Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 101/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia

11 września 2014r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący

SSO Piotr Starosta

Sędziowie

SO Wojciech Borodziuk

SO Tomasz Adamski (spr.)

Protokolant

sekr. sądowy Tomasz Rapacewicz

po rozpoznaniu w dniu 11 września 2014r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa R. S.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Świeciu

z dnia 19 listopada 2013r. sygn. akt. I C 147/13

I/ oddala apelację,

II/ zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1200 zł (jeden tysiąc

dwieście) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Na oryginale właściwe podpisy.

sygn. akt: II Ca 101/14

UZASADNIENIE

Powód R. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) SA. W W. na swoją rzecz kwoty 49.737,37 zł tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania za szkodę doznaną w wyniku wypadku komunikacyjnego z dnia 11 sierpnia 2008 r. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 23 czerwca 2010 r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu powód podał, że na skutek powyższego wypadku doznał skręcenia kręgu C z zespołem korzeniowym prawostronnym kręgu C. W dniach od 11 do 13 sierpnia 2008 r. był hospitalizowany, po czym został przetransportowany do H., gdzie mieszkał i prowadził działalność gospodarczą. Po powrocie do Niemiec kontynuował leczenie, podczas którego stwierdzono u niego bóle głowy i karku oraz ograniczoną ruchomość kręgosłupa szyjnego. Wskazał, że do 10 października był na zwolnieniu jeżdżąc na wizyty lekarskie taksówkami. Prowadzenie swojej działalności gospodarczej zlecił zewnętrznej firmie, której za tę usługę uiścił 8.320,48 euro. Powód domagał się zwrotu powyższej kwoty (34.259,99 zł) oraz kwot: 207 zł - koszt usunięcia pojazdu z miejsca zdarzenia, 6,006 zł - koszt transportu samochodu do H., 5.058,93 zł - koszt transportu jego osoby do H., 934,99 zł - koszt przejazdu do lekarzy. Nadto domagał się również uzupełniającego zadośćuczynienia w kwocie 3.000 zł.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa wskazując, że wypłacone dotychczas zadośćuczynienie w kwocie 3.000 zł jest adekwatne do rozmiaru obrażeń doznanych przez powoda. Nadto kwestionował zakres uszkodzeń samochodu i konieczność przetransportowania go do H., a także konieczność przewozu samego powoda. Również za nieuzasadnione, uznał pozwany koszty zlecenia prowadzenia działalności gospodarczej innej firmie. W jego ocenie brak dokumentów potwierdzających dochody uzyskiwane przez firmę powoda przed zdarzeniem uniemożliwia ocenę w tym zakresie. Nie ma również podstaw do tego, aby uznać, że powód musiał poruszać się taksówkami.

Wyrokiem z dnia 19 listopada 2013 r. Sąd Rejonowy w Świeciu:

1.  zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 11.272,39 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 23 czerwca 2010 r. do dnia zapłaty,

2.  oddalił powództwo w pozostałym zakresie,

3.  zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1.296 zł tytułem części kosztów

zastępstwa procesowego, 4. nakazał pobrać na rzecz Skarbu. Państwa - Sądu Rejonowego w Świeciu od powoda z zasądzonego roszczenia kwotę 1.915zł, zaś od pozwanego kwotę 573zł -tytułem opłaty sadowej.

Sąd Rejonowy oparł swoje rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach i rozważaniach prawnych:

Kierowca będący sprawcą wypadku, w chwili powstania szkody korzystał u pozwanego z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Wobec tego, po przytoczeniu treści art. 822 § I k.c. i art. 34 ust. I ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, Sąd wskazał, że pozwany jest zobowiązany do wypłaty odszkodowania w granicach, w jakich ubezpieczony jest zobowiązany do jej naprawienia szkody. Granice te zakreśla art. 361 § 1k.c.

Samochód powoda został uszkodzony w wypadku i musiał być usunięty z miejsca zdarzenia. Koszty usunięcia pojazdu z drogi wynosiły kwotę 207,70 zł i nie ma podstaw do uznania, że powód zapłacił kwotę niższą. Z akt szkodowych nie wynika natomiast, aby pozwany zapłacił z tego tytułu jakakolwiek kwotę.

Po zdarzeniu powód był hospitalizowany przez tezy dni. Stwierdzono u niego skręcenie kręgu C i zespól korzeniowy prawostronny kręgu C. Korzystał z unieruchomienia w kołnierzu ortopedycznym. Podawano mu także leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Z racji powyższego, w ocenie Sądu, w adekwatnym związku przyczynowym pozostaje konieczność przetransportowania powoda po wypisaniu ze szpitala do miejsca zamieszkania, którym wówczas był H., Nie mógł on wtedy prowadzić samochodu i musiał zostać przewieziony przez osobę trzecią w odpowiednich warunkach z uwagi na uraz kręgosłupa. W tej sytuacji za uzasadniony Sąd uznał zwrot kosztów tego transportu.

Następnie Sąd wskazał, że samochód powoda został przewieziony do Niemiec przez świadka G. Ś.. Stawka za I km, wskazana w wystawionej przez niego w fakturze to 4,50 zł . Trudno zatem uznać ją za wygórowaną zaś powód ze względu na swój stan zdrowia nie był w stanie samodzielnie poprowadzić pojazdu do Niemiec. Przewóz miał miejsce w dniu 14 sierpnia 2008 r. Ponadto z zeznań świadka wynikało, że samochód nie był sprawny, gdyż miał uszkodzone zawieszenie, zgięty lub pęknięty przewód hamulcowy i awarię silnika lub komputera, gdyż silnik po zapaleniu gasł.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd orzekł jak w punkcie I wyroku. Na zasądzoną sumę

składały się kwoty: 207,40 zł za usunięcie samochodu z miejsca wypadku, 6.006,06 zł za transport samochodu do H. i 5.058,93 zł za transport powoda do H..

W ocenie Sądu powód nie wykazał adekwatnego związku przyczynowego między wypadkiem a potrzebą wynajęcia zastępstwa do prowadzenia działalności gospodarczej. W tej sytuacji powód w myśl art. 6 k.c. powinien udowodnić, przede wszystkim powołując się na dowód z opinii biegłego z dziedziny ortopedii bądź neurologii, że faktycznie obrażenia, które doznał, uniemożliwiły mu prowadzenie działalności gospodarczej. Jednakże takiego dowodu nie zaproponował. Nie wykazał także medycznej zasadności poruszania się taksówkami. Następnie Sąd przytoczył treść art. 445 § I k.c, po czym stwierdził, że na skutek nie wykazania, jakie były skutki wypadku dla jego zdrowia w dłuższym okresie czasu, nie było również podstaw do zweryfikowania wysokości zadośćuczynienia. Zatem w tym stanie rzeczy wypłaconą kwotę z tego tytułu Sąd uznał za adekwatną.

Uwzględniając, powyższe, w pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo, zaś o kosztach procesu orzekł na podstawie art. 100 k.p.c, natomiast koszty sądowe nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa na podstawie art. 113 ust. I i 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód zaskarżając go w części, tj. w zakresie punktu 2. Zarzucił on Sądowi pierwszej instancji obrazę przepisu prawa procesowego w postaci art. 233 § I k.p.c. poprzez:

a)  pominięcie przy ocenie związku przyczynowego pomiędzy wypadkiem a potrzebą wynajęcia przez powoda zastępstwa do prowadzenia działalności gospodarczej oraz pomiędzy wypadkiem a potrzebą przejazdów powoda taksówkami - dowodu z dokumentacji medycznej z leczenia powoda w Niemczech, który jednoznacznie wskazywał, iż dolegliwości powypadkowe oraz niezdolność powoda do pracy utrzymywały się do dnia 10 października 2008 r., co stanowiło wystarczające uzasadnienie dla wynajęcia przez powoda zastępstwa do prowadzenia działalności gospodarczej oraz dla przejazdów powoda taksówkami,

b)  pominięcie przy ocenie rozmiaru krzywdy doznanej przez powoda wskutek wypadku, dowodu z dokumentacji medycznej z leczenia powoda w Niemczech, który jednoznacznie wskazywał, iż dolegliwości powypadkowe utrzymywały się u powoda przez dłuższy okres czasu i tym samym uzasadniały podwyższenie przyznanego przez pozwanego zadośćuczynienia.

Wskazując na powyższe powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda dodatkowej kwoty 38.464,98 zł tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami jak w pozwie oraz kosztów procesu za obie instancje.

Pozwany w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie na jego, rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda nie jest zasadna.

Sąd Okręgowy po dokonaniu analizy akt sprawy, jak i po zapoznaniu się z motywacją Sądu Rejonowego w zakresie wydanego rozstrzygnięcia, nie dostrzegł uchybień proceduralnych, eksponowanych przez skarżącego w wywiedzionej apelacji. Przeprowadzona przez Sąd pierwszej instancji ocena materiału dowodowego nie wykazuje błędów logicznych i nie wykracza poza ramy swobodnej oceny dowodów, chronionej dyspozycją art. 233 § I k.p.c. W związku z powyższym poczynione przez ten Sąd ustalenia faktyczne Sąd odwoławczy akceptuje i przyjmuje za podstawę także swojego orzeczenia.

Przechodząc do oceny zawartych w środku odwoławczym zarzutów, w pierwszej kolejności stwierdzić należy, iż nie można zgodzić się ze stanowiskiem powoda, że Sąd pierwszej instancji przy ustaleniu stanu faktycznego w sprawie pominął przedłożoną przez niego dokumentację medyczną z leczenia w Niemczech. Wskazać należy, że z dokumentów tych wynika, że powód po wypadku z 11 sierpnia 2008 r. stawiał się do lekarza w H., który stwierdzał jego niezdolność do pracy. Jednakże na ich podstawie nie było możliwości ustalenia rozmiaru szkody. Pomocny w tym zakresie nie był również kolejny dowód załączony do akt sprawy w postaci faktur wystawianych przez podmiot, któremu powód zlecił prowadzenie swojej działalności gospodarczej. Tymczasem, biorąc pod uwagę okoliczności sprawy, celem ustalenia rozmiaru szkody i tym samym zasadności żądania zwrotu kwoty uiszczonej tytułem zastępstwa do prowadzenia działalności gospodarczej, rzeczą powoda było wykazanie, że wcześniej prowadził działalność gospodarczą że działalność ta pozwalała na osiąganie dochodów na określonym poziomie i że później, w czasie gdy tej działalności z uwagi na wypadek prowadzić by nie mógł i musiał zlecić to osobie trzeciej, ta działalność również przynosiłaby określone dochody i że te dochody byłyby o tyle mniejszego ile był

zobowiązany zapłacić z tytułu wynagrodzenia wskazanego w powyższych fakturach. Takiej inicjatywy dowodowej w myśl art. 6 k.c. powód w żaden sposób nie przejawił, pomimo tego, że pozwany, zarówno w toku postępowania likwidacyjnego, jak również w odpowiedzi na pozew, wskazywał na konieczność udowodnienia przez powoda powyższych okoliczności. Podkreślić należy, że w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji powód wskazał, iż takiej dokumentacji nie jest w stanie przedłożyć, a to uniemożliwiło ocenę rozmiaru doznanej przez niego szkody majątkowej. Wobec tego Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, że roszczenie w zakresie zwrotu kosztów wynajęcia zastępstwa do prowadzenia działalności gospodarczej nie jest udowodnione.

Zgodnie z art. 361 § 1 kc zobowiązany do naprawienia szkody odpowiada tylko za normalne następstwa działania, z którego szkoda wynikła. Generelnie rzecz ujmując, szkodą jest powstała wbrew woli poszkodowanego różnica między obecnym jego stanem majątkowym a tym stanem, jaki zaistniałby, gdyby nie wystąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. Dla właściwej oceny czy powód doznał szkody wskutek wypadku komunikacyjnego sprowadzającej się do konieczności zlecenia prowadzenia sklepu innej osobie niezbędnym było wykazanie: że powód taką działalność prowadził, że działalność ta przynosiła dochody i że dochody te były wyższe niż koszty wykreowane zleceniem prowadzenia sklepu innej osobie pomniejszone o dochód z ewentualnie uzyskanego przez powoda zasiłku chorobowego, a jeśli tak, to o ile. Próby przeprowadzenia dowodów na powyższe okoliczności powód nie podjął, a to jego obciążał ciężar wykazania istnienia szkody i jej rozmiaru.

Jednocześnie Sąd Okręgowy zwraca uwagę, że dokumentacji medycznej załączonej do akt sprawy wynika, iż również wcześniej, przed wypadkiem z dnia 11 sierpnia 2008 r., powód przebywał na zwolnieniu lekarskim w związku z wypadkiem innego rodzaju, któremu uległ. W związku z powyższym domniemywać należy, że wówczas także nie prowadził działalności gospodarczej. Zatem aby przekonać Sąd o słuszności swojego roszczenia powód powinien sięgnąć do jeszcze wcześniejszego okresu celem ustalenia wpływu ewentualnego wypadku komunikacyjnego i związanej z nim niezdolności do pracy na ewentualne umniejszenie dochodów uzyskiwanych z prowadzonej działalności gospodarczej. Powód jednakże nie przedstawił żadnego dowodu, który pozwoliłby na poczynienie ustaleń w tym zakresie, czego konsekwencją jest negatywne rozstrzygnięcie odnośnie żądania zwrotu uiszczonego wynagrodzenia.

Sąd Okręgowy w pełni aprobuje również stanowisko Sądu Rejonowego, że powód nie wykazał zasadności zwrotu kosztów związanych z poruszaniem się taksówkami po wypadku doznanym w Polsce. Podobnie jak odnośnie uiszczenia wynagrodzenia za zlecenie

prowadzenia działalności gospodarczej, dla wykazania szkody także i w tym zakresie nie była wystarczająca załączona dokumentacja medyczna. Powód nie udowodnił chociażby, że nie miał innej możliwości przyjazdu na wizyty lekarskie, a nawet by przejazdy były w istocie związane z wizytami lekarskimi.

Nie można także czynić Sądowi pierwszej instancji zarzutu, że wskazana wyżej dokumentacja medyczna została pominięta przy ocenie odpowiedniego zadośćuczynienia. W realiach niniejszej sprawy nie było podstaw do uznania, że wypłacona dotąd przez pozwanego kwota 3.000 zł jest nieadekwatna do rozmiarów cierpień fizycznych i psychicznych doznanych przez powoda w związku z wypadkiem komunikacyjnym z dnia 11 sierpnia 2008r. Prawidłowo Sąd Rejonowy wskazał, że powód nie przedstawił dowodu, który pozwoliłby ocenić skutki zdarzenia dla jego zdrowia w dłuższej perspektywie czasu i tym samym uznać, że wypłacona kwota nie jest odpowiednia w rozumieniu art. 445 § 1 k.c. Wobec tego-ze względu na braki dowodowe dotyczące wykazania rozmiaru doznanej szkody - nie było podstaw do dokonania innej oceny tego roszczenia przez Sąd pierwszej instancji, która to ocena znajduje pełną akceptację Sądu Okręgowego. Tym samym żądanie zapłaty dodatkowej kwoty tytułem zadośćuczynienia nie zasługiwało na uwzględnienie.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako niezasadną (punkt I).

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 108 § I k.p.c. w zw. z art. 98 § I i 3 k.p.c. zasądzając od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1.200 zł (§ 12 ust. I pkt I w zw. z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu - tj. Dz. U. 2013 r., póz. 490 – punkt ll).