Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 stycznia 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przyznał R. M. emeryturę od dnia 1 sierpnia 2016 roku. Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej i wyniosła 1873,08 złotych brutto. Sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą akt V U 460/17.

W odwołaniu z dnia 6 marca 2017 roku pełnomocnik R. M. zarzucił, błędne wyliczenie wysokości emerytury i wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego księgowego celem poprawnego ustalenia emerytury, a następnie o dokonanie na tej podstawie zmiany zaskarżonej decyzji.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Decyzją z dnia 13 lipca 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział przeliczył emeryturę R. M. od dnia 1 lipca 2017 roku, to jest od miesiąca w którym złożono wniosek. Wysokość emerytury została przeliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 108 ustawy emerytalnej i wyniosła 1887,57 złotych brutto. Sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą akt V U 865/17.

W odwołaniu z dnia 31 lipca 2017 roku pełnomocnik R. M. zarzucił błędne wyliczenie kapitału początkowego, dokonanie jego błędnej waloryzacji i lat odprowadzanych składek i w związku z powyższym wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i prawidłowe ustalenie wysokości należnej wnioskodawcy emerytury.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Postanowieniem z dnia 21 sierpnia 2017 roku Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. na podstawie art. 219 k.p.c. połączył sprawę o sygn. V U 865/17do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą o sygn. akt V U 460/17 i postanowił prowadzić ją dalej pod sygn. akt V U 460/17.

Na rozprawie w dniu 7 listopada 2017 roku pełnomocnik wnioskodawcy podniósł, że skoro wnioskodawcy przyznano prawo do emerytury w obniżonym wieku to z urzędu organ rentowy powinien doliczyć rekompensatę do kapitału początkowego.

W piśmie procesowym z dnia 1 lutego 2018 roku organ rentowy zaznaczył, że rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Na rozprawie w dniu 5 kwietnia 2018 roku pełnomocnik wnioskodawcy sprecyzował zarzuty do zaskarżonych decyzji w zakresie ustalenia średniego dalszego trwania życia, wnosząc o jego ustalenie na datę uzyskania przez swojego mocodawcę powszechnego wieku emerytalnego. Ponadto pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o doliczenie do emerytury składek uiszczonych przez skarżącego przed 1999 roku.

Pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołań. Wyjaśnił, że średnie dalsze trwanie życia zostało wyliczane przez organ rentowy na datę faktycznego przyznania świadczenia. Nie jest możliwe natomiast ustalenie średniego dalszego trwania życia skarżącego na datę osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego przez skarżącego, bowiem takiego wieku jeszcze nie osiągnął. Jednocześnie pełnomocnik organu rentowego podniósł, że podstawą ustalenia emerytury wnioskodawcy z art. 26 ustawy jest kapitał początkowy, który zastępuje składki zgromadzone przed 1999 roku oraz wysokość składek zewidencjonowanych na koncie po 1 stycznia 1999r. Organ rentowy wyjaśnił, że w decyzji z 13 lipca 2017 roku, nie naprawił błędu, a jedynie zgodnie z wnioskiem ubezpieczonego, na podstawie art. 108 ustawy doliczył kwotę składek zewidencjonowanych na jego koncie z uwzględnieniem waloryzacji od daty przyznania emerytury czyli od 1 sierpnia 2016 roku do lipca 2017 roku w kwocie 1114,65 zł, co spowodowało wzrost emerytury.

Na rozprawie w dniu 5 kwietnia 2018r. Sąd Okręgowy oddalił wniosek pełnomocnika wnioskodawcy o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego księgowego celem ustalenai wysokości emerytury.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny:

R. M., urodzony w dniu (...), w dniu 23 października 2003 roku złożył wniosek o ustalenie kapitału początkowego.

(dowód: wniosek – k. 1-2 akt kapitałowych)

Decyzją z dnia 11 grudnia 2003 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ustalił R. M. kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999r. w wysokości 91.728,01 złotych.

Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. od 1 stycznia 1989 roku do 31 grudnia 1998 roku.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 73,73 %.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego w wysokości 900,16 zł. ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 73,73 % przez kwotę bazową 1220,89 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął:

- 20 lat, 6 miesięcy i 28 dni tj. 246 miesięcy okresów składkowych oraz 6 miesięcy okresów nieskładkowych

- współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998 roku wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego –66,84 %;

- średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat – wynoszące 209 miesięcy.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 11 grudnia 2013 roku k.24-25 akt kapitałowych)

W dniu 7 października 2015 roku R. M. złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury.

Decyzją z dnia 20 października 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawcy R. M. prawa do emerytury, podnosząc, że wnioskodawca nie udowodnił wymaganych przepisami 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Organ rentowy uznał, że wnioskodawca wykazał 14 lat, 9 miesięcy i 19 dni pracy w warunkach szczególnych. Nie zaliczył wnioskodawcy do okresu tej pracy okresów zasiłkowych w ilości 6 miesięcy i 27 dni.

Od decyzji powyższej wnioskodawca R. M. odwołał się w dniu 12 listopada 2015 roku.

Prawomocnym wyrokiem z dnia 18 sierpnia 2016 roku Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. sygn. akt V U 1290/15 zmienił decyzję z dnia 20 października 2015r. i przyznał R. M. prawo do emerytury od dnia 6 maja 2016 roku, a w pozostałej części oddalił odwołanie.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 2 akt emerytalnych, decyzja ZUS z dnia 20 października 2015 roku k.13 akt emerytalnych, odwołanie k. 2-3 akt sprawy V U 1290 /15, wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 18 sierpnia 2016 roku k.47 akt sprawy V U 1290 /15)

Decyzją z dnia 15 września 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ustalił ponownie R. M. kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999r. na kwotę 107 572,30.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego w wysokości 900,16 zł. ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru obliczonego z 10 lat 1989 roku -1998 roku wynoszącego 73,73 % przez kwotę bazową 1220,89zł. Wynagrodzenie przyjęte do obliczenia wskaźnika zostało wskazane w zaświadczeniu Rp-7 zakładu (...) S.A. ( 1980-1999 ).

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął:

- 20 lat, 6 miesięcy i 28 dni tj. 246 miesięcy okresów składkowych ( od 15 października 1977 roku do 16 grudnia 1978 roku w Zakładach (...), od 20 grudnia 1978 roku do 29 lutego 1980 roku w T. oraz od 9 kwietnia 1980 roku do 3 grudnia 1998 roku w (...) SA.)

- 6 miesięcy okresów nieskładkowych;

- współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998 roku wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego 67,09 %;

- średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat – wynoszące 209 miesięcy.

Następnie do ustalonych okresów składkowych (246 miesięcy) organ rentowy dodał okres równy różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym 67 lat a faktycznym wiekiem przejścia wnioskodawcy na emeryturę (60 lat 7 miesięcy) ustalony w pełnych miesiącach w wymiarze 77 miesięcy. W wyniku tego okres składkowy wzrósł do 323 miesięcy, a wartość kapitału początkowego ustalona na dzień 1 stycznia 1999r. wzrosła do 107 572,30.

(dowód: decyzja o ponownym ustaleniu kapitału początkowego z dnia 15 września 2016 roku k. 29- 30 akt kapitałowych )

Decyzją z dnia 22 września 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. – w wykonaniu prawomocnego wyroku w sprawie VU 1290/15 - przyznał R. M. emeryturę od dnia 6 maja 2016 roku, to jest daty określonej w wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 18 sierpnia 2016 roku.

Emerytura została obliczona na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i jej wysokość wyniosła 1776,94 złotych brutto.

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto:

- kwotę składki zaewidencjonowanej na koncie z uwzględnianiem waloryzacji 99.443,45 złotych;

- kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego 352.432,83 złotych;

- średnie dalsze trwanie życia 254,30 miesięcy.

Wysokość świadczenia została obliczona poprzez zsumowanie kwoty składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji (99443,45 złotych) i kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego (352432,83 złotych) a następnie podzielenie tej sumy przez średnie dalsze trwanie życia wynikające z tablicy trwania życia obowiązujące w dniu osiągnięcia wieku 60 lat tj. 254,30 miesięcy.

Emerytura została zawieszona z uwagi na kontynuowanie przez wnioskodawcę zatrudnienia.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 22 września 2016 roku k.25 akt emerytalnych, odpowiedź na odwołanie k19 akt sprawy, zaświadczenie k.11 akt kapitałowych )

W dniu 29 sierpnia 2016 roku R. M. przedłożył świadectwo pracy z dnia 26 sierpnia 2016 roku w celu przeliczenia świadczenia.

(dowód: protokół z dnia 29 sierpnia 2016 roku k. 21 akt emerytalnych, świadectwo pracy z dnia 26 sierpnia 2016 roku k. 22 akt emerytalnych )

Decyzją z dnia 23 września 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ustalił wysokość emerytury R. M. i podjął jej wypłatę od dnia 1 sierpnia 2016 roku w kwocie zaliczkowej, to jest od pierwszego dnia miesiąca w którym ustało zatrudnienie.

Emerytura została obliczona na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i jej wysokość wyniosła 1873,08 złotych brutto.

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto:

- kwotę składki zaewidencjonowanej na koncie z uwzględnianiem waloryzacji 104.507,71 złotych;

- kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego 367.695,08 złotych;

- średnie dalsze trwanie życia 252,10 miesięcy.

Wysokość świadczenia została obliczona poprzez zsumowanie kwoty składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji (104507,71 złotych) i kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego (367695,08 złotych) a następnie podzielenie tej sumy przez średnie dalsze trwanie życia dla wieku równego wiekowi podjęcia wypłaty emerytury tj. 1 sierpnia 2016r. wynoszącego 252,10 miesięcy.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 23 września 2016 roku k.27-28 akt emerytalnych )

Zaskarżoną decyzją z dnia 26 stycznia 2017 roku organ rentowy przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury od dnia 1 sierpnia 2016 roku, to jest od dnia w którym podjęto wypłatę emerytury. Wysokość emerytury została obliczona na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej i wyniosła 1873,08 złotych brutto.

Wysokość świadczenia została obliczona poprzez zsumowanie kwoty składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji (104507,71 złotych) i kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego (367.695,08 złotych), a następnie podzielenie tej sumy przez średnie dalsze trwanie życia wynikające z tablicy trwania życia obowiązujące w dniu ustalenia wysokości i podjęcia wypłaty emerytury tj. w dniu 1 sierpnia 2016 roku - 60 lat i 9 miesięcy– 252,10 miesięcy, co dało kwotę 1873,08 złotych brutto.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 26 stycznia 2017 roku k.30 akt emerytalnych)

W dniu 4 lipca 2017 roku R. M. złożył wniosek o ponowne ustalenia wysokości emerytury z uwzględnieniem składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu ustalenia prawa do świadczenia.

(dowód: wniosek k. 40-41 akt emerytalnych )

Zaskarżoną decyzją z dnia 13 lipca 2017 roku organ rentowy przeliczył emeryturę R. M. od dnia 1 lipca 2017 roku, to jest od miesiąca w którym złożono wniosek. Wysokość emerytury została obliczona na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej i wyniosła 1887,57 złotych brutto.

Wysokość świadczenia została obliczona poprzez zwiększenie poprzednio ustalonej wysokość emerytury w kwocie 1873,08 złotych o kwotę wynikającą z podzielenia składek zewidencjonowanych na koncie po dniu ponownego ustalenia wysokości emerytury do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury, z uwzględnieniem ich waloryzacji (1114,65 złotych) przez średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku w dniu złożenia wniosku tj. w dniu 4 lipca 2017 roku ( 248,30 miesięcy).

(dowód: decyzja ZUS z dnia 13 lipca 2017 roku k.42 akt emerytalnych)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania nie zasługują na uwzględnienie.

Zaskarżoną decyzją z dnia 26 stycznia 2017 roku organ rentowy przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury od dnia 1 sierpnia 2016 roku, to jest od pierwszego dnia miesiąca, w którym ustało zatrudnienie i na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej obliczył wysokość emerytury na kwotę 1873,08 złotych.

Stosownie do treści art. 26 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183. Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach (art. 26 ust 2 ustawy).

Jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego – w myśl art. 26 ust 6 ustawy obowiązującego od dnia 1 października 2017r. -do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 art. 26 ustawy stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.

Stosownie do treści art. 25 ustęp 1 ustawy podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 ustawy , z zastrzeżeniem art. 185 ustawy .

W przypadku skarżącego podstawę obliczenia emerytury stanowiła kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999r. w wysokości 367.695,08 złotych oraz kwota składek zewidencjonowanych na koncie wnioskodawcy do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury w kwocie 104.507,71 złotych

Średnie dalsze trwanie życia 252,10 miesięcy zostało ustalone dla wnioskodawcy zgodnie z tablicą trwania życia obowiązującą w dniu podjęcia emerytury (1 sierpnia 2016r.)

Kolejną zaskarżoną decyzją z dnia 13 lipca 2017 roku organ rentowy- na wniosek R. M. z dnia 4 lipca 2017r. - przeliczył mu emeryturę od dnia 1 lipca 2017 roku, na podstawie art. 108 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Zgodnie z art. 108 ust.1 powołanej ustawy jeżeli po dniu, od którego przyznano emeryturę określoną w art. 24 lub 24a, emeryt podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, wysokość świadczenia ulega ponownemu ustaleniu w sposób określony w ust. 2.

Ustęp 2 tejże ustawy przewiduje, że emerytury obliczone według zasad określonych w art. 26 powiększa się o kwotę wynikającą z podzielenia składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu ustalenia prawa do emerytury, o której mowa w art. 24 i 24a, i zwaloryzowanych zgodnie z art. 25 przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku danego ubezpieczonego w dniu złożenia wniosku o przeliczenie wysokości emerytury, z uwzględnieniem ust. 4 i 5.

Ponowne ustalenie wysokości emerytury następuje na wniosek zgłoszony nie wcześniej niż po upływie roku kalendarzowego lub po ustaniu ubezpieczeń emerytalnego i rentowych ( art. 108 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS).

Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek zaewidencjonowanych od miesiąca, od którego została podjęta wypłata emerytury po raz pierwszy, do miesiąca poprzedzającego miesiąc zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury.( art. 108 ust.3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS).

Organ rentowy prawidłowo zatem na podstawie art. 108 ustawy zwiększył wysokość poprzednio ustalonej emerytury w kwocie 1873,08 złotych o kwotę wynikającą z podzielenia składek zewidencjonowanych na koncie po dniu ponownego ustalenia wysokości emerytury do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury, z uwzględnieniem ich waloryzacji (1114,65 złotych) przez średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku w dniu złożenia wniosku tj. w dniu 4 lipca 2017 roku ( 248,30 miesięcy). W wyniku powyższego wysokość emerytury wzrosła do 1887,57 złotych brutto. Skarżący nie kwestionował sposobu zwiększenia jego emerytury w decyzji z 13 lipca 2017r.

Zarzuty pełnomocnika skarżącego ograniczyły się w zasadzie do błędnego jego zdaniem ustalenia średniego dalszego trwania życia ubezpieczonego na dzień podjęcia wypłaty emerytury w pierwszej zaskarżonej decyzji tj. na dzień 1 sierpnia 2016r. oraz na dzień ustalenia ponownie wysokości emerytury z art. 108 ustawy tj. na dzień 1 lipca 2017r. w drugiej zaskarżonej decyzji, zamiast ustalenia tego średniego trwania życia dla ubezpieczonych w powszechnym wieku emerytalnym tj. 65 lat, na co zdaniem skarżącego pozwala art. 26 ust 6 ustawy.

Wprawdzie pełnomocnik ubezpieczonego próbował także kwestionować prawidłowość wyliczenia kapitału początkowego, ale ta kwestia wobec niezaskarżenia decyzji o ustaleniu kapitału początkowego z dnia 15 września 2016 roku, nie mogła być przedmiotem niniejszego postępowania. Zakres rozpoznania sprawy w sądowym postępowaniu ubezpieczeniowym wyznacza bowiem przedmiot zaskarżonych decyzji. Zaskarżone decyzje są decyzjami o ustaleniu wysokości emerytury, a nie decyzjami o ustaleniu kapitału początkowego. Wobec nie zaskarżenia przez wnioskodawcę R. M. decyzji z dnia 15 września 2016r. o ustaleniu kapitału początkowego, decyzja ta stała się ostateczna i wiąże Sąd przy rozstrzyganiu niniejszej sprawy. Oznacza to niedopuszczalność badania prawidłowości ustalenia kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999r.. W niniejszej sprawie Sąd mógł li tylko zbadać czy organ rentowy dokonał prawidłowej waloryzacji kapitału początkowego. Organ rentowy przedstawił sposób dokonania waloryzacji kapitału początkowego kolejnymi wskaźnikami waloryzacja za lata 1999-2016 w załączniku do odpowiedzi na odwołanie (k.,20 akt). Skarżący pomimo zapoznania się z tym dokumentem, nie zgłaszał jakichkolwiek zastrzeżeń co do poprawności waloryzacji kapitału początkowego w zaskarżonej decyzji. Sąd także nie znalazł w tym zakresie jakichkolwiek nieprawidłowości. Dlatego przyjął, że waloryzacja kapitału początkowego została dokonana przez organ rentowy prawidłowo. Zgodnie z wyliczeniem organu rentowego kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999r. ustalony decyzją z dnia 15 września 2016 roku wynosił 107 572,30 złotych. W wyniku corocznych waloryzacji kapitał ten na dzień 1 sierpnia 2016 roku wzrósł do kwoty 367 695,08 złotych. Skarżący nie zgłaszał też zarzutów w zakresie waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, które ustalono na 104507,71 zł.

Jedynym zatem zarzutem podlegającym ocenie jest kwestia prawidłowości ustalenia dla ubezpieczonego w zaskarżonych decyzjach średniego dalszego trwania życia.

Zgodnie z art. 26 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach emerytura średnie dalsze trwanie życia ustala się dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego. Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” corocznie w terminie do dnia 31 marca tablice trwania życia. Tablice te są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego, z uwzględnieniem ust. 6.

Także w przypadku przeliczenia emerytury na podstawie art. 108 ustawy, w myśl ustępu 2 art. 108 średnie dalsze trwanie życia ustala się dla wieku danego ubezpieczonego w dniu złożenia wniosku o przeliczenie wysokości emerytury, z uwzględnieniem ust. 4 i 5.

Tylko jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, zgodnie z art. 26 ust 6 ustawy, który wszedł w życie z dniem 1 października 2017r., do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 art. 26 ustawy stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.

Średnia dalszego trwania życia to wielkość statystyczna wyliczana przez Główny Urząd Statystyczny i uwzględnia maksymalny czas trwania generacji, liczbę osób dożywających określonego wieku. Średnia ta obliczana dla całej populacji, dla obu płci (wyrażana w miesiącach), ogłaszana jest przez Prezesa GUS w Dzienniku Urzędowym RP do 31 marca następnego roku kalendarzowego (art. 26 ust. 5), stanowiąc podstawę przyznawania emerytur na podstawie wniosków składanych od 1 kwietnia do 31 marca następnego roku.

Wnioskodawca urodził się w dniu (...). Prawo do emerytury nabył wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 18 sierpnia 2016 roku od(...)2016 roku. Miał wówczas 60 lat i 7 miesięcy. Słusznie zatem decyzją z dnia 22 września 2016 roku ZUS przyznając skarżącemu emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym ustalił średnie dalsze trwanie życia skarżącego na podstawie Komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 25 marca 2016 roku ( M.P. z 2016 roku poz. 291), który obowiązywał w okresie od 1 kwietnia 2016r. do 31 marca 2017r. Średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat 7 miesięcy zgodnie z tym Komunikatem wynosi 254,30 miesięcy, tak jak ustalił ZUS w decyzji z 22 września 2016r.

Zaskarżoną decyzją z 26 stycznia 2017r. ZUS przeliczył emeryturę wnioskodawcy od dnia 1 sierpnia 2016r. tj. od dnia podjęcia wypłaty emerytury po rozwiązaniu stosunku pracy. Wnioskodawca w dacie 1 sierpnia 2016r. miał 60 lat i 9 miesięcy. W tej dacie średnie dalsze trwanie życia określał także Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 25 marca 2016 roku ( M.P. z 2016 roku poz. 291) obowiązujący w okresie od 1 kwietnia 2016r. do 31 marca 2017r. Średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat i 9 miesięcy zgodnie z tym komunikatem wynosiło 252,10 miesięcy. A zatem organ rentowy prawidłowo zatasował Komunikat obowiązujący w dacie ustalenia wysokości emerytury, a konkretnie złożenia przez niego wniosku o przeliczenie emerytury tj. na dzień 1 sierpnia 2016 roku.

W zaskarżonej decyzji z dnia 13 lipca 2017 roku ZUS ustalił średnie dalsze trwania życia wnioskodawcy dla wieku, który osiągnął w dniu złożenia wniosku o przeliczenie emerytury zgodnie z art. 108 ustęp 2 ustawy, czyli na dzień 4 lipca 2017r., czyli dla wieku 61 lat i 8 miesięcy. Wówczas obowiązywał Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 marca 2017 roku ( M.P. z 2017 roku poz. 292). Zgodnie z nim średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 61 lat i 8 miesięcy wynosiło 248,30 miesięcy, tak jak to prawidłowo ustalono w zaskarżonej decyzji.

W przedmiotowej sprawie nie miał w ogóle zastosowania art. 26 ust. 6 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W dacie wydania ostatniej zaskarżonej decyzji wnioskodawca nie osiągnął jeszcze powszechnego wieku emerytalnego 65 lat, co wyklucza ustalenie średniego dalszego trwania życia na datę osiągnięcia przez wnioskodawcę powszechnego wieku emerytalnego.

Dodatkowo należy podnieść, iż organ rentowy nie miał podstaw do przyznania R. M. rekompensaty jako dodatku do kapitału początkowego, o co wnosił jego pełnomocnik.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2017 r,, poz. 664 ze zm.), rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat.

Wnioskodawca legitymuje się wprawdzie takim 15- letnim stażem pracy w warunkach szczególnych. Nie mniej stosownie do treści art. 21 ust. 2 powołanej ustawy rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Przy czym rozchodzi się tu jedynie o nabycie prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym. Wynika to z art. 2 pkt 5 ustawy o emeryturach pomostowych, zgodnie z którym „rekompensata” oznacza odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze, dla osób które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej. Wnioskodawca nabył prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym od dnia 6 maja 2016 roku decyzją z dnia 22 września 2016 roku. Powyższe wyklucza możliwość przyznania mu prawa do rekompensaty.

W związku z korzystaniem z przez wnioskodawcę z prawa do wcześniejszej emerytury kapitał początkowy wnioskodawcy został przeliczony przez organ rentowy na podstawie art. 185 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS poprzez dodanie do okresów składkowych okresu równego różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym, o którym mowa w art. 24, a faktycznym wiekiem przejścia na emeryturę, tj. wiekiem określonym w art. 184.W związku z nabyciem prawa do wcześniejszej emerytury do kapitału początkowego wnioskodawcy zaliczony został decyzją z dnia 22 września 2016 roku dodatkowy okres składkowy w wymiarze 75 miesięcy i kapitał początkowy wnioskodawcy na dzień 01.01.1999 roku wzrósł z 91.728,01 złotych do 107.177,29 zł. I to właśnie jest korzyść jaką wnioskodawca uzyskał w związku z uzyskaniem prawa do emerytury w obniżonym wieku z tytułu pracy w warunkach szczególnych, co wynagradza brak prawa do rekompensaty z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych.

Odnosząc się natomiast do zarzutu nie doliczenia skarżącemu składek zgromadzonych przed 1 stycznia 1999r. należy podnieść, że składki na ubezpieczenie emerytalne zapisywane są na koncie indywidualnym ubezpieczonego dopiero od 1 stycznia 1999 r. Natomiast okres trwania ubezpieczenia przed tą datą uwzględniany jest w wysokości emerytury w postaci tzw. kapitału początkowego. Kapitał początkowy ustalany jest tylko dla potrzeb obliczenia nowej emerytury, w systemie zdefiniowanej składki, czyli w takim, gdy znana jest tylko składka, według formuły uwzględniającej sumę składek i hipotetyczny okres pobierania świadczenia, a więc dla osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., które podlegały obowiązkowi ubezpieczenia społecznego przed dniem 1 stycznia 1999 r. ( tak por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 22 września 2017 r. w sprawie o sygn.. akt III AUa 73/17)

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.