Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IC 1407/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 kwietnia 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodnicząca

Sędzia SO Dorota Krawczyk

Protokolant

stażysta Anna Frankowska

po rozpoznaniu w dniu 10 kwietnia 2018 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa Prokury Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego

przeciwko D. Z.

roszczenia z umowy pożyczki

1.  zasądza od pozwanego D. Z. na rzecz powoda Prokury Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego kwotę 112.829,37 (sto dwanaście tysięcy osiemset dwadzieścia dziewięć 37/100) złotych z zastrzeżeniem ograniczenia odpowiedzialności pozwanego D. Z. do nieruchomości położonej w miejscowości P., dla której Sąd Rejonowy w Brzesku, IV Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą nr (...) do wysokości hipoteki umownej zwykłej;

2.  umarza postępowanie co do kwoty 67.540,05 zł (sześćdziesiąt siedem tysięcy pięćset czterdzieści 05/100 złotych);

3.  zasądza od pozwanego D. Z. na rzecz powoda Prokury Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego kwotę 12.420,00 zł (dwanaście tysięcy czterysta dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Dorota Krawczyk

Sygn. akt I C 1407/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 26 lipca 2017 roku przeciwko pozwanemu D. Z. powód Prokura Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W. wniósł o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i orzeczenie, aby strona pozwana D. Z. zapłaciła na rzecz strony powodowej Prokura Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty kwotę 180.369,42 zł (słownie: sto osiemdziesiąt tysięcy trzysta sześćdziesiąt dziewięć złotych 42/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia złożenia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenie od strony pozwanej na rzecz strony powodowej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, opłaty sądowej od pozwu oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W przypadku skierowania sprawy do rozpoznania na rozprawie, wnosił o:

1. wydanie wyroku zasądzającego od strony pozwanej D. Z. na rzecz strony powodowej Prokura Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty kwoty 180 369,42 zł (słownie: sto osiemdziesiąt tysięcy trzysta sześćdziesiąt dziewięć złotych 42/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia złożenia pozwu do dnia zapłaty;

2. zasądzenie od strony pozwanej na rzecz strony powodowej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, opłaty sądowej od pozwu oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy w dniu 25 września 2017 roku wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, od którego to nakazu zapłaty strona pozwana złożyła skutecznie sprzeciw (k. 144) .

W sprzeciwie strona pozwana wnosiła o oddalenie powództwa podnosząc zarzut przedawnienia roszczenia. Przyznała, że zawarła umowę kredytu, o której mowa w pozwie, ale roszczenie uległo przedawnieniu najpóźniej w styczniu 2016 roku.

W piśmie z dnia 04.12.2017 roku w związku z podniesionym przez pozwanych zarzutem przedawnienia dochodzonego roszczenia w niniejszym postępowaniu, strona powodowa uznając jego zasadność cofnęła pozew w stosunku do pozwanego o kwotę 67.540,05 zł oraz wnosiła o:

1. zasądzenie od pozwanego D. Z. na rzecz strony powodowej - Prokura Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W. kwoty 112.829,37 zł (słownie: sto dwanaście tysięcy osiemset dwadzieścia dziewięć złotych 37/100), z zastrzeżeniem ograniczenia jego odpowiedzialności do własności nieruchomości położonej w miejscowości P., dla której Sąd Rejonowy w Brzesku, IV Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą nr (...) do wysokości hipoteki umownej zwykłej;

2. zasądzenie od pozwanego na rzecz strony powodowej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, opłaty sądowej od pozwu oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Strona powodowa ustosunkowując się do zarzutu przedawnienia podniesionego przez pozwanego wskazała, że spłata spornego kredytu została zabezpieczona przez ustanowienie hipoteki umownej w kwocie 193 080,00 zł ustanowionej na nieruchomości położonej w miejscowości P., dla której Sąd Rejonowy w Brzesku, IV Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą nr (...), która zabezpieczyła wierzytelność kapitałową, roszczenia o odsetki, koszty postępowania oraz inne roszczenia uboczne.

W piśmie z dnia 12.04.2018 roku pełnomocnik pozwanego wyraził zgodę na cofnięcie pozwu co do kwoty 67.540,05 i wnosił o umorzenie postępowania w tym zakresie. (pismo k. 197)

W trakcie procesu trwały rozmowy między stronami celem ugodowego załatwienia sporu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 03.10.2011 r. strona pozwana - D. Z. - zawarła z wierzycielem pierwotnym - (...) Bank (...) S.A. ( (...) S.A.) umowę nr (...), na podstawie której bank udzielił pozwanemu kredytu w kwocie 113 575,00 zł.

(dowód: umowa kredytu hipotecznego nr (...) z dnia 03.10.2011 r. k. 18-34)

Zgodnie z treścią w/w umowy kredytu hipotecznego zabezpieczenie spłaty zobowiązania stanowi hipoteka umowna na nieruchomości położonej w miejscowości P., dla której Sąd Rejonowy w Brzesku, IV Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą nr (...).

(dowód: odpis zwykły księgi wieczystej nr (...) k. 35-37)

Strona pozwana zobowiązała się do spłaty zadłużenia na warunkach szczegółowo określonych w w/w umowie kredytu hipotecznego. Wobec zaprzestania przez stronę pozwaną regulowania zobowiązania wynikającego z w/w umowy kredytu hipotecznego, wierzyciel pierwotny dokonał wypowiedzenia w/w umowy, skutkiem czego po upływie okresu wypowiedzenia zobowiązanie stało się w całości wymagalne.

Brak spłaty zobowiązania skutkował wystawieniem przez wierzyciela pierwotnego w dniu 07.01. 2013 r. bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...). Zadłużenie strony pozwanej na dzień wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego opiewało na następujące kwoty:

1. 112 829,37 zł - należność główna tj. pozostały do spłaty kapitał kredytu;

2. 6 737,61 zł - odsetki umowne za okres korzystania z kapitału;

3. 70,00 zł-opłaty i inne prowizje.

Sąd Rejonowy w Radomsku, I Wydział Cywilny, postanowieniem z dnia 21.01.2013 r. nadał w/w tułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności w sprawie o sygn. akt I Co 61/13. Dysponując tytułem wykonawczym wierzyciel pierwotny złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko stronie pozwanej. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla miasta R. R. T. w sprawie o sygn. akt KM 579/14 postanowieniem z dnia 29.03.2017 r. umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone przeciwko stronie pozwanej.

Strona pozwana nie kwestionowała zasadności wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego, zaopatrzenia go w klauzulę wykonalności oraz prowadzenia na jego podstawie postępowania egzekucyjnego.

(dowód: okoliczności bezsporne, bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) z 07.01.2013r., k. 38, postanowienie Sądu Rejonowego w Radomsku, I Wydział Cywilny z dnia 21.01.2013 r., sygn. akt I Co 61/13 k. 39-40, (postanowienie z dnia 21.01.2013 r. k. 25 akt sprawy Sądu Rejonowego w Radomsku, sygn. akt I Co 61/13 k. 39-40), postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla miasta R. R. T. z dnia 29.03.2017 r., sygn. akt KM 579/14 k. 41-42, (postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla miasta R. R. T. z dnia 29.03.2017 r., k. 138 akt komorniczych sygn. akt KM 579/14, wniosek o umorzenie k. 136-137 akt komorniczych sygn. akt KM 579/14)

W dniu 22.06.2016 r. wierzyciel pierwotny - (...) Bank (...) S.A. zawarł ze stroną powodową umowę przelewu w/w wierzytelności, na podstawie której została ona w całości przeniesiona na stronę powodową wraz ze wszystkimi ustanowionymi zabezpieczeniami.

(dowód: umowa sprzedaży wierzytelności z dnia 22.06.2016 r. wraz z wyciągiem z wykazu wierzytelności k. 43-71, k. 127-130, potwierdzenie zapłaty ceny k. 131)

Na wniosek strony powodowej, w księdze wieczystej, dokonano wpisu zmiany wierzyciela hipotecznego.

(dowód: odpis zwykły księgi wieczystej nr (...) k. 35-37)

Strona powodowa, pismem z dnia 24.05.2017 r. wezwała stronę pozwaną do dobrowolnego spełnienia świadczenia.

(dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 24.05.2017 r. k. 132)

Na dochodzoną niniejszym pozwem należność w wysokości 180 369,42 zł składają się następujące kwoty:

- 112 829,37 zł - tytułem należności głównej, tj. tytułem pozostałego do spłaty kapitału kredytu;

- 67 540,05 zł - tytułem skapitalizowanych odsetek, w tym:

a. 59 620,36 zł - tytułem odsetek umownych naliczonych przez wierzyciela pierwotnego do dnia zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności;

b. 7 919,69 zł-tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie naliczonych przez stronę powodową od kwoty należności głównej po dniu zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności do dnia poprzedzającego dzień złożenia pozwu.

(okoliczności bezsporne)

Sąd Rejonowy w Radomsku Wydział II Karny w dniu 22.10.2014 r. sygn. akt 241/14 wydał wyrok uznający D. Z. za winnego popełnienia przestępstwa wypełniającego dyspozycje art. 286 §1 kk oraz art. 297 §1 kk w zw. z art. 11§2 kk, tj. działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem pokrzywdzonego- (...) Bank (...) S.A.

(dowód: kserokopia wyroku Sądu Rejonowego w Radomsku Wydział II Karny w dniu 22.10.2014 r. w sprawie sygn. akt II K 241/14 k. 133)

Sąd Okręgowy ocenił i zważył, co następuje:

Powództwo w zmienionym kształcie jest zasadne.

Pozwany nie kwestionował istnienia oraz wysokości wierzytelności przysługującej poprzedniemu wierzycielowi.

W piśmie z dnia 04.12.2017 roku w związku z podniesionym przez pozwanego zarzutem przedawnienia dochodzonego roszczenia w niniejszym postępowaniu, strona powodowa uznając jego zasadność cofnęła pozew w stosunku do pozwanego o kwotę 67.540,05 zł oraz wnosiła o zasądzenie od pozwanego D. Z. na rzecz strony powodowej kwoty 112.829,37 zł z zastrzeżeniem ograniczenia jego odpowiedzialności do własności nieruchomości położonej w miejscowości P., dla której Sąd Rejonowy w Brzesku, IV Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą nr (...) do wysokości hipoteki umownej zwykłej jako dłużnika rzeczowego.

Nieruchomość położona w miejscowości P., dla której Sąd Rejonowy w Brzesku, IV Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą nr (...) jest własnością pozwanego D. Z. i została obciążona hipoteką umowną zwykłą do kwoty 193.080,00zł na rzecz powoda w celu zabezpieczenia wierzytelności z tytułu umowy kredytu objętej pozwem.

Jak wynika z załączonego odpisu księgi wieczystej nr (...), powód został ujawniony w tej księdze jako wierzyciel zabezpieczonej hipotecznie wierzytelności z tytułu umowy kredytu nr (...) z dnia 03.10.2011 r.

Odpis księgi wieczystej ma charakter dokumentu urzędowego i stanowi dowód tego co zostało w nim urzędowo zaświadczone (art. 244 k.p.c.). Powodowi przysługuje zatem legitymacja do dochodzenia od dłużnika rzeczowego wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie.

Ustawa z dnia 26 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2009 r. Nr 131, poz. 1075) weszła w życie w dniu 20 lutego 2011 r. i wprowadziła jednolitą konstrukcję hipoteki umownej zabezpieczającej wierzytelność pieniężną, w tym również wierzytelność przyszłą (art. 68 ust. 1 ustawy z dnia 6.07.1982 r. o księgach wieczystych i hipotece tj. Dz.U. z 2016 r. poz. 790 ze zm.).

Zarzut przedawnienia roszczenia nie stanowił przeszkody w uwzględnieniu roszczenia powoda, które zmierzało do uzyskania zaspokojenia z nieruchomości obciążonej.

Hipoteka jest ograniczonym prawem rzeczowym na nieruchomości, związanym z oznaczoną wierzytelnością i służącym do jej zabezpieczenia (art. 65 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece). Hipoteka jest prawem akcesoryjnym, tzn. może istnieć tylko o tyle, o ile istnieje wierzytelność (art. 94 ustawy o księgach wieczystych i hipotece). Z akcesoryjności hipoteki w stosunku do wierzytelności, którą zabezpiecza, trzeba przyjąć, że wygaśnięcie hipoteki dotyczy wszystkich przypadków wygaśnięcia wierzytelności niezależnie od przyczyny, czy to na skutek zaspokojenia interesu wierzyciela, czy wygaśnięcia mimo niezaspokojenia z zastrzeżeniem, iż przedawnienie wierzytelności nie pozbawia wierzyciela prawa zaspokojenia się z nieruchomości obciążonej (art. 77 ustawy o księgach wieczystych i hipotece).

Przepis art. 77 ustawy o księgach wieczystych i hipotece jest wyjątkiem od art. 117 KC, albowiem reguluje odmiennie skutki przedawnienia roszczeń. Zgodnie z art. 117 § 2 zd. 1 KC, dłużnik osobisty może, po upływie terminu przedawnienia, uchylić się od zaspokojenia roszczeń, chyba że zrzeknie się korzystania z zarzutu przedawnienia. Natomiast hipoteka chroni wierzyciela przed negatywnymi skutkami przedawnienia wierzytelności zabezpieczonej hipoteką. Powyższej zasady nie stosuje się do roszczeń o świadczenia uboczne. Z momentem ich przedawnienia ma zastosowanie ogólna zasada wynikająca z art. 117 KC.

W analizowanej sprawie pozwany dłużnik jest jednocześnie dłużnikiem osobistym i dłużnikiem rzeczowym.

Powód ostatecznie żądał od pozwanego jako dłużnika rzeczowego zapłaty wyłącznie należności głównych, a żądana kwota mieści się w sumie hipoteki, w związku z czym podniesiony zarzut przedawnienia okazał się nieskuteczny.

Pozwany przyznał w sprzeciwie fakt wypowiedzenia umowy kredytu i wymagalność wierzytelności. Nawet gdyby założyć, że wymagalność wierzytelności hipotecznej zależała od wypowiedzenia, jego skutki nastąpiły z chwilą doręczenia odpisu pozwu.

Ponieważ odpowiedzialność pozwanego za spełnienie zasądzonego świadczenia jest ograniczona do nieruchomości obciążonej, należało na podstawie art. 319 k.p.c. zastrzec pozwanemu prawo powoływania się na ograniczenie odpowiedzialności w postępowaniu egzekucyjnym.

Mając powyższe ustalenia i rozważania na uwadze Sąd orzekł jak w punkcie pierwszym sentencji wyroku.

Ponieważ powód cofnął pozew o kwotę 67.540,05 zł, a pełnomocnik pozwanego wyraził zgodę na cofnięcie, Sąd na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie w tej części jak w punkcie drugim sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. dokonując ich stosunkowego rozdzielenia.

Powód w zakresie w jakim cofnął pozew na skutek zasadnego zarzutu przedawnienia zgłoszonego przez pozwanego przegrał proces, a więc powód wygrał sprawę w 62,56% i w takiej części pozwany zobowiązany jest ponieść koszty procesu.

Wszystkie koszty w sprawie łącznie wyniosły 19.853zł (opłata od pozwu - 9.019zł) + opłata od pełnomocnictwa i wynagrodzenie pełnomocników stron ustalone na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych Dz. U. z 2015 r. poz. 1805 i § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie Dz. U. z 2015 r. poz. 1800 (5.417zł + 5.417zł ) = 19.853zł)) z czego pozwany powinien ponieść koszty w kwocie 12.420,00 zł i taką kwotę Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia SO Dorota Krawczyk

ZARZĄDZENIE

Odpis uzasadnienia wraz z odpisem wyroku doręczyć pełnomocnikowi powoda.