 1 października 2011 r. (dostępnego w kolportażu od poniedziałku, 3 października 2011 r.) wywiadu pt. „Możemy rządzić sami” na stronie 28 uczestnik stwierdził : „Zauważycie, że dzisiaj nie ma nikogo, kto by powiedział: „ Jak zdobędę władzę, to przywrócę poprzednią składkę OFE”…”
Zdaniem wnioskodawcy powyższa wypowiedź uczestnika stanowi informację nieprawdziwą wskazując, iż przedstawiciele partii (...) od momentu wystąpienia przez rząd z inicjatywą obniżenia składki odprowadzanej do Otwartych Funduszy Emerytalnych wielokrotnie wyrażali publiczną krytykę i jednoznaczny sprzeciw wobec tej zmiany, określając ja mianem „dewastacji systemu emerytalnego”. Przedstawiciele partii (...) domagali się zorganizowania w tej sprawie referendum, a następnie przygotowali wniosek o stwierdzenie niezgodności wyrażającego tę zmianę znowelizowanego art. 22 ust.3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z Konstytucji RP. Wnioskodawca powołał się na wypowiedzi przedstawicieli partii (...) opublikowanych w artykułach prasowych z marca i kwietnia 2011 r. oraz z 19 maja 2011 r..
Wypowiedź uczestnika zdaniem wnioskodawcy jest nieprawdziwa i wprowadza w błąd potencjalnych wyborców sugerując, że kandydaci Komitetu Wyborczego (...) (podobnie jak kandydaci KW (...) oraz pozostałych komitetów) nie opowiadają się za przywróceniem poprzednio obowiązującej wysokości składki do Otwartych Funduszy Emerytalnych (a więc jej ponownym „podwyższeniem”).
Uczestnik D. T. wniósł o oddalenie wniosku i o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego podnosząc szereg zarzutów merytorycznych przeciwko wnioskowi.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W tygodniku (...)” nr (...) w dniu 3 października 2011 r. został opublikowany artykuł ,,(...)” stanowiący relację z rozmowy premiera D. T. z dziennikarzami W. M., A. S. i P. Ś..
W artykule tym znajdują się następujące fragmenty rozmowy na stronie 28:
Dziennikarz: „ Były też podpowiedzi idące w druga stronę. Na przykład krytyka waszych posunięć w sprawie OFE ze strony L. B.”
D. T. : ,, To też jest przykład, który pokazuje, że nie ulegamy ideologicznym czy doktrynalnym pokusom. I że potrafimy rozerwać gorset doktryny, nawet jeśli jest to doktryna liberalna. W moim przekonaniu a także w przekonaniu moich współpracowników największym osiągnięciem naszego rządu jest przeprowadzenie Polski względnie bezpiecznie przez ten kryzys. Równocześnie Polska jest krajem, który nie sięgnął do kieszeni emerytów czy pracowników budżetówki. Największy od 70 lat kryzys na świecie to nie jest dobry moment, by ludzi uderzyć po kieszeniach. Jednocześnie nie zabrakło nam odwagi, by przeprowadzić trudną reformę emerytur pomostowych’’.
Dziennikarz: ,, Ale zabraliście pieniądze z OFE, zwiększycie zadłużenie państwa…”
- D. T. : ,, Zauważycie, że dzisiaj nie ma nikogo, kto by powiedział: „Jak zdobędę władzę to przywrócę poprzednią składkę OFE”…”
W dokumencie Program wyborczy 2011 partii (...) na stronie 13 tego Programu znajduje się rozdział dotyczący propozycji zmian w systemie ubezpieczeń społecznych i w treści tego programu nie ma deklaracji czy zobowiązania (...) że jak zdobędzie władzę, to przywróci poprzednią składkę OFE.
W marcu 2011 r. w okresie dyskusji na zmianami w przepisach dotyczących zmniejszenia wysokości składki do OFE w związku z propozycjami koalicji rządzącej i następnie po uchwaleniu ustawy z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych tj. w okresie kwiecień – maj 2011 r., przedstawiciele partii (...) krytykowali te rozwiązania i wyrażali sprzeciw wobec zmian, określając ja mianem „dewastacji systemu emerytalnego”. Przedstawiciele partii (...) domagali się zorganizowania w tej sprawie referendum oraz zapowiadali wniosek do Trybunału Konstytucyjnego ale wniosek nie został ostatecznie złożony z powodu braku wymaganej liczby podpisów posłów (dowód: wypowiedzi przedstawicieli partii w artykułach prasowych z marca i kwietnia 2011 r. oraz z 19 maja 2011 r.: (...) chce z wyborami referendum w sprawie OFE depesza Polskiej Agencji Prasowej z 3 marca 2011 r., (...) propozycja rządu ws. OFE dewastacja systemu emerytalnego depesza Polskiej Agencji Prasowej z 8 marca 2011 r., (...) chce referendum w sprawie OFE depesza Polskiej Agencji Prasowej z 21 marca 2011 r., (...) zamierza zaskarżyć ustawę o zmianie OFE do TK. (...) też to rozważa depesza Polskiej Agencji Prasowej z 7.04.2011 r., (...) zamierza zaskarżyć ustawę o zmianach w OFE do TK. (...) też to rozważa depesza Polskiej Agencji Prasowej z 29.04.2011 r., (...) idzie na wojnę z rządem. Chce zaskarżyć zmiany w OFE depesza Polskiej Agencji Prasowej z 19.05.2011 r., zeznania świadka T. D.).
Podczas aktualnej kampanii wyborczej na zebraniach, debatach przedstawiciele Komitetu Wyborczego (...) podtrzymywali swe wcześniejsze stanowisko o braku zgody na zmniejszenie składek do OFE uważając, że była to zła reforma i należy wrócić do dawnego systemu (zeznania świadka T. D.) .
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie złożonych dokumentów, które nie były przez strony kwestionowane oraz na podstawie zeznań świadka T. D. (2), brak bowiem podstaw aby tym zeznaniom odmówić wiarygodności. Natomiast należało odmówić przymiotu wiarygodności treściom zawartym w wydruku zez strony internetowej zwanej (...) Oddział (...) zawierającym propozycje klubu poselskiego (...), z uwagi na podniesienie przez wnioskodawcę, iż nie jest to oficjalna strona internetowa partii (...).
Sąd zważył co następuje:
Zgodnie z treścią art. 111 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011r. Kodeks wyborczy jeżeli rozpowszechniane, w tym również w prasie w rozumieniu ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe, materiały wyborcze, w szczególności plakaty, ulotki i hasła, a także wypowiedzi lub inne formy prowadzonej agitacji wyborczej, zawierają informacje nieprawdziwe, kandydat lub pełnomocnik wyborczy zainteresowanego komitetu wyborczego ma prawo wnieść do sądu okręgowego wniosek o wydanie orzeczenia:
1)zakazu rozpowszechniania takich informacji;
2)przepadku materiałów wyborczych zawierających takie informacje;
3)nakazania sprostowania takich informacji;
4)nakazania publikacji odpowiedzi na stwierdzenia naruszające dobra osobiste;
5)nakazania przeproszenia osoby, której dobra osobiste zostały naruszone;
6)nakazania uczestnikowi postępowania wpłacenia kwoty do 100.000 złotych na rzecz organizacji pożytku publicznego.
Przenosząc powyższą regulację na grunt rozpoznawanej sprawy Sąd doszedł do przekonania, że wniosek nie jest zasadny i należało go oddalić w całości podzielając zarzuty podniesione przez uczestnika postępowania.
Należy stwierdzić, iż zakwestionowana informacja wypowiedziana przez D. T. ,, Zauważcie, że dzisiaj nie ma nikogo, kto by powiedział: „Jak zdobędę władzę to przywrócę poprzednią składkę OFE”…” - jest wypowiedzią bardzo ogólną, nie jest to informacja o konkretnym kandydacie na posła bądź o określonej partii politycznej. Nadto należy zauważyć, iż w przedmiotowej wypowiedzi użyto słowa ,,dzisiaj” i z jej kontekstu wynika, że chodzi o okres właśnie trwającej kampanii wyborczej – iż ,,nie ma nikogo, kto by powiedział: „Jak zdobędę władzę to przywrócę poprzednią składkę OFE”. Mając to na uwadze, należy uznać, iż wypowiedź ta dotyczy ugrupowań politycznych ubiegających się o władzę w trwającym okresie kampanii wyborczej, lecz wypowiedź ta nie odnosi się bezpośrednio do partii (...). Należy przy tym zauważyć, iż w żadnej części tego artykułu nie ma wzmianki na temat partii (...), a więc nie została podjęta jakakolwiek polemika przez udzielającego wywiadu D. T. z programem tej partii a całość wypowiedzi odnoszącej się do składek OFE wskazuje, że polemika ta mogłaby się odnosić do poglądu osoby uznawanej za autorytet w dziedzinie ekonomii – prof. L. B..
Wypowiedź ta nie dotyczy okresu dyskusji na zmianami w przepisach dotyczących wysokości składki OFE, która toczyła się w okresie uchwalania ustawy z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych i bezpośrednio po uchwaleniu tej ustawy. Okoliczność, że zmiany w OFE były krytykowane przez (...), nie przesądza, iż partia ta po wyborach w przypadku przejęcia władzy zamierza zmienić rozwiązania, które uprzednio krytykowała. W Programie Wyborczym 2011 (...), który jest miarodajnym dokumentem na stanowisko partii, nie ma deklaracji (...), że jak zdobędzie władzę, to przywróci poprzednią wysokość składki do OFE. Wnioskodawca nie wykazał też aby taka deklaracja była w jakimkolwiek innym dokumencie partii albo aby w okresie kampanii wyborczej zamieszczano w artykułach prasowych wypowiedzi przedstawicieli (...) o wskazanej treści. Okoliczność, o której zeznał świadek T. D., iż podczas kampanii wyborczej na zebraniach, debatach politycy (...) podtrzymywali swe wcześniejsze stanowisko o braku zgody na zmniejszenie składek do OFE uważając, iż należy wrócić do dawnego systemu, nie może mieć istotnego znaczenia, skoro te poglądy nie znalazły odzwierciedlenia w oficjalnym programie partii, zaś D. T. nie może znać poglądów poszczególnych polityków, jeżeli nie znalazły odzwierciedlenia w dokumentach programowych partii.
Reasumując należy stwierdzić, iż wnioskodawca nie wykazał nieprawdziwości przedmiotowej wypowiedzi w stosunku do partii (...).
Niezależnie od powyższego należy stwierdzić, iż żądania wniosku nie dotyczą przedmiotowej wypowiedzi D. T.. Zakwestionowana wypowiedź, będąca przedmiotem niniejszego postępowania: ,, Zauważcie, że dzisiaj nie ma nikogo, kto by powiedział: „Jak zdobędę władzę to przywrócę poprzednią składkę OFE”…nie odnosi się do żądania wniosku gdyż D. T. nie powiedział, że ,,partia (...) nie domaga się przywrócenia wysokości składki do Otwartych Funduszy Emerytalnych”, nie powiedział również, iż ,, żadna z uczestniczących w wyborach partii politycznych nie domagała się przywrócenia wysokości składki do OFE w poprzedniej wysokości”.
Mając na uwadze powyższe należało oddalić wniosek.
O kosztach rozstrzygnięto stosownie do treści art. 520 § 3 k.p.c. w zw. z § 5 i 10 ust.1 pkt.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.