Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 970/17

WYROK W IMIENIU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 października 2017 roku

Sąd Rejonowy w Wieluniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Ewelina Puchalska

Protokolant: sekr. D. S.

po rozpoznaniu w dniu 12 października 2017 roku w Wieluniu

na rozprawie

sprawy z powództwa D. G.

przeciwko R. G. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...)
w D.

o zapłatę

a)  zasądza od pozwanej R. G. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) w D. na rzecz powoda D. G. kwotę 11 566,70 zł (jedenaście tysięcy pięćset sześćdziesiąt sześć złotych 70/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od kwot:

a)  328,78 zł (trzysta dwadzieścia osiem złotych 78/100) od dnia 11 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty,

b)  4 428,84 zł (cztery tysiące czterysta dwadzieścia osiem złotych 84/100) od dnia 11 lipca 2016 roku do dnia zapłaty,

c)  207,59 zł (dwieście siedem złotych 59/100) od dnia 11 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty,

d)  5 916,20 zł (pięć tysięcy dziewięćset szesnaście złotych 20/100) od dnia 11 września 2016 roku do dnia zapłaty,

e)  685,29 zł (sześćset osiemdziesiąt pięć złotych 29/100) od dnia 01 października 2017 roku do dnia zapłaty,

b)  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

c)  zasądza od pozwanej R. G. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) w D. na rzecz powoda D. G. kwotę 3 036 zł (trzy tysiące trzydzieści sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 970/17

UZASADNIENIE

Powód D. G. wniósł o zasądzenie od pozwanej R. G. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) w D. kwoty 13 725,03 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od kwot:

- 661,38 zł od dnia 01 czerwca 2016 roku do dnia zapłaty,

- 4 322,82 zł od dnia 01 lipca 2016 roku do dnia zapłaty,

- 2 434,09 zł od dnia 01 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty,

- 5 621,45 zł od dnia 01 września 2016 roku do dnia zapłaty,

- 685,29 zł od dnia 01 października 2016 roku do dnia zapłaty,

oraz zasądzenie kosztów postępowania.

Pozwana nie uznała powództwa, wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

W dniu 17 maja 2016 roku strony zawarły umowę zlecenie, na mocy której powód zobowiązał się do wykonywania prac polegających na dojeniu krów i obrządku w Niemczech u wskazanych przez pozwaną gospodarzy, a pozwana zobowiązała się do zapłaty powodowi w tego tytułu wynagrodzenia w wysokości 7 euro za 1 godzinę pracy. Strony uzgodniły, że pozwana będzie mogła potrącić z wynagrodzenia powoda karę umowną w kwocie 5 000 zł m.in. w razie bezzasadnego porzucenia przez niego pracy bez powiadomienia zleceniodawcy i zagranicznego pracodawcy. (bezsporne, umowa k. 6)

Strony ustaliły także, iż z wynagrodzenia potrącane będą koszty za mieszkanie, które pozwana wynajmowała powodowi u niemieckiego gospodarza. Przed rozpoczęciem pracy powód otrzymał od pozwanej formularz, na którym miał zapisywać godziny pracy w każdym dniu. Termin wypłaty wynagrodzenia ustalony był z dołu, do 10 dnia kolejnego miesiąca. Wynagrodzenie miało być płatne przelewem na wskazany przez powoda rachunek bankowy. (dowód: zeznania powoda na rozprawie w dniu 12.10.2017 r. k. 49v w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami na rozprawie w dniu 14.09.2017 r. min. 00:03:14-00:23 płyta k. 45, zeznania świadka A. G. na rozprawie w dniu 14.09.2017 r. min. 00:23:21-00:32 płyta k. 45)

W maju 2016 roku powód przepracował 93 godziny, w czerwcu 236 godzin,
w lipcu 101 godzin, w sierpniu 322 godziny, a we wrześniu 27 godzin. (dowód: formularz k. 7, zeznania powoda na rozprawie w dniu 12.10.2017 r. k. 49v)

W maju powód otrzymał zaliczkę na poczet wynagrodzenia w kwocie 100 euro (dowód: potwierdzenie otrzymania zaliczki k. 31), pozwana pokryła też koszty za mieszkanie powoda w kwocie 150 euro (bezsporne).

W czerwcu powód otrzymał zaliczki na poczet wynagrodzenia w łącznej kwocie 350 euro (dowód: potwierdzenia otrzymania zaliczek k. 29v i k. 30). Pozwana pokryła też koszty za mieszkanie powoda w kwocie 300 euro (bezsporne). W dniu 14 czerwca 2016 roku pozwana wypłaciła powodowi wynagrodzenie w kwocie 1 427,60 zł (dowód: potwierdzenie przelewu k. 31v).

W lipcu i sierpniu pozwana także pokryła koszty za mieszkanie powoda. (bezsporne)

W sierpniu powód otrzymał zaliczkę na poczet wynagrodzenia w kwocie 200 euro (bezsporne). Ponadto pozwana pokryła też koszty dojazdu powoda do pracy
z Polski do Niemiec w kwocie 270 zł, wypłaciła powodowi kolejną zaliczkę w kwocie 500 zł i wpłaciła na rachunek komornika należność z tytułu zadłużenia powoda
w kwocie 1 956,50 zł. (dowód: zeznania powoda na rozprawie w dniu 12.10.2017 r. k. 49v, potwierdzenie przelewu zaliczki k. 28, potwierdzenie przelewu należności do komornika k. 27, faktura za przejazd k. 25)

We wrześniu pozwana poniosła koszty za mieszkanie powoda w kwocie 30 euro oraz wpłaciła na rachunek komornika należność z tytułu zadłużenia powoda
w kwocie 1 866,20 zł. (dowód: zeznania powoda na rozprawie w dniu 12.10.2017 r. k. 49v, potwierdzenie przelewu zaliczki k. 28, potwierdzenie przelewu należności do komornika k. 25v)

W połowie lipca 2016 r. powód, po wcześniejszych bezskutecznych naleganiach u pozwanej, o wypłatę reszty wynagrodzenia za maj i czerwiec oraz informacjach o fatalnych warunkach mieszkaniowych, postanowił wrócić do Polski. W sprawie zaległego wynagrodzenia i złych warunkach mieszkaniowych, przed powrotem powoda do kraju, interweniowała też telefonicznie u pozwanej żona powoda. Po tym jak pozwana nie wypłaciła powodowi zaległego wynagrodzenia
i odmówiła dokonania zmiany miejsca zamieszkania powoda na inne niż altana w jakiej mieszkał, powód poinformował pozwaną i niemieckiego pracodawcę, że wraca do Polski. Po powrocie do kraju pozwana namawiała powoda na powrót do pracy
i obiecała zapłatę reszty wynagrodzenia. Pod koniec lipca powód wrócił do Niemiec
i po przepracowaniu całego sierpnia ponownie nalegał na pozwaną, by wypłaciła mu zaległe wynagrodzenia. Po przepracowaniu trzech dni września pozwany ponownie poinformował pozwaną i niemieckiego pracodawcę, że z powodu braku wynagrodzenia w pełnej wysokości wraca do Polski. Niemiecki gospodarz był zaskoczony nagłym wyjazdem powoda, z którego pracy był zadowolony i zdziwiony informacją, że powód nie ma płaconego w terminie wynagrodzenia. (dowód: zeznania powoda na rozprawie w dniu 12.10.2017 r. k. 49v w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami na rozprawie w dniu 14.09.2017 r. min. 00:03:14-00:23 płyta k. 45, zeznania świadka A. G. na rozprawie w dniu 14.09.2017 r. min. 00:23:21-00:44 płyta k. 45)

Pismem z dnia 31 sierpnia 2016 roku powód wypowiedział pozwanej umowę zlecenia. (dowód: pismo k. 10)

W odpowiedzi na pismo powoda pozwana skierowała do niego pismo
o rozwiązaniu z nim umowy bez wypowiedzenia z powodu niewłaściwego wykonania umowy, a w kolejnym piśmie złożyła oświadczenie o potrąceniu kwoty 5 000 zł
z tytułu bezzasadnego porzucenia pracy. (dowód: pisma k. 12,13)

Ustalenia faktyczne w zakresie dotyczącym zawarcia przez strony umowy i jej warunków były w zasadzie bezsporne. Sporna kwestia dotyczyła sposobu wykonania umowy przez strony i w tym zakresie jako wiarygodne i przekonujące Sąd uznał
w całości zeznania powoda i świadka A. G. (2). W szczególności za wiarygodne Sąd uznał zeznania tych osób w kwestii dotyczącej nieterminowego wypłacania przez pozwaną wynagrodzenia powodowi, warunków mieszkaniowych i w konsekwencji opuszczenia przez niego miejsca pracy. Okoliczność tę jako zawinioną po stronie powoda przedstawiała pozwana, ale jej nie udowodniła. Tymczasem potwierdzeniem prawdziwości zeznań powoda i świadka w tym zakresie są chociażby twierdzenia pozwanej zawarte w odpowiedzi na pozew, w których przyznaje ona, że za maj
i czerwiec powód nie otrzymał w całości wynagrodzenia w umówionym terminie. Zupełnie niezrozumiałe jest przy tym potrącenie przez pozwaną z niewypłaconego powodowi w terminie wynagrodzenia za czerwiec kwoty 5 000 zł tytułem odszkodowania za porzucenie miejsca pracy w lipcu, abstrahując od oceny zasadności tej czynności. W tej ostatniej kwestii za bezzasadne i gołosłowne uznać należy twierdzenia pozwanej, że powód nie informował jej, ani niemieckiego pracodawcy
o tym, że opuszcza miejsce pracy.

Ilość przepracowanych dla pozwanej godzin pracy Sąd ustalił na podstawie formularza załączonego do pozwu, przy czym dokonał jego ponownego sprawdzenia pod względem rachunkowym, co wykazało kilka różnic w stosunku do wskazanych
w nim łącznych sum godzin. Natomiast Sąd nie dał wiary twierdzeniom pozwanej dotyczącym ilości przepracowanych przez powoda godzin na podstawie załączonych przez pozwaną kart zawierających godziny pracy powoda dokumentowane przez niemieckiego gospodarza, bowiem z zeznań powoda wynikało, iż zgodnie z umową rozliczenie godzin pracy miało następować na podstawie danych wynikających
z formularza wypełnianego przez powoda, który to formularz pozwana wręczyła mu
w chwili zawarcia umowy. Powód nie miał udostępnianych kart pracy wypełnianych przez niemieckiego gospodarza i nie mógł ich w żaden sposób zweryfikować. Pozwana nie wykazała ponadto, by powód prowadził dokumentację przepracowanych godzin w sposób nierzetelny i niewłaściwy, a jedynym dokumentem tych rozliczeń powinien być dokument niemieckiego pracodawcy.

Wysokość sum pobranych przez powoda tytułem zaliczek na wynagrodzenia Sąd ustalił na podstawie złożonych dokumentów oraz przyznanych przez powoda twierdzeń pozwanej w tym zakresie. Nie różniły się one co do wysokości, a jedynie co do terminów w jakich powód miał je otrzymać.

Wysokość kosztów za mieszkanie powoda w Niemczech Sąd ustalił na podstawie bezspornych twierdzeń obu stron co do miesięcy: maj, czerwiec i wrzesień, a w pozostałym zakresie Sąd ustalił, iż fakt opłacania mieszkania przez pozwaną miał miejsce, przy czym nie dał wiary pozwanej co do ich wysokości wynikającej
z odpowiedzi na pozew i załączonych dokumentów w tym zakresie, gdyż ich treść nie jest wzajemnie ze sobą spójna, a pozwana nie wyjaśniła w jaki sposób naliczała koszty za mieszkanie w części dotyczącej powoda, podczas gdy powód zeznał, że mieszkanie zajmował z innym pracownikiem. Wobec faktu, iż twierdzenia powoda w zakresie kosztów za mieszkanie za lipiec i sierpień nie potwierdzały twierdzeń pozwanej Sąd dokonał stosownych obliczeń w tym zakresie, o których wskaże już w rozważaniach.

Za wiarygodne i bezsporne Sąd uznał złożone do odpowiedzi na pozew przez pozwaną dokumenty w postaci faktury za przejazd powoda z Polski do Niemiec, potwierdzenia przelewu kwot na jego rachunek i rachunek komornika. Nie dał natomiast wiary twierdzeniom pozwanej dotyczącym opłacania składek na ubezpieczenie grupowe pozwanego, gdyż z samej umowy zawarcia umowy ubezpieczenia nie wynikał fakt opłacania przez pozwaną składek z tego tytułu. Nie znalazły też potwierdzenia w złożonych przez pozwaną dokumentach twierdzenia zawarte w odpowiedzi na pozew dotyczące uiszczenia kosztów podróży pozwanego
w wysokości 830 zł, podczas gdy pozwana złożyła jedną fakturę na kwotę 270 zł.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie, w zakresie łączącego strony stosunku prawnego zastosowanie znajdują przepisy dotyczące świadczenia usług, do których z mocy art. 750 k.c. stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Poprzez umowę zlecenie przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do wykonania określonej czynności na rzecz dającego zlecenie, bądź w jego imieniu. Co do zasady tego rodzaju umowy są odpłatne (art. 734 i art. 735 § 1 k.c.).

Jak wynika z ustalonego w sprawie stanu faktycznego powód wykonywał na rzecz pozwanej prace przy dojeniu i obrządku krów w Niemczech z wynagrodzeniem w kwocie 7 euro za 1 godzinę pracy. Pozwana mogła potrącać z wynagrodzenia powoda koszty jego mieszkania oraz wypłacone zaliczki na poczet wynagrodzenia.

W maju 2016 roku powód przepracował 93 godziny, za które powinien otrzymać wynagrodzenie w kwocie 651 euro, od którego pozwana mogła potrącić kwotę 250 euro (tytułem zaliczki 100 euro i 150 euro kosztów za mieszkanie). Różnicę, która stanowi 401 euro i przy kursie walutowym 4,38 zł w przeliczeniu na złote stanowi 1 756,38 zł powód powinien otrzymać do 10 czerwca. Jak wynika
z potwierdzenia przelewu w dniu 14 czerwca 2016 roku pozwana wypłaciła powodowi 1 427,60 zł, zatem niedopłata stanowi 328,78 zł.

W czerwcu 2016 roku powód przepracował 236 godziny, za które powinien otrzymać wynagrodzenie w kwocie 1 652 euro, od którego pozwana mogła potrącić 350 euro tytułem zaliczek i 300 euro kosztów za mieszkanie. Różnicę, która stanowi 1 002 euro i przy kursie walutowym 4,42 zł w przeliczeniu na złote wynosi 4 428,84 zł powód powinien otrzymać do 10 lipca. W lipcu pozwana nie przelała na rachunek powoda żadnej kwoty.

W lipcu 2016 roku powód przepracował 101 godzin, za które powinien otrzymać wynagrodzenie w kwocie 707 euro. Zdaniem Sądu zasadne jest potrącenie przez pozwaną w tym miesiącu kosztów za mieszkanie powoda w kwocie 150 euro, gdyż jak wynika z karty pracy powód praktycznie połowę lipca był w Polsce
z przyczyn niezawinionych przez siebie. Zatem rozliczenie kosztów za mieszkanie
w kwocie 195 euro, jak czyni to pozwana nie jest uzasadnione, ani udowodnione. Jest to kwota zdecydowanie zawyżona, zaś kwota 150 euro odpowiada przeciętnej miesięcznej stawce czynszu i warunków, w jakich faktycznie mieszkał powód z innym pracownikiem. Różnica pomiędzy 707 euro i 150 euro stanowi 557 euro i przy kursie walutowym 4,37 zł w przeliczeniu na złote wynosi 2 434,09 zł. Od tej kwoty pozwana może odliczyć także koszty dojazdu powoda z Polski do Niemiec w kwocie 270 zł. Zatem do 10 sierpnia powód powinien otrzymać 2 164,09 zł. W dniu 16 sierpnia pozwana przelała na rachunek powoda 1 956,50 zł, zatem pozostaje jeszcze do zapłaty 207,59 zł.

W sierpniu 2016 roku powód przepracował 322 godziny, za które powinien otrzymać wynagrodzenie w kwocie 2 254 euro, od którego pozwana mogła potrącić 200 euro tytułem zaliczki i 150 euro kosztów za mieszkanie, która to kwota odpowiada przeciętnej miesięcznej stawce czynszu i warunków, w jakich faktycznie mieszkał powód z innym pracownikiem. Różnica zatem stanowi 1 904 euro i przy kursie walutowym 4,35 zł w przeliczeniu na złote wynosi 8 282,40 zł. Od tej kwoty pozwana mogła odliczyć zaliczkę w kwocie 500 zł i przelaną na rzecz komornika należność
w kwocie 1 866,20 zł. We wrześniu zatem pozwana powinna przekazać powodowi na rachunek 5 916,20 zł, tytułem wynagrodzenia za sierpień, czego nie uczyniła.

We wrześniu 2016 roku powód przepracował 27 godzin, za które powinien otrzymać wynagrodzenie w kwocie 189 euro, od którego pozwana mogła potrącić 30 euro tytułem kosztów za mieszkanie. Różnicę zatem, która stanowi 159 euro i przy kursie walutowym 4,31 zł w przeliczeniu na złote wynosi 685,29 zł pozwana powinna przekazać powodowi niezwłocznie po rozwiązaniu przez powoda umowy, albowiem
w ocenie Sądu to powód jako pierwszy skutecznie rozwiązał umowę. Wskazać przy tym należy, iż uprawnienie do wypowiedzenia umowy służy obu stronom i nie jest uzależnione od jakichkolwiek warunków, jednakże w razie wypowiedzenia umowy przez jedną bądź drugą stronę bez ważnych powodów stronie przeciwnej służy prawo domagania się stosownego odszkodowania (art. 746 k.c.). W ocenie Sądu z ustalonych w sprawie okoliczności faktycznych nie wynika, by pozwana mogła domagać się od powoda jakiegokolwiek odszkodowania w związku z rozwiązaniem przez niego umowy, bowiem nie naruszył on warunków umowy.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 735 § 1 k.c. w zw. z art. 750 k.c. Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda wskazane wyżej kwoty tytułem wynagrodzenia. O odsetkach ustawowych za opóźnienie orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. od dnia 11 każdego kolejnego miesiąca,
w związku z ustaleniem przez strony terminu płatności wynagrodzenia do dnia 10-tego każdego kolejnego miesiąca, a za wrzesień od 01 października w związku
w wypowiedzeniem umowy przez powoda 31 sierpnia.

W pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone jako nieuzasadnione
z przyczyn podanych wyżej.

Na podstawie art. 100 k.p.c. Sąd dokonał stosunkowego rozdzielenia kosztów
w proporcji w jakiej strony przegrały. Pozwana zatem powinna zwrócić powodowi 84% z poniesionych przez niego kosztów, które wyniosły 4 304 zł (opłata od pozwu 687 zł i koszty zastępstwa prawnego 3 617 zł), a więc kwotę 3 615 zł. Powód natomiast powinien zwrócić pozwanej 16% z poniesionych przez pozwaną kosztów zastępstwa prawnego w kwocie 3 617 zł, a więc 579 zł. Różnicując koszty po obu stronach, po stronie pozwanej pozostaje do zapłaty powodowi kwota 3 036 zł, o czym orzeczono w pkt. 3 wyroku.