Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 marca 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2018 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa A. K.

przeciwko Gminie Miejskiej K. - Zarząd Infrastruktury (...)w K.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 2 marca 2017 r. sygn. akt IX GC 459/16

1.  w wyniku częściowego uwzględnienia apelacji, zmienia zaskarżony wyrok w pkt II sentencji w ten sposób, że:

- zasądzoną w pkt I sentencji kwotę 49.945,85 zł, podwyższa do kwoty 142.770,22 (słownie: sto czterdzieści dwa tysiące siedemset siedemdziesiąt złotych i dwadzieścia dwa grosze);

- pkt III nadaje treść: „zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 15.791,10 zł (słownie: piętnaście tysięcy siedemset dziewięćdziesiąt jeden złotych i dziesięć groszy) tytułem kosztów procesu;

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 8.016,44 zł (słownie: osiem tysięcy szesnaście złotych i czterdzieści cztery grosze) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Jerzy Bess SSA Jan Kremer SSA Teresa Rak

Sygn. akt I AGa 98/18

UZASADNIENIE

Powód A. K., prowadzący działalność gospodarczą jako firma Biuro (...), wniósł powództwo przeciwko Gminie Miejskiej K. – Zarząd Infrastruktury (...)o zapłatę kwoty 152 018,16 zł z ustawowymi odsetkami od 24 sierpnia 2015 r. do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania, tytułem należnego wynagrodzenia za prace wykonane na rzecz pozwanego w ramach umowy z dnia 26 czerwca 2015 r., zawartej w wyniku przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieorganicznego, której przedmiotem był remont tunelu pod Rondem (...) w ciągu ul. (...) w K..

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów postępowania. Kwestionując roszczenie co do zasady i co do wysokości zarzucił, iż powód nie wykazał okoliczności uzasadniających podwyższenie wynagrodzenia ryczałtowego, a przy tym podtrzymał zasadność naliczenia kary umownej za zwłokę.

Sąd Okręgowy w Krakowie zaskarżonym wyrokiem z dnia 2 marca 2017 r. sygn. akt IX GC 459/16:

I.  zasądził od strony pozwanej Gminy Miejskiej K. - Zarząd Infrastruktury (...)w K. na rzecz powoda A. K. kwotę 49.945,85 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 24.08.2015 r. do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddalił;

III.  koszty postępowania pomiędzy stronami wzajemnie zniósł.

W rozważaniach prawnych Sąd Okręgowy wskazał następujące motywy swojego rozstrzygnięcia.

Powództwo o zapłatę zasługiwało częściowo na uwzględnienie. Powodowi należy się zapłata za prace zlecone dodatkowo, a nadto część umówionego wynagrodzenia, co do którego nie było podstawy do potrącenia kary umownej, skoro powód nie pozostawał w zwłoce.

Powód domagał się zasądzenia kwoty 152 018,16 zł, w tym 119 169,31 zł za roboty dodatkowe, tj. koszt wykonania płyt z betu architektonicznego barwionego w masie (zamiast malowanych), koszt wykonania nowych elementów mocowania krat, koszt dodatkowego wykonania tynku uzupełniającego oraz koszt dodatkowej kraty, Pozwany zasadnie zarzucił brak podstaw do podwyższenia wynagrodzenia ryczałtowego. Zgodnie z treścią art. 632 § 2 k.c. jeżeli wskutek zmiany stosunków, której nie można było przewidzieć, wykonanie dzieła groziłoby przyjmującemu zamówienie rażącą stratę, sąd może podwyższyć ryczałt lub rozwiązań umowę. Aby możliwe było skorzystanie z uprawnienia z art. 632 § 2 k.c., przyjmujący zamówienie winien wykazać (art. 6 k.c.), że wykonanie tego konkretnego dzieła w nowych okolicznościach, przy niezmiennym wynagrodzeniu, grozi mu rażącą stratą.

Bezspornie strony postępowania łączyła umowa z wynagrodzeniem ryczałtowym. (...) jako podstawowy dokument do umowy nie precyzował w jaki sposób ma nastąpić barwienie płyt betonowych. W sprawie nie ma jednak wątpliwości, iż barwienie takich płyt można wykonać w dwojaki sposób: poprzez technikę malowania powierzchniowego farbą w dowolnej kolorystyce wg palety (...) lub poprzez zamówienie płyty betonowej o żądanym zabarwieniu. W dokumentacji wskazane było, że „powinna mieć jednolity kolor na całej powierzchni licowej płyty…”. Dokumentacja wskazywała dalsze parametry jak: klasa betonu, sposób prefabrykacji płyt, sposób montażu, gładkość powierzchni. Wprawdzie nie zostało wskazane wprost, żeby płyty barwić w masie, aby uzyskać określony efekt końcowy, tj. jednolity kolor na całej powierzchni. Powód zgodnie z zapisami w specyfikacji technicznej przedstawił inwestorowi i projektantowi wymagane próbki płyty elewacyjnej. Powód zastosował pierwszą z metod, tj. malowanie powierzchniowe farbą w kolorystyce (...). Pozwany zakwestionował przedstawione przez powoda płyty. Spowodowało to, że powód zastosować musiał drugą metodę co wymagało zamówienia płyt o żądanym zabarwieniu. Efektem tego była przerwa technologiczna i wzrost kosztów produkcji. Zmiana technologii jednolitego koloru na całej powierzchni płyty z malowania powierzchniowego na wykonanie płyty z betonu architektonicznego barwionego w masie pociągnęła za sobą dodatkowe koszty robót, bowiem koszt 1 m2 płyty (...) pomalowanej powierzchniowo wynosi ok. 130 zł, a koszt wykonania płyty betonowej barwionej w masie jest o 30 % większy. Ostatecznie powód poniósł dodatkowe nakłady w wysokości 30 868,50 zł. Jednak tych prac nie można uznać za roboty dodatkowe, skoro stanowiły realizację przedmiotu wskazanego w umowie.

Podstawą do podwyższenia wynagrodzenia ryczałtowego nie mogą być prace przewidziane już w umowie stron. Powód jako fachowiec na etapie składania oferty wiedział, iż są co najmniej dwa sposoby barwienia płyt, ale bez zadania pytania o tą kwestię, zdecydował się na wycenę w tańszej wersji – malowania. Żądanie podwyższenia wynagrodzenia ryczałtowego Sąd zatem oddalił.

Kolejnym istotnym problemem wtoku realizacji prac, okazał się to źle zaprojektowany system mocowania krat podwieszanych typu (...). Strony uznały, iż był on na tyle wątpliwy, że nie gwarantował pewnego mocowania. Z zapisu z dnia 21 lipca 2015 r. w Dzienniku Budowy wynika, że kierownik budowy w trakcie próbnego montażu kratek stwierdził błąd projektów uchwytów i wstrzymał prace, informując o tym projektanta. Został zaprojektowany nowy element w postaci blaszki o wymiarach 3 x 100 x 26 mm podtrzymującej kratki waz z pojedynczymi uchwytami do mocowania kratek oraz elementami załączanymi. 23 lipca 2015 r. zostały dostarczone zamienne rozwiązana mocowania krat i po akceptacji firma przystąpiła do sprowadzania tych elementów. W dniu 28 lipca 2017 r. nastąpiła dostawa uchwytów z zamiennego systemu mocowania. Przerwa w pracach montażowych trwała jednak 7 dni. Czynnik ten miał zatem istotny wpływ na terminowe zakończenie prac. W tym przypadku pojawiły się prace, które za zgodą stron były kontynuowane przy zastosowaniu innej technologii, poprzez zastosowanie dodatkowych materiałów w porównaniu do projektu. W ocenie Sądu było to wykonanie zamienne zakresu z umowy, a pozostało objęte ryczałtem. Przy tym kwota żądana za ten element nie stanowi rażącej straty w rozumieniu art. 632 § 2 k.c. w relacji do całego wynagrodzenia ryczałtowego. Żądanie zwrotu dodatkowych kosztów w tym zakresie zostało oddalone.

Natomiast wykonanie przez powoda prac polegających na uzupełnieniu dodatkowych pustych powierzchni ścian tunelu pomiędzy chodnikiem a dolną krawędzią płyt z betonu architektonicznego, czyli – cokołu należy uznać za roboty zlecone dodatkowo. Powierzchnia cokołu jest wynikiem obniżenia jezdni tunelu na całej długości tunelu i nie była przedmiotem wyceny w przedmiarze robót będącym załącznikiem do przedmiotu zamówienia, ani nie wystąpiła w projekcie technicznym. Metoda prac powoda została zaakceptowania przez projektanta i inspektora nadzoru i 23 lipca 2015 r. zlecona do wykonania. Koszty tych prac zostały wycenione przez biegłego na kwotę 10 400 zł. Powód wykonał również maskowanie trzech otworów wentylacyjnych o średnicy 500 mm pomiędzy tunelami. Kwestia ta również została pominięta w Specyfikacji Technicznej ((...) jako podstawowy element opisujący przedmiot zamówienia. Wpisem w Dzienniku Budowy z 22 lipca 2015 r oraz mailem kierownik budowy poinformował o tym projektanta. W projekcie kanały wentylacyjne zostały przykryte płytami z betonu architektonicznego. Prace te również należ uznać jako roboty dodatkowe. Biegły wycenił ja na 3 500 zł. Koszty dodatkowe zostały ocenione w wysokości 13 900 zł plus 23 % podatku VAT.

Ostatecznie należy zauważyć, iż jest powszechnie przyjęte, że z tytułu wykonania dodatkowych, wykraczających poza zakresy umów, prac zapłata może być przyznana. W sprawie nie było przeszkód, aby równowartość robót zasądzić na rzecz wykonawcy, na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu, skoro o ich wartość strona pozwana bezspornie została wzbogacona. Pozwany zaakceptował prace wykonane przez powoda, odebrał je protokolarnie. Prace te stanowią zatem dla niego bezpodstawną korzyść majątkową, uzyskaną kosztem powoda.

Postępowanie dowodowe wykazało, że powód należycie wykonał zobowiązanie i nie ponosi winny w opóźnieniu w wykonaniu przedmiotu umowy (art. 471 k.c.). Pozwany bezpodstawnie odmówił zapłaty umówionego wynagrodzenia (art. 647 k.c.) naliczając kary umowne za kilkudniowe opóźnienie w wysokości 32 848,85 zł. W trakcie realizacji prac wystąpiło szereg czynników, których konieczności wykonania nie można było przewidzieć w chwili zawarcia umowy. Pozwany wyrażał zgody na wykonanie robót zamiennych i dodatkowych oraz akceptował ich zakres i niezbędność. Zmiana technologii wykonania płyt betonowych oraz wprowadzona ze względów bezpieczeństwa , a nie z winy powoda , zmian systemu mocowania krat, które nie były przewidziane w projekcie zdecydowały o opóźnieniu prac. Konsekwencjami tego nie można obciążać powoda, zaś powód wykazał, że nie był w zwłoce w realizacji prac.

Kierując się ogółem powyższych okoliczności Sąd orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku zasądzając kwoty 13 900 zł za roboty dodatkowe, powiększoną o stawkę 23 % VAT, nadto 32 848,85 zł wynagrodzenia powoda potrącone niezasadnie przez pozwanego.

Z uwagi na zakres uwzględnionego powództwa koszty postępowania pomiędzy stronami zostały wzajemnie zniesione na mocy art. 100 k.p.c.

Powód zaskarżył apelacją niniejszy wyrok w części, tj. co do kwoty 103.072,31 zł i wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie co do istoty poprzez:

1) zasadzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 119.16,31 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 24.08.2015 r. do dnia zapłaty,

2) zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów sadowych, w tym kosztów zastępstwa procesowego według przełożonego spisu,

zarzucają zaskarżonemu wyrokowi oddalenie powództwa w jego pkt. II wbrew treści uzasadnienia wyroku.

W szczególności powód zakwestionował brak uwzględnienia wymuszenia przez pozwanego wykonania betonu architektonicznego barwionego w masie oraz brak zakwalifikowania wprowadzenia dodatkowych elementów mocujących kratki jako roboty uzupełniające.

Nadto zarzucił naruszenie art. 632 § 1 k.c.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Przedmiotem wywodów podniesionych w odpowiedzi na apelację jest przegląd orzecznictwa, odnoszącego się do ryzyka jakie podejmuje wykonawca, godząc się na określenie swego wynagrodzenia w formie ryczałtowej, w rozumieniu art. 632 § 2 k.c.

Nie kwestionując przedstawionych w nim poglądów prawnych , należy jednak przede wszystkim odnieść się do ustaleń faktycznych w zakresie oceny charakteru prac wykonanych przez powoda.

Zresztą także pozwany trafnie zauważa, że kluczowe w niniejszej sprawie było ustalenie, czy wymienione w pozwie prace, za które powód dochodził od strony pozwanej wynagrodzenia dodatkowego były objęte umową zawartą przez strony w dniu 26 czerwca 2015 r., numer (...), której przedmiotem było wykonanie zadania: „Remont tunelu pod Rondem (...) w ciągu ul. (...) w K. - nitka od strony (...):”.

Zdaniem pozwanego Sąd I instancji prawidłowo ustalił, iż prace w zakresie:

- wykonania płyt z betonu architektonicznego barwionego w masie oraz

- wykonanie dodatkowych elementów mocowania krat podwieszanych typu (...)

były objęte zawartą przez strony umową na roboty budowlane.

Odnoszą się do tych twierdzeń należy dokonać nieco innych ustaleń.

W pierwszej kolejności odnosząc się do płyt z betonu należy zwrócić uwagę na fakt, że sam Sąd I instancji ustalił, że w kwestii sposobu barwienia płyt którymi obłożono ściany tunelu, to bezspornie można było ten zakres realizować na dwa sposoby - zamiennie. Powód w swoim kosztorysie przewidywał tylko barwienie powierzchniowe płyty, co było wersją tańszą i spełniało parametry specyfikacji przetargowej. Jego metoda nie została zaakceptowana w toku realizacji przedmiotu umowy, dlatego zdecydowano się na wykonanie barwienia płyt droższą metodą.

Zdaniem Sądu I instancji podstawą do podwyższenia wynagrodzenia ryczałtowego nie mogą być prace przewidziane już w umowie stron. Powód jako fachowiec na etapie składania oferty wiedział, iż są co najmniej dwa sposoby barwienia płyt, ale bez zadania pytania o tą kwestię, zdecydował się na wycenę w tańszej wersji – malowania. Żądanie podwyższenia wynagrodzenia ryczałtowego Sąd zatem oddalił.

Odnosząc się do tego stanowiska Sądu I instancji, w ocenie Sądu Apelacyjnego istotne są dwa elementy. Pierwszy to podstawowy fakt, że barwienie powierzchniowe płyty spełniało parametry specyfikacji przetargowej, co przede wszystkim stwierdza w swej opinii biegły i takie też czyni ustalenia Sąd I instancji.

Drugi element sprowadza się do udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy pozwany miał prawa domagać się wykonania płyt betonowych według droższej metody, ale płacąc za to wynagrodzenie według tańszej metody, tj. zgodnie z wynagrodzeniem ryczałtowym określonym w ofercie, którą powód kalkulował przewidując wykonanie według tańszej metody. Czyli inaczej mówiąc komu przysługiwało prawo wyboru metody. Biegły w swej opinii stwierdził, że „(...) jako podstawowy dokument podczas postępowania o udzielenie zamówienia publicznego nie precyzuje w sposób jednoznaczny, którą z przedstawionych powyżej metod (tzn. technikę malowania powierzchniowego farbą i barwienie betonu w masie) ma uzyskać się efekt finalny elewacyjnej płyty dekoracyjnej z betonu architektonicznego”. Biegły podkreśla wręcz, że określane są w czytelny sposób parametry techniczne, ale nigdzie nie jest podane, aby te płyty „barwić w masie”. Biegły wręcz zarzuca, że ze względu na brak krajowych przepisów i norm dotyczących betonu architektonicznego, zgodnie z sugestia projektanta powinno być na etapie przygotowania Specyfikacji Przetargowej precyzyjne określenie pełnej specyfikacji wykonawczej płyt z betonu architektonicznego.

Tak więc skoro (...) nie wymagało wykonania płyt z betonu architektonicznego barwionego w masie, a metoda zaproponowana przez powoda była zgodna z parametrami określonymi w (...), to brak było podstaw na podstawie zawartej umowy domagania się przez pozwanego wykonania tych prac przez powoda według droższej metody. Natomiast o ile takie żądania pozwany skierował do powoda, to musi liczyć się z koniecznością zapłaty, wynikającej z modyfikacji zawartej umowy.

Dlatego w ocenie Sądu Apelacyjnego nie ma racji Sąd I instancji twierdząc, że podstawą odmowy wyższego wynagrodzenia jest to, że powód wiedząc, iż są co najmniej dwa sposoby barwienia płyt, bez zadawania pytania o tą kwestie, zdecydował się na wycenę w tańszej wersji – malowania.

Zresztą w zakresie prawa wyboru metody sam pozwany w odpowiedzi na apelacje przyznał, że zgodnie z opinią biegłego „efekt ten można uzyskać stosując jedną z podanych metod”, tak więc wykonawca był uprawniony do wybrania jednej z dostępnych technologii.

Na końcu, dla rozwiania wszelkich wątpliwości w realiach niniejszego stanu faktycznego, należy przytoczyć ostatnie sformułowanie zawarte w opinii biegłego, zgodnie z którym: „W świetle przedstawionych faktów należałoby uznać to za robotę zamienną, w której w skutej zmiany technologii wykonania barwienia w masie uzyskano przewidziany w Specyfikacji technicznej efekt ko0ńcowy w postaci jednolitego koloru na całej powierzchni licowej płyty z betonu architektonicznego ( (...))”.

Jednakże to nie przesądza o braku zasadności powództwa w trym zakresie, skoro w realiach stanu faktycznego zgodnie z warunkami określonymi w SIWZ, umowa nie wymagała wykonania betonu barwionego w masie. Natomiast domaganie się przez pozwanego spełnienia warunków określonych w (...) przy zastosowaniu droższej metody, stanowiło w istocie modyfikacje umowy, z czym wiąże się prawo powoda do domagania się wynagrodzenia wyższego niż ryczałtowe, tj. o kwotę stanowiącą różnicę pomiędzy tańszą metodą a droższa metodą, czyli wyższego o poniesione dodatkowe koszty.

Dlatego też w ocenie Sądu Apelacyjnego zasadne było podwyższenie należnego powodowi wynagrodzenia, z tym, że nie w wysokości 38.387,50 zł netto, lecz w kwocie 30.868,50 zł netto, ustalonej na podstawie opinii biegłego.

Odnosząc się do zasadności apelacji w zakresie zasądzenia wynagrodzenia za wprowadzenie dodatkowych elementów mocujących kratek Sąd Apelacyjny w pełni podziela argumentacje przedstawiona w tym zakresie w uzasadnieniu apelacji. Zatem należy stwierdzić, że powód zgodnie z warunkami pozwanego zapisanymi w SIWZ dostarczył kraty podwieszane typu (...) o oznaczeniu (...) wraz z elementami montażowymi. Przy próbnym montażu okazało się, że zaprojektowany system jest poważnie wadliwe, iż mogło powstać zagrożenie bezpieczeństwa w trakcie przyszłego użytkowania obiektu, co potwierdzili wszyscy uczestnicy procesu budowlanego oraz podkreślił znacząco w swojej opinii biegły sądowy, uzgodniono zmianę projektu , wprowadzającą dodatkowe elementy do mocowania sufitu (oprócz tych, które były przewidziane w pierwotnym projekcie).

A więc powód musiał zakupić dodatkowe elementy i ponieść dodatkowe nakłady związane z ich montażem.

Z uwagi na fakt wystąpienia dla powoda dodatkowych, znaczących kosztów związanych z dostawą nowych materiałów - mocowań oraz zwiększonym zakresem robocizny (pracochłonności) związanej z montażem wprowadzonego rozwiązania – należy uznać, że były to roboty uzupełniające, za które należy się wynagrodzenie w postaci zwrotu kosztów, poniesionych nakładów materiałowych i robocizny w wysokości 44.597,87 zł netto.

Niezależnie od tego, w nawiązaniu do zarzutu naruszenia art. 632 § 2 k.c. w kontekście w/w kwoty 44.597,87 zł netto, należy zgodzić się z tezą zawartą w apelacji, że twierdzenie Sądu I instancji, iż „kwota żądań Powoda nie stanowi rażącej straty w rozumieniu art. 632 §2 k.c. w relacji do całego wynagrodzenia ryczałtowego" nie może zyskać aprobaty.

Nie wchodząc w szczegóły symulacji kosztów przedstawionych przez powoda i nawet bez jej szczegółowej weryfikacji, rzeczą oczywista jest, że w realiach niniejszej sprawy przy wartości kontraktu na kwotę 1..824,936,18 zł brutto, w sytuacji kiedy podstawowym składnikiem tej kwoty jest zwrot kosztów zakupu materiałów, to zestawienie przypuszczalnej marży zysku powoda pomiędzy 3 – 6 %, kwota 44.597,87 zł netto, o którą w sumie należałoby pomniejszyć zysk powoda, stanowiłaby rażącą stratę przyjmującego zamówienie w rozumieniu art. 632 § 2 k.c.

Reasumując w ocenie Sądu Apelacyjnego zasadnym jest podwyższenie zasądzonej zaskarżonym wyrokiem kwoty 49.945,85 zł o kwotę 30.868,50 zł netto + 44.597,87 zł netto = 82985,37 zł netto, czyli o kwotę 92.824,37 zł brutto, czyli w efekcie do kwoty 142.770,22 zł.

Dlatego też w zakresie w jakim uwzględniono apelację, Sąd Apelacyjny orzekł jak w pkt 1 sentencji na mocy art. 386 § 1 k.p.c.

Natomiast w tej części w jakiej apelacja okazał się bezzasadna, Sąd Apelacyjny orzekł jak w pkt 2 sentencji na mocy art. 385 k.p.c.

Konsekwencją powyższego rozstrzygnięcia co do meritum, jest konieczność ponownego rozliczenia kosztów postępowania przed Sądem I instancji na zasadzie art. 100 k.p.c. zd. 1, zgodnie z którym w razie częściowego uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone.

Zestawienie wps w wysokości 152.018,16 zł (100 %) z zasądzoną na rzecz powoda kwotą 142.770,22 zł (93,92 %) przemawia za stosunkowym rozliczeniem kosztów procesu.

Powód poniósł następujące koszty procesu przed Sądem I instancji:

- 7.621 zł opłata od pozwu

- 7.200 zł koszty zastępstwa

- 2.478,45 zł koszty opinii (z zaliczki w kwocie 3.000 zł, a więc nadwyżka winna mu być zwrócona prze Sąd)

czyli łącznie powód poniósł koszty procesu w kwocie 17.279,45 zł.

Pozwany „poniósł” koszty w kwocie 7.200 zł tytułem kosztów zastępstwa.

Tak więc łączne koszty procesu obu stron wyniosły 24.479,45 zł

Skoro powód wygrał proces w 93,92 %, to powinien ponieść jedynie 6,08 % tych kosztów, co stanowi kwotę 1.488,35 zł. W sytuacji kiedy powód rzeczywiście poniósł te koszty w kwocie 17.279,45 zł, to pozwany winien mu zwrócić kwotę 15.791,10 zł stanowiącą różnicę pomiędzy kwotą 17.279,45 zł a kwotą 1.488,35 zł.

Dlatego też w zakresie kosztów procesu przed Sądem I instancji Sąd Apelacyjny orzekł jak w pkt 1 sentencji na mocy art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

Analogicznie doszło do rozliczenia kosztów postępowania apelacyjnego na zasadzie art. 100 k.p.c. zd. 1,

Zestawienie wpz w wysokości 103.072,31 zł (100 %) z uwzględnioną apelacją do kwoty 93.824,37 zł (91,03 %) przemawia za stosunkowym rozliczeniem kosztów procesu.

Powód poniósł następujące koszty postępowania apelacyjnego:

- 5.154 zł opłata od apelacji

- 4.050 zł koszty zastępstwa

czyli łącznie powód poniósł koszty w kwocie 9.204 zł.

Pozwany „poniósł” te koszty w kwocie 4.050 zł tytułem kosztów zastępstwa.

Tak więc łączne koszty postępowania apelacyjnego obu stron wyniosły 13.254 zł

Skoro powód wygrał apelację w 91,03 %, to powinien ponieść jedynie 8,96 % tych kosztów, co stanowi kwotę 1.187,56 zł. W sytuacji kiedy powód rzeczywiście poniósł te koszty w kwocie 9.204 zł, to pozwany winien mu zwrócić kwotę 8.016,44 zł, stanowiącą różnicę pomiędzy kwotą 9.204 zł, a kwotą 1.187,56 zł.

Dlatego też w zakresie kosztów postępowania apelacyjnego Sąd Apelacyjny orzekł jak w pkt 3 sentencji według zasady z art. 100 k.p.c. zd. 1, a co do wysokości: odnośnie zwrotu kosztów zastępstwa zgodnie z stawkami określonymi w § 2 pkt 6 oraz § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804), w brzmieniu określonym rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1667), a to wobec faktu, że apelacja została wniesiona po dniu 27 października 2016 r.

SSA Jerzy Bess SSA Jan Kremer SSA Teresa Rak