Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 kwietnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSO Dariusz Śliwiński

SSO Ewa Taberska ( spr.)

SSO Leszek Matuszewski

Protokolant p.o. staż. Marta Banach

przy udziale Agnieszki Krysmann Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Poznaniu

po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2018r.

sprawy P. P. oskarżonego o przestępstwa z art. 286 § 1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego w Gnieźnie z dnia 3 października 2017r. sygn. akt II K 689/14

1.  Na podstawie art. 439 § 1 punkt 8 kpk uchyla zaskarżony wyrok odnośnie czynu opisanego w punkcie XLI, a przypisanego oskarżonemu w punkcie 1 i postępowanie w tym zakresie umarza.

2.  W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy.

3.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. C. kwotę 516, 60 złotych brutto z tytułu zwrotu kosztów obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

4.  Zwalnia oskarżonego od zwrotu Skarbowi Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Leszek Matuszewski Dariusz Śliwiński Ewa Taberska

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Gnieźnie wyrokiem z dnia 3 października 2017r. sygn.akt II K 689/14 - K. 2698 – 2696 - uznał oskarżonego P. P. za winnego czynów zarzuconych mu w punktach I - XLIII części wstępnej wyroku, popełnionych w sposób w punktach tych opisany z tą jedynie zmianą, iż przyjął, że:

a)  w przypadku czynu zarzuconego w punkcie VIII, oskarżony doprowadził pokrzywdzonego W. D. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 150 zł,

b)  w przypadku czynu zarzuconego w punkcie X, oskarżony wprowadził pokrzywdzoną A. Ż. w błąd co do zamiaru przekazania jej zaoferowanego w ogłoszeniu na portalu ogłoszeniowym tablica.pl telefonu marki S. (...),

c)  w przypadku czynu zarzuconego w punkcie XXIII, oskarżony zaoferował sprzedaż telefonu na portalu allegro.pl,

d)  czynu zarzuconego w punkcie XXIV oskarżony dopuścił się w dniu 26 września 2012 r.,

e)  czynu zarzuconego w punkcie XXXI oskarżony dopuścił się w dniu 8 sierpnia 2012 r.;

tj. przestępstw z art. 286 § 1 k.k. oraz ustalił, iż wszystkich zarzuconych czynów oskarżony dopuścił się w warunkach ciągu przestępstw, o którym mowa w art. 91 § 1 k.k. i za to, na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. wymierzył mu karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności; na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązał oskarżonego do naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz części pokrzywdzonych należnych im kwot oraz orzekł o kosztach sądowych

Apelację od powyższego wyroku złożył obrońca oskarżonego w części dotyczącej orzeczenia o karze – K. 2710 – 2712.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy nie zasługuje na uwzględnienie.

Przed przystąpieniem do analizy zarzutu i wniosku apelacji należy zauważyć, iż orzeczenie wydane w przedmiotowej sprawie w zakresie kary wymierzonej oskarżonemu oraz w zakresie wymiaru środka kompensacyjnego jest oparte na całokształcie materiału dowodowego zebranego w sprawie, który został poddany wnikliwej analizie. Analiza ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy w w/w zakresie znajduje pełne odzwierciedlenie we wnioskach zawartych w uzasadnieniu wyroku, które czyni zadość wymogom art. 424 § 1 i 2 k.p.k., co w pełni pozwala na przeprowadzenie kontroli instancyjnej.

Z urzędu natomiast Sąd Okręgowy zbadał, w ramach treści art. 439 kpk i art. 440 kpk , czy wyrok Sądu Rejonowego w stosunku do oskarżonego P. P. nie zapadł z rażącym naruszeniem art. 17 § 1 pkt. 7 kpk, gdyż uchybienie to stanowiło by bezwzględną przyczynę odwoławczą z art. 439 § 1 punkt 8 kpk.

I tak dokonując analizy uprzednich wyroków skazujących zapadłych wobec P. P., a wskazanych przez Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku i zgromadzonych w aktach sprawy, Sąd Okręgowy dostrzegł, iż w dacie skazania oskarżonego zaskarżonym wyrokiem w pierwszej instancji istniał prawomocny wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 10 marca 2014r. w sprawie o sygn. akt VII K 1296/13 – wcześniej w zakresie winy o sygn.. akt VII K 915/12 - (zmienionego co do wysokości kary wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 3 lipca 2014r. sygn. akt VII Ka 435/14) – K. 2654 - 2657, który wszedł w skład wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 20 maja 2015r. sygn.. akt II K 37/15 – K. 2645.

W/w wyrokiem Sądu Rejonowego w Olsztynie o sygn. akt VII K 1296/13 ( co do winy wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie z 19.06.2013 r. w sprawie VII K 915/12) - P. P. został między innymi uznany za winnego przestępstwa z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 kk - punkt VI – polegającego na tym, że w okresie od 4 lutego 2011r. do 14 lipca 2011r. w O. w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej posługując się danymi P. P., doprowadził (...) SA do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci 24 sztuk dekoderów model (...) z kartami dekodującymi i 23 sztuk wymiennych twardych dysków model (...) 320 GB i 1 szt. 500 GB o łącznej wartości powierzonego mienia 34.340,00 zł., które następnie sprzedał osobom trzecim poprzez wprowadzenie w błąd pracowników w/w firmy co do zamiaru wywiązania się z warunków zawartych 24 umów na świadczenie usług płatnej telewizji cyfrowej polegającego na odpłatnym udostępnianiu tzw. pakietów programowych (...) SA oraz sprzętu służącego do ich odbioru w postaci w/w dekoderów model (...) z kartami dekodującymi i 23 sztuk wymiennych twardych dysków model (...) 320 GB i 1 szt. 500 GB, działając tym samym na szkodę (...) S.A.

Natomiast w niniejszej sprawie w zarzucie XLI P. P. został oskarżony o to, że w dniu 02.06.2011 r. w O., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, za pośrednictwem sieci Internet, doprowadził M. S. do niekorzystnego rozporządzania mieniem w kwocie 240 zł w ten sposób, że wprowadził wymienionego w błąd co do zamiaru przekazania zaoferowanego w ogłoszeniu na portalu ogłoszeniowym allegro.pl dekodera C. (...)tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 k.k.

Czyn ten został przypisany oskarżonemu w punkcie 1 zaskarżonego wyroku jako należący do ciągu 43 przestępstw z art. 286 § 1 kk.

Uznać zatem należało, że zdarzenie opisane w punkcie XLI i przypisane oskarżonemu zaskarżonym wyrokiem na szkodę M. S., a wyczerpujące znamiona z art. 286 § 1 kk popełnione zostało w ramach czynu ciągłego z art. 286 §1 kk opisanego w punkcie VI prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie – sygn. akt VII K 1296/13 ( VII K 915/12) zostało już osądzone.

Przypomnieć należy bowiem, że od strony normatywnej czynu ciągłego z art. 12 kk choć składa się z wielu zachowań (elementów), to stanowi konstrukcję jednego czynu przestępnego, co z kolei ma ten skutek, iż „ prawomocne skazanie za czyn ciągły ( art. 12 kk) stoi na przeszkodzie, ze względu na treść art. 17 § 1 pkt 7 kpk , ponownemu postępowaniu o później ujawnione zachowania, będące elementem tego czynu, które nie były przedmiotem wcześniejszego osądzenia, niezależnie od tego, jak ma się społeczna szkodliwość nowo ujawnionych fragmentów czynu ciągłego do społecznej szkodliwości zachowań w ramach tego czynu osądzonych (uchwała SN z dnia 21 listopada 2001r. I KZP 29/01, OSNKW 2002, nr 1 , poz. 2).

Nie stoi temu również na przeszkodzie, zdaniem Sądu Okręgowego, brak tożsamości osób pokrzywdzonych, z czym mamy do czynienia w niniejszej sprawie. P. P. bowiem w okresie popełnienia czynu z art. 286 §1 kk w zw. z art. 12 kk wskazanym w punkcie VI wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie, dopuścił się czynu z art. 286 §1 kk wskazanego w punkcie XLI zaskarżonego wyroku , co sprawia , że do tego jednego czynu, przy przyjętej przez Sąd Rejonowy w Gnieźnie konstrukcji przypisania P. P. ciągu przestępstw z art. 286 § 1 kk mamy do czynienia z powagą rzeczy już osądzonej.

Po dokonaniu powyższej analizy Sąd Okręgowy dokonał dalszej wnikliwej kontroli zaskarżonego wyroku w zakresie wymierzonej oskarżonemu kary i środka kompensacyjnego .

W pierwszej kolejności należy wyjaśnić, iż o rażącej niewspółmierności kary można mówić wtedy, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, to jednak nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy – innymi słowy, gdy jest w odczuciu społecznym karą niesprawiedliwą ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 1985 roku, V KRN 178/85, OSNKW 1985/7-8/60). Z sytuacją rażącej niewspółmierności kary mamy do czynienia także wtedy, gdy rozmiar represji w rozpoznawanej sprawie jest w sposób oczywisty nieproporcjonalny w stosunku do dolegliwości wymierzanych podobnym sprawcom w podobnych sprawach. Przy czym nie chodzi o każdą ewentualną różnicę co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby – również w potocznym znaczeniu tego słowa – „rażąco” niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z 2 lutego 1995 r., II KRN 198/94, OSPriP 1995/6/18).

W ocenie Sądu Okręgowego, czego dowodzi lektura uzasadnienia zaskarżonego wyroku, wymierzona oskarżonemu P. P. kara bezwzględnego pozbawienia wolności w wymiarze 2 lat nie spełnia opisanych wyżej przesłanek wystąpienia owej rażącej niewspółmierności kary.

Zgodnie z art. 53 § 1 k.k. sąd orzekający wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu.

Sąd Rejonowy w Gnieźnie uczynił zadość tym dyrektywom.

Jak wynika z treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku wymierzając oskarżonemu P. P. karę za ciąg przypisanych przestępstw Sąd Rejonowy miał na uwadze granice ustawowego wymiaru kary za występki z art. 286 § 1 kk, jak i zasady sądowego wymiaru kary.

Jako okoliczności łagodzące przy wymiarze kary Sąd Rejonowy rozważył fakt, że oskarżony podczas przesłuchania w dniu 16 grudnia 2014 r. w znacznej mierze przyznał się do popełnienia zarzuconych mu czynów i dość szczegółowo opisał okoliczności, w jakich się ich dopuścił. Za wymierzeniem oskarżonemu kary łagodniejszej, zdaniem Sądu Rejonowego, przemawiała ponadto jego stosunkowo młody wiek, zarówno w czasie popełnienia przypisanych w niniejszej sprawie przestępstw (25-27 lat), jak i w dacie wyrokowania (31 lat). Przed popełnieniem ww. przestępstw P. P. nie odbywał również żadnej z wymierzonych mu uprzednio kar pozbawienia wolności.

Jednak jako okoliczności obciążające oskarżonego przy wymiarze kary, Sąd Rejonowy słusznie przyjął ilość popełnionych przez oskarżonego przestępstw i łączną wysokość wyłudzonego przez oskarżonego mienia, która odpowiada obecnie kwocie ok. 8.000 zł, a więc jest nadal znacząca. Wymierzając oskarżonemu na podstawie art. 91 § 1 k.k. jedną karę za przypisane czyny należało zaś oczywiście mieć na względzie, aby kara ta kompleksowo odzwierciedlała szkodliwość wszystkich tych 42 przestępstw.

W tym miejscu Sąd Okręgowy pragnie zaznaczyć, iż uznanie powagi rzeczy osądzonej dotyczy tylko jednego z 43 czynów przypisanych oskarżonemu w ciągu przestępstw z art. 286 § 1 kk, gdzie wartość szkody wynosiła 240 złotych i nie ma żadnego wpływu na wymiar kary orzeczonej przez Sąd Rejonowy.

Słusznie Sąd Rejonowy także podniósł, że na niekorzyść oskarżonego bezsprzecznie przemawiała ponadto jego dotychczasowa postawa życiowa cechująca się brakiem poszanowania dla porządku prawnego. Przestępstw stanowiących przedmiot niniejszego postępowania oskarżony dopuszczał się na przestrzeni aż 2 lat i 4 miesięcy .

Okoliczność ta słusznie usprawiedliwiała przekonanie Sądu Rejonowego o dużym nasileniu złej woli po stronie oskarżonego, jego zuchwałości, poczuciu bezkarności i związanym z tym ostentacyjnym lekceważeniem porządku prawnego oraz o znacznej demoralizacji oskarżonego i braku poszanowania przez niego elementarnych zasad porządku prawnego i reguł współżycia społecznego.

Sąd Okręgowy w pełni podziela zdanie Sądu Rejonowego, że oskarżony jest sprawcą niepoprawnym, w żadnej mierze niepoddającym się procesom resocjalizacyjnym w warunkach wolnościowych. Ponownemu popełnieniu przez oskarżonego przestępstwa nie zapobiegły nawet wymierzone mu wcześniej w innych sprawach dość surowe kary o charakterze izolacyjnym. W ocenie Sądu Rejonowego, wszystkie wymienione wyżej okoliczności prowadzą do wniosku, że adekwatną zarówno do stopnia winy oskarżonego, społecznej szkodliwości popełnionych przez niego przestępstw oraz jego dotychczasowej postawy życiowej jest kara 2 lat pozbawienia wolności.

Taka konstatacja faktów przeczyła i przeczy możliwości dostrzeżenia również przez Sąd Okręgowy jakichkolwiek podstaw do warunkowego zawieszenia wykonania wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności, która byłaby oczywiście możliwa w rozumieniu art. 69 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 lipca 2015 r., albowiem w stosunku do oskarżonego z pewnością nie zachodzi pozytywna prognoza resocjalizacyjna. Analiza danych dotyczących uprzedniej karalności oskarżonego prowadzi do jednoznacznego wniosku, iż jest on osobą niepoprawną, niepoddającą się resocjalizacji i uporczywie naruszającą porządek prawny.

Brak jest także podstaw do uwolnienia oskarżonego od konieczności wywiązania się z obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem w sposób określony w punkcie 2 zaskarżonego wyroku, albowiem taki wniosek apelacji nie znajduje żadnego uzasadnienia w kontekście ogólnych zasad zadośćuczynienia osobom pokrzywdzonym przestępstwem.

Reasumując, Sąd Okręgowy na podstawie art. 439 § 1 punkt 8 kpk uchylił zaskarżony wyrok odnośnie czynu opisanego w punkcie XLI, a przypisanego oskarżonemu w punkcie 1 i postępowanie w tym zakresie umorzył. Odnośnie czynu opisanego w punkcie XVI na szkodę M. S. - Sąd Rejonowy nie orzekał o obowiązku naprawie szkody, stąd brak ingerencji Sąd Okręgowego w tym zakresie

W pozostałym zakresie, nie znajdując podstaw do dalszej ingerencji w zaskarżone orzeczenie, a przede wszystkim w wymiar kary i orzeczenie o obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem Sąd Okręgowy utrzymał zaskarżony wyrok w mocy.

Kształtując natomiast swe orzeczenie o kosztach, na podstawie § 2, § 4, § 17 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. 2016, poz. 1714), Sąd Okręgowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. C. kwotę 516,60 złotych brutto tytułem zwrotu kosztów obrony udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Na podstawie art. 634 k.p.k. w zw. art. 624 § 1 k.p.k. oraz art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tj. Dz. U. z 1983 r., nr 49, poz. 223 ze zm.) Sąd Okręgowy zwolnił oskarżonego z obowiązku zapłaty Skarbowi Państwa kosztów procesu za postępowanie odwoławcze, z uwagi na jego obecną sytuację materialną.

Leszek Matuszewski Dariusz Śliwiński Ewa Taberska