Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2018 roku

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Tomasz Korzeń

Protokolant st. sekr. sądowy Anna Kopala

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 czerwca 2018 roku

sprawy z odwołań T. B.

od decyzji z dnia 11 stycznia 2018 roku

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w G.

o ponowne ustalenie kapitału początkowego i wysokość emerytury

I.  zmienia zaskarżone decyzje z dnia 11 stycznia 2018 r.:

1.  (...) (...) i ponownie ustala wysokość kapitału początkowego T. B., ustalając go na 97862,16 zł;

2.  (...) o tyle, że wysokość emerytury T. B. od grudnia 2017 r. ustala z uwzględnieniem kapitału początkowego ustalonego w pkt. 1 wyroku.

II.  oddala odwołania w pozostałym zakresie.

SSO Tomasz Korzeń

VI U 96/18 UZASADNIENIE

Decyzją z 11.01.2018 roku, znak: (...) (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ponownego ustalenia kapitału początkowego T. B..

Decyzją z 11.01.2018 roku, znak:(...) pozwany odmówił skarżącej prawa do przeliczenia emerytury.

T. B. odwołała się od obu tych decyzji. Wniosła o zmianę decyzji i ponowne ustalenie kapitału początkowego przy uwzględnieniu nowego zaświadczenia z 24.11.2017 roku o miesięcznym minimalnym wynagrodzeniu prowizyjnym z okresu zatrudnienia jako sprzedawca z tytułu umowy agencyjnej w (...) Spółce Akcyjnej w W. od 19.06.1984 roku do 31.12.1984 roku w pełnym wymiarze godzin pracy. Minimalne wynagrodzenie prowizyjne wyniosło nie mniej niż 16 838,00 zł. Tymczasem okres ten istotnie został uwzględniony do kapitału początkowego lecz ustalony został jako lata zerowe.

W odpowiedzi na odwołania Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniósł o oddalenie odwołań. Podał, że w spornym okresie skarżąca nie była zatrudniona na podstawie umowy o pracę lecz umowy agencyjnej, a zatem nie spełnia przesłanek z art. 15 ust. 2a ustawy emerytalnej. W związku z tym, że wartość kapitału początkowego nie ulegał zmianie organ rentowy odmówił ponownego ustalenia wysokości emerytury.

Sąd połączył do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy z odwołań ubezpieczonego od obu spornych decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

T. B. urodziła się (...).

Decyzją z 9.06.2017 roku miała ustalony kapitał początkowy, do którego przyjęto wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru składek z 10 kolejnych lat kalendarzowych (1975-1984). Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 90,16 %. Uwzględnione okresy ubezpieczenia: 15 lat, 6 miesięcy i 12 dni okresów składkowych oraz 8 miesięcy i 7 dni okresów nieskładkowych, a także 11 miesięcy i 26 dni okresów sprawowania opieki nad dzieckiem. Kapitał początkowy został ustalony na 96 558,00 zł.

W dniu 11.12.2017 roku ubezpieczona wystąpiła z wnioskiem o ponowne ustalenie wysokości świadczenia z uwzględnieniem przeliczenia kapitału początkowego. Do wniosku dołączyła zaświadczenie z 24.11.2017 roku wydane przez (...) Spółkę Akcyjną, w której była zatrudniona w charakterze sprzedawcy na podstawie umowy agencyjnej od 19.06.1984 roku do 31.12.1984 roku.

Decyzją z 11.01.2018 roku znak: (...) (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ponownego ustalenia kapitału początkowego skarżącej podnosząc, że nie przedłożyła ona żadnych nowych dowodów mających wpływ na wartość kapitału początkowego. Zaś okres zatrudnienia w (...) Spółce Akcyjnej od 19.06.1984 roku do 31.12.1984 roku został już uwzględniony do kapitału początkowego decyzją z 17.03.2005 roku w oparciu o świadectwo pracy z 16.04.1993 roku i na podstawie umowy agencyjnej z 19.06.1984 roku. Decyzją z 9.06.2017 roku ZUS uwzględnił skarżącej wszystkie dotychczasowe zmiany w przepisach prawnych.

Decyzją z 11.01.2018 roku, znak: (...) pozwany odmówił skarżącej prawa do przeliczenia emerytury wskazując, iż wartość kapitału początkowego skarżącej nie uległ zmianie.

(bezsporne)

W spornym okresie ubezpieczona pobierała wynagrodzenie ryczałtowe określone w umowach agencyjnych. Objęta była wówczas ubezpieczeniem społecznym. Za okres od 1.08.1984 roku do 31.12.1984 roku otrzymała wynagrodzenie miesięczne zryczałtowane w kwocie 27 600,00 zł. Kapitał początkowy ubezpieczonej na dzień 1.01.1999 roku wynosi 97 862,16 zł. Wskaźnik wysokości kapitału początkowego wynosi 92,50 %. Wysokość emerytury od 1.04.2013 roku wynosi 1 630,51 zł, zaś od 1.03.2018 roku – 1 888,08 zł.

Wysokość podstaw wymiaru składek od wynagrodzeń ubezpieczonej oraz stosunek do przeciętego wynagrodzenia przestawia poniższa tabela.

Rok	Dochód ubezpieczonego stanowiący podstawę wymiaru składek za rok kalendarzowy	Kwota rocznego przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy	Stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia proporcjonalnie do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu w roku kalendarzowym (w %)
1975	17 900,00 zł	46 956,00 zł	152,48 %
1976	81 395,00 zł	51 372,00 zł	158,44 %
1977	62 786,00 zł	55 152,00 zł	113,84 %
1978	68 807,00 zł	58 644,00 zł	117,33 %
1979	88 702,00 zł	63 924,00 zł	138,76 %
1980	10 260,00 zł	72 480,00 zł	56,62 %
1981	68 948,00 zł	92 268,00 zł	74,73 %
1982	10 400,00 zł	139 572,00 zł	89,42 %
1983	0 zł	173 700,00 zł	0 %
1984	27 600,00 zł	202 056,00 zł	23,42 %
RAZEM			92,50 %

dowód: dokumenty w aktach organu rentowego, tom I: świadectwo pracy z 16.04.1993 roku k. 8, umowa k. 9-10; tom II: zaświadczenie z 24.11.2017 roku k. 79; dokumenty w aktach osobowych ubezpieczonej z okresu jej zatrudnienia w (...) Spółce Akcyjnej k. 32, zeznania ubezpieczonej k. 36-36v, wyliczenia k. 40-45, 49-50

Sąd zważył, co następuje:

Ustawa z 17.12.1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2017.1383; dalej jako ustawa emerytalna) stanowi w art. Art. 175 ust. 4, iż ponowne ustalenie wysokości kapitału początkowego następuje w okolicznościach określonych w art. 114. Przepis ten w ust. 1 pkt. 1 przewiduje, że w sprawie zakończonej prawomocną decyzją organ rentowy, na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, uchyla lub zmienia decyzję i ponownie ustala prawo do świadczeń lub ich wysokość, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono nowe okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość.

Bezspornym było w sprawie, że ubezpieczona wystąpiła z ponownym wnioskiem o ustalenie wysokości emerytury, dołączając nowy dowód w postaci zaświadczenia z 24.11.2017 roku. Skarżąca domagała się ponownego ustalenia wysokości świadczenia przy uwzględnieniu minimalnego wynagrodzenia, jakie otrzymywała w okresie zatrudnienia jako sprzedawca na podstawie umowy agencyjnej w (...) Spółce Akcyjnej w W. od 19.06.1984 roku do 31.12.1984 roku w pełnym wymiarze godzin pracy. ZUS tymczasem uwzględnił ubezpieczonej rok 1984 do wysokości kapitału początkowego lecz ustalił go jako lata zerowe bowiem wówczas ubezpieczona nie była zatrudniona na podstawie umowy o pracę lecz umowy agencyjnej, a zatem nie spełnia przesłanek z art. 15 ust. 2a ustawy emerytalnej.

Ustawa stanowi w:

Art. 173:

1. Dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.

2. Kapitał początkowy stanowi równowartość kwoty obliczonej według zasad określonych w art. 174 pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone zgodnie z art. 26 ust. 3 dla osób w wieku 62 lat.

3. Wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy.

4. Pierwszej waloryzacji kapitału początkowego dokonuje się od dnia 1 czerwca 2000 r. przez pomnożenie tego kapitału wskaźnikiem wzrostu przeciętnego wynagrodzenia z 1999 r., pomniejszonego o naliczone i potrącone od ubezpieczonego składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe, w stosunku do przeciętnego wynagrodzenia za 1998 r.

5. Drugiej waloryzacji przeprowadzanej od dnia 1 czerwca 2001 r. dokonuje się na zasadach określonych w art. 25 ust. 3-5, 9 i 10 oraz w art. 25a.

5a. Trzeciej waloryzacji przeprowadzanej od dnia 1 czerwca 2002 r. oraz kolejnych dokonuje się na zasadach określonych w art. 25 ust. 3-8 i 10 oraz w art. 25a.

6. Kapitał początkowy ewidencjonowany jest na koncie ubezpieczonego.

6a. W wyniku przeprowadzonej waloryzacji kapitał początkowy nie może ulec obniżeniu.

Art. 174:

1. Kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.

2. Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

3. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r.

3a. Przepis art. 17 ust. 1 stosuje się odpowiednio, jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru kapitału początkowego w myśl art. 15 ust. 1 dla ubezpieczonego urodzonego przed dniem 31 grudnia 1968 r. z powodu nauki w szkole wyższej, o której mowa w art. 7 pkt 9.

3b. Jeżeli okres wskazany do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego obejmuje rok kalendarzowy, w którym ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu społecznym na podstawie przepisów prawa polskiego jedynie przez część miesięcy tego roku, do obliczenia stosunku sumy kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w art. 15 ust. 3, w okresie tego roku do przeciętnego wynagrodzenia, przyjmuje się sumę kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za ten rok kalendarzowy odpowiednią do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu.

4. Do obliczenia kapitału początkowego dla osoby mającej ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy przyjmuje się, na jej wniosek, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru renty przyjęty w decyzji ustalającej prawo do renty po raz pierwszy lub ponownie ustalającej jej wysokość. W przypadku gdy renta została przyznana przed dniem 15 listopada 1991 roku, do ustalenia kapitału początkowego przyjmuje się wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ustalony w wyniku rewaloryzacji, chyba że po tej dacie ponownie była ustalana jego wysokość.

5. Jeżeli z powodu niemożności ustalenia podstawy wymiaru renty jej wysokość została ustalona w kwocie najniższej renty, do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjmuje się najniższe wynagrodzenie pracowników obowiązujące w okresie przyjętym do obliczenia podstawy wymiaru renty.

6. Przepisy ust. 5 stosuje się odpowiednio do ustalenia kapitału początkowego osób uznanych za repatriantów.

7. Do obliczenia kapitału początkowego przyjmuje się kwotę bazową wynoszącą 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w II kwartale kalendarzowym 1998 r.

8. Przy obliczaniu kapitału początkowego część kwoty bazowej wynoszącej 24% tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składkowego i nieskładkowego osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 r. Współczynnik ten oblicza się według następującego wzoru:

gdzie:

„p” - oznacza współczynnik;

wiek ubezpieczonego - oznacza wiek w dniu 31 grudnia 1998 r.;

wiek emerytalny - oznacza 60 - dla kobiet i 65 - dla mężczyzn;

staż ubezpieczeniowy - oznacza udowodniony okres składkowy i nieskładkowy,

wymagany staż - oznacza 20 - dla kobiet i 25 - dla mężczyzn;

z zastrzeżeniem ust. 12.

9. Staż ubezpieczonego, o którym mowa w ust. 8, określa się w pełnych latach, z tym że jeżeli ubezpieczony ma więcej niż 6 miesięcy tego stażu ponad pełne lata, staż ten zaokrągla się w górę.

9a. Staż ubezpieczeniowy i wymagany staż, o których mowa w ust. 8, określa się w dniach, jeżeli jest to dla ubezpieczonego korzystniejsze.

10. Wiek ubezpieczonego, o którym mowa w ust. 8, określa się w pełnych latach, z tym że jeżeli w dniu 31 grudnia 1998 r. ubezpieczony ma więcej niż 6 miesięcy ponad wiek ustalony, to przyjmuje się pełne lata po zaokrągleniu w górę.

11. W przypadku gdy w momencie objęcia ubezpieczeniem po raz pierwszy, ubezpieczony nie ukończył 18 roku życia, we wzorze, o którym mowa w ust. 8, liczbę 18 zastępuje się faktycznym wiekiem, w którym powstał obowiązek ubezpieczenia.

12. Współczynnik, o którym mowa w ust. 8:

1) zaokrągla się do setnych części procenta;

2) nie może być wyższy od 100%.

13. Wartość współczynnika, obliczonego na podstawie ust. 8, w zależności od płci, wieku ubezpieczonego oraz stażu ubezpieczeniowego w dniu 31 grudnia 1998 r., przedstawiona jest w tabeli, stanowiącej załącznik do ustawy. Do obliczenia kapitału konieczne jest ustalenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego. Wskaźnik ten obliczany jest zgodnie z art. 15 ustawy. Przyjmuje się podstawy wymiaru składek z 10 kolejnych dowolnych lat sprzed 1999 r. lub 20 najkorzystniejszych lat z całego okresu ubezpieczenia sprzed 1999 r.; oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu; oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów.

Zasady obliczania emerytur kapitałowych regulują przepisy art. 24-26 ustawy emerytalnej. Zarówno do obliczenia kapitału, jak i emerytur przyznanych ubezpieczonemu, konieczne jest ustalenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego i wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury - art. 53. Wskaźnik ten obliczany jest zgodnie z art. 15 ustawy. Przyjmuje się podstawy wymiaru składek z 10 kolejnych lat z ostatniego dwudziestolecia (w przypadku kapitału 10 kolejnych dowolnych lat sprzed 1999 r.) lub 20 najkorzystniejszych lat z całego okresu ubezpieczenia (w przypadku kapitału sprzed 1999 r.), dolicza się kwoty wskazane ust. 3 i 3a i dokonuje obliczeń - sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych; oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu; oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury, przy czym dla kapitału początkowego, jeżeli okres wskazany do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego obejmuje rok kalendarzowy, w którym ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu społecznym na podstawie przepisów prawa polskiego jedynie przez część miesięcy tego roku, do obliczenia stosunku sumy kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w art. 15 ust. 3, w okresie tego roku do przeciętnego wynagrodzenia, przyjmuje się sumę kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za ten rok kalendarzowy odpowiednią do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu.

Przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 11.10.2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe (Dz.U. z 2011 roku Nr 237, poz. 1412) w § 21 ust. 1 stanowią, że środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

W spornym okresie w stosunku do ajentów wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej, a taką jednostką była wówczas (...) Spółdzielnia (...) w G., obowiązywały przepisy ustawy z 19.12.1975 roku o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarski uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz.U. 1975.45.232). Zgodnie z regulacjami tej ustawy, ubezpieczenie osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej miało charakter obowiązkowy i obejmowało osoby wykonujące stale i odpłatnie pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, zawartej z jednostkami gospodarki uspołecznionej. Umową agencyjną lub umową zlecenia w rozumieniu cytowanej ustawy była przy tym umowa, na podstawie której osoba ją zawierająca zobowiązywała się do wykonywania określonych czynności w imieniu jednostki gospodarki uspołecznionej lub na rzecz tej jednostki, zaś pracę uważało się za wykonywaną stale, jeżeli umowa trwała nieprzerwanie co najmniej sześć miesięcy. Zgodnie z art. 4 i ust 1 art. 5 ustawy, obowiązek ubezpieczenia powstawał z dniem oznaczonym w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania, a ustawał z dniem rozwiązania lub wygaśnięcia umowy. Zgodnie zaś z art. 26 ust. 1 ustawy, składki na ubezpieczenie społeczne opłacane miały być za każdy miesiąc, w którym istniało ubezpieczenie, w odpowiednich częściach przez jednostkę gospodarki uspołecznionej, która zawarła umowę i ubezpieczonego. Ilekroć przepisy ustawy uzależniają prawo do świadczeń od osiągnięcia dochodu z wykonywania umowy lub ze współpracy w wysokości co najmniej najniższego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej - warunek ten uważa się za spełniony również wówczas, gdy czas pracy określony w umowie lub piśmie jednostki gospodarki uspołecznionej udzielającej zgody na współpracę odpowiada co najmniej pełnemu wymiarowi czasu pracy obowiązującego pracowników jednostki gospodarki uspołecznionej, która zawarła umowę lub udzieliła zgody na współpracę. 2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, jeżeli przepisy ustawy uzależniają prawo do świadczeń od osiągnięcia dochodu z wykonywania umowy lub ze współpracy z wysokości co najmniej połowy najniższego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej (art. 36 tej ustawy). Zgodnie z art. 28 ust. 1 tej ustawy, jeżeli po upływie roku kalendarzowego okaże się, że w ciągu roku przeciętny miesięczny dochód z wykonywania umowy nie osiągnął połowy najniższego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej, składki opłacane za ten rok podlegają zwrotowi, a tego roku nie wlicza się do okresu ubezpieczenia wymaganego do uzyskania świadczeń na podstawie ustawy. Stosownie do § 10 rozporządzenia Ministra Pracy, Płacy i Spraw Socjalnych z 14.02.1976 roku sprawie trybu postępowania w zakresie ubezpieczenia społecznego osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz.U. Nr 6, poz. 33), upływie roku kalendarzowego jednostka gospodarki uspołecznionej sprawdza, czy łączna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie była niższa od sześciokrotnej kwoty najniższego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce uspołecznionej, jednostka gospodarki uspołecznionej zwraca ubezpieczonemu opłaconą przez niego część składki na ubezpieczenie, pomniejszoną o wypłacone w tym okresie zasiłki chorobowe, macierzyńskie, porodowe i rodzinne. Stosownie do treści § 24 Rozporządzenia Rady Ministrów z 29.01.1990 roku w sprawie w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego (t. jedn. Dz. U. z 1993 r. Nr 68 poz. 330), w okresie kontynuowania ubezpieczenia składkę na ubezpieczenie społeczne opłaca w całości ubezpieczony w wysokości i od podstawy wymiaru składki za okres ostatniego miesiąca kalendarzowego, w którym istniał obowiązek ubezpieczenia, nie niższej jednak od kwoty odpowiadającej 60% przeciętnego wynagrodzenia.

Ubezpieczona przedłożyła zaświadczenie z 24.11.2017 roku, z którego wynikało, że w spornym okresie pracowała na podstawie umowy agencyjnej w pełnym wymiarze godzin pracy i nie przebywała wówczas na urlopach wychowawczych ani urlopach bezpłatnych. Z tytułu zawartych umów agencyjnych z (...) Spółką Akcyjną podlegała obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Składki na ubezpieczenie społeczne były odprowadzane za każdy miesiąc pracy zbiorowo do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Skarżąca była wówczas członkiem Funduszu Socjalnego Sprzedawców (...). W toku niniejszego procesu do sprawy została przedłożona dokumentacja z okresu zatrudnienia ubezpieczonej, na podstawie której organ rentowy dokonał wyliczenia wysokości świadczenia skarżącej przy przyjęciu za okres od 1.08.1984 roku do 31.12.1984 roku wynagrodzenia miesięcznego zryczałtowanego (prowizyjnego) w kwocie 27 600,00 zł. Jednocześnie nie przyjęto wynagrodzenia zryczałtowanego za okres od 19.06.1984 roku do 31.07.1984 roku, z uwagi na brak zapisów na tę okoliczność w przedłożonych dokumentach osobowych.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie uregulowań dotyczących ubezpieczenia osób wykonujących prace na podstawie umów agencyjnych, przy przyjęciu jako wynagrodzenia kwot wynagrodzenia ryczałtowego określonego w umowach agencyjnych zawartych przez ubezpieczoną, w oparciu o materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, sąd ustalił, że wysokość kapitału początkowego ubezpieczonej na dzień 1.01.1999 roku wynosi 97 862,16 zł.

W postępowaniu cywilnym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych w sprawie o wysokości świadczenia możliwe jest dopuszczenie i przeprowadzenie wszelkich dowodów, w tym także dowodu z przesłuchania samego wnioskodawcy. Nie obowiązuje tu bowiem zasada prawdy formalnej, ponieważ całe postępowanie cywilne jest oparte na zasadzie prawdy materialnej (art. 3 K.p.c.). Regułą postępowania cywilnego jest okoliczność, iż ciężar udowodnienia faktu (w tym przypadku wady decyzji ZUS) - zgodnie z art. 6 K.c. - spoczywał na wnioskodawcy - jako osobie wywodzącej z tego faktu skutki prawne.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwolił na doliczenie wynagrodzenia miesięcznego zryczałtowanego (prowizyjnego) za okres pracy w (...) Spółce Akcyjnej od 1.08.1984 roku do 31.12.1984 roku. Sąd dał wiarę dokumentom złożonym do akt sprawy a także dokumentom zgromadzonym w aktach organu rentowego albowiem wzajemnie się one uzupełniały tworząc logiczną całość. Wyliczenia w nich zawarte pozwalały na ustalenie w sposób pewny i nie budzący wątpliwości wynagrodzenia faktycznie uzyskiwanego przez skarżącą w okresie od 1.08.1984 roku do 31.12.1984 roku. Nadto, dokumenty w aktach osobowych pochodziły z okresu zatrudnienia ubezpieczonej, nie noszą śladów przerobień, skreśleń. Pozwany natomiast nie przedłożył żadnych dowodów, które podważałyby wiarygodność tych dokumentów. Nadto, sąd dał wiarę zeznaniom ubezpieczonej albowiem znajdowały one potwierdzenie w dokumentach zgromadzonych w sprawie i tworzyły z nimi logiczną całość. Ubezpieczona potwierdziła system wynagradzania obowiązujący w spornym okresie. Pozwany zaś nie przedłożył żadnych dowodów przeciwnych, które podważałyby wiarygodność zeznań ubezpieczonej.

Ubezpieczona nie kwestionowała wyliczeń pozwanego co do wysokości podstaw wymiaru składek za sporne lata. Sąd podziela w całości te wyliczenia dokonane przez organ rentowy, nie znajdując żadnych podstaw do ich kwestionowania, uznając je za podstawę ustaleń faktycznych w sprawie.

Przy ustalaniu wysokości kapitału początkowego najkorzystniejszy dla ubezpieczonej jest wariant z 10 kolejnych lat kalendarzowych od 1.01.1975 roku do 31.12.1984 roku, gdzie wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 92,50 %, a wysokość kapitału początkowego na dzień 1.01.1999 roku wynosi 97 862,16 zł.

Wobec powyższego i przy przyjęciu za prawidłowe wyliczeń pozwanego, należało na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 K.p.c. zmienić sporne decyzji w ten sposób, że ponownie ustalić wysokość kapitału początkowego ubezpieczonej na 97 862,16 zł (punkt I 1 wyroku) oraz w konsekwencji wysokość emerytury skarżącej od 1.12.2017 roku ustalić z uwzględnieniem kapitału początkowego ustalonego w pkt I 1 wyroku.

W pozostałym zakresie, tj. co do okresu od 19.06.1984 roku do 31.07.1984 roku, z uwagi na brak zapisów na tę okoliczność w przedłożonych dokumentach osobowych, sąd oddalił odwołanie na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 K.p.c.

SSO Tomasz Korzeń