Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 28 sierpnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 21 sierpnia 2017 r. w Giżycku na rozprawie

sprawy z wniosku (...) S.A. w L.

z udziałem T. K., Skarbu Państwa – reprezentowanego przez Starostę (...)- wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej, I. K.

o zasiedzenie

postanawia:

1.  Oddalić wniosek.

2.  Zasądzić od wnioskodawcy na rzecz uczestnika postępowania T. K. kwotę 257zł tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 240zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

SSR Bogusława Olszewska - Wojgienica

Sygn. akt I Ns 138/15

UZASADNIENIE

(...) S.A. z siedzibą w L. domagał się stwierdzenia, że poprzednik prawny wnioskodawcy – Skarb Państwa zasiedział z dniem 01.01.1975 r. w związku z posadowieniem urządzeń elektroenergetycznych, wchodzących w skład fragmentu linii napowietrznej SN 15kV w zakresie przebiegu nad działką uczestników postepowania w odgałęzieniu zasilającym słupową stację transformatorową Nr 8-93 „Przystań-1”, fragmentu linii napowietrznej nn 0,4 kV, a także słupowej stacji transformatorowej SN/nn nr 8-93 „Przystań-1” na nieruchomości uczestników postępowania T. K. i I. K. numer geod. działki (...) położonej w miejscowości P. S., gm. W., służebność gruntową o treści odpowiadającej służebności przesyłu, wykonywaną w całości nieodpłatnie, która polega na prawie istnienia na nieruchomości obciążonej oznaczonej numerem geodezyjnym działki (...) położonej w miejscowości P. S., gm. W. będącej obecnie własnością T. K. i I. K., dla której Sąd Rejonowy w Giżycku prowadzi księgę wieczystą nr (...), fragmentów elektroenergetycznych linii napowietrznych: odcinka linii napowietrznej niskiego napięcia nn 0,4 kV, odcinka linii napowietrznej średniego napięcia SN 15kV w zakresie przebiegu nad działką uczestników postępowania w odgałęzieniu zasilającym słupową stację transf. Nr 8-93 „Przystań-1” wraz z posadowionymi na działkach stanowiskami słupowymi, a także słupowej stacji transformatorowej SN/nn nr 8-93 „Przystań-1”, jak też przebiegu wyżej wymienionych linii oraz stacji transformatorowej przez działkę o nr geod. (...), prawie do nieodpłatnego korzystania z nieruchomości obciążonej w zakresie niezbędnych do eksploatacji wymienionych linii elektroenergetycznych wraz ze stanowiskami słupowymi oraz stacji transformatorowej, posadowionych na tej nieruchomości, w tym prawie każdorazowego usunięcia awarii, dokonywania konserwacji, remontów, modernizacji i przebudowy urządzeń elektroenergetycznych, wraz z prawem nieograniczonego i nieodpłatnego dostępu do tych urządzeń poprzez prawo wejścia i wjazdu na teren nieruchomości obciążonej, w tym przy użyciu odpowiedniego sprzętu.

Ewentualnie żądał stwierdzenia, iż zasiedzenie przedmiotowej służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu nastąpiło w dniu 21.08.2002 r. przez Zakład (...) S.A.

Pełnomocnik wnioskodawcy podnosił, iż na działce o numerze geodezyjnym (...) położonej w miejscowości P. S. posadowione są fragmenty elektroenergetycznych linii napowietrznych oraz stacja transformatorowa, stanowiące własność wnioskodawcy, a wybudowane na podstawie przepisów ustawy z dnia 28.06.1950 r. o powszechnej elektryfikacji wsi i osiedli w latach 60 XX wieku, a następnie zmodernizowane w 1982 r. Pełnomocnik wnioskodawcy podnosił, iż od momentu posadowienia urządzeń poprzednicy prawni wnioskodawcy posiadają służebność gruntową o treści odpowiadającej służebności przesyłu. Wykazując kolejno przesłanki zasiedzenia służebności pełnomocnik wnioskodawcy powoływał się w tym zakresie na ustawowe domniemania wynikające z art. 7 k.c. w zw. z art. 172 k.c., art. 234 k.p.c. oraz art. 339 k.c., art. 340 k.c., art. 341 k.c. Zwłaszcza podnosił w tym zakresie, iż okoliczności posadowienia urządzeń świadczą o dobrzej wierze poprzedników prawnych wnioskodawcy, wobec czego w sprawie znajdzie zastosowanie dwudziestoletni termin zasiedzenia.

Uczestnicy postępowania T. K. i I. K. wnieśli o oddalenie wniosku. Pełnomocnik uczestników podnosił w toku postępowania, iż poprzednik prawny wnioskodawcy nie legitymował się dobrą wiarą w chwili wejścia w posiadanie. Przedłożone bowiem przez wnioskodawcę decyzje mają jedynie techniczny charakter i nie stanowią podstawy do wykonania inwestycji na nieruchomości uczestników.

Uczestnik postępowania Skarb Państwa – Starosta (...) nie przedstawił swojego stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

Na początku lat 60 XX wieku we wsi P., pow. W., wybudowano linię wysokiego napięcia 15 kV wraz ze stacją transformatorową słupową. Lokalizację szczególną na budowę przedmiotowej linii na terenie prywatnym przez Zakład (...) w O. zatwierdziło Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w W. w drodze zaświadczenia z dnia 8 listopada 1960 r. Nr 51/60 wydanego na podstawie zarządzenia Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Prezesa Komitetu do Spraw Urbanistyki i Architektury z dnia 29 lipca 1957 r. – Monitor Polski Nr 67, poz. 408. Ten sam organ w piśmie z dnia 16 stycznia 1961 r. w oparciu o przepisy ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości zezwolił na wybudowanie wskazanych urządzeń.

Urządzenia zlokalizowane były między innymi na działce o nr geod (...) stanowiącej ówcześnie współwłasność K. i M. B., opisanej w księdze wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Giżycku.

( dowód : zaświadczenie o lokalizacji szczegółowej z załącznikiem – k. 71-72, zezwolenie – k. 73, protokół odbioru technicznego – k. 74; z akt KW nr OL2G/00000501/4 – orzeczenie o wykonaniu aktu nadania z dnia 01.03.1956 r.)

Na początku lat 80 XX wieku przystąpiono do modernizacji przedmiotowych urządzeń w oparciu o projekt techniczny przebudowy linii SN, stacji transformatorowej i linii NN sporządzony w dniu 29.06.1981 r. Inwestorem przebudowy był Urząd Wojewódzki w S.. Plan realizacyjny przebudowy linii energetycznej został zatwierdzony przez Wojewódzkie Biuro (...) w S. na mocy decyzji z dnia 09.10.1981 r. Planu inwestycji, ani lokalizacji urządzeń nie uzgadniano z właścicielami nieruchomości, na których były one posadowione.

Modernizacja obejmowała fragment linii energetycznej przebiegający przez działkę o nr geod. (...) stanowiącą ówcześnie współwłasność H. i E. Ś.. W jej wyniku dokonano wymiany słupów z drewnianych na betonowe, zmieniono przebieg linii energetycznej na działce o nr geod (...), która dotychczas biegła „na ukos”, a po przebudowie wzdłuż granicy działki. Przesunięto również stację transformatorową o ok. 100 metrów w stronę granicy działki. W toku przebudowy dokonano kontroli instalacji wnętrzowych na nieruchomościach, które ówcześnie stanowiły własność m.in. A. K. i H. Ś. i stwierdzono usterki, które miały zostać usunięte przez odbiorców we własnym zakresie.

W dniu 21 sierpnia 1982 r. przedstawiciele Zakładu (...) dokonali sprawdzenia gotowości przyłączenia do sieci przebudowanych urządzeń i uznali je jako nadające się do włączenia pod napięcie.

( dowód : projekt techniczny – k. 75, zestawienie kosztów zadania indywidualnego – k. 76, odpis decyzji z dnia 09.10.1981 r. – k. 77, wykaz właścicieli działek – k. 78, odpis uzgodnień – k. 79, protokół ze sprawdzenia – k. 80, protokół – k. 213, zeznania świadka J. S. (1) – k. 101, M. S. – k. 110-111, E. Ś. – k. 144, C. U. – k. 144-145, oświadczenie A. K. – k. 157, protokół oględzin z dnia 25.11.2015 r.)

Od momentu przebudowy w 1982 r. do chwili obecnej nie zmieniono lokalizacji urządzeń energetycznych we wsi P..

(okoliczność bezsporna)

Działka o numerze geodezyjnym (...) na przestrzeni lat ulegała podziałom geodezyjnym. Obecnie uczestnicy postępowania T. K. i I. K. są współwłaścicielami na prawie wspólności ustawowej nieruchomości gruntowej zabudowanej składającej się z działki o nr geod. (...) o powierzchni 0,1115 ha, dla której Sąd Rejonowy w Giżycku prowadzi księgę wieczystą nr (...). Prawo własności przedmiotowej nieruchomości uczestnicy nabyli od H. i E. Ś. na mocy umowy sprzedaży z dnia 22.07.1996 r. (Rep. A Nr 3655/96, Kancelaria Notarialna w W. notariusz K. C.). Wymienieni nabyli własność tej nieruchomości, składającej się ówcześnie na działkę o nr geod. (...) o łącznej powierzchni 7 ha 36 arów, opisanej w księdze wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Giżycku, na mocy umowy sprzedaży z dnia 04.04.1979 r. od F. i A. C. (Rep. A Nr 1818/1979, Państwowe Biuro Notarialne w G.).

( dowód : odpis KW nr (...) – k. 67; z akt KW nr OL2G/00000501/4 – umowa sprzedaży z 04.04.1979 r., Rep. A Nr 1818/1979, zawiadomienie o wpisie – k. 8; z akt KW nr OL2G/00014599/8: umowa sprzedaży z 22.07.1996 r., Rep. A Nr 3655/96 – k. 2, wypis z rejestru gruntów – k. 4)

Obecnie na działce nr (...) znajdują się następujące urządzenia przesyłowe: stacja transformatorowa N-8-93, linia eSN 15 kV, dwie linie napowietrzne eNN 0,4 kV oraz linia kablowa 0,4 kV. Łączna powierzchnia przedmiotowych urządzeń wraz z gruntami, których użytkowanie jest w związku z tym ograniczone wynosi 321 m ². Z tej części nieruchomości uczestnicy mogą korzystać jedynie poprzez utworzenie ogródków warzywnych, terenów zielonych, miejsc parkingowych, przejść komunikacyjnych.

( dowód : protokół oględzin – k. 188-192, opinia biegłego z zakresu geodezji i kartografii R. N. – k. 225-228, uzupełniająca opinia biegłego z zakresu geodezji i kartografii R. N. – k. 370-375, wyjaśnienia biegłego z zakresu geodezji i kartografii R. N. – k. 253-254, opinia biegłego sądowego z zakresu elektroenergetyki J. S. (2) – k. 290-306, uzupełniająca opinia biegłego sądowego z zakresu elektroenergetyki J. S. (2) – k. 341)

Wskazane urządzenia wchodziły w skład przedsiębiorstwa państwowego – Zakładu (...) w B.. Przedsiębiorstwo te w dniu 12 lipca 1993 r. zostało przekształcone w Zakład (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w B.. W dniu 30 czerwca 2007 r. ze struktury tej spółki wydzielono przedsiębiorstwo Zakład (...) S.A. Operator Systemu Dystrybucyjnego – Oddział (...) w B., które wniesiono aportem do (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w B.. W skład tego przedsiębiorstwa wchodziły m. in. prawo własności nieruchomości, budynków i budowli oraz ruchomy majątek sieci obejmujący w szczególności urządzenia służące do doprowadzania i odprowadzania prądu elektrycznego. W 2008 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w B. zmieniła nazwę na (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w B.. W dniu 31 sierpnia 2010 r. nastąpiło połączenie (...) Spółki Akcyjnej w L. z (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w B. przez przejęcie przez pierwszą ze spółek majątku drugiej.

(dowód: zarządzenie Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 09.07.1993 r. wraz z załącznikiem – k. 24-25, 39, protokół zdawczo-odbiorczy z załącznikami – k. 40-50, akt przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w spółkę akcyjną z dnia 12.07.1993 r. wraz ze sprostowaniem – k. 26-38, 52-53, pismo z 05.07.1993 r. – k. 51, wyciąg z aktu notarialnego „Umowy aportowego zbycia przedsiębiorstwa” z dnia 30.06.2007 r. – k. 54-63, postanowienie z dnia 11.09.2008 r. – k. 64-65, zaświadczenie o wpisie do KRS – k. 66)

Urządzenia przesyłowe zlokalizowane na działce nr (...) od momentu posadowienia znajdowały się w posiadaniu poprzedników prawnych wnioskodawcy, a obecnie wnioskodawcy. Poddawane są one regularnym oględzinom oraz pracom eksploatacyjnym co 5 lat. W razie potrzeby wykonywane są także prace remontowe.

( dowód : zeznania świadka J. S. (1) – k. 101, M. S. – k. 110-111, E. Ś. – k. 144, C. U. – k. 144-145, oświadczenie A. K. – k. 157)

W 2006 r. uczestnicy postępowania podjęli próby ugodowego uregulowania stanu prawnego nieruchomości. Wobec nieuwzględnienia ich żądań przez poprzednika prawnego wnioskodawcy wnieśli w dniu 12 lipca 2006 r. do tut. Sądu pozew o nakazanie Zakładowi (...) S.A. w B. usunięcia urządzeń energetycznych stanowiących własność pozwanego na podstawie art. 222 § 2 k.c. oraz zasądzenia od niego wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Postanowieniem z dnia 26 stycznia 2009 r., które uprawomocniło się w stosunku do powodów w dniu 3 maja 2009 r., zaś do pozwanego w dniu 3 kwietnia 2009 r., Sąd Rejonowy w Giżycku uwzględnił w części żądanie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, natomiast w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

( dowód : z akt sprawy I C 191/06: pozew – k. 2-4, odpowiedź na pozew – k. 63-65, wyrok z 26.01.2009 r. z uzasadnieniem – k. 331, 338-342)

Pozwem wniesionym do tut. Sądu w dniu 27 grudnia 2011 r. przeciwko (...) S.A. z siedzibą w L. oraz (...) S.A. Oddział z siedzibą w B. uczestnicy postępowania ponownie domagali się przywrócenia stanu poprzedniego na podstawie art. 222 § 2 k.c. oraz zasądzenia na ich rzecz wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

Prawomocnym postanowieniem z dnia 13 maja 2015 r. tut. Sąd zawiesił postępowanie w sprawie na podstawie art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. z uwagi na wszczęcie postępowania w niniejszej sprawie.

( dowód : z akt sprawy: I C 307/11: pozew – k. 2-6, postanowienie z 13.05.2015 r. – k. 573)

Sąd zważył, co następuje:

Wnioskodawca domagał się stwierdzenia zasiedzenia służebności gruntowej odpowiadającej treścią służebności przesyłu. W tym kontekście należy wskazać, iż regulacja służebności przesyłu (art. 305 ¹ - 305 ⁴ k.c.) wprowadzona do kodeksu cywilnego w dniu 03 sierpnia 2008 r. przesądziła o dopuszczalności zasiedzenia przez przedsiębiorcę, w skład przedsiębiorstwa którego wchodzą urządzenia przesyłowe w rozumieniu art. 49 k.c., służebności polegającej na możliwości korzystania w oznaczonym zakresie z określonej nieruchomości w sposób niezbędny do korzystania z tych urządzeń zgodnie z ich przeznaczeniem. Przed dniem 3 sierpnia 2008 r. orzecznictwo dopuszczało zasiedzenie przez przedsiębiorstwo przesyłowe służebności o treści odpowiadającej służebności przesyłu, na podstawie art. 292 k.c. stosowanego w drodze analogii. Pogląd ten Sąd w niniejszym składzie podziela w całości.

Przesłankami nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie są: nieprzerwane posiadanie nieruchomości w granicach służebności gruntowej odpowiadającej treści służebności przesyłu, korzystanie z trwałego i widocznego urządzenia oraz upływ terminu określonego w art. 172 § 1 lub 2 k.c. w zw. z art. 292 k.c. w zw. z art. 305 ⁴ k.c.

W niniejszej sprawie dwie pierwsze przesłanki pozostawały poza sporem. Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika bowiem, iż urządzenia przesyłowe na nieruchomości objętej wnioskiem, stanowiącej obecnie działkę o numerze geodezyjnym (...), zostały posadowione w latach 60 XX wieku, przy czym brak było możliwości ustalenia dokładnej daty dziennej. Bezsporne jednak pozostawało, iż od momentu ich posadowienia do chwili obecnej wnioskodawca oraz jego poprzednicy prawni nieprzerwanie korzystali z urządzeń oraz wskazanej nieruchomości w granicach służebności gruntowej odpowiadającej treścią służebności przesyłu. Jak wynika z zeznań słuchanych w sprawie pracowników wnioskodawcy – J. S. (1) (k. 101) i M. S. (k. 110-111) - wszystkie urządzenia podlegały zabiegom eksploatacyjnym oraz regularnym oględzinom. W razie konieczności podejmowane były także czynności naprawcze, a także konieczne modernizacje i przebudowy. Sąd dał wiarę słuchanym w sprawie świadkom w całości, bowiem dawały wiarygodny obraz rzeczywistości oraz znalazły potwierdzenie w przedłożonej dokumentacji w zakresie budowy linii energetycznej we wsi P. oraz jej przebudowy w 1982 r.

Wobec powyższego uznać należy, iż posiadanie nieruchomości uczestników przez wnioskodawcę i jego poprzedników prawnych we wskazany sposób odpowiada posiadaniu w granicach służebności przesyłu (art. 352 § 1 k.c.) oraz polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia. Podmioty te korzystały bowiem z nieruchomości uczestników w celu zapewnienia należytego działania urządzeń przesyłowych zgodnie z ich przeznaczeniem. Nie budzi zatem także wątpliwości, iż posiadanie to polegało na korzystaniu z trwałych i widocznych urządzeń zgodnie z treścią art. 292 k.c. Wymaga przy tym zaznaczenia, iż już samo posadowienie oraz podłączenie urządzeń przesyłowych stanowiących elementy sieci energetycznej i wchodzących w skład przedsiębiorstwa czynnie prowadzącego działalność gospodarczą jest korzystaniem z urządzeń prowadzącym do zasiedzenia ( vide postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2012 r., II CSK 218/12, Legalis nr 667394). Skoro zatem przedsiębiorstwo prowadzone przez wnioskodawcę i jego poprzedników prawnych funkcjonowało i wykonywało działalność w zakresie przesyłu energii przy użyciu urządzeń posadowionych na nieruchomości uczestników to korzystało z tych urządzeń w rozumieniu art. 292 k.c. Wskazać również należy, iż na mocy art. 340 k.c. w zw. z art. 352 § 2 k.c. Sąd wiąże domniemanie ciągłości posiadania, którego uczestnicy nie obalili.

Spór w sprawie koncentrował się wokół sposobu wejścia poprzednika prawnego wnioskodawcy w posiadanie nieruchomości gruntowej i znajdujących się na niej urządzeń energetycznych. Kwestię sporną stanowiła okoliczność, czy nastąpiło to w dobrej, czy złej wierze. Ustalenie tego faktu determinowało długość okresu posiadania niezbędnego do zasiedzenia, który przy dobrej wierze wynosi 20 lat, zaś przy złej 30 lat (art. 172 k.c.).

Zgodnie z powszechnie przyjmowanym poglądem dobra wiara polega na błędnym, ale w danych okolicznościach usprawiedliwionym przekonaniu, że danej osobie przysługuje wykonywane przez nią prawo ( vide uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 1975 r., III CZP 63/75, OSNC 1976/12/256). Dla przyjęcia dobrej wiary decydujący jest stan świadomości osoby, która powołuje się na nabycie służebności w drodze zasiedzenia poprzez ustalenie czy mimo iż tytuł prawny do posiadania służebności jej nie przysługiwał, była przekonana, że uzyskała posiadanie służebności na podstawie tytułu prawnego; czy wiedziała lub wprawdzie nie wiedziała, ale powinna była wiedzieć, że uzyskała władanie nieruchomością w charakterze posiadacza służebności nie mając do tego tytułu prawnego.

W tym zakresie wnioskodawca jako podstawę wybudowania urządzeń przesyłowych przywołał przepisy ustawy z dnia 28 czerwca 1950 r. o powszechnej elektryfikacji wsi (Dz. U. z 1954 r nr 32, poz. 135 ze zm.) wskazując, iż na ich podstawie wybudowano urządzenia przesyłowe. Przeprowadzone postępowanie dowodowe nie dało jednak podstaw do przyjęcia, iż istotnie tak było. Brak jest w sprawie decyzji administracyjnych o zarządzeniu powszechnej elektryfikacji stanowiących podstawę wejścia w posiadanie nieruchomości oraz mogących wywoływać uzasadnione przekonanie poprzedników prawnych wnioskodawcy, że przysługuje im odpowiednie prawo do władania nieruchomością. Wnioskodawca nie wykazał także faktu ich utraty, bądź zniszczenia.

Wnioskodawca nie udowodnił również, by uzyskał zgodę poprzedników prawnych uczestników postępowania na posadowienie urządzeń, ich lokalizację oraz dostęp do nich w celu eksploatacji, która uzasadniałaby dobrą wiarę poprzedników prawnych wnioskodawcy. Przeczą temu jednoznacznie zeznania świadków E. Ś. i C. U. (k. 144-145), którzy są właścicielami nieruchomości sąsiednich oraz pisemne oświadczenie A. K.. Twierdzili oni, iż fakt posadowienia urządzeń energetycznych nie był z nimi w jakikolwiek sposób konsultowany. O wyrażeniu zgody na korzystanie z nieruchomości w zakresie służebności przesyłu nie może świadczyć dokonanie przeglądu stanu instalacji wewnętrznych w budynkach w 1982 r. Okoliczność ta wykazuje jedynie sam fakt kontaktu wykonawcy z właścicielami nieruchomości, przez które przebiegała linia, a nie konsultacji w zakresie planowanej modernizacji sieci i jej lokalizacji.

O dobrej wierze poprzedników prawnych wnioskodawcy nie może także świadczyć realizowanie inwestycji na podstawie odpowiednich decyzji administracyjnych. Podzielając pogląd wyrażany w judykaturze w ocenie tut. Sądu wydanie dokumentów administracyjnych niezbędnych do legalnego zrealizowania zamierzeń inwestycyjnych na nieruchomości nie skutkuje powstaniem jakiegokolwiek tytułu prawnego do władania cudzą nieruchomością w zakresie jej wykorzystania na cele budowlane i dalszego korzystania ze wzniesionych na niej urządzeń, w tym w postaci służebności gruntowej o treści służebności przesyłu ( vide uchwała Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 2015 r., III CZP 76/15, nr LEX 1958100, uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 8 kwietnia 2014 r., III CZP 87/13, OSNC 214/7-8/68). Sam fakt, że przedsiębiorstwo energetyczne wzniosło urządzenia na cudzej nieruchomości w oparciu o zaświadczenie o zatwierdzeniu lokalizacji szczegółowej na budowę linii energetycznej i zezwoleniu na jej wybudowanie, a następnie przebudowało na podstawie decyzji zatwierdzającej plan realizacyjny nie oznacza, że można mu przypisać dobrą wiarę.

Fragment linii energetycznej we wsi P. został zmodernizowany w oparciu o decyzję Urzędu Wojewódzkiego w S. z dnia 9 października 1981 r. wydaną na podstawie ustawy z dnia 24 października 1974 r. Prawo budowlane oraz rozporządzenia Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 20 lutego 1975 r. Wskazany dokument dotyczył jedynie procesu budowlanego, a wyrażone w nim zatwierdzenie dotyczyło wyłącznie zezwolenia organu administracji państwowej na przeprowadzenie urządzeń energetycznych. Jego zakres nie odpowiadał treścią ograniczonemu prawo rzeczowemu, jakim jest służebność przesyłu polegająca na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem urządzeń przesyłowych (art. 305 ¹ k.c.). Należy wskazać, iż tytułem do posiadania rzeczy w zakresie służebności gruntowej nie może być tytuł do władania nią w jakikolwiek sposób, lecz tylko taki, jaki odpowiada posiadaniu charakterystycznemu dla służebności gruntowej.

Nadto należy wskazać, iż przedsiębiorstwo energetyczne jako profesjonalny uczestnik obrotu powinno wykazać się odpowiednią starannością i podjąć czynności w celu uzyskania tytułu do korzystania z nieruchomości poprzedników prawnych uczestników w zakresie odpowiadającym służebności przesyłu.

Z uwagi na powyższe stwierdzić należy, iż w sprawie obalone zostało wzruszalne domniemanie dobrej wiary wynikające z art. 7 k.c. w zw. z art. 234 k.p.c. poprzez ustalenie, iż ingerowanie poprzedników prawnych wnioskodawcy we własność poprzedników prawnych uczestników w zakresie odpowiadającym służebności przesyłu nie rozpoczęło się w takich okolicznościach, które usprawiedliwiałyby przekonanie posiadacza o przysługiwaniu mu uprawnień składających się na zakres służebności.

Termin posiadania służebności w ocenie Sądu należało liczyć najwcześniej od dnia 21 sierpnia 1982 r. – tj. od dnia stwierdzenia gotowości urządzeń elektrycznych do podłączenia pod napięcie po dokonanej przebudowie. Modernizacja linii energetycznej polegająca na zmianie jej przebiegu oraz przebudowaniu i przesunięciu stacji transformatorowej wpłynęła bowiem na zmianę stanu posiadania, a tym samym treść służebności ( vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2004 r., III CK 496/02, nr Lex 152776). Znacząco zmienił się zakres obciążenia nieruchomości, co wynika z zeznań świadków M. S. i J. S. (1), a także świadków E. Ś. i C. U., którzy dokładnie opisali bieg linii energetycznej oraz miejsce posadowienia stacji transformatorowej przed i po modernizacji, a następnie okazali przedmiotowe zmiany w toku oględzin przeprowadzonych w dniu 25 listopada 2015 r.

W sprawie na podstawie art. 123 § 1 pkt 1 k.c. w zw. z art. 175 k.c. należało także uwzględnić przerwanie biegu zasiedzenia przez wytoczenie przez uczestników powództw o nakazanie usunięcia urządzeń energetycznych w oparciu o treść art. 222 § 2 k.c. oraz zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości kolejno w dniach 12 lipca 2006 r. (w sprawie o sygn. akt I C 191/06) i 27 grudnia 2011 r. (w sprawie o sygn. akt I C 307/11). O ile powództwo o zasądzenie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości w zakresie odpowiadającym treści służebności przesyłu nie przerywa biegu jej zasiedzenia ( vide uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2014 r., III CZP 45/14, OSNC2015/5/54), to powództwo wytoczone na podstawie art. 222 § 2 k.c. jako zmierzające bezpośrednio do ochrony prawa własności skutkuje przerwaniem biegu zasiedzenia. Termin ten nie rozpoczął biegu na nowo, bowiem postępowanie w sprawie o sygn. akt I C 307/11 toczące się przed tut. Sądem nie zostało prawomocnie zakończone (art. 124 § 1 i 2 k.c.), a w chwili obecnej jest zawieszone na podstawie art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c.

W tym stanie rzeczy, mając na uwadze całokształt zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz uznając, iż nie upłynął przewidziany ustawą 30-letni termin niezbędny do stwierdzenia nabycia służebności w drodze zasiedzenia Sąd oddalił wniosek o stwierdzenie zasiedzenia.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 2 k.p.c. i § 8 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, obciążając wnioskodawcę kosztami postępowania na rzecz T. K. w zakresie kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.