Sygn. akt III RC 7/18
Dnia 26 czerwca 2018 r.
Sąd Rejonowy w Giżycku III Wydział Rodzinny i Nieletnich
w składzie:
Przewodniczący SSR Jolanta Dzitowska
Protokolant st. sekr. sądowy Bożena Loba
po rozpoznaniu w dniu 13 czerwca 2018r .w Giżycku na rozprawie sprawy
z powództwa P. N.
przeciwko K. N.
o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego, obniżenie alimentów
1. Obniża alimenty zasądzone od powoda P. N. na rzecz pozwanego K. N. wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 9 maja 2012r. w sprawie sygn. akt VIRC 2065/11 z kwoty 450 zł miesięcznie do kwoty 400 (czterysta) złotych miesięcznie, płatne na dotychczasowych warunkach, do rąk pozwanego poczynając od dnia 26 czerwca 2018r.
2. W pozostałej części powództwo oddala.
Powód P. N. w pozwie przeciwko K. N. ur. (...) wniósł o uchylenie obowiązku alimentacyjnego nałożonego wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 04 maja 2012r. sygn. akt VI RC 2065/11 51/00, płatnego przez powoda w kwocie 450 złotych miesięcznie. Na wypadek oddalenia tego powództwa wniósł żądanie ewentualne, obniżenia kwoty alimentów do wysokości po 250 zł miesięcznie. P. N. wniósł nadto o zawieszenie postępowania komorniczego (sygn. akt KMP 55/16), które bez uzasadnienia podnosi koszty alimentów o 70zł oraz o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.
W uzasadnieniu pozwu wywodził, że K. N. pobiera alimenty od 2012r. W tym czasie był on osobą niepełnoletnią i uczył się w Zespole Szkół (...) w G.. W 2016r. miał ukończyć szkołę i uzyskać dyplom technika informatyka, co nie nastąpiło, gdyż w ostatniej klasie przestał uczęszczać na zajęcia oraz się uczyć. Spowodowało to konieczność powtarzania klasy. Wskazaną szkołę pozwany ukończył w 2017r. i zdał egzamin maturalny z bardzo niskimi ocenami. Nie uzyskał dyplomu technika, gdyż nie zaliczył egzaminów zawodowych. W październiku 2017r. pozwany rozpoczął naukę w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w S.. W ocenie powoda K. N. celowo nie zdał egzaminu technicznego w poprzedniej szkole, aby nie uzyskać zawodu, zaś obecne studia synowi potrzebne są tylko na potrzeby spraw o alimenty.
W dalszej części uzasadnienia pozwu wskazał, że wobec powoda orzeczono I grupę inwalidzką z całkowitą niezdolnością do pracy. Jest on osobą niepełnosprawną, bez możliwości samodzielnego poruszania się. Powód przeszedł udar niedokrwienny, ma stwierdzoną także cukrzycę, która powoduje konieczność stosowania drogiej diety. Aby funkcjonować na poziomie ubóstwa zmuszony jest zaciągać kredyty, by pokryć wszystkie zobowiązania.
Do pozwu załączył oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania z którego wynika, iż posiada na własność mieszkanie o wartości ok. 82.000 zł wraz z działką ogrodową o powierzchni 5 arów i garażem o powierzchni 15m 2. Nie posiada oszczędności. Utrzymuje się z renty inwalidzkiej w wysokości 2.289 zł miesięcznie. Płaci alimenty w kwocie 520 zł. Wysokość opłat mieszkaniowych jakie ponosi to 346 zł. Za Internet, telewizję i telefon P. N. płaci miesięcznie 120 zł. Łączne raty kredytów jakie spłaca wynoszą 641,80 zł. Opłata za wodę to wydatek 48 zł, za gaz – 50 zł, prąd – 150 zł, lekarstwa – 150 zł, samochód – 350 zł. Łącznie daje to kwotę 2.375 zł.
Pozwany K. N. obecny na rozprawie nie uznał powództw i wniósł o ich oddalenie w całości (k. 42).
W wyniku przeprowadzonej rozprawy Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Sąd Okręgowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 09 maja 2012r. w sprawie sygn. akt VIRC 2065/11 rozwiązał przez rozwód małżeństwo P. N. i E. N. zawarte dnia 22 listopada 1996 roku w G.. Sąd podwyższył wówczas alimenty należne od P. N. małoletniemu K. N., wynikające z ugody zawartej wcześniej przed Sądem Rejonowym w Giżycku z dnia 25 listopada 1997 roku w sprawie R III C 396/97, z kwoty 100 zł do 450 zł miesięcznie (d: wyrok k. 46 akt SO w Olsztynie sygn. VI RC 2065/11, protokół zawierający ugodę k. 39 akt SO w Olsztynie sygn. VI RC 2065/11, odpis skrócony aktu małżeństwa k. 5, odpis skrócony aktu urodzenia k. 6 akt SO w Olsztynie VI RC 2065/11).
P. N. utrzymywał się wówczas z renty wynoszącej ok. 1.809 zł miesięcznie netto, zaś mający wówczas 16 lat K. N. uczęszczał do szkoły średniej – Zespołu Szkół (...) w G. (pozew k. 2v, d: oświadczenie k. 7 8v oraz decyzja k. 9 akt sprawy SO w Olsztynie sygn. akt VI RC 2065/11).
P. N. w maju 2017r. wniósł powództwo o ustalenie wygaśnięcia powyższego obowiązku alimentacyjnego. Tutejszy Sąd wyrokiem z dnia 7 września 2017r. w sprawie sygn. akt III RC 148/17 oddalił je, zaś Sąd Okręgowy w Olsztynie w dniu 27 grudnia 2017r. oddalił apelację powoda od powyższego wyroku (d: wyrok k. 49 i 89 akt sprawy SR w Giżycku sygn. akt III RC 148/17).
Powód utrzymuje się wyłącznie z renty, której wysokość netto w 2017r. wynosiła 2.289,60 zł. Z kwoty tej potrącana była suma ok. 500 zł, w następstwie czego P. N. otrzymywał kwotę 1.772 zł miesięcznie. Aktualnie w 2018r. powód otrzymuje netto, po dokonaniu potrąceń, kwotę 1.830 zł miesięcznie (wyjaśnienia powoda k. 42, d: kserokopia decyzji o waloryzacji wojskowej renty inwalidzkiej k. 18 akt sprawy SR w Giżycku sygn. akt III RC 148/17, uzasadnienie k. 42 – 54 akt sprawy SR w Giżycku sygn. akt III RC 148/17). P. N. nie pracuje zarobkowo. Pozostaje osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym i jest całkowicie niezdolny do pracy. Przeszedł udar niedokrwienny mózgu, który spowodował niedowład lewostronny ciała. Nadto cierpi na cukrzycę typu II, w związku z czym wymaga specjalnej diety. Jego stan wymaga zakupu przedmiotów ortopedycznych, środków pomocniczych oraz technicznych mających na celu ułatwienie mu funkcjonowania. Korzysta z pomocy konkubiny, która się nim opiekuje (wyjaśnienia powoda k. 42 – 42v, d: uzasadnienie k. 52 – 54 akt sprawy SR w Giżycku sygn. III RC 148/17, orzeczenia k. 16 – 17 akt sprawy SR w Giżycku sygn. III RC 148/17).
Powód P. N. ponosi miesięczne wydatki w postaci czynszu wynoszącego 340 zł, opłat za gaz w wysokości 50 złotych, opłat za prąd w wysokości 120 złotych miesięcznie. Za telewizję, Internet oraz telefon płaci miesięcznie 115 zł, zaś za wodę 50 zł miesięcznie. Na zakup lekarstw przeznacza ok. 140 zł miesięcznie. Obecnie musi przyjmować także dodatkowo nowy lek, który kosztuje 120 zł. na miesiąc (wyjaśnienia powoda k. 42 – 42v).
P. N. posiada samochód osobowy marki L. (...) niezbędny mu do poruszania się. Koszt jego utrzymania to około 350 złotych miesięcznie. Nie utrzymuje kontaktów z synem (wyjaśnienia powoda k. 42 – 42v, d. uzasadnienie k. 52 – 54 akt sprawy SR w Giżycku sygn. III RC 148/17).
Pozwany P. N. ukończył edukację w technikum, która przedłużyła się, gdyż powtarzał czwartą klasę. Nie zdobył zawodu technika - informatyka, ponieważ nie uzyskał niezbędnych kwalifikacji praktycznych. Pozwany po zdaniu matury dostał się na studia stacjonarne w S. do Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. prof. E. S. na kierunku bezpieczeństwo wewnętrzne. Aktualnie jest na drugim semestrze studiów. Zaliczył dotąd pięć przedmiotów i pozostały mu jeszcze do zdania trzy przedmioty. W poprzednie wakacje od maja 2017r. do czerwca 2017r. dorabiał i zarobił wówczas kwotę 2.000 zł. Przeznaczył ją na zakup odzieży. W tym roku nie podejmie pracy w okresie wakacyjnym, gdyż w lipcu musi odbyć bezpłatną praktykę. Nie podszedł do zaliczenia zaległych przedmiotów ze szkoły średniej, gdyż kolidowało to z koniecznością zaliczenia egzaminów na studiach. Mieszka w akademiku, którego koszt wynosi 250 zł miesięcznie. W weekendy jeździ do domu, gdzie stara się pomagać matce opiekującej się chorym partnerem. E. N. zarabia miesięcznie 1.698,81 zł. Na dojazdy do domu pozwany przeznacza 120 zł miesięcznie. Łączną kwotę potrzebą na swoje utrzymanie K. N. określa na 600 zł (wyjaśnienia pozwanego k. 42v – 43, d: zaświadczenie i wykaz ocen k. 40 – 41, uzasadnienie k. 52 - 54 akt sprawy SR w Giżycku sygn. III RC 148/17).
Sąd zważył, co następuje :
Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, a zakres tych świadczeń wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby dziecka, z drugiej możliwości zarobkowe i majątkowe rodzica – art. 133 § 1 oraz art.135 § 1 kr i o.
Przepis art. 138 kr i o umożliwia korektę zakresu obowiązku alimentacyjnego, w razie zmiany stosunków, przez którą rozumieć należy zmiany w zakresie potrzeb uprawnionego oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego.
Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania – art. 133 § 3 k.r.i o.
Aktualne pozostają ustalenia Sądu poczynione w poprzedniej sprawie prowadzonej przez tutejszy Sąd pod sygnaturą III RC 148/17, w której P. N. wnosił m.in. o ustalenie wygaśnięcia obciążającego go względem syna obowiązku alimentacyjnego. Analiza sytuacji życiowej stron w tamtej sprawie oraz obecnie pozwala stwierdzić, iż nie zaszły żadne zmiany, które powodowałyby wygaśnięcie przedmiotowego obowiązku alimentacyjnego. Pozwany K. N. nadal nie zdobył zdolności samodzielnego utrzymania i nie posiada majątku przynoszącego odpowiednie dochody, który pozwoliłby na usamodzielnienie. Podjął edukację w szkole wyższej w S. w trybie stacjonarnym i nie ma możliwości podjęcia pracy zarobkowej, a zatem także samodzielnego utrzymania.
Jedyną właściwie zmianą jaka zaszła, jest konieczność zakupu przez powoda drogiego leku ( z tego powodu też Sąd powództwo oddalił, a nie pozew w zakresie uchylenia obowiązku alimentacyjnego odrzucił) którego koszt nie jest aż duży, aby mógł spowodować nadmierny uszczerbek dla zobowiązanego – art. 133§ 3 kr i o.
W ocenie Sądu pozwany K. N., mimo, że z pewnymi trudnościami, dąży do ukończenia edukacji, która pomoże mu w przyszłości znaleźć zatrudnienie i tym samym usamodzielnić się. Nie jest zatem wskazane przerwanie tego procesu. Powód w toku postępowania negował sens nauki pozwanego na wybranym przez niego kierunku studiów, gdyż nie ma tam żadnych przedmiotów ścisłych. W tym zakresie zauważyć należy, że nie jest rolą powoda decydowanie o kierunku edukacji pełnoletniego syna.
Przepis art. 138 kr i o umożliwia korektę zakresu obowiązku alimentacyjnego, w razie zmiany stosunków, przez którą rozumieć należy zmiany w zakresie potrzeb uprawnionych oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanych.
W ocenie Sądu powództwo P. N. w zakresie obniżenia należnych pozwanemu alimentów należało częściowo uwzględnić, obniżając je tym samym do kwoty 400 zł miesięcznie, płatnej na dotychczasowych warunkach.
Zmniejszając zakres obowiązku alimentacyjnego powoda względem syna Sąd na uwadze miał przede wszystkim okoliczność, iż w ostatnim czasie z uwagi na stan zdrowia P. N. musi kupować nowe lekarstwo, którego miesięczny koszt zakupu wynosi 120 zł. Od czasu ostatniej sprawy dotyczącej alimentów dochód powoda zwiększył się o około 60 zł netto. Obniżenie zatem alimentów o kwotę 50 zł pozwoli mu prawie w całości pokryć ten nowy niezbędny wydatek. Powód nie wskazał w toku postępowania, aby zaszły w jego sytuacji życiowej inne zmiany, które nie byłyby znane Sądowi wcześniej.
K. N. studiuje, a wskazywane przez niego koszty utrzymania zdają się nie być szczególnie wysokie biorąc pod uwagę, iż nie ma on z uwagi na kontynuowanie edukacji, możliwości podjęcia stałej pracy. Zasądzone alimenty pozwolą mu na opłacenie akademika i pokryją częściowo inne wydatki takie jak koszt wyżywienia, czy dojazdów do domu. Zaznaczyć należy, że pozostała część kosztów utrzymania pozwanego spoczywa na jego matce, która ma niższe dochody niż powód.
Świadczenie alimentacyjne w kwocie 400 zł miesięcznie nie wiąże się z nadmiernym uszczerbkiem dla powoda. Alimenty w tej wysokości stanowią ok. 20% osiąganego przez P. N. dochodu, a na jego potrzeby pozostaje pozostała kwota.
Mając powyższe na uwadze Sąd obniżył zasądzone alimenty do kwoty 400 złotych miesięcznie, zaś w pozostałej części powództwo oddalił.
Co do żądania zawieszenia postępowania egzekucyjnego, powód przesłanek do takiego rozstrzygnięcia nie wskazał. Wobec obniżenia alimentów i stanowiska pozwanego w sprawie brak jest podstaw do nadania wyrokowi obniżającemu alimenty rygoru natychmiastowej wykonalności – art.333kpc.