Sygn. akt III Ca 1679/17
Wyrokiem z dnia 7 sierpnia 2017 roku, w sprawie z powództwa (...) Sp. z o.o. w W. przeciwko J. F. (1) o zapłatę Sąd Rejonowy w Kutnie oddalił powództwo.
W uzasadnieniu powyższego orzeczenia Sąd Rejonowy wskazał, że J. F. (2) pełnił służbę jako żołnierz zawodowy początkowo w K., a następnie, do czasu zwolnienia ze służby w związku z przejściem na emeryturę od 1 kwietnia 2015 roku, od 2007 roku w B..
Skierowaniem z dnia 27 czerwca 2007 roku powodowi przyznano prawo do zakwaterowania w kwaterze internatowej w O. jako miejscowości pobliskiej. J. F. (2) nie był zainteresowany przyjęciem wskazanej kwatery i nadal zajmował lokal mieszkalny w K.. W dniu 21 grudnia 2007 roku skierowano wniosek o wydanie decyzji o prawie zamieszkiwania pozwanego w lokalu mieszkalnym. We wniosku uwzględniono rodzaj lokalu w stosunku do sytuacji rodzinnej żołnierza. Skierowaniem z dnia 24 lutego 2012 roku pozwanemu przyznano prawo do kwatery internatowej w B..
W dniu 20 września 2013 roku pozwany złożył wniosek o przydział lokalu mieszkalnego. Decyzją z dnia 23 października 2013 roku pozwanemu przydzielono prawo do zakwaterowania w lokalu mieszkalnym w K.. Decyzja została doręczona pozwanemu w dniu 9 listopada 2013 roku, co spowodowało utratę prawa do kwatery internatowej w B. z dniem 10 grudnia 2013 roku. W związku z tym zarządca kwatery internatowej uznał, że pozwany utracił prawo do zakwaterowania internatowego w B., co będzie oznaczało obowiązek ponoszenia przez niego kosztów zajmowania tego lokalu. Pozwany został obciążony opłatami z tytułu najmu miejsca internatowego za okres od lutego 2014 roku do marca 2015 roku na łączną kwotę 7.557,62zł. W całym okresie objętym pozwem J. F. korzystał samodzielnie z kwatery w B., zaś wraz z żoną zamieszkiwał w lokalu w K.. Żona pozwanego nie jest i nie była żołnierzem zawodowym. W okresie objętym pozwem J. F. nie otrzymywał świadczenia mieszkaniowego.
Strony nigdy nie zawierały osobnej umowy najmu kwatery internatowej w B..
Pozwany był kilkukrotnie wzywany do uregulowania należności przed wytoczeniem powództwa. Strony prowadziły również korespondencję w zakresie istnienia podstaw do posiadania przez pozwanego prawa do lokalu mieszkalnego i kwatery internatowej.
W Sądzie Rejonowym w Kutnie było prowadzone postępowanie z powództwa Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. przeciwko J. F. (4) o zapłatę w sprawie I C 449/14, która została zakończona prawomocnym wyrokiem oddalającym powództwo z dnia 26 czerwca 2015 roku. Żądanie pozwu dotyczyło również opłat za lokal mieszkalny w B. za okres grudzień 2013 roku i styczeń 2014 roku.
Strona powodowa zarządza lokalami mieszkalnymi wchodzącego w skład zasobu Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w B. a więc również zajmowaną przez pozwanego kwaterą internatową. Zgodnie z zawartą umową do jej uprawnień należy również dochodzenie roszczeń związanych z zarządzanymi lokalami.
Powyższy stan faktyczny Są Rejonowy ustalił w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy, który był wiarygodny i korespondujący ze sobą.
W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd I instancji uznał, że powództwo jest pozbawione podstaw prawnych i podlega oddaleniu w całości.
Na wstępie swoich rozważań Sąd Rejonowy podniósł, że pomiędzy niniejszym postępowaniem, a prawomocnie zakończoną sprawą prowadzoną przed Sądem Rejonowym w Kutnie pod sygn. I C 449/14 zachodziła powaga rzeczy osądzonej obligująca do odrzucenia pozwu (art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c.) z uwagi na fakt, iż pozwy w obydwu sprawach zostały wniesione przez inne, nietożsame podmioty.
Sąd Rejonowy zwrócił także uwagę, że w przedmiotowej sprawie istnieje legitymacja podmiotowa po stronie powoda wynikająca z z zapisów umowy zawartej z Wojskową Agencją Mieszkaniową w dniu 3 kwietnia 2013 roku.
Przechodząc do merytorycznej oceny treści powództwa Sąd I instancji wskazał, że jest ono oparte na przepisach ustawy z dnia 22 czerwca 1995 roku o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity Dz. U. poz. 207 z 2016). Nie ulegało bowiem wątpliwości, że pozwany jako żołnierz zawodowy podlegał w zakresie określenia prawa do zakwaterowania właśnie przepisom tej ustawy. Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy żołnierz zawodowy ma prawo do zakwaterowania na czas pełnienia służby w miejscowości, w które pełni służbę, miejscowości pobliskiej i za jego zgoda w innej miejscowości. Z analizy stanu faktycznego niniejszej sprawy wynikało, że powód na czas pełnienia służby w K. uzyskał prawo do lokalu mieszkalnego właśnie w tej miejscowości. W związku z przeniesieniem go do służby na terenie B. otrzymał on skierowanie najpierw na kwaterę internatową w O., której nie przyjął, a następnie w B., w której zamieszkiwał do czasu zwolnienia z zawodowej służb wojskowej. Decyzją z dnia 23 października 2013 roku pozwanemu przyznano prawo do lokalu mieszkalnego w K., która – wobec braku wniesienia odwołania w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia stała się prawomocna z dniem 10 grudnia 2013 roku. Na podstawie przedmiotowej decyzji pozwany uzyskał tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego w rozumieniu ustawy, a więc nabył prawo do zakwaterowania w formie przewidzianej art. 21 ust. 2 pkt 1 ustawy. W ocenie Sądu Rejonowego w takiej sytuacji bezspornie jego ustawowe prawo do zakwaterowania zostało zrealizowane. Jednocześnie wobec powyższych okoliczności Sąd I instancji przyjął, że pozwany utracił prawo do kwatery internatowej w B. zgodnie z art. 51 ust. 2 ustawy, który wskazuje, iż miejsce takie przysługuje do czasu pełnienia czynnej służby wojskowej w miejscowości, w której zajmuje stanowisko służbowe, pozostaje w rezerwie kadrowej lub dyspozycji nie dłużej jednak niż na okres 30 dni od dnia doręczenia decyzji o przydziale lokalu mieszkalnego. Brak było usprawiedliwionych podstaw prawnych do uznania, że uprawomocnienie się decyzji z 23 października 2013 roku nie miało skutków dla prawa pozwanego do zajmowanej kwatery internatowej.
W ocenie Sądu Rejonowego powyższe okoliczności nie uzasadniały jednak żądania od pozwanego zapłaty należności za korzystanie ze spornej kwatery internatowej za okres objęty pozwem, a więc od lutego 2014 roku do marca 2015 roku. Zdaniem Sądu I instancji nie zachodziła żadna z przesłanek uzasadniających obciążania pozwanego opłatami za kwaterę internatową oraz ponoszenia przez niego odszkodowania na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy.
W związku z powyższymi ustaleniami na podstawie powołanych przepisów Sąd Rejonowy oddalił powództwo.
Apelację od powyższego orzeczenia wniosła powódka zaskarżając je w całości. Wyrokowi skarżąca zarzuciła:
1. naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art. 187 § 1 k.p.c. poprzez zaniechanie przez sąd pierwszej instancji rozważenia alternatywnej podstawy prawnej uwzględnienia powództwa (odpowiednie przepisy kodeksu cywilnego) w ramach precyzyjnie i możliwie szeroko przedstawionego stanu faktycznego sprawy, co w konsekwencji skutkowało niezastosowaniem przez Sąd art. 405 k.c.
2. naruszenie przepisów prawa materialnego tj.:
a. art. 405 k.c. poprzez niezastosowanie polegające na pominięciu tego przepisu w ustalonym w sprawie stanie faktycznym, w sytuacji gdy powinien on stanowić podstawę zasądzenia roszczenia od pozwanego,
b. art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poprzez zastosowanie do ustalonego w sprawie stanu faktycznego niewłaściwej normy prawnej tj. art. 53 ustawy zamiast odpowiednich przepisów kodeksu cywilnego (art. 405 k.c.), co skutkowało przyjęciem przez Sąd, że brak jest podstaw do obciążenia pozwanego opłatą za korzystanie z kwatery internatowej, podczas gdy wobec pozwanego został już zrealizowany obowiązek, o którym mowa w ustawie (przydzielono mu na jego wniosek lokal mieszkalny) i przepisy ustawy w przedmiotowej sprawie nie miały zastosowania.
W konkluzji skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa. Nadto wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja powódki okazała się bezzasadna.
Sąd Okręgowy w całości podziela poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne i w konsekwencji przyjmuje za swoje, a to dlatego że stanowią one wynik właściwej i rzetelnej oceny zebranego materiału dowodowego. Odzwierciedlone w stanie faktycznym okoliczności sprawy wiernie bowiem oddają całokształt stosunków i relacji zachodzących pomiędzy stronami. Sąd wnikliwie wziął pod uwagę wszystkie okoliczności mające znaczenie dla rozstrzygnięcia. Inaczej mówiąc okoliczności faktyczne sprawy zostały należycie zweryfikowane i ocenione oraz we właściwy sposób powiązane z odpowiednimi unormowaniami prawnymi. Strona skarżąca w sposób błędny ocenia, że Sąd I instancji jako nieprawidłową przyjął podstawę prawną wynikającą z zapisów ustawy z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2018 r. poz. 133 tj.). Nie ulega bowiem wątpliwości, że w okresie dochodzonym pozwem pozwany był żołnierzem zawodowym w służbie czynnej i w kwestii kwaterunku podlegał w/w ustawie. Tym samym uznać należy, że Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy zastosował na gruncie niniejszej sprawy przepisy w/w ustawy jako lex specialis, a nie zasady ogólne wynikające z unormowań zawartych w Kodeksie cywilnym.
Sąd I instancji oceniając wniesiony w niniejszej sprawie pozew słusznie uznał, że w świetle przepisów ustawy z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2018 r. poz. 133 tj.) nie zasługuje on na uwzględnienie. Stanowisko przedstawione w apelacji przez skarżącą nie przedstawiało żadnych merytorycznych argumentów, które pozwalałyby na podważenie oceny Sądu Rejonowego.
Pozwany jako żołnierz zawodowy, zgodnie z art. 21 ust. 1 w/w ustawy, ma prawo do zakwaterowania na czas pełnienia służby w miejscowości, w które pełni służbę, miejscowości pobliskiej i za jego zgoda w innej miejscowości. Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego J. F. (2) w okresie pełnienia służby wojskowej w K. uzyskał prawo do lokalu mieszkalnego w tej miejscowości. W związku z przeniesieniem na podstawie rozkazu z dnia 4 czerwca 2007 r. pozwanego do pełnienia służby w B. przyznano mu skierowaniem z dnia 27 czerwca 2007 roku prawo do zakwaterowania w kwaterze internatowej w O. jako miejscowości pobliskiej (rozkaz – k. 68, skierowanie – k. 189). Pozwany z uwagi na więzy rodzinne nie był jednakże zainteresowany przyjęciem wskazanej kwatery i w dalszym ciągu zamieszkiwał w lokalu mieszkalnym w K.. W związku z tym przyznana mu została kwatera internatowa w B., w której pozwany zamieszkiwał do czasu zwolnienia z zawodowej służby wojskowej w 2015 r.
Jednakże, w okresie pełnienia służby w B. decyzją z dnia 23 października 2013 r. pozwanemu przyznano prawo do lokalu mieszkalnego w K. (decyzja – k. 70). W związku z powyższym, co słusznie zauważył Sąd Rejonowy, zgodnie z art. 51 ust. 2 w/w ustawy J. F. (2) utracił prawo do kwatery internatowej w B.. Zdaniem Sądu I instancji, co w pełni akceptuje Sąd Odwoławczy, powyższe okoliczności nie uzasadniają jednak dochodzonego przez powódkę żądania zapłaty należności za korzystanie ze spornej kwatery internatowej w B.. Zgodnie bowiem z art. 53 ust. 1 w/w ustawy zajmowanie miejsca w internacie albo kwaterze internatowej jest nieodpłatne dla żołnierzy zawodowych oraz pełniących okresową służbę wojskową. Bezspornym jest, że J. F. (2) w okresie zajmowania kwatery internatowej w B. był żołnierzem zawodowym i z racji tego podlegał w/w unormowaniu.
Jednocześnie, na gruncie niniejszej sprawy, nie zachodzą okoliczności wskazane w art. 41 ust. 1 w/w ustawy zgodnie z którym żołnierz zawodowy jest obowiązany opróżnić miejsce w kwaterze internatowej, jeżeli:
1. nie przysługuje mu prawo do zakwaterowania w związku ze skorzystaniem z uprawnień, o których mowa w art. 21 ust. 6;
2. ostateczna decyzja o przydziale lokalu mieszkalnego utraciła moc oraz w przypadkach, o których mowa w art. 24 ust. 2;
3. żołnierz zawodowy i jego małżonek zajmują oddzielne lokale mieszkalne, z których jeden odpowiada co najmniej ich uprawnieniom; w takim przypadku przysługuje im prawo wyboru lokalu mieszkalnego;
4. żołnierz zawodowy i jego małżonek zajmują oddzielne miejsca w internacie albo kwaterze internatowej bez spełnienia warunków, o których mowa w art. 21 ust. 10; w takim przypadku przysługuje im prawo wyboru miejsca w internacie albo kwaterze internatowej;
5. utracił prawo do zakwaterowania na podstawie art. 21 ust. 9;
6. otrzymuje świadczenie mieszkaniowe, o którym mowa w art. 48d;
7. został zwolniony z zawodowej służby wojskowej.
Z kolei art. 41 ust. 3 w/w wskazuje, że za okres zamieszkiwania w kwaterze internatowej do dnia doręczenia wezwania, o opróżnieniu kwatery, żołnierz jest obowiązany uiszczać odszkodowanie w wysokości opłaty za używanie miejsca w kwaterze internatowej oraz opłaty pośrednie.
Analiza niniejszej sprawy prowadzi do jednoznacznego wniosku, że żadna z wymienionych w/w przepisie okoliczności nie zachodziła wobec pozwanego. Co więcej, pomiędzy stronami niniejszego postępowania nigdy nie została zawarta umowa najmu, która mogłaby stanowić podstawę obciążenia pozwanego kosztami zajmowania spornej kwatery w B..
Tym samym zgodzić się należy ze stanowiskiem Sądu Rejonowego, że na gruncie przedmiotowej sprawy nie zachodziły żadne podstawy faktyczne bądź prawne do obciążania pozwanego opłatami za kwaterę internatową w B..
Z uwagi na powyższe apelacja podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. jako niezasadna.