Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 września 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 15 września 2017 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa A. K. i P. K.

przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej (...) ul. (...), ul. (...) w K.

o uchylenie uchwał

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 26 października 2016 r. sygn. akt I C 546/16

1.  oddala apelację;

2.  znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania apelacyjnego.

SSA Paweł Czepiel SSA Jan Kremer SSA Grzegorz Krężołek

Sygn. akt I ACa 376/17

UZASADNIENIE

W uwzględnieniu żądania powodów, A. i P. - małżonków K. , skierowanego przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej „ A. W. „ przy ulicy (...), i ul. (...) w K. , uchylenia z powodu naruszenia przepisów prawa materialnego, norm proceduralnych dotyczących sposobu głosowania nad nimi oraz usprawiedliwionego interesu gospodarczego żądających ; Sąd Okręgowy w Krakowie , wyrokiem z dnia 26 października 2016r :

- uchylił uchwały podjęte w dniu 29 grudnia 2015r ; nr (...) i (...) , w drodze indywidualnego zbierania głosów [ pkt I ] ,

- zasądził od strony pozwanej na rzecz powodów solidarnie sumę 400 złotych , tytułem zwrotu kosztów procesu.

Rozstrzygniecie zostało poprzedzone ustaleniem następujących okoliczności faktycznych:

Powodowie P. i A. K. zawarli z (...) Spółka z o.o.- spółką komandytową w K., w dniu 8 września 2015 roku, w formie aktu notarialnego umowę ustanowienia odrębnej własności lokali oraz przeniesienia własności lokali mieszkalnych numer (...) położonych w budynku numer (...) przy ulicy (...) w K..

Są ich współwłaścicielami na zasadach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej z udziałami w nieruchomości wspólnej wynoszącymi odpowiednio (...) części i (...) części.

W dniu 29 grudnia 2015 roku zostały podjęte uchwały pozwanej Wspólnoty Mieszkaniowej numer (...) oraz numer (...) w trybie indywidualnego zbierania głosów.

Uchwała nr (...), w sprawie zwiększenia obciążeń właścicieli lokali mieszkalnych, w których świadczone są usługi krótkotrwałego zakwaterowania, odnosiła się do sześciu lokali, w tym obu lokali stanowiących własność powodów.

Nakładała na ich właścicieli, ze względu na zwiększony zakres uciążliwości związany ze sposobem korzystania z nich oraz na przyczynianie się do zwiększenia wydatków związanych z utrzymaniem i zabezpieczeniem nieruchomości wspólnej, obowiązek ponoszenia zwiększonych opłat z tytułów wskazanych w tej uchwale. Nadto akt ten ustalał opłatę na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną dla tych lokali , w wysokości 15, 26 zł./1 m ².

Za podjęciem tej uchwały głosowali właściciele posiadający 56,04 % udziałów w nieruchomości wspólnej, przeciwko właściciele posiadający 11,10 % takich udziałów .

Uchwała 16/2015, w sprawie zwiększenia obciążeń właścicieli lokali mieszkalnych, w których świadczone są usługi krótkotrwałego zakwaterowania stanowiła, że właściciele lokali mieszkalnych, w których będą w przyszłości świadczone takie usługi , ze względu na zwiększony sposób uciążliwości związany ze sposobem korzystania z tych lokali oraz na przyczynianie się do zwiększenia wydatków nieruchomości wspólnej, będą ponosić zwiększone opłaty z tytułów wskazanych w tym akcie i ustalała opłatę na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną w wysokości 15, 26 zł./1 m ² pow. lokalu.

Za podjęciem tej uchwały głosowali właściciele posiadający 55,69 % udziałów w nieruchomości wspólnej, przeciwko właściciele posiadający 11,45 % takich udziałów.

Powodowie nie brali udziału w głosowaniu nad uchwałami, nie otrzymali kart do głosowania, ani projektów uchwał. Pismem z dnia 27 stycznia 2016 r. zostali powiadomieni, iż uchwały nr (...) oraz nr (...) zostały podjęte. W korespondencji podano ich treść.

Małżonkowie K., w piśmie z dnia 3 marca 2016 roku oświadczyli, że w lokalach stanowiących ich własność, nie są ani nie były prowadzone usługi krótkotrwałego zakwaterowania i zwrócili się do Wspólnoty Mieszkaniowej o korektę wysokości zaliczki eksploatacyjnej.

Strona pozwana jej dokonała.

Z dalszych ustaleń Sądu I instancji wynika , że powodowie na stałe zamieszkują poza K., w miejscowości Ć., a sporne lokale nabyli w celach inwestycyjnych.

Od połowy 2016r P. K. zarejestrował jednoosobową działalność gospodarczą, w zakresie wynajmowania lokali mieszkalnych. W jej ramach zwykle jeden z lokali powodów / drugi pozostaje pusty / , jest udostępniany osobom, które przyjeżdżają z zagranicy , w celu skorzystania z usług dentystycznych. Przyjeżdżają one na dwa – trzy dni, tydzień, a zupełnie wyjątkowo, na dłużej .

Mieszkanie jest sprzątane w dniu wyjazdu najemcy.

W przypadku lokali powodów nie było zgłoszeń, że osoby w nim przebywające źle się zachowują.

W ramach rozważań prawnych Sąd I instancji nie podzielił tych zarzutów powodów wobec kwestionowanych uchwał , które dotyczyły sposobu procedowania nad nimi w tym informowania członków Wspólnoty o przedmiocie obrad w dniu 29 grudnia 2015r , zastosowanego sposobu zbierania głosów za lub przeciw ich podjęciu.

W tym zakresie, zwracając uwagę , iż zarzuty formalne są tylko wówczas doniosłe z punktu widzenia możliwości uchylenia uchwał, jeżeli w swoich konsekwencjach mogły mieć wpływ na treść podjętych aktów stanowiących Wspólnoty, uznał , że strona pozwana była uprawniona do tego, aby taki tryb zbierania głosów przyjąć. Ocenił ponadto , że materiał dowodowy daje podstawę do usprawiedliwionego przyjęcia , że za obydwie uchwałami opowiedziała się , w sposób ważny, liczba członków reprezentujących wystarczająca wielkość udziałów w nieruchomości wspólnej.

Podzielił natomiast ten zarzut powodów , w ramach którego podnosili , że uchwały są niezgodne z prawem , a w szczególności z normą art. 12 ust. 3 ustawy o własności lokali.

W swoim stanowisku prawnym odnoszącym się do tego zagadnienia , Sąd Okręgowy w pierwszej kolejności podkreślił , że te dodatkowe obciążenia finansowe jakie dla powodów jako współwłaścicieli lokali nr (...) [oraz pozostałych członków Wspólnoty w warunkach przepisanego im przez stronę pozwaną wykorzystania mieszkań dla realizacji usługi na tzw. krótkotrwałego zakwaterowania ], nie mogły zostać skutecznie nałożone w warunkach takich , kiedy usługi te nie były realizowane a przede wszystkim wobec tego , iż wskazany przepis dozwala na tego rodzaju wzrost obciążeń tylko w odniesieniu do lokali o charakterze użytkowym , którymi nie są , zachowujące status mieszkań , obydwa lokale powodów.

W następnej części rozważań , nie do końca spójnych ze zrelacjonowanym stanowiskiem prawnym , Sąd I instancji przeszedł do analizy poprawności merytorycznej uchwał przy założeniu , że mieszkania małżonków K. miałyby jednak charakter lokali użytkowych [ a zatem , wobec braku definicji ustawowej lokalu użytkowego , lokalu nie przeznaczonego na cele mieszkalne. ]

Jak wynika z tych rozważań nawet wówczas obrona pozwanej przez roszczeniem właścicieli lokali nr (...) , odwołująca się do legalności obu kwestionowanych aktów , byłaby nieskuteczna. Pozwana nie dowiodła bowiem w sporze , że wskazane w uchwałach zwiększenie obciążeń finansowych wynikało z rzeczywiście realnego , spowodowanego przez sposób korzystania z lokali powodów , wzrostu kosztów związanych z utrzymaniem części wspólnych nieruchomości , a także [ tym bardziej ] powiększonych w ten sposób kosztów zarządu nią.

Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach procesu była norma art. 98 §1 kpc i wynikająca z niej zasada odpowiedzialności za wynik sprawy

We wniosku apelacji od tego wyroku , której zakresem została objęta całość orzeczenia Sądu I instancji , strona pozwana, domagała się w pierwszej kolejności jego zmiany i oddalenia powództwa oraz przyznania na rzecz skarżącej od przeciwników kosztów postępowania za obydwie instancje .

Jako wniosek ewentualny sformułowała żądanie wydania rozstrzygnięcia kasatoryjnego i przekazania sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Środek odwoławczy został oparty na następujących zarzutach :

- naruszenia prawa procesowego , w sposób mający dla treści rozstrzygnięcia istotne znaczenie , a to :

- a/ art. 233 kpc wobec nie rozważania w sposób wszechstronny zgromadzonego w sprawie materiału procesowego i w konsekwencji poczynienia nieprawidłowych ustaleń , których egzemplifikacją były wskazane przez Wspólnotę wadliwości w zakresie konkretnych , podanych przez nią, okoliczności,

- b/ art. 328 §2 kpc , jako następstwa niedostatecznego uzasadnienia dla podstaw dowodowych poszczególnych ustaleń , które Sąd I instancji ocenił jako mogące być podstawą wydanego wyroku ,

- naruszenia prawa materialnego, w następstwie nieprawidłowej wykładni lub zastosowania :

1/ art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 24 czerwca 1994r O własności lokali , wobec wyrażenia oceny , że kwestionowane uchwały naruszają ten przepis , mimo, że dla wynikających z nich dla członków Wspólnoty obciążeń finansowych , istniały dostateczne podstawy faktyczne , w tym w szczególności okoliczność , iż w lokalach powodów była realizowana usługa z wiązana z krótkotrwałym zakwaterowaniem . ten sposób wykorzystywania mieszkań zmienił ich dotychczasowy charakter / przeznaczenie , stanowiąc uzasadnienie dla tych dodatkowych świadczeń.,

2/ art. 25 ust. 1 tej ustawy, jako następstwo jej zastosowania przez Sąd I instancji , w sytuacji , gdy nie było ku temu dostatecznych podstaw faktycznych, wykazanych dowodowo przez małżonków K..

W odpowiedzi na apelację powodowie [ działając osobiście ] domagali się jej oddalenia i przyznania od strony pozwanej kosztów postępowania przed Sądem II instancji [których poniesienia, ani skali nie dowodzili ]

Rozpoznając apelację Sąd Apelacyjny rozważył :

Środek odwoławczy strony pozwanej nie jest uzasadniony i podlega oddaleniu. W szczególności nie można podzielić żadnego z zarzutów, na których popiera się jego konstrukcja.

Nie ma racji Wspólnota, podnosząc zarzuty procesowe.

Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem orzecznictwa sądowego, a w szczególności Sądu Najwyższego , które jest podzielane przez skład Sądu Apelacyjnego rozstrzygającego sprawę, skuteczne postawienie zarzutu naruszenia art. 328 §2 kpc , jest tylko wówczas możliwe , gdy uzasadnienie ocenianego instancyjnie orzeczenia jest w takim stopniu wadliwe , że nie zawiera danych pozwalających na tego rodzaju kontrolę przez Sąd wyższej instancji.

Tego rodzaju zasadniczych konstrukcyjnie braków motywy wyroku Sądu I instancji nie zawierają. Skoro jego merytoryczna ocena jest wobec tego , na ich podstawie możliwa, zarzut , jako chybiony , podlega odparciu.

Nie ma też racji skarżąca negując, za pośrednictwem drugiego z zarzutów procesowych , sposób dokonania przez Sąd Okręgowy oceny zgromadzonych w sprawie dowodów i w konsekwencji także , opartych na wnioskach z niej wynikających , ustaleń faktycznych.

Skuteczne odwołanie się do tego zarzutu wymaga od strony wykazania , w odniesieniu do zindywidualizowanych dowodów, na czym polega nieprawidłowość postępowania Sądu w zakresie tej oceny. W szczególności strona skarżąca ma podać konkretne przyczyny , w świetle których obdarzenie przez Sąd jednej grupy dowodów wiarygodnością , a innych pozbawienie tego waloru , nie da się pogodzić z regułami doświadczenia życiowego i [ lub ] zasadami logiki.

Tak skonstruowanej polemiki odwołująca się - co wynika z analizy treści motywów apelacji, nawet nie stara się podjąć, wobec czego zarzut , jako całkowicie gołosłowny także , podobnie jak poprzedni, nie może zostać uwzględniony.

Uznanie za niezasadne ich obu ma m. in. i tę konsekwencję , że ustalenia , które Sąd I instancji uczynił podstawa faktyczną wydanego wyroku , jako poczynione poprawnie , w sposób kompletny i niesprzeczny z treścią zgromadzanych dowodów, Sąd Apelacyjny przyjmuje za własne.

Nietrafne są również zarzuty prawno materialne, dotyczące sposobu zastosowania przez Sąd Okręgowy art. 25 ust. 1 w zw z art. 12 ust 3 ustawy o własności lokali.

W niezgodzie z ustaleniami poczynionymi w sprawie jest teza skarżącej o tym , że zgodnie z nimi , w lokalach powodów były kiedykolwiek , od daty nabycia ich , świadczone usługi tzw krótkotrwałego zakwaterowania. Faktowi temu , na jakim opiera się wywód skarżącej w odniesieniu do następstw dla kwalifikacji prawnej charakteru mieszkań małżonków K. , zdaje się nawet przeczyć zachowanie samej pozwanej , która przecież , jak także wynika z ustaleń , zdecydowała się na korektę finansową pierwotnie naliczonej powodom zaliczki eksploatacyjnej , właśnie po tym , kiedy powodowie zaprzeczyli w piśmie z 3 marca 2016r temu , aby tego rodzaju usługi w swoich lokalach świadczyli.

Jedyne fakty , które w tym zakresie zostały ustalone to te , zgodnie z którymi od połowy kwietnia 2016r [ a zatem znacznie później niż dzień podjęcia kwestionowanych uchwał ] powód prowadzi w nich najem powierzchni mieszkalnej.

Odwołanie się do językowej wykładni normy art. 12 ust.3 w zw z ust 1 ustawy o własności lokali jest wystarczające dla wskazania , że zwiększenie obciążeń finansowych członów Wspólnoty Mieszkaniowej z racji ich partycypacji w kosztach utrzymania części wspólnych nieruchomości i zarządu , w porównaniu z tym udziałem według zasad ogólnych określonych w ust. 1 i 2 tej normy , jest przez ustawodawcę przewidziane tylko wobec właścicieli lokali użytkowych i to tylko wówczas i w takim jedynie zakresie o ile to zwiększenie znajduje usprawiedliwienie w sposobie korzystania z nich.

Trafnie zawraca uwagę Sąd I instancji , że ustawa o własności lokali nie definiuje pojęcia lokalu użytkowego. Zatem będzie nim taki samodzielny lokal , który ma przeznaczenie inne niż mieszkalne.

W toku sporu powodowie konsekwentnie podtrzymywali stanowisko zgodnie z którym nabyli oraz wykorzystywali obydwa swoje lokale jako mieszkalne , chociaż sami , mieszkając poza K. nie zaspokajali w nich swoich potrzeb tej natury.

Ale nawet planując ich komercyjne wykorzystanie nie nosili się zamiarem zmiany ich przeznaczenia. Skoro tak, to pozwana , inaczej kwalifikując to przeznaczenie spornych mieszkań była obowiązana , broniąc stanowiska o legalności obu uchwał z 29 grudnia 2015r , udowodnić , że jednak zarówno lokal nr (...) jak i 101 są lokalami innymi niż mieszkalne.

Temu obowiązkowi nie podołała. Samo jej twierdzenie , podtrzymywane także w apelacji o tym , że to przeznaczenie uległo zmianie w następstwie świadczenia usług krótkotrwałego zakwaterowania [ pomijając już nawet , że nie udowodnione ] nie byłoby wystarczającym dla aprobaty dla stanowiska prawnego skarżącej.

Skoro tak , to należy , wbrew stanowisku Wspólnoty, zaaprobować pogląd prawny Sądu I instancji , zgodnie z którym obydwie negowane przez powodów uchwały są niezgodne z prawem, naruszając art. 12 ust. 3 ustawy z 24 czerwca 1994r

Taka ocena jest wystarczającą dla uznania , że apelacja strony pozwanej jest bezzasadna i jako taka podlega oddaleniu , na podstawie art. 385 kpc.

Rozstrzygając o kosztach postępowania apelacyjnego, Sąd II instancji , stosując odpowiednio art. 100 kpc koszty te wzajemnie pomiędzy stronami zniósł , co należy rozumieć , w tym przypadku w ten sposób , że każda z nich ponosi je, w odniesieniu do postępowania apelacyjnego we własnym zakresie.

Powodowie są wygrywającymi sprawę także na tym etapie postępowania , tym nie mniej , mimo żądania przyznania na ich rzecz kosztów od przeciwniczki, nie wykazali , w treści odpowiedzi na apelację, aby rzeczywiście - i w jakiej skali - je ponieśli.

Z kolei reprezentujący jedynie A. K. pełnomocnik procesowy z wyboru na posiedzenie apelacyjne nie stawił się i nie sformułował żądania ich przyznania na rzecz swojej klientki.

SSA Grzegorz Krężołek SSA Jan Kremer SSA Paweł Czepiel