Sygn. akt VI C 2849/17
wyroku z dnia 08 maja 2018 r.
Pozwem z dnia 13 września 2017 r. (data nadania, k. 30) powódka (...) Ltd z siedzibą w V. (Malta), reprezentowana przez pełnomocnika procesowego, wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanej M. G., kwoty 4.401,31 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, tj. dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 13 marca 2017 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu powódka wskazała, że zawarła z pozwaną w dniu 10 lutego 2017 r. umowę pożyczki na odległość. W związku z zaakceptowaniem tej umowy i wyrażeniem zgody przez pozwaną na jej warunki, co przejawiało się w przelaniu na rachunek powódki kwoty 0,01 zł, powódka działająca za pośrednictwem operatora – (...) Sp. z o.o.” z siedzibą w W. dokonała przelewu kwoty pożyczki w wysokości 4.401,31 zł na rachunek bankowy podmiotu trzeciego wskazany przez pozwaną. Spłata pożyczki została określona na dzień 12 marca 2017 r. Zgodnie z umową całkowita kwota pożyczki wynosiła 4.401,31 zł. Powódka nabyła wierzytelność w stosunku do pozwanej na podstawie umowy cesji wierzytelności zawartej dnia 01 czerwca 2017 r. z wierzycielem pierwotnym, tj. (...) Sp. z o.o.” z siedzibą w W. – pożyczkodawcą (pozew, k. 1-2).
Dnia 08 listopada 2017 r. Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym uwzględnił żądanie powódki (nakaz zapłaty, k. 34).
W dniu 05 grudnia 2017 r. (data nadania, k. 44) M. G., reprezentowana przez pełnomocnika procesowego, wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia 08 listopada 2017 r., zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwana zgłosiła zarzut braku legitymacji czynnej powódki w sprawie oraz zarzut braku po swojej stronie legitymacji biernej. Zakwestionowała zasadność roszczenia dochodzonego pozwem. Podniosła zarzut nieudowodnienia zawarcia przez pozwaną umowy pożyczki. Wniosła o zobowiązanie powódki do przedłożenia oryginałów dokumentów, w szczególności umowy pożyczki. (sprzeciw, k. 38-42).
W piśmie procesowym z dnia 19 stycznia 2018 r. (data nadania, k. 61) powódka podtrzymała w całości żądanie pozwu i argumentację przedstawioną w pozwie. Dodatkowo wskazała, że pozwana zawarła z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. i jeszcze jednym podmiotem, także kilka innych umów pożyczki. Z kolei umowa objęta niniejszym pozwem została zawarta w celu refinansowania wcześniejszej umowy pożyczki. Powódka wyjaśniła, że w związku z tym, iż przedmiotowa umowa została zawarta na odległość, to nie jest możliwe przedłożenie umowy podpisanej przez pozwaną, ponieważ istotą umowy jest to, że zawierana jest ona na odległość przy użyciu środków elektronicznych, a potwierdzeniem wyrażenia na to woli było przelanie kwoty 0,01 zł na co przedstawiła ona wymagane dokumenty (pismo procesowe powoda, k. 49-51).
Do zamknięcia rozprawy strony podtrzymały zajmowane stanowiska.
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 23 czerwca 2015 r. M. G. dokonała rejestracji w systemie informatycznym (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. (dalej także: (...)) świadczącej usługi pośrednictwa kredytowego w zakresie udzielania pożyczek przez (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. (dalej także: (...), (...)).
Dowód: informacja z profilu klienta, k. 4
Po wygenerowaniu profilu klienta M. G. potwierdziła rejestrację, przelewając w dniu 24 czerwca 2015 r. z indywidualnego rachunku bankowego na konto C. kwotę 0,01 zł. W tytule przelewu podała również swój numer PESEL oraz zawarła oświadczenie, że „akceptuje warunki umowy pożyczki E.”.
Dowód: potwierdzenie wpłaty, k. 17; okoliczności bezsporne
W dniu 10 lutego 2017 r. M. G. złożyła do (...) wniosek o pożyczkę refinansującą. Wniosek został przez Pożyczkodawcę zaakceptowany. (...), działając za pośrednictwem (...) dokonało przelewu na rachunek bankowy M. G. kwoty 4.401,31 zł tytułem pożyczki. Całkowity koszt pożyczki wyniósł 872 zł. Jako całkowita kwota do zapłaty podane zostało 5.273,31 zł (kwota ta uwzględniła kwotę uiszczonej z góry prowizji w kwocie 872 zł, w związku z czym do spłaty pozostała kwota 4.401,31 zł). Roczna stopa oprocentowani pożyczki wyniosła 0 %. Termin spłaty pożyczki ustalono na 12 marca 2017 r.
Dowód: potwierdzenie zawarcia umowy pożyczki nr (...), k. 18-19;ramowa umowa pożyczki, k. 23-29; potwierdzenie wpłaty prowizji, k. 55verte; umowy pożyczek , k. 56-59; okoliczności bezsporne
W dniu 01 czerwca 2017 r. (...) i (...) Ltd z siedzibą w V. (Malta) (dalej także: (...) Ltd) zawarły umowę cesji wierzytelności, której przedmiotem była m.in. wierzytelność przysługująca pożyczkodawcy względem pożyczkobiorcy z tytułu umowy nr (...).
Dowód: umowa cesji wierzytelności, k. 13-15; załącznik do umowy cesji, k.16; zawiadomienie z dnia 11.05.2017 r. o dokonaniu cesji wierzytelności, k. 21
W dniu 11 maja 2017 r. (...) Ltd wysłała do M. G. wezwanie do zapłaty kwoty 4.502,11 zł z tytułu umowy pożyczki (...) w terminie 14 dni od daty wezwania. Na żądaną kwotę złożyły się: 4.401,31 zł nieuregulowanej w terminie kwoty pożyczki oraz 100,80 zł naliczonych odsetek maksymalnych za cały okres opóźnienia.
Dowód: wezwanie do zapłaty, k. 22; potwierdzenie nadania, k. 6
Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie powołanych dowodów z dokumentów załączonych do akt sprawy, których prawdziwość i autentyczność nie budzi wątpliwości Sądu. Pozwana wniosła o zobowiązanie strony powodowej do przedłożenia oryginałów tych dokumentów, w szczególności dokumentów wykazujących fakt zawarcia umowy pożyczki. Sąd nie przychylił się jednakże do stanowiska pozwanej w tym zakresie. Artykuł 129 k.p.c. przewiduje, że strona powołująca się w piśmie na dokument obowiązana jest na żądanie przeciwnika złożyć oryginał dokumentu w sądzie jeszcze przed rozprawą (§ 1). Jednakże zgodnie z § 2 zamiast oryginału dokumentu strona może złożyć odpis dokumentu, jeżeli jego zgodność z oryginałem została poświadczona przez notariusza albo przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub radcą Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej. Zawarte w odpisie dokumentu poświadczenie zgodności z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub radcą Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej ma charakter dokumentu urzędowego (§ 3). Jeżeli jest to uzasadnione okolicznościami sprawy, sąd, na wniosek strony albo z urzędu, zażąda od strony składającej odpis dokumentu, o którym mowa w § 2, przedłożenia oryginału tego dokumentu (§ 4).
Biorąc pod uwagę wskazane przepisy, a także treść przedłożonego przez powódkę pełnomocnictwa z dnia 12 lipca 2017 r. (k. 11) i odpisu z rejestru powódki wraz z tłumaczeniem przysięgłem (k. 7-10) należało uznać autentyczność dokumentów złożonych wraz z pozwem, które zostały prawidłowo poświadczone za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika powoda w osobie radcy prawnego. W ocenie Sądu nie zachodziły przy tym w sprawie jakiekolwiek okoliczności, które mogłyby stanowić podstawę do zastosowania przez Sąd dyspozycji art. 129 § 4 k.p.c. zgodnie z wnioskiem pozwanej.
W szczególności brak było podstaw do domagania się od powódki przedłożenia oryginału przedmiotowej umowy opatrzonej podpisem pozwanej, jako że umowa ta została zawarta na odległość, a zatem zgodnie z art. 5 pkt 13) ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (t.j. Dz.U.2018.993, dalej: „ustawa”) jest to umowa o kredyt konsumencki zawierana na odległość, tj. umowa o kredyt konsumencki zawierana z konsumentem bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość. Przy czym, zgodnie warunkami ramowej umowy pożyczki potwierdzeniem zawarcia umowy pożyczki jest przesłany przez pożyczkodawcę za pośrednictwem pośrednika (na trwałym nośniku) dokument potwierdzający zawarcie każdej poszczególnej umowy pożyczki oraz zawierający informacje, o których mowa w art. 30 ustawy (§ 1 pkt 18, k. 23 verte). W rozpoznawanej sprawie rolę taką spełniło wymienione wyżej potwierdzenie zawarcia umowy pożyczki z dnia 10 lutego 2017 r. (k. 18-19).
Wobec powyższego dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie Sąd oparł się na autentycznych i wiarygodnych dowodach z dokumentów załączonych do pism procesowych przez powódkę.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.
W niniejszym postępowaniu powódka dochodziła od pozwanej roszczenia wynikającego z umowy pożyczki zawartej w dniu 10 lutego 2017 r., stanowiącego kwotę udzielonej pożyczki w wysokości 4.401,31 zł. Powódka żądała także zasądzenia od pozwanej odsetek umownych równych dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, tj. wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 13 marca 2017 r. do dnia zapłaty.
W ocenie Sądu powódka należycie wykazała zarówno istnienie jak i wysokość wierzytelności przysługującej jej względem pozwanej, a także okoliczność, iż po stronie powódki zachodziła legitymacja czynna w procesie a po stronie pozwanej legitymacja bierna. Legitymacja czynna powódki wynika z umowy przelewu wierzytelności z dnia 01 czerwca 2017 r. zawartej z (...), tj. pierwotnym wierzycielem powódki. Ponieważ przedmiotowa umowa pożyczki, nie została stwierdzona pismem (art. 78 § 1 k.c.), tylko została zawarta w odrębnej formie, tj. elektronicznej (art. 78 1 k.c.), to zgodnie z art. 511 k.c. przelew wierzytelności z niej wynikającej, a objętej pozwem niniejszym również nie musiał być pismem stwierdzony. Ponadto cesję dopuszczał § 14 ust. 10 ramowej umowy pożyczki (k. 27 verte). Postanowienie tego paragrafu jednocześnie nie przewidywało żadnych wymaganych, szczególnych form w tym zakresie. W związku z tym zarzut pozwanej o wątpliwej skuteczności umowy przelewu wierzytelności uznać należało za chybiony.
Przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi (art. 3 ust. 1 ustawy). Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki (art. 3 ust. 2 pkt. 1 ustawy).
Zgodnie z art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Istota tej umowy sprowadza się więc do tego, że obowiązkowi pożyczkodawcy do przeniesienia własności przedmiotu umowy na pożyczkobiorcę odpowiada obowiązek zwrotu, czyli przeniesienia przez pożyczkobiorcę na pożyczkodawcę przedmiotu umowy, powiększonego o ewentualne wynagrodzenie ustalone w umowie. Przedmiotowo istotnym elementem umowy pożyczki jest obowiązek zwrotu pożyczki. Bez tego elementu nie ma umowy pożyczki (wyrok SN z dnia 8 grudnia 2000 r., I CKN 1040/98, LEX nr 50828).
W niniejszej sprawie powódka udzieliła pozwanej na podstawie umowy pożyczki z dnia 10 lutego 2017 r. pożyczki refinansującej na kwotę 4.401,31 zł. Fakt zawarcia umowy – choć był kwestionowany przez pozwaną – został należycie wykazany przez powódkę (art. 6 k.c.). Stosownie bowiem do § 2 ust. 2 ramowej umowy pożyczki – pożyczkę refinansującą uważa się za udzieloną w momencie zaksięgowania przelewu na wskazanym przez pożyczkobiorcę rachunku podmiotu uprawnionego względem pożyczkobiorcy. Warunki tejże ramowej umowy pozwana zaakceptowała, rejestrując się na stronie internetowej, a następnie dokonując prawidłowej weryfikacji za pomocą przelewu potwierdzającego rejestrację w kwocie 0,01 zł (§ 3 w zw. z § 13 ust. 7). Przelew ten został dokonany dnia 24 czerwca 2015 r. z indywidualnego konta pozwanej, równocześnie ze złożeniem przez pozwaną oświadczenia o treści „AKCEPTUJĘ WARUNKI UMOWY POŻYCZKI (...), PESEL (...)”. Podkreślić należy, że pozwana nie kwestionowała, iż przelew weryfikacyjny został dokonany z jej indywidualnego konta bankowego. Nie kwestionowała również, iż podany w wyżej opisanym tytule przelewu numeru PESEL do niej nie należy, jak również samego faktu dokonania przedmiotowego przelewu. Nadto zgodnie z § 13 ust. 3 w zw. z § 13 ust. 2 pozwana dokonała za pośrednictwem operatora wpłaty prowizji za dokonanie spłaty pożyczki na rzecz powódki w kwocie 872 zł. Przy czym w tytule przelewu podała „OPŁATA ZA REFINANSOWANIE: (...). Pozwana w toku całego postępowania nie zakwestionowała faktu dokonania powyższego przelewu z jej rachunku bankowego. Tak samo nie zaprzeczyła temu, aby przedmiotowa pożyczka refinansująca, nie została przez powódkę wykonana. Wskazała jedynie, że zaoferowane przez powódkę środki dowodowe nie mogą stanowić podstawy do stwierdzenia, że to ona zawarła umowę pożyczki.
Zgodnie z wygenerowanym elektronicznie potwierdzeniem zawarcia umowy pożyczki nr (...) z dnia 10 lutego 2017 r. strony ustaliły termin spłaty tej pożyczki na dzień 12 marca 2017 r. Rzeczona umowa pożyczki miała charakter odpłatny, bowiem w jej treści wyraźnie zastrzeżono, że całkowita kwota do zapłaty poza uiszczoną już z góry prowizją w kwocie 872 zł wynosi 4.401,31 zł.
Nie ulega wątpliwości, że wskazana wyżej kwota pieniężna będąca przedmiotem umowy pożyczki refinansującej została przelana na wskazany przez pozwaną rachunek podmiotu trzeciego uprawnionego względem pozwanej. Ta istotna okoliczność nie została przez pozwaną zaprzeczona. Nadto powódka na poparcie swego stanowiska przedstawiła potwierdzenie zawarcia umowy pożyczki z dnia 10 lutego 2017 r. W związku z tym pozwana obowiązana była do zwrotu pożyczki w terminie ustalonym z powódką. Nie zwróciła ona jednak kwoty pożyczki w wyznaczonym terminie. Pozwana nie wywiązała się więc z zawartej z powódką umowy pożyczki. Tym samym, powódka zasadnie dochodziła w niniejszym postępowaniu względem pozwanej zapłaty kwoty z tytułu udzielonej pożyczki.
Zawarty w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniosek pozwanej o sprawdzenie wartości przedmiotu sporu był niezasadny (k. 39). W ocenie Sądu wartość przedmiotu sporu, stanowiąca dochodzoną pozwem kwotę pieniężną, została przez powódka wskazana prawidłowo zgodnie z art. 19 § 1 w zw. z art. 20 k.p.c. Z tego też względu postanowieniem z dnia 08 maja 2018 r. Sąd oddalił wniosek pozwanej w tym przedmiocie (postanowienie, k. 66).
W tych okolicznościach Sąd uznał za uzasadnione żądanie powódki w całości i w związku z tym w pkt. I wyroku zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 4.401,31 zł.
Odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia Sąd zasądził na podstawie art. 481 § 1, 2 i 2 1 k.c. Zgodnie z treścią powołanego przepisu, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy. Maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetki maksymalne za opóźnienie).
W niniejszej sprawie strony przewidziały w ramowej umowie pożyczki, że jeżeli pożyczka lub jej część nie zostanie uiszczona w terminie pozwana zobowiązana będzie do zapłaty oprócz kwoty pożyczki refinansującej odsetek za nieterminową płatność, tj. za okres od daty spłaty pożyczki refinansującej do dnia zaksięgowania spłaty na koncie bankowym do spłaty (§ 14 ust. 1). Odsetki za czas opóźnienia naliczane miały być w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie określonych w art. 481 § 2 1 k.c., tj. dwukrotności wysokości odsetek za opóźnienie (§ 14 ust. 2).
W ocenie Sądu uzasadnione było żądanie odsetek umownych liczonych od kwoty 4.401,31 zł w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 13 marca 2017 r. do dnia zapłaty. Termin początkowy żądania odsetek, tj. 13 marca 2017 r. Sąd uznał za uzasadniony, jako że pozwana zobowiązała się do spłaty pożyczki w wyznaczonym w umowie terminie, tj. do dnia 12 marca 2017 r. W tym stanie rzeczy nie ulega wątpliwości, że pozwana pozostawała w opóźnieniu od dnia następnego po tym dniu, tj. od dnia 13 marca 2017 r. i od tego dnia uprawnionym stało się naliczanie powyższych odsetek.
Sąd oddalił wniosek powódki o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalność, albowiem nie zaszła ku temu żadna z podstaw przewiedzianych w art. 333 k.p.c. W dodatku powódka w żaden sposób tego wniosku nie uzasadniła. Z tych też względów w wyroku znalazło się rozstrzygnięcie, jak w pkt. II.
O kosztach procesu Sąd w pkt. III wyroku orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. Ponieważ powódka wygrała proces w 100%, to na pozwanej ciąży obowiązek zwrotu kosztów procesu w wysokości 1.017 zł. Na tak zasądzoną kwotę złożyły się: opłata od pozwu – 100 zł (uiszczona w znakach sądowych, k. 1), opłata skarbowa od pełnomocnictwa - 17 zł (potwierdzenie przelewu, k. 5; ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej, t.j. Dz.U.2015.783 ze zm.) oraz 900 zł wynagrodzenia pełnomocnika procesowego według stawki minimalnej z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, Dz. U. 2018.265.
Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.
SSR Barbara Syta – Latała
04.06.2018 r.
1. (...)
2. (...)
SSR Barbara Syta – Latała
04.06.2018 r.