Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Popielińska

Protokolant: st. sekr. sądowy Adrianna Mikulska

po rozpoznaniu w dniu 18 grudnia 2013 r. w Gdańsku

sprawy W. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania W. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 30 kwietnia 2013 r. nr (...)

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób , że przyznaje ubezpieczonemu W. G. prawo do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych od dnia 01 kwietnia 2013r.;

2.  nie stwierdza odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania zaskarżonej decyzji.

/ Na oryginale właściwy podpis. /

Sygn. akt VII U 1645/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 kwietnia 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonemu W. G. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa, przewidzianych przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. nr 153 poz. 1227 ze zm.), dalej: ustawa. Organ rentowy podał, iż nie uwzględnił ubezpieczonemu do stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach okresów pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w okresie od dnia 02 września 1974 r. do dnia 15 lutego 1975 r. w Przedsiębiorstwie (...) w W.w P. na stanowisku kierowcy – w ocenie pozwanego brak jest dowodów, na podstawie których można by stwierdzić, iż praca w w/w okresie była pracą kierowcy ciężarowego wykonywaną w warunkach szczególnych, jak również przywołał, iż z orzeczenia psychologicznego z dnia 28 listopada 1974 r. wynika, iż nie powinien on pełnić funkcji kierowcy kategorii C. Równocześnie pozwany wskazał, iż uwzględnił do stażu pracy w warunkach szczególnych okres pracy od dnia 01 maja 1976 r. do dnia 13 lutego 1985 r. (k. 65 akt rentowych).

Odwołanie z dnia 21 maja 2013 r. od powyższej decyzji pozwanego organu rentowego wniósł ubezpieczony W. G., wskazując, iż w pracę kierowcy ciężarowego – poza okresem uznanym przez pozwanego – wykonywał także w okresie od dnia 09 kwietnia 1971 r. do dnia 31 sierpnia 1974 r. oraz od dnia 14 lutego 1985 r. do dnia 31 lipca 1990 r. (k. 2 akt sprawy).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony W. G., urodzony dnia (...), z zawodu kierowca, w dniu 09 kwietnia 2013 r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach. Ubezpieczony nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego. Wymagany wiek 60 lat ubezpieczony ukończył w dniu 13 czerwca 2012 r. Ubezpieczony nie pozostaje w stosunku pracy.

okoliczności bezsporne, vide: wniosek ubezpieczonego o emeryturę – k. 1-3 akt rentowych

W toku postępowania przed organem rentowym ubezpieczony udowodnił według stanu na dzień 01 stycznia 1999 r. staż sumaryczny 25 lat, 9 miesięcy i 26 dni – równy ilości okresów składkowych – jednakże nie udowodnił wymaganych 15 lat pracy w warunkach szczególnych, a jedynie 8 lat, 9 miesięcy i 13 dni.

Na skutek przeprowadzonego przez Sąd postępowania dowodowego uznać należało jednak, iż ubezpieczony łącznie udowodnił przeszło 17 lat pracy w warunkach szczególnych.

dowód: karta przebiegu zatrudnienia ubezpieczonego – k. 63 akt rentowych

Zaskarżoną w sprawie decyzją z dnia 30 kwietnia 2013 r. pozwany organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa, tj. wobec nie udowodnienia wymaganego 15–letniego okresu pracy w szczególnych warunkach oraz nie rozwiązania stosunku pracy.

dowód: decyzja pozwanego o odmowie prawa do emerytury z dnia 30 kwietnia 2013 r. – k. 65 akt rentowych

W okresie od dnia 01 kwietnia 1971 r. do dnia 31 sierpnia 1974 r. ubezpieczony W. G. był zatrudniony w (...) w O. na stanowisku kierowcy ciągnikowego. W powyższym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowcy ciągnika.

Ubezpieczony posiadał bezterminowo uprawnienia – prawo jazdy na pojazdy kategorii B, C i T – które utracił w 2009 r. Uprawnienia w zakresie kierowania ciągnikiem uzyskał w 1971 r. po ukończeniu kursu kierowców ciągników.

Ubezpieczony wykonywał prace polowe za pomocą narzędzi podłączonych do ciągników. Usługi kółek rolniczych i międzykółkowych baz maszynowych świadczone były na rzecz poszczególnych gospodarzy, którzy ówcześnie nie posiadali odpowiedniego sprzętu mechanicznego. Prace polowe trwały od marca do późnej jesieni. Zakład pracy obsługiwał nie jedno gospodarstwo, ale kilka wiosek.

W okresie zimowym ubezpieczony wykonywał prace w transporcie: firmy zewnętrzne wynajmowały poszczególne maszyny do prac drogowych, w tym m.in. do odśnieżania.

Ubezpieczony w okresie zatrudnienia w (...)miał na stałe przydzielony własny ciągnik rolniczy, którego przydziału dokonywał kierownik . Ubezpieczony wykonywał pracę jako jeden z 20 kierowców w zakładzie pracy. Zakład posiadał ok. 20 maszyn – w tym kombajny.

Następnie w okresie od dnia 14 lutego 1985 r. do dnia 31 lipca 1990 r. ubezpieczony W. G. był zatrudniony w (...) Zakładach (...) w G. na stanowisku kierowcy. W powyższym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej (...).

Swoją pracę ubezpieczony wykonywał w Magazynie (...) w N., dokąd trafiały surowce – papier – z całej Polski, skąd były dystrybuowane do poszczególnych zakładów i drukarni, zgodnie z dokumentacją wewnętrzną.

Ubezpieczony zajmował się przywożeniem samochodem ciężarowym surowcu – papieru – przywożonego koleją do magazynów zakładu pracy, jak również dowoził surowiec do drukarni i magazynów.

Transport papieru ubezpieczony wykonywał na terenie trzech ówczesnych województw: (...), (...) i (...). W części spornego okresu ubezpieczony był jedynym, a w części jednym z dwóch kierowców ciężarowych (obok R. B.), którzy zajmowali się transportem papieru.

Swoją pracę skarżący wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przy pomocy samochodu ciężarowego marki S. 28 z otwartą skrzynią, o ładowności (...). Zajmował się dowożeniem papieru z bocznicy kolejowej do magazynu zakładu pracy, jak również realizował konkretne zamówienia partii papieru do poszczególnych odbiorców – kontrahentów zakładu pracy.

Jako kierowca ubezpieczony odpowiadał za zabezpieczenie towaru przed jego uszkodzeniem i to, aby nie zagrażał on bezpieczeństwu jazdy w trakcie transportu . W tym sensie uczestniczył przy załadunku towaru na bocznicy kolejowej załadunek dużych beli rolek papieru (do 1000 kg jedna) oraz palet z papierem (o podobnej wadze). Załadunek samochodu ubezpieczonego odbywał się przy pomocy pomocników magazynowych, zatrudnionych w zakładzie pracy, którzy dysponowali samojezdnym wózkiem widłowym i ładowali oraz rozładowywali samochód ciężarowy ubezpieczonego. Analogicznie, przy dowiezieniu transportu do magazynu zakładu pracy – to pracownicy magazynowi rozładowywali fizycznie samochód ubezpieczonego , co on tylko nadzorował. Dostawy papieru docierały drogą kolejową do zakładu z całej Polski.

Ubezpieczony nie zajmował się osobiście załadunkiem i rozładunkiem – doglądał i dopilnowywał tych czynności, zabezpieczając swój ładunek na samochodzie.

W sytuacji, kiedy nie było do przewiezienia transportu papieru z bocznicy kolejowej do zakładu pracy, skarżący dowoził swoim samochodem ciężarowym papier z drukarni, zgodnie z zamówieniami W-Z, pobierając papier z magazynu zakładu pracy. Po dowiezieniu papieru do danej drukarni dokonywany był rozładunek, po czym ubezpieczony wracał do zakładu pracy.

Zakres pracy i miejsce dowozu papieru wskazywał ubezpieczonemu magazynier.

Dokumentacja osobowa pracowników ze spornego okresu uległa spaleniu i nie zachowała się.

dowód: świadectwo pracy z dnia 11 listopada 1983 r. – k. 10 akt rentowych, świadectwo pracy z dnia 17 lutego 1975 r. – k. 11-12 akt rentowych, kopie akt osobowych – k. 15-21 akt rentowych, świadectwo pracy z dnia 13 lutego 1985 r. – k. 23 akt rentowych, świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych z dnia 18 października 2006 r. – k. 25 akt rentowych, świadectwo pracy z dnia 31 lipca 1990 r. – k. 26 akt rentowych, legitymacja ubezpieczeniowa – koperta na k. 50 akt rentowych, dane osoby z MSW Departamentu Ewidencji Państwowych z dnia 04 grudnia 2013 r. – koperta na k. 35 akt sprawy, zeznania ubezpieczonego – protokół skrócony k. 32-33 i 44-45 akt sprawy, protokół elektroniczny k. 35 i 43 akt sprawy, zeznania świadków J. B. i S. D. – protokół skrócony k. 33-34 akt sprawy, protokół elektroniczny k. 35 akt sprawy, pisemne zeznania świadków J. B. i S. D. – k. 16 i 18 akt sprawy, świadectwo pracy świadka S. D. – k. 17 akt sprawy

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach niniejszej sprawy ( w szczególności zaświadczenia k. 42 akt sprawy ) oraz w aktach rentowych pozwanego organu, których prawdziwość i rzetelność nie była przez żadną ze stron kwestionowana. Sąd również nie znalazł podstaw do podważenia jej wiarygodności z urzędu.

Podstawę ustaleń stanu faktycznego stanowiły także zeznania świadków J. B. i S. D., bowiem jako osoby obce, nie zainteresowane wynikiem postępowania, a jednocześnie zatrudnione w spornym okresie w tym samym zakładzie pracy, w ocenie Sądu zasługuje na walor wiarygodności, tym bardziej, że jego zeznania razem z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w tym wyjaśnieniami wnioskodawcy, tworzą zwartą i logiczną całość.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle poczynionych ustaleń faktycznych odwołanie skarżącego R. W. jest zasadne i z tego tytułu zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiotem niniejszego postępowania była kwestia ustalenia prawa ubezpieczonego do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Wyniki przeprowadzonego przez Sąd postępowania dowodowego wykazały, że wnioskodawca legitymuje się wymaganym 15–letnim stażem pracy w szczególnych warunkach, co sprawia, iż stanowisko organu emerytalnego odmawiające wnioskodawcy prawa do wcześniejszej emerytury, nie jest słuszne.

Ogólne zasady nabywania prawa do emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po 1948 r. zostały uregulowane w treści art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 nr 153 poz. 1227 ze zm.), dalej: ustawa, zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, tj. spełniają łącznie następujące warunki:

1)legitymują się okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż: 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet,

2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej: 25 lat dla mężczyzn, 20 dla kobiet,

3 ) nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Podkreślenia wymaga, iż art. 184 ust 2 powyższej ustawy zmieniony został przez art. 1 pkt 20 ustawy z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012 r. nr 637) z dniem 01 stycznia 2013r., co skutkuje tym iż od 01 stycznia 2013 r. celem uzyskania uprawnienia do emerytury w warunkach szczególnych nie ma konieczności spełniania przez ubezpieczonych przesłanki rozwiązania stosunku pracy.

Aktem wykonawczym, do którego odsyła ustawa, jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Stosownie do treści § 4 tego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W wykazie A – prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego – stanowiącym załącznik do rozporządzenia w dziale VIII (W transporcie i łączności):

⚫

pod pozycją 2 wskazano prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej (...)

⚫

pod pozycją 3 wskazano prace kierowców ciągników, kombajnów lub pojazdów gąsienicowych.

Wskazać również należy, iż zgodnie z przepisem § 2 ust. 1 i 2 powołanego wyżej rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Okresy pracy natomiast, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy (§ 2 ust. 2).

Trzeba jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z utartą praktyką i orzecznictwem w postępowaniu przed sądem okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przewidziane rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze mogą być ustalane także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia z zakładu pracy (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1984 r., III UZP 6/84 oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984 r. III UZP 48/84), a więc wszelkimi dopuszczalnymi przez prawo środkami dowodowymi.

Bezspornym jest, iż ubezpieczony w dniu 13 czerwca 2012 r. osiągnął 60 rok życia. Wnioskodawca na dzień złożenia wniosku udokumentował okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze 25 lat, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego i nie pozostaje również w stosunku pracy – co biorąc pod uwagę brzmienie art. 184 ust. 2 ustawy od dnia 01 stycznia 2013 r. pozostaje okolicznością w sprawie bez znaczenia.

Przedmiotem sporu pozostawało ustalenie, czy za pracę w szczególnych warunkach – prace kierowców samochodów ciężarowych powyżej (...) oraz prace kierowców ciągników – uznać można było sporne okresy zatrudnienia ubezpieczonego:

1.  od dnia 01 kwietnia 1971 r. do dnia 31 sierpnia 1974 r. w (...)w O. na stanowisku kierowcy ciągnikowego

2.  od dnia 02 września 1974 r. do dnia 15 lutego 1975 r. w Przedsiębiorstwie (...) w W.w S. na stanowisku kierowcy oraz

3.  od dnia 14 lutego 1985 r. do dnia 31 lipca 1990 r. w (...) Zakładach (...) w G. Surowców nr 2 w N. na stanowisku kierowcy.

W ocenie Sądu Okręgowego, fakt wykonywania przez ubezpieczonego pracy w szczególnych warunkach w 1 i 3 ze spornych okresów znajduje potwierdzenie w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Niewątpliwie faktyczny rodzaj pracy ubezpieczonego został potwierdzony zeznaniami świadków – współpracowników ubezpieczonego z okresu zatrudnienia w (...) Zakładach (...) w G. Surowców nr 2 w N. – którzy zgodnie wskazali, iż ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał w warunkach szczególnych prace kierowcy samochodów ciężarowych powyżej (...). Należy wskazać, iż świadkowie ci stanowili wiarygodne osobowe źródła dowodowe dla Sądu, ponieważ pracowali w zakładzie pracy okresach co do zasady pokrywających się z zatrudnieniem tam ubezpieczonego. Świadek J. B. pracował tam w latach 1983-1990, zaś świadek S. D. w latach 1983-1991. Świadkowie ci w sposób zbieżny i dla Sądu wiarygodny opisywali rodzaj i dokładne zadania, jakie ubezpieczony wykonywał w spornych okresach – nadto w ocenie Sądu mieli oni obiektywną możliwość posiadania wiedzy na temat rodzaju i charakteru pracy ubezpieczonego, mając z nim praktycznie codzienną styczność w ramach przyjmowania surowca i wydawania zamówień z magazynu. W sposób całkowicie analogiczny opisywali oni stanowisko pracy ubezpieczonego jako kierowcę ciężarowego, potrafili także przytoczyć m.in. dokładnie markę i model przydzielonego mu samochodu (S. (...)), wskazać ilość kierowców samochodów ciężarowych w zakładzie pracy.

Przede wszystkim należy wskazać, iż ubezpieczony posiadał bezterminowo uprawnienia – prawo jazdy na pojazdy kategorii B, C i T – które utracił w 2009 r. (informacja z MSW – koperta na k. 43 akt sprawy). Uprawnienia w zakresie kierowania ciągnikiem ubezpieczony uzyskał w 1971 r. po ukończeniu kursu kierowców ciągników i jak wynika z wiarygodnych wyjaśnień przez niego złożonych w toku postępowania a nie zakwestionowanych przez organ rentowy oraz z danych zawartych w świadectwie pracy wystawionym przez pracodawcę ubezpieczonego stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako kierowca ciągnikowy. Następnie w ramach zatrudnienia w (...) Zakładach (...) w G. (...) w N. w okresie od dnia 14 lutego 1985 r. do dnia 31 lipca 1990 r. ubezpieczony jako kierowca samochodu ciężarowego marki (...)o ładowności powyżej (...) zajmował się transportem surowca – papieru – przywożonego koleją do magazynów zakładu pracy, jak również dowoził surowiec do drukarni i magazynów, wykonując prace kierowcy samochodu ciężarowego powyżej (...) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Jak w sposób zbieżny wskazywali świadek B. i skarżący, dokumentacja osobowa pracowników (...) Zakładach (...) w G. (...) w N. ze spornego okresu uległa spaleniu i nie zachowała się. Ma to znaczenie, bowiem tym samym obiektywnie rzecz biorąc ubezpieczony nie miał możliwości zdobycia i przedłożenia dokumentacji pracowniczej za sporny okres. Wyjaśniał to wiarygodnie świadek B. – wskazując, iż on również bezskutecznie poszukiwał w tym zakresie dokumentów potrzebnych do uzyskania świadczenia w postaci emerytury w obniżonym wieku z tytułu pracy w warunkach szczególnych.

W zakresie spornego okresu pracy ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie (...) w W.w S. od dnia 02 września 1974 r. do dnia 15 lutego 1975r. na stanowisku kierowcy – Sąd Okręgowy podzielił zarzuty pozwanego organu w tym sensie, że w ocenie Sądu nie jest możliwe zaliczenie pełnego w/w okresu do stażu pracy w warunkach szczególnych. Powyższe wynika z faktu, iż – jak trafnie wskazał w uzasadnieniu decyzji pozwany – z orzeczenia psychologicznego z dnia 28 listopada 1974 r. (k. 18-19 akt rentowych) w sposób jednoznaczny wynika, iż W. G. nie powinien pełnić funkcji kierowcy kategorii C (tj. samochodów ciężarowych) w związku z ustalonymi odchyleniami od normy funkcji psychicznych. Skoro zatem powyższe przeciwwskazanie zostało ustalone przez lekarza w dniu 28 listopada 1974 r. i ubezpieczony w związku z nim nie mógł wykonywać pracy kierowcy samochodów ciężarowych (czemu w swoich dwukrotnych zeznaniach przed Sądem w żaden sposób nie oponował) – zatem ze spornego zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w W.w S. do stażu pracy w warunkach szczególnych zaliczyć można jedynie okres od dnia 02 września 1974 r. do dnia 27 listopada 1974 r., czyli niespełna 3 miesiące.

Mając zatem powyższe na uwadze Sąd Okręgowy stanął na stanowisku, iż wynik przeprowadzonego postępowania dowodowego daje podstawę do przyjęcia, iż pracę w warunkach szczególnych ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres przeszło 17 lat – zatem w zakresie wystarczającym do przyznania prawa do wnioskowanego świadczenia .

W ocenie Sądu Okręgowego, wobec udowodnienia wykonywania stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych w wymaganym ustawowo rozmiarze , ubezpieczony W. G. spełnił wszystkie przesłanki dla nabycia emerytury w obniżonym wieku, ponieważ osiągnął 60 rok życia, na dzień złożenia wniosku udokumentował okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze 25 lat, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, a także spełnił przesłankę udokumentowania stażu co najmniej 15 lat pracy wykonywanej w szczególnych warunkach.

W tym miejscu zwrócić także należy uwagę na to, iż zgodnie z brzmieniem art. 118 ust. 1a ustawy, w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nie ustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Należy podkreślić, że zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 września 2007 r. OTK-A 2007/8/97 powyższy przepis należy rozumieć w ten sposób, że za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uznaje się dzień wpływu prawomocnego orzeczenia tylko w sytuacji, gdy za nie ustalenie tych okoliczności nie ponosi odpowiedzialności organ rentowy.

Zdaniem Sądu, w niniejszej sprawie okoliczności, na podstawie których Sąd uznał odwołanie ubezpieczonego za zasadne, zostały ostatecznie wyjaśnione w drodze uzupełnienia materiału dowodowego o zeznania świadków i ubezpieczonego wyjaśniające zakres obowiązków i charakter pracy ubezpieczonego, co uzasadnia zastosowanie dyspozycji art. 118 ust. 1a ustawy poprzez wnioskowanie a contrario.

W konkluzji Sąd Okręgowy na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. w związku z cytowanymi wyżej przepisami, w punkcie 1 wyroku zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego z dnia 30 kwietnia 2013 r. i przyznał ubezpieczonemu W. G. prawo do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach od dnia 01 kwietnia 2013 r. (tj. od pierwszego dnia miesiąca złożenia przez niego wniosku o emeryturę – k. 1-3 akt rentowych). Sąd Okręgowy wziął pod uwagę fakt, iż wniosek o emeryturę ubezpieczony złożył w dniu 09 kwietnia 2013 r. oraz dyspozycję art. 129 ust. 1 cyt. ustawy, zgodnie z którym świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstawania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca w którym zgłoszono wniosek.

Działając zaś na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy, Sąd wnioskując a contrario, w punkcie 2 wyroku nie stwierdził odpowiedzialności pozwanego organu rentowego za nie ustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, mając na uwadze fakt, iż dopiero wyniki niniejszego postępowania dowodowego pozwoliły na poczynienie wiążących ustaleń co do charakteru zatrudnienia ubezpieczonego, mającego wpływ na jej prawo do wnioskowanego świadczenia.

SSO Monika Popielińska