Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ka 618/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 stycznia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie, Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Kazimierz Wilczek

Sędziowie: SO Ireneusz Bieniek (spr.)

SR del. Tomasz Henrych

Protokolant: st. prot. Justyna Machulak

przy udziale Joanny Kowalskiej Prokuratora Prokuratury Okręgowej,

po rozpoznaniu w dniu 14 stycznia 2014 roku, sprawy

N. S.

oskarżonej o przestępstwa z art. 288 § 1 kk przy zastos. art. 31 § 2 kk; art. 190 § 1 kk przy zastos. art. 31 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Rejonowego w Oświęcimiu

z dnia 19 kwietnia 2013r. sygn. akt II K 910/12,

zaskarżony wyrok zmienia w ten sposób, że:

1.  rozwiązuje orzeczenie o karze łącznej zawarte w pkt III,

2.  uchyla orzeczenie zawarte w pkt I,

3.  uznaje oskarżoną za winną popełnienia czynu zarzuconego jej w pkt I aktu oskarżenia stanowiącego wykroczenie z art. 124 § 1 kw w zw. z art. 17 § 2 kw i na mocy art. 124 § 1 kw wymierza jej karę 300 (trzysta) złotych grzywny,

4.  uznaje oskarżoną za winną popełnienia czynu zarzuconego jej w pkt II aktu oskarżenia z tym, że przyjmuje, iż czynem tym doprowadziła także do uszkodzenia parapetu okiennego wewnętrznego i zewnętrznego oraz 6 sztuk płytek podłogowych, a łączna wysokość wyrządzonej szkody wyniosła 538,69 złotych, a nadto przyjmując, iż stanowi on wypadek mniejszej wagi to jest jest występek z art. 288 § 2 kk w zw. z art. 31 § 2 kk na mocy art. 288 § 2 kk wymierza jej karę 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności,

5.  w zakresie czynu przypisanego oskarżonej w pkt II przyjmuje, iż w czasie popełnienia tego czynu miała ona w stopniu znacznym ograniczoną zdolność pokierowania swoim postępowaniem, czyn ten kwalifikuje jako występek z art. 190 § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk, a za podstawę wymiaru kary przyjmuje przepis art. 190 § 1 kk,

6.  na mocy art. 85 kk i art. 86 § 1 kk w miejsce kar wymierzonych oskarżonej w pkt 4 niniejszego wyroku oraz w pkt II zaskarżonego wyroku orzeka oskarżonej karę łączą 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności i do tej kary odnosi orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania zawarte w pkt IV,

7.  zobowiązanie do naprawienia szkody zawarte w pkt VI ogranicza do kwoty 538, 69 (pięćset trzydzieści osiem 69/100) złotych,

8.  w pozostałym zakresie przedmiotowy wyrok utrzymuje w mocy i zwalnia oskarżoną do ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze; zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. H. kwotę 516,60 (pięćset szesnaście 60/100) złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonej z urzędu w postępowaniu przed Sądem drugiej instancji.

SSO Ireneusz Bieniek SSO Kazimierz Wilczek SSR Tomasz Henrych

syng. akt IV Ka 618/13 Kraków dnia 14 stycznia 2014 roku

UZASADNIENIE

N. S. oskarżona została o to, że:

I.  w dniu 28 marca 2012 roku w K. posługując się kamieniem dokonała rozbicia szyby oraz luksfera o łącznej wartości 319 zł na szkodę M. P. przy czym czynu tego dopuściła się mając w stopniu znacznym ograniczoną zdolność do pokierowania swoim postępowaniem

tj. o czyn z art. 288 § 1 k . k. przy zastosowaniu art . 31§ 2 k . k .

II.  w dniu 27 kwietnia 2012 roku w K. posługując się kamieniem dokonała rozbicia szyby o wartości 289 zł na szkodę M. P. przy czym czynu tego dopuściła się mając w stopniu znacznym ograniczoną zdolność do pokierowania swoim postępowaniem

tj. o czyn z art . 288 § 1 k . k . przy zastosowaniu art . 31§ 2 k . k .

III.  w dniu 28 kwietnia 2012 roku w N.groziła 'M. P. pozbawieniem życia, która to groźba wzbudziła w zagrożonym uzasadnioną obawę jej spełnienia przy czym czynu tego dopuściła się mając w stopniu znacznym ograniczoną zdolność do pokierowania swoim postępowaniem

tj. o czyn z art. 190 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 31§ 2 k.k.

Sąd Rejonowy w Oświęcimiu wyrokiem z dnia 19 kwietnia 2013 roku sygn. akt II K 910/12 orzekł w tym przedmiocie następująco:

I.  orzekając w zakresie zarzutów opisanych w pkt I i II aktu oskarżenia - uznaje oskarżoną N. S. za winną tego że w dniu 28 marca 2012 roku w K., woj. (...), na oś. (...), posługując się kamieniem dokonała rozbicia szyby oraz luksfera o łącznej wartości 319 zł na szkodę M. P. przy czym czynu tego dopuściła się mając w stopniu znacznym ograniczoną zdolność do pokierowania swoim postępowaniem oraz uznaje oskarżoną N. S. za winną tego, że w dniu 27 kwietnia 2012 roku w K., woj. (...), na oś. (...) posługując się kamieniem dokonała rozbicia szyby oraz uszkodzenia parapetu okiennego wewnętrznego i zewnętrznego, a także 6 szt. płytek podłogowych o łącznej wartości 538,69 zł na szkodę M. P. przy czym czynu tego dopuściła się mając w stopniu znacznym ograniczoną zdolność do pokierowania swoim postępowaniem, czym dwukrotnie wyczerpała ustawowe znamiona czynu z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k. przy czym przyjmuje iż czynów tych dopuściła się działając ciągiem przestępstw i za to na mocy art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k wymierza oskarżonej karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności,

II.  uznaje oskarżoną N. S. za winną popełnienia czynu zarzucanego jej w pkt III aktu oskarżenia, stanowiącego występek z art. 190 § 1 k.k, i za to na mocy powołanego przepisu wymierza jej karę 1 (jednego) miesiąca pozbawienia wolności;

III.  na mocy art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w miejsce kar orzeczonych w pkt I i II wyroku orzeka wobec oskarżonej N. S. karę łączną 3 (trzy) miesięcy pozbawienia wolności;

IV.  na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 1 pkt 1 k.k. i art. 73 § 1 k.k. wykonanie orzeczonej w punkcie III wyroku kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza oskarżonej na okres próby wynoszący 2 (dwa) lata, oddając ją na ten czas pod dozór kuratora;

V.  na mocy art. 72 § 1 pkt 7a k.k. zobowiązuje oskarżoną do powstrzymywania się od kontaktowania się osobiście, telefonicznie i listownie z pokrzywdzonym M. P.;

VI. na mocy art. 72 § 2 k.k. zobowiązuje oskarżoną N. S. do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego M. P. kwoty 827,69 (osiemset dwadzieścia siedem 69/100) złotych w terminie 1 (jednego) roku od daty prawomocności wyroku;

VI.  na zasadzie art. 29 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 maja 1982r. Prawo o adwokaturze oraz § 14 ust. 1 pkt 2 i § 14 ust. 2 pkt 3 oraz § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu przyznaje od Skarbu Państwa adw. M. H. wynagrodzenie w kwocie 1298,88 (jeden tysiąc dwieście dziewięćdziesiąt osiem 881100) tytułem kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonej z urzędu;

VII.  na zasadzie art. 624 § 1 kpk i art. 17 ust. 1 Ustawy o opłatach w sprawach karnych z 23.06.1973 roku (tj. Dz. U. Nr 49 poz. 223 z 1983 r. z późn. zm.) zwalnia oskarżoną od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w sprawie, obciążając nimi Skarb Państwa.

Wyrok ten zaskarżył obrońca oskarżonej zarzucając w apelacji:

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, poprzez nieuzasadnione przyjęcie, że:

1.  wysokość szkody wyrządzonej zachowaniem oskarżonej w dniach 28 marca 2012 r. oraz 27 kwietnia 2012 r. każdorazowo przekraczała kwotę 250 zł;

2.  oskarżona dokonała zniszczenia także - poza mieniem wskazanym w akcie oskarżenia - parapetów (zewnętrznego i wewnętrznego) oraz 6 szt. płytek podłogowych;

3.  oskarżona groziła pokrzywdzonemu w trakcie rozmowy telefonicznej.

naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie:

1.  art. 9 § 1 k.p.k., art. 167 in fine k.p.k. oraz art. 366 § 1 k.p.k. poprzez zaniechanie przeprowadzenia z urzędu istotnych dla sprawy dowodów, a to z rejestru połączeń telefonicznych z telefonu pokrzywdzonego na nr domowy oskarżonej,

- który to błąd świadczy zarazem o uchybieniu przez Przewodniczącego obowiązkowi kierowania prawidłowym tokiem rozprawy;

2.  art. 413 § 2 pkt. l k.p.k. poprzez pominięcie w sentencji wyroku przy określeniu czynu (stanowiącego występek z art. 190 § l k. k.), że oskarżona miała ograniczoną poczytalność;

3.  art. 4, 5 § 2, 7 i 410 k.p.k. poprzez wydanie wyroku skazującego bez wnikliwej analizy całokształtu okoliczności ujawnionych w toku postępowania, które podważają tezy oskarżenia, a także nieuwzględnienie okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonej.

W oparciu o powyższe zarzuty apelujący wnosi o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonej, względnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania;

2.  zasądzenie na rzecz obrońcy kosztów nieopłaconej pomocy świadczonej z urzędu.

Sąd Odwoławczy zważył co następuje:

Zarzuty apelacji są tylko częściowo zasadne. Trafny jest zarzut pominięcia przez Sąd orzekający w sentencji wyroku, iż oskarżona popełniając przestępstwo z art. 190 §1 kk działała mając ograniczoną w stopniu znacznym zdolność pokierowania swoim postępowaniem w rozumieniu art. 31 § 2 kk. Przekonuje o tym uzupełniająca opinia dwóch biegłych lekarzy psychiatrów, który to dowód został przeprowadzony w toku postępowania odwoławczego (k. 199). W tym zakresie Sąd Odwoławczy zmienił zarówno w opisie jak i kwalifikacji prawnej czyn przypisany oskarżonej w pkt II zaskarżonego wyroku. Nadto apelacja musiała też doprowadzić do dalszej zmiany wyroku albowiem zgodnie z art. 124 § 1 kw w brzmieniu nadanym przez art. 2 pkt 7 ustawy z dnia 27 września 2013 roku (Dz. U. 2013 r. poz. 1247) zmieniającej kodeks wykroczeń z dniem 9 listopada 2013 roku jeżeli szkoda nie przekracza ¼ minimalnego wynagrodzenia, czyn zniszczenia mienia stanowi wykroczenie kwalifikowane z art. 124 § 1 kw. Biorąc pod uwagę aktualne minimalne wynagrodzenie kwotą graniczną jest 400 zł. W konsekwencji należało przyjąć, iż czyn zarzucony oskarżonej w pkt I aktu oskarżenia stanowi wykroczenie kwalifikowane z art. 124 § 1 kw w zw. z art. 17 § 2 kw. Za ten czyn Sąd Odwoławczy wymierzył oskarżonej karę grzywny w wysokości 300 zł.

Pozostałe zarzuty apelacji nie są zasadne. Sąd Rejonowy po prawidłowej ocenie dowodów zgodnej z dyrektywami art. 7 kpk ustalił, iż w zakresie czynu II rozbiciu uległa nie tylko szyba okienna, lecz także uszkodzone zostały parapety: wewnętrzny i zewnętrzny, a nadto 6 sztuk płytek podłogowych. Odnośnie tych uszkodzeń wiarygodnie zeznał pokrzywdzony (k.199/2). Brak jest także podstaw do kwestionowania opinii biegłego. Wysokością szkody jest w tym wypadku wartość usługi pozwalająca na przywrócenie stanu poprzedniego. Pokrzywdzony nie jest przy tym zobowiązany poszukiwać na rynku usługi możliwie najtańszej. Pokrzywdzony dysponował dwoma fakturami za szklenie okien (k. 4 i k. 16) na kwoty 289,00 zł i taką wysokość szkody należało przyjąć, nadto koszt wymiany luksferu biegły oszacował na kwotę 37 zł, natomiast Sąd Rejonowy zgodnie z zeznaniami pokrzywdzonego przyjął kwotę niższą tj. 30 zł co w zakresie czynu I pozwoliło ustalić łączną wysokość szkody na kwotę 319 zł.

Brak jest także podstaw do kwestionowania opinii biegłego w zakresie oszacowania wysokości szkód wywołanych uszkodzeniami parapetów i płyt podłogowych. W tym zakresie biegły zasadnie przyjmował uśrednione wartości rynkowe.

Chybione są zatem zarzuty obrazy przepisów art. 4, 5 § 2, 7 kpk i art. 410 kpk.

Nietrafny jest też zarzut obrazy przepisów art. 9 § 1 kpk i art. 167 kpk in fine i art. 366 § 1 kpk.

Przepis art. 167 kpk pozwalający Sądowi orzekającemu na dopuszczenie dowodów z urzędu, nie może być interpretowany ani jako zastępujący inicjatywę dowodową stron postępowania, zwłaszcza gdy są reprezentowane przed podmioty fachowe (adwokatów, czy radców prawnych), ani też jako zobowiązujący Sąd meriti do weryfikowania każdego dowodu innym dowodem, czy też dowodami. Zeznania pokrzywdzonego w zakresie czynu zarzuconego oskarżonej w pkt III aktu oskarżenia, ani na etapie postępowania przygotowawczego, ani też sądowego nie nasuwały żadnych wątpliwości. Groźby, które wówczas padły wpisują się w całokształt zachowania oskarżonej wobec pokrzywdzonego – zachowania bardzo agresywnego i wręcz nieobliczalnego. Trudno się zatem dziwić pokrzywdzonemu, iż wzbudziły w nim obawy ich spełnienia. Należy także zaznaczyć, iż pokrzywdzony szczerze zeznał, iż później oskarżona już go nie niepokoiła.

W związku z powyższym uznając jedynie częściową skuteczność apelacji Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok orzekając jak w części dyspozytywnej, a w pozostałym zakresie, uznając zarzuty apelacji za nieuzasadnione, a nadto mając na uwadze, iż Sąd Rejonowy nie dopuścił się żadnych uchybień, które należałoby uwzględnić niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów (art. 439 kpk i art. 440 kpk) zaskarżony wyrok utrzymał w mocy (art. 437 § 1 kpk), a zważywszy na sytuację materialną oskarżonej uzyskującej – stosunkowo niewielkie dochody zwolnił ją od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze (art. 624 § 1 kpk).

SSO Ireneusz Bieniek SSO Kazimierz Wilczek SSR Tomasz Henrych

(...)