Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 23 sierpnia 2016 r. ( data prezentaty biura podawczego tut. Sądu) powód S. O. wystąpił z żądaniem zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 1.500,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 04 sierpnia 2016 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko powód wskazał, że w dniu 29 stycznia 2010 r. zawarł z pozwanym umowę ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi (...), potwierdzoną polisą o numerze (...). Postanowienia umowy ubezpieczenia stanowiły zdaniem powoda wzorzec umowny ustalony przez pozwanego jednostronnie. W ramach umowy powód był zobowiązany do uiszczania rocznej składki regularnej w wysokości 3.000,00 zł. Umowa zawarta z pozwanym została rozwiązana w dniu 03 czerwca 2016 r. w związku z czym pozwany dokonał wypłaty środków z polisy. Ze zgromadzonych środków w wysokości 15.245,51 zł pozwany potrącił opłatę za wykup w wysokości 1.500,00 zł, której zwrotu domagał się powód.

Uzasadniając zasadność swojego roszczenia powód wskazał, że postanowienia ogólnych warunków ubezpieczenia, będących integralną częścią zawartej umowy, przewidujące pobranie przez pozwanego opłaty za wykup środków, stanowią niedozwolone klauzule umowne w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 k.c., które nie wiążą powoda jako konsumenta. Sporne postanowienia kreują bowiem prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i naruszają rażąco interes powoda. Jednocześnie postanowienia te nie określają głównych świadczeń stron i nie były przedmiotem indywidualnych uzgodnień między powodem a pozwanym. Powód dowodził tym samym, że opłata pobrana przez pozwanego jest świadczeniem nienależnym. Pomimo wezwań do zwrotu potrąconych kwot, pozwany do dnia wytoczenia powództwa nie uwzględnił żądań powoda.

( pozew - k. 1-8 ).

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na jego rzecz od powoda zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Uzasadniając swe stanowisko, pozwany wskazał, że zawarł z powodem umowę ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi (...) ze składką regularną. Przyznał również, że umowa została zawarta na podstawie Ogólnych warunków Ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi (...) ze składką regularną przyjętymi na podstawie uchwały Zarządy Towarzystwa nr GL/ob./2/10/2009 z dnia 14 października 2009 r., do których załączona była Tabela opłat i prowizji, określająca wysokość opłat pobieranych przez pozwanego z tytułu zawartych umów. Powód wystąpił o całkowitą wypłatę polisy pismem z dnia 02 czerwca 2016 r., w związku z czym w dniu 03 czerwca 2016 r. doszło do rozwiązania umowy. Pozwany dokonał ustalenia wartości wykupu polisy na podstawie postanowień ogólnych warunków ubezpieczenia i dołączonej do nich tabeli.

Pozwany wskazał również, że opłata za wykup została ustalona, zgodnie z decyzją Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na kwotę 1.500,000 zł. Strony zawarły aneks do umowy ubezpieczenia, zgodnie z którym powód wyraził zgodę na modyfikację umowy zgodnie z decyzją Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Odnosząc się merytorycznie do żądania powoda pozwany wskazał, że powód dobrowolnie podpisał wniosek ubezpieczeniowy, w którym zawarte było oświadczenie potwierdzające otrzymanie OWU oraz potwierdzenie doręczenia pakietu ubezpieczeniowego, co wskazuje jednoznacznie na okoliczność, że miał on możliwość zapoznania się z treścią tych dokumentów. Pozwany podniósł, że koszty związane z zawieraniem i odnawianiem umów ubezpieczenia obejmują m.in.: koszty bezpośrednie, w tym prowizje pośredników ubezpieczeniowych, wynagrodzenia pracowników zajmujących się akwizycją, koszty badań lekarskich, koszty wystawienia polis i włączenia umowy ubezpieczenia do portfela ubezpieczeń oraz koszty pośrednie: koszty reklamy i promocji produktów ubezpieczeniowych. Pozwany wskazał też na poniesione przez niego koszty związane z zawieraniem umów z powodem, w tym koszty akwizycji, które nie są rozliczane jednorazowo, ale amortyzowane w czasie trwania umowy ubezpieczenia. Pozwany podniósł, że w ubezpieczeniach na życie ocena głównych świadczeń stron może i powinna mieć miejsce przez pryzmat przepisów ustawy o działalności ubezpieczeniowej, bowiem obligatoryjną treść umowy ubezpieczenia na życie określają nie tylko przepisy Kodeksu cywilnego, ale także przepisy art. 13 ust. 1 i ust. 4 ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Pozwany stanął też na stanowisku, że wartość wykupu, czyli kwota wypłacana ubezpieczającemu w razie rozwiązania umowy ubezpieczenia stanowi główne świadczenie pozwanego w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 zdanie drugie k.c., a ponieważ postanowienia dotyczące wypłaty tej wartości zostały sformułowane jednoznacznie, to nie mogą być one uznane za niedozwolone postanowienia umowne w ramach kontroli incydentalnej. Pozwany zakwestionował również termin, od którego powód domaga się odsetek ustawowych od dochodzonych kwot, podnosząc, że może ich żądać dopiero od upływu 7-dniowego terminu do zapłaty wyznaczonego w wezwaniu do zapłaty, które pozwany odebrał w dniu 8 sierpnia 2016 r.

( odpowiedź na pozew – k. 37-42).

Do zamknięcia rozprawy w dniu 13 marca 2017 r. stanowiska stron procesu nie uległy zmianom.

( protokół rozprawy z dnia 13.03.2017 r. – k. 67 wraz z nagraniem na płycie DVD – k. 68).

Sąd Rejonowy uznał za ustalone następujące okoliczności:

Na podstawie wniosku z dnia 17 stycznia 2010 r. konsument S. O. zawarł z przedsiębiorcą (...) S.A. z siedzibą w W. umowę ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (...), której integralną częścią były ogólne warunki ubezpieczenia (...) ze składką regularną o oznaczeniu OWU (...).01.2010, do których załącznik stanowiła tabela opłat i limitów. Umowa ubezpieczenia została potwierdzona polisą o numerze (...). Umowa została rozszerzona o ubezpieczenie na wypadek śmierci w wyniku nieszczęśliwego wypadku. Data rocznicy polisy przypadała co 12 miesięcy w dniu 29 stycznia. Ochrona ubezpieczeniowa rozpoczęła się z dniem 29 stycznia 2010 r. Składka regularna, którą powód zobowiązał się uiszczać co 12 miesięcy wyniosła 3 000,00 zł.

( dowód: wniosek o zawarcie umowy ubezpieczenia na życie – k. 53; potwierdzenie doręczenia pakietu ubezpieczeniowego – k. 52; polisa – k. 48; ogólne warunki ubezpieczenia – k. 15-25; tabela opłat i limitów – k. 25v-27v )

Powód we wniosku o zawarcie umowy ubezpieczenia oświadczył, że przed zawarciem umowy doręczony mu został tekst OWU, a także zapoznał się z ich treścią – w tym z tabelą opłat i limitów.

( dowód wniosek o zawarcie umowy ubezpieczenia na życie – k. 53)

Zgodnie z Ogólnymi Warunkami Ubezpieczenia suma ubezpieczenia stanowiła kwotę równą wartości polisy, powiększoną o 5 % wartości polisy. Wartością polisy była natomiast kwota będąca iloczynem liczby jednostek uczestnictwa znajdujących się na rachunku, nabytych za składki regularne i ceny sprzedaży jednostki uczestnictwa. Wartość wykupu stanowiła kwota będąca iloczynem liczby jednostek uczestnictwa znajdujących się na rachunku nabytych za składki regularne lub składki dodatkowe oraz ceny sprzedaży jednostki uczestnictwa, pomniejszona o opłatę za całkowity wykup wartości polisy oraz opłatę za całkowity wykup wartości dodatkowej (art. II OWU).

Umowa była zawarta na czas nieokreślony (art. IV OWU). Zgodnie z art. VI ust. 4 OWU ubezpieczający miał prawo do wypowiedzenia umowy w dowolnym terminie z zachowaniem 30 dniowego terminu wypowiedzenia. Umowa ulegała rozwiązaniu ponadto m.in. wskutek wypłacenia wartości wykupu – w dniu dokonania przez Towarzystwo wypłaty wartości wykupu. W przypadku rozwiązania umowy Towarzystwo miało obowiązek dokonać całkowitej wypłaty wartości wykupu. Towarzystwo (...) zobowiązane było do całkowitej lub częściowej wypłaty wartości wykupu lub wypłaty wartości dodatkowej całkowitej lub częściowej w terminie 14 dni od daty umorzenia jednostek uczestnictwa, zgodnie z postanowieniami ust. 9 art. IX (art. IX ust. 10).

Zgodnie z art. IX ust. 1 OWU wykup polisy polegał na wypłacie ubezpieczającemu wartości wykupu. Wartość wykupu stanowiła sumę wartości polisy pomniejszoną o opłatę za całkowity lub częściowy wykup wartości dodatkowej, wysokość której to opłaty określona została w tabeli opłat i limitów (art. IX ust 2 OWU). Opłata ta została określona poprzez procentowe odniesienie do wartości polisy powstałej ze składek regularnych należnych w pierwszych pięciu latach polisy (art. IX ust 5 OWU). Do obliczenia wartości polisy i wartości dodatkowej przyjmowało się cenę sprzedaży jednostki uczestnictwa obowiązującą w dniu wyceny, w którym Towarzystwo dokona umorzenia jednostek uczestnictwa. Towarzystwo dokonać miało umorzenia jednostek uczestnictwa w terminie 3 dni roboczych licząc od dnia otrzymania od Ubezpieczającego oświadczenia złożonego na kompletnie i poprawnie wypełnionym formularzu (art. IX ust 9 OWU).

Tabela opłat i limitów, stanowiąca załącznik do OWU, przewidywała ponadto takie świadczenia ze strony ubezpieczonego jak: opłatę administracyjną, opłatę za zmianę podziału składki regularnej pomiędzy poszczególne fundusze, opłatę za przeniesienie jednostek uczestnictwa, opłatę za zarządzanie grupami funduszami, opłatę za całkowity wykup wartości dodatkowej, opłatę za częściowy wykup wartości dodatkowej, opłatę manipulacyjną od składki dodatkowej, opłatę za przekazanie informacji o stanie rachunku, opłatę za wyrównanie zaległych składek regularnych.

Zgodnie z pozycją czwartą tabeli opłat i limitów opłata za całkowity wykup wartości polisy wynosiła w pierwszym roku 98 %, w drugim 95 %, w trzecim 85 %, w czwartym 70 %, w piątym 55 %, w szóstym 40 %, w siódmym 25 %, w ósmym 20 %, w dziewiątym 10 %, w dziesiątym 5 %, a od jedenastego nie była już naliczana.

( dowód : polisa – k. 48; ogólne warunki ubezpieczenia – k. 15-25; tabela opłat i limitów – k. 25v-27v )

Strony zawarły aneks do opisanej wyżej umowy ubezpieczenia, który podpisany przez powoda wpłynął do pozwanego w dniu 23 maja 2016 r. i w tym dniu wszedł w życie. Aneksem strony wprowadziły definicję Wartości umowy, która stanowiła sumę składek regularnych płatnych przez ubezpieczającego w okresie, przez jaki ubezpieczający zgodnie z umową zobowiązany jest do ponoszenia opłat w przypadku całkowitego wykupu wartości polisy, przy założeniu ciągłego trwania umowy i regularnego opłacania składek w całym okresie ubezpieczenia. W przypadku, w którym ubezpieczający zobowiązany jest do ponoszenia opłat w przypadku całkowitego lub częściowego wykupu wartości polisy przez okres dłuższy niż 10 lat, wartość umowy ograniczona była do sumy składek regularnych płatnych przez ubezpieczającego przez okres pierwszych 10 lat trwania umowy. Przy ustalaniu wartości umowy pod uwagę brana była wysokość składki wskazana w polisie w chwili zawarcia umowy, tj. bez uwzględnienia ewentualnych zmian wysokości składek w przyszłości, np. z tytułu indeksacji.

Strony aneksem zmodyfikowały uzgodnione w umowie zasady obliczania wysokości opłaty za całkowity lub częściowy wykup wartości polisy w ten sposób, że opłata ta będzie wyliczana dotychczasowy sposób z zastrzeżeniem, że jej wysokość nie będzie mogła przekroczyć 5% wartości umowy. W przypadku, w którym wysokość opłaty za całkowity lub częściowy wykup wartości polisy obliczona zgodnie z umową, byłaby wyższa niż 5% wartości umowy, opłata ulega obniżeniu do wysokości 5% wartości umowy (§ 1 ust. 2 aneksu). Suma wszystkich opłat pobranych za wykupy częściowe oraz wykup całkowity nie przekroczy wartości zdefiniowanej w ust. 2 (§ 1 ust. 4 aneksu). Ponadto opłata za całkowity lub częściowy wykup wartości polisy, obliczona w sposób przyjęty w aneksie nie może być wyższa niż ta sama opłata obliczona na podstawie dotychczasowych postanowień umowy (§ 1 ust. 5 aneksu).

( dowód : aneks – k. 51-51v)

W dniu 02 czerwca 2016 r. S. O. złożył dyspozycję wypłaty wartości polisy.

( dowód: formularz dotyczący wypłaty – k.49-49v)

Pozwane towarzystwo dokonało wypłaty na rzecz powoda wartości wykupu umowy w dniu 3 czerwca 2016 r. Wartość umorzonych jednostek w tym dniu wynosiła 15.245,51 zł, a pozwany pobrał kwotę 1.500,00 zł tytułem opłaty za wykup.

( dowód: potwierdzenie realizacji wypłaty. – k. 50)

Pismem datowanym na dzień 04 sierpnia 2016 r. powód S. O., reprezentowany przez pełnomocnika, wezwał (...) S.A. do zapłaty nienależnie pobranej opłaty w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego pisma. Przedmiotowe pismo zostało doręczone ubezpieczycielowi w dniu 08 sierpnia 2016 r.

( dowód : wezwanie do zapłaty – k. 12)

Powyższe ustalenia zostały poczynione na podstawie wyżej powołanych dowodów. Pokreślić należy, że okoliczności faktyczne związane z kształtowaniem się stosunku umownego między stronami były co do zasady bezsporne, spór zaś dotyczył przede wszystkim zasadności ustalenia oraz pobrania przez pozwanego opłaty za wykup w związku z rozwiązaniem łączącej strony umowy ubezpieczenia na życie. Strony postępowania nie kwestionowały treści oświadczeń zawartych w w/w dokumentach. Sąd również nie powziął wątpliwości, co do ich wiarygodności i autentyczności, włączając je do postawy ustaleń faktycznych w sprawie. Czyniąc ustalenia faktyczne Sąd uwzględnił ponadto zgodne twierdzenia stron w trybie art. 229 k.p.c. oraz twierdzenia strony, którym przeciwnik nie przeczył w trybie art. 230 k.p.c.

Sąd oddalił wniosek pozwanego, zgłoszony w odpowiedzi na pozew, o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu ubezpieczeń na życie na okoliczność poniesionych przez stronę pozwaną kosztów związanych z wygaśnięciem umowy ubezpieczenia. W ocenie Sądu, przeprowadzenie powyższego dowodu byłoby zbędne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy i jedynie przedłużyłoby postępowanie oraz zwiększyłoby jego koszty. Zaznaczyć bowiem należy, iż fakt poniesienia przez pozwanego kosztów prowizji wypłaconych pośrednikom ubezpieczeniowym, wynagrodzeń pracowników, kosztów badań, atestów, reklamy, promocji itd. był w zasadzie bezsporny, istotą sporu była zaś sama zasada obciążenia powoda powyższymi kosztami mającymi odzwierciedlenie właśnie w opłacie za wykup pobranej od powoda.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie jedynie w części.

W sprawie będącej przedmiotem rozstrzygnięcia okoliczności faktyczne związane z kształtowaniem się stosunków umownych pomiędzy powodem a pozwanym były de facto bezsporne. Do bezspornych należała bowiem okoliczność, iż w danej dacie strony zawarły umowę ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi ze składkami regularnymi (...), potwierdzonej polisą nr (...), na podstawie której powód został zobowiązany do uiszczania składki rocznych w wysokości 3.000,00. Integralną częścią umowy były Ogólne Warunki Ubezpieczenia na Życie z Ubezpieczeniowymi Funduszami Kapitałowymi (...) ze składką regularną, aktualne na dzień zawarcia ww. polisy. Strony nie zgłaszały także żadnych zastrzeżeń co do okoliczności związanych z wygaśnięciem przedmiotowej umowy ubezpieczenia na życie powoda, spowodowanego złożoną dyspozycją wypłaty całkowitej. Powód nie kwestionował wartości umowy stanowiącej podstawę ustalenia przez pozwanego opłaty za całkowity wykup wartości polisy.

W sprawie spór dotyczył tego, czy zastrzeżenie umowne uprawniające stronę pozwaną do naliczania opłaty za wykup polisy w związku z wygaśnięciem stosunku ubezpieczenia łączącego strony stanowi niedozwolone postanowienia umowne, w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 k.c.

Zakaz stosowania niedozwolonych postanowień umownych sformułowany jest właśnie w art. 385 ¹ k.c., który określa przesłanki i skutki uznania klauzuli za niedozwoloną, oraz w art. 385 ³ k.c., który zawiera katalog postanowień umownych i dyrektywę interpretacyjną, która nakazuje w razie wątpliwości uznać je za klauzule niedozwolone. Przepis art. 385 ² k.c. wskazuje natomiast sposób dokonywania oceny. Oznacza to, że kwalifikacja określonego postanowienia umowy lub wzorca jako klauzuli niedozwolonej dokonywana jest zawsze na podstawie przesłanek określonych w przepisie art. 385 ¹ k.c.

W myśl art. 385 ¹ § 1 Kodeksu cywilnego postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Paragraf 3 powyższego przepisu stanowi z kolei, że nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Powyższy przepis reguluje materię niedozwolonych postanowień umownych (zwanych w literaturze także m.in. klauzulami abuzywnymi, postanowieniami nieuczciwymi, postanowieniami niegodziwymi) – w tym skutki wprowadzenia ich do umowy z udziałem konsumentów. Aby dane postanowienie umowne mogło zostać uznane za niedozwolone muszą zostać spełnione cztery warunki: umowa musi być zawarta z konsumentem, postanowienie umowy nie zostało uzgodnione indywidualnie, kształtuje prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy oraz sformułowane w sposób jednoznaczny nie dotyczy głównych świadczeń stron.

W niniejszej sprawie nie budziło wątpliwości, że przedmiotowa umowa została zawarta z powodem jako konsumentem.

Przesłanka braku indywidualnego uzgodnienia została przez ustawodawcę bliżej określona w przepisie art. 385 ¹ § 3 k.c., który nakazuje uznać za nieuzgodnione indywidualnie „te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu”. Nie są postanowieniami indywidualnie uzgodnionymi klauzule sporządzone z wyprzedzeniem, w sytuacji gdy konsument nie miał wpływu na ich treść, też jeżeli są one zawarte we wzorcu. Zważyć więc trzeba, iż to, czy określone postanowienia były czy też nie były uzgodnione indywidualne, zależy od tego, jak faktycznie przebiegało zawieranie konkretnej umowy.

W niniejszej sprawie powód podnosił, że postanowienia umowy ubezpieczenia łączącej go z pozwanym i ustalające wysokość opłaty za wykup były klauzulami niedozwolonymi w rozumieniu art. 385 ¹ k.c. Powinno zatem nastąpić spełnienie wszystkich przesłanek pozwalających uznać sporne postanowienia umowne za niedozwolone, w tym min.: brak indywidualnego uzgodnienia postanowienia. Tymczasem w realiach przedmiotowej sprawy nastąpiło doprecyzowanie zapisu umowy dotyczącego opłaty za wykup w aneksie. Górna wysokość opłaty za wykup została ustalona przez strony w aneksie obowiązującym od dnia 23 maja 2016 r. (k. 51-51v). Powód nie powoływał się na fakt zawarcia aneksu w pozwie, ani nie załączył tego dokumentu do pozwu. Nie wypowiedział się także w ogóle co do okoliczności zawarcia aneksu. W szczególności powód zobowiązany do osobistego stawiennictwa na rozprawie celem przesłuchania – nie stawił się, w związku z tym sąd pominął dowód z jego zeznań. Sąd tym samym nie miał bliższej wiedzy min.: o okolicznościach zawarcia umowy oraz aneksu do niej i jak dokładnie do tego doszło. Sąd miał natomiast złożony w poczet materiału dowodowego podpisany przez powoda aneks, który bardzo szczegółowo odnosił się do kwestii opłaty za wykup. Powód nie wykazywał przy tym, że to nie jego podpis widnieje pod aneksem albo, że ktokolwiek go zmuszał do złożenia tegoż podpisu. Oznaczało to, że powód w pełni zaakceptował ustalenia z aneksu dotyczące opłaty. W takiej konfiguracji faktycznej nie można było zatem twierdzić, że zapis o opłacie za wykup nie był indywidualnie uzgodniony z powodem, skoro był wiodącym wątkiem w aneksie. Jakkolwiek umowa i OWU zawierały bardzo dużo zapisów, zawartych w gotowym wzorcu, co mogło stawiać pod znakiem zapytania szczegółowe indywidualne uzgadnianie poszczególnych postanowień umowy, to aneks był już o niezbyt obszernej treści i dotyczył w zasadzie jedynie zagadnienia związanego z opłatą za wykup. Wskazywało to zdaniem sąd na bardziej dokładne ustalanie z powodem przedmiotowej kwestii i w tej sytuacji sąd nie mógł uznać, że w istocie brak było indywidualnego uzgodnienia z powodem zapisu odnoszącego się do opłaty za wykup.

Sąd nie miał zatem podstaw, aby uznać, że postanowienia umowne statuujące obowiązek uiszczenia opłaty za wykup i jej wysokość nie były indywidualnie uzgodnione pomiędzy stronami. Tym samym bezprzedmiotowe stało się rozpatrywanie pozostałych przesłanek uznania tych postanowień za niedozwolone w rozumieniu art. 385 ¹ k.c. Dodać jedynie ubocznie w tym miejscu należy, że kolejną taką przesłanką powinno być rażące naruszenie interesów konsumenta, a w tej przedmiotowej sprawie relacja wysokości pobranej opłaty do wysokości zgromadzonych środków oraz aktualnych realiów majątkowych panujących w społeczeństwie - nie wskazywała na rażące naruszenie. Powód przy tym nie wykazał (art. 6 k.c.), że jego sytuacja finansowa jest na tyle niedobra, że pobrana tytułem opłaty kwota subiektywnie była dla niego tak wysoka, że naruszyło to w sposób rażący jego interesy.

Sąd w dalszej kolejności zważył, że aneksem, który wszedł życie w dniu 23 maja 2016 r. ustalona została maksymalna wysokość opłaty za wykup w wysokości 5% wartości umowy, która to wartość na dzień umorzenia jednostek wynosiła 15.245,51 zł (k. 50). Sąd nie miał żadnych danych w materiale dowodowym, aby ta wysokość była inna. Pozwany na mocy aneksu był zatem uprawniony do pobrania tytułem opłaty za wykup jedynie kwoty 762,27 zł (5 % od 15 245,51 zł). Ponieważ pozwany pobrał jednak od powoda kwotę 1.500,00 zł, nadwyżka nad kwotę, którą pozwany był uprawniony pobrać, tj. kwota 737,73 zł (1.500,00 zł – 762,27 zł = 737,73 zł) była pobrana bezzasadnie. W konsekwencji należało uznać, iż bezpodstawnie potrącona kwota opłaty z tytułu całkowitego wykupu polisy w wysokości 737,73 zł winna być zwrócona powodowi, o czym orzekł sąd w pkt 1 wyroku.

Odnosząc się do oceny zasadności zgłoszonego żądania zapłaty odsetek należy wskazać, że zdaniem sądu termin spełnienia świadczenia o zwrot opłaty musi być wyznaczony zgodnie z art. 455 k.c., a więc niezwłocznie po wezwaniu skierowanym przez wierzyciela. Powód wezwał pozwanego do spełnienia świadczenia w 7-dniowym terminie w dniu 8 sierpnia 2016 r., kiedy to pozwany odebrał wezwanie (k. 12). Termin na spełnienie świadczenie minął 15 sierpnia 2016 r. Pozwany pozostaje więc w opóźnieniu od dnia następnego po tej dacie, tj. od dnia 16 sierpnia 2016 r., w związku z tym Sąd orzekł zapłatę odsetek od tej daty na podstawie art. 481 k.c.

Dalej idące żądanie podlegało oddaleniu jako bezzasadne.

Mając na względzie powyższe motywy na podstawie powołanych przepisów, Sąd orzekł jak w pkt 1-2 sentencji wyroku.

Orzeczenie o kosztach procesu Sąd oparł na treści art. 100 zd. 1 k.p.c. Zauważyć należy, że strony niniejszego postępowania utrzymały się w swoich żądaniach niemal równo w połowie. W związku z powyższym należało koszty wzajemnie znieść.

Zarządzenie: (...)