Sygn. I C 146/16
30 kwietnia 2018 r.
Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim Wydział I Cywilny w składzie:
Przewodniczący – SSR Izabela Gluza
Protokolant – st. sekretarz sądowy Ewa Cieplak
po rozpoznaniu 17 kwietnia 2018 r. w Nowym Dworze Mazowieckim
na rozprawie
sprawy z powództwa T. Z., Z. Z.
przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej nr (...) przy ul. (...) w N.
o zobowiązanie
I. nakazuje pozwanej Wspólnocie Mieszkaniowej nr (...) przy ul. (...) w N., aby udostępniła powodom T. Z. i Z. Z. wgląd do dokumentacji i ksiąg związanych z zarządem nieruchomością wspólną, w tym do umów zawieranych przez pozwaną Wspólnotę Mieszkaniową z podmiotami trzecimi, a dotyczącymi remontów nieruchomości wspólnej i związanych z tym faktur, podjętych uchwał, zbiorczej ewidencji przychodów i kosztów pozwanej Wspólnoty Mieszkaniowej z uwzględnieniem zasad dotyczących udostępniania danych osobowych poszczególnych właścicieli oraz aby pozwana Wspólnota Mieszkaniowa umożliwiła powodom sporządzania fotokopii lub kserokopii dokumentów związanych z zarządem nieruchomością wspólną;
II. oddala powództwo w zakresie nakazania Wspólnocie Mieszkaniowej nr (...) przy ul. (...) w N. doręczenia powodom T. Z. i Z. Z. spisu wszystkich właścicieli lokali oraz ich adresów;
III. koszty postępowania wzajemnie znosi między stronami.
W dniu 11 lutego 2015 r. Z. Z. i T. Z. wnieśli pozew przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej nr (...) przy ul. (...) w N. o umożliwienie im do wglądu we wszystkie dokumenty tejże wspólnoty, które umożliwią kontrolę zarządu zgodnie z art. 29 ust. 3 ustawy o własności lokali. Ponadto wnieśli o udostępnienie im spisu lokatorów i ich adresów w związku ze sprawą o ustanowienie zarządcy przymusowego, którą założyli oraz kopii uchwał w związku z wytoczeniem powództwa o uchylenie uchwały.
Pozwana Wspólnota Mieszkaniowa wniosła o oddalenie powództwa podnosząc, że zarząd wspólnoty odmówił wydania kopii uchwał, listy obecności na zebraniu oraz listy właścicieliz ich adresami powołując się na ochroną danych osobowych. Ponadto podnieśli, że powodowie zawsze mają wgląd do dokumentów i z takiej możliwości korzystali robiąc fotokopie, otrzymywali też dokumenty księgowe i dotyczące funkcjonowania Wspólnoty Mieszkaniowej do wglądu i robili notatki. (odpowiedź na pozew k. 29)
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
Z. Z. i T. Z. są współwłaścicielami lokalu nr (...) przy ul. (...) w N.. Są członkami wspólnoty mieszkaniowej położonej przy ul. (...). Z uwagi na niejasności w naliczaniu czynszu za ich lokal udali się do biura administratora w celu wyjaśnienia wątpliwości. Ponieważ nie udzielono im wyczerpującej informacji postanowili zainteresować się działaniami zarządu wspólnoty mieszkaniowej tj. zaczęli brać udział w zebraniach wspólnoty.
W szczególności interesował ich remont klatek schodowych gdyż administrator wspólnoty I. O. nie udostępniła im do wglądu umowy dotyczącej remontu klatek schodowych, harmonogramu pracy ani faktury dotyczącej remontu. Z. Z. i T. Z. postanowili zaskarżyć uchwałę dotyczącą wyrażenia zgody na remont klatek schodowych.
Ponieważ do pozwu przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej powodowie musieli dołączyć odpis uchwały, do czego zostali zobowiązaniu zarządzeniem Sądu Okręgowego pod rygorem zwrotu pozwu, poprosili o wydanie kopii uchwały administratora wspólnoty. Równocześnie z tym pozwem złożyli wniosek o ustanowienie zarządcy przymusowego, w której to sprawie uczestnikami są wszyscy właściciele lokali. W tej sprawie sąd rejonowy 25 maja 2015 r. zobowiązał ich do wskazania danych osobowych oraz adresów właścicieli wszystkich lokali w terminie 7 dni pod rygorem zwrotu wniosku. T. Z. złożyła 3 czerwca 2015 r. pisemnie prośbę do I. Z. o wydanie kopii uchwały nr (...) i (...) oraz spisu członków wspólnoty oraz ich adresów, aby wykonać zarządzenie sądu. I. O. odmówiła informując, że nie jest w stanie powiedzieć w jakim terminie będzie mogła wydać żądane dokumenty i że są one tylko do wiadomości zarządu. W piśmie z 10 czerwca 2015 r. wskazała, że ze względu na ochronę danych osobowych nie może podać spisu lokatorów, a co do kopii uchwał to udostępni je sądowi rejonowemu jeżeli się sąd zwróci o to do wspólnoty. W toku postępowania o uchylenie uchwały pozew został zwrócony wobec nieuzupełnienia braków formalnych i nie dołączenia uchwały. Na skutek zażalenia zarządzenie o zwrocie uchylono, a powodowie dołączyli do pozwu fotokopie zaskarżanych uchwał. Tym razem zarządca wspólnoty pozwolił im na zrobienie zdjęć tych uchwał. W rezultacie w chwili obecnej sprawa przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej o uchylenie uchwał toczy się przed Sądem Okręgowym Warszawa – Praga pod sygnaturą (...).
Dowód: wezwanie z sądu rejonowego k. 79, wezwanie z sądu okręgowego k. 82, zwrot pozwu k. 81, pismo powódki k. 15, pismo zarządcy I. O. k. 16, pismo T. Z. k. 17, zaświadczenie k. 88, zeznania świadka I. O. w zakresie uznanym za wiarygodne k. 65-66, zeznania powodów k. 101-102)
Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie wskazanych wyżej dokumentów, których prawdziwość nie była kwestionowana przez strony oraz z zeznań powodów i częściowo zeznań świadka. W ocenie sądu zeznania powodów choć nie do końca jasne, z uwagi na prawniczą nomenklaturę sprawy były wiarygodne, a nadto znajdują potwierdzenie w korespondencji złożonej do akt oraz dokumentów sądowych. Świadek I. O. zeznała, że wspólnota nie wydaje kopii żadnych dokumentów, jedynie udostępnia dokumenty do wglądu. Potwierdziła, że nie mogła udostępnić adresów właścicieli lokali na żądanie powodów, ale zrobiłaby to gdyby o to prosił sąd, a także to, że umożliwiła powodom zrobienie zdjęć uchwał. Niewiarygodne jest jednak twierdzenie, że powodowie mieli wgląd do wszelkich dokumentów wspólnoty, gdyż fakt przeciwny wynika z zeznań powodów i pośrednio z korespondencji powodów z administratorom wspólnoty, z której pośrednio wynika, że wspólnota nie chciała udostępnić kopii uchwał powodom.
Sąd zważył co następuje:
Powództwo w części zasługiwało na uwzględnienie.
Podstawę prawną powództwa stanowi przepis art. 29 ust. 3 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali zgodnie, z którym każdemu właścicielowi lokalu służy prawo kontroli działalności zarządu. Na zarządzie spoczywa obowiązek udzielania właścicielom informacji związanych z zarządem nieruchomością wspólną, właściciel ma prawo do osobistego wglądu przeglądania wszelkich ksiąg i dokumentacji. Jeśli jest to niezbędne do współdziałania w zarządzie nieruchomością wspólną oraz do sprawowania kontroli działalności zarządu wspólnoty, każdy jej członek ma prawo do pozyskiwania informacji o sposobie ponoszenia wydatków i ciężarów na utrzymanie wspólnej nieruchomości, natomiast zarząd lub zarządca na żądanie każdego członka wspólnoty ma obowiązek udostępnić dokumentację zawierającą dane o kosztach zarządu nieruchomością wspólnotą. Efektywna kontrola możliwa jest jedynie wtedy, gdy członek wspólnoty otrzyma konkretne informacje o stanie majątku (aktywów i pasywów) wspólnoty, który de facto jest majątkiem wszystkich jej członków. Zauważyć należy, że ustawa o własności lokali nie reguluje w jaki sposób zarząd ma realizować obowiązek udzielania właścicielom informacji. Przyjmuje się jednak, że członek wspólnoty ma prawo uzyskać kserokopię dokumentacji związanej ze sprawowaniem zarządu nieruchomością wspólną, z zachowaniem racjonalności i w sposób nieutrudniający wykonywania prac zarządowi. Zasadnym byłoby nawet ustalenie w drodze uchwały sposobu udostępniania dokumentów związanych z funkcjonowaniem Wspólnoty, przy całościowym rozważeniu możliwości techniczno-administracyjnych Wspólnoty w tym zakresie, koniecznością wykonywania swoich obowiązków przez zarząd i poszanowaniem uprawnień właścicieli wynikających z art. 29 ust. 3 ustawy o własności lokalu. Takie unormowania mogłyby doprowadzić do uniknięcia dalszych ewentualnych sporów między powodami, a zarządem. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 24 maja 2016 r. sygn. I ACa 99/16, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 26 czerwca 2008 r., I ACa 1382/07).
W sprawie niniejszej powodowie zostali pozbawieni prawa możliwości uzyskania zarówno wglądu do dokumentacji związanej z remontem klatek schodowych, a nadto utrudniano im uzyskania kopii uchwał dotyczących tych remontów. W ocenie sądu wynika to jasno nie tylko z zeznań powodów, ale z pisma administratora wspólnoty, który przyznał, że kopie uchwał wyda jedynie na żądanie sądu. Z ustalonego stanu faktycznego nie wynika, aby powodowie zgłaszali nadmierne prośby o udostępnienie im kopii dokumentów. Ich żądaniem objęte było jedynie kilka z nich. Dopiero w toku postępowania sądowego zarząd umożliwił powodom sporządzenie fotokopii zaskarżonych uchwał. Dlatego powództwo w tym zakresie należało uwzględnić albowiem powodom przysługuje wgląd do wszystkich dokumentów związanych z działalnością wspólnoty i zarządu, a także jeżeli jest to uzasadnione interesem prawnym mają prawo uzyskać kopie takich dokumentów. Wspólnota przy tym nie musi ponosić kosztów wydania tychże kopii jednakże powinna współdziałać z każdym z członków wspólnoty w taki sposób, aby mogli te kopie uzyskać.
Odnosząc się do dalej idącego żądania o udostępnienie danych osobowych wszystkich członków wspólnoty oraz ich adresów, powództwo w tym zakresie należało oddalić. Zgodzić należy się przy tym z poglądem wyrażonym przez Sąd Okręgowy w Szczecinie (wyrok z 5 listopada 2015 r., II Ca 516/15), w którym wyrażono, że wspólnota ma obowiązek ochrony danych osobowych właścicieli lokali, nie jest więc dopuszczalne udostępnienie właścicielom określonej nieruchomości danych, których przetwarzanie nie jest niezbędne do współdziałania w zarządzie nieruchomością wspólną oraz do sprawowania kontroli działalności jej zarządcy . Wprawdzie nie jest potrzebna zgoda członków wspólnoty mieszkaniowej na przetwarzanie ich danych osobowych w celach związanych z zarządem nieruchomością wspólną, to jednak z okoliczności sprawy musi wynikać, że dane te są potrzebne członkowi wspólnoty do realizowania prawa kontroli zarządu. (por Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 lipca 2008 r. II SA/Wa 2007/07) W ramach prawa kontroli zarządu przewidzianego w art. 29 ust. 3 ustawy o własności lokali członkowi wspólnoty nie przysługuje uprawnienie do żądania udostepnienia mu danych adresowych w określonym przez niego celu, który nie jest jeszcze skonkretyzowany. To, że wspólnota takimi adresami dysponuje nie oznacza, że ma ona obowiązek udostępniać te dane na każde żądanie powoda. Samo bowiem oświadczenie powoda o tym, że zamierza wytoczyć powództwo przeciwko tym osobom nie stanowi jeszcze wykonania jego interesu w uzyskaniu danych, które są danymi chronionymi.
Analogicznie do sprawy niniejszej, powodowie wprawdzie złożyli wniosek o ustanowienie zarządcy przymusowego, do której to sprawy potrzebne były im dane osobowe właścicieli lokali, to jednak na dzień zamknięcia rozprawy nie potwierdzili stanowiska, jakoby ponownie zamierzali wytoczyć taki wniosek. Z tego względu nie można stwierdzić, że powodowie wykazali interes prawny do żądania imiennych danych adresowych właścicieli wszystkich lokali, gdyż na chwilę orzekania nie toczy się, ani nie została wniesiona, żadna sprawa z zakresu kontroli zarządu, do której powodom byłby potrzebne dane osobowe i adresowe wszystkich właścicieli lokali. Postępowanie zawisłe przed Sądem Okręgowym Warszawa – Praga w Warszawie dotyczy bowiem uchylenia uchwały i toczy się przeciwko samej Wspólnocie Mieszkaniowej zatem do tej sprawy adresy właścicieli lokali i ich dane osobowe są powodom zbędne.
Dlatego orzeczono jak w sentencji wyroku. O kosztach na podstawie art. 100 k.p.c., który stanowi, że w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone.