Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 listopada 2017 r.

Sąd Rejonowy (...) III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Marek Szcześniak

Protokolant sekr.sądowy Karol Kotoński

Po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2017 r. (...).

przy udziale -

sprawy z powództwa P. P. (1), D. P. i N. P.

przeciwko M. P.

o alimenty

ze skargi pozwanego M. P. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem z dnia (...). w sprawie (...) Sądu Rejonowego (...)

I.  uchyla w całości wyrok z dnia (...). w sprawie (...) Sądu Rejonowego (...),

II.  zasądza od pozwanego M. P. alimenty na rzecz P. P. (1) w kwocie (...) (dwieście) miesięcznie poczynając od dnia 16.04.2015r., płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca,

III.  oddala powództwo P. P. (1) w pozostałej części;

IV.  zasądza od pozwanego M. P. alimenty na rzecz D. P. w kwocie (...) (dwieście) miesięcznie poczynając od dnia 16.04.2015r., płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca,

V.  oddala powództwo D. P. w pozostałej części,

VI.  zasądza od pozwanego M. P. alimenty na rzecz N. P. w kwocie 300 zł (trzysta) miesięcznie poczynając od dnia 16.04.2015r., płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca,

VII.  oddala powództwo N. P. w pozostałej części,

VIII.  znosi wzajemnie koszty procesu pomiędzy stronami,

IX.  kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa – Sąd Rejonowy (...),

X.  wyrokowi w punktach II, IV i VI nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 910/16

UZASADNIENIE

W sprawie (...) Sądu Rejonowego (...) D. P. i P. P. (1) oraz K. P. – działająca w imieniu wówczas małoletniej N. P. – w dniu (...). wnieśli pozew przeciwko M. P. domagając się, po sprecyzowaniu stanowiska, zasądzenia alimentów:

a)  w kwocie po 400zł miesięcznie dla D. i P.

b)  w kwocie 450zł miesięcznie dla N.,

tj. w sumie po 1.250 zł miesięcznie,

oraz :

c)  kwoty łącznie 7.(...) tytułem alimentów dla D., P. i N., za czas 17.10.2014r.-15.04.2015r.,

płatnych z góry do dnia 10-ego każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności, wskazując m.in., iż N. przeszła terapię (...) i wymaga terapii co wiąże się z kosztami. Pozwany nie pracuje i nie jest zarejestrowany jako bezrobotny, nadużywa alkoholu i nie łoży na utrzymanie dzieci ani gospodarstwa domowego. D. uczy się w (...), ma problemy zdrowotne gdyż jest (...) i ma (...), dodatkowo uczęszcza na kickboxing. P. uczy się w (...) w (...), choruje na (...) i jest zarejestrowany w PUP w (...) bez prawa do zasiłku.

Wyrokiem z dnia (...) wydanym w sprawie (...) Sąd Rejonowy (...) zasądził od pozwanego M. P. na rzecz:

a)  D. P. alimenty w kwocie po 400 zł miesięcznie,

b)  P. P. (1) alimenty w kwocie po 400 zł miesięcznie,

c)  N. P. alimenty w kwocie po 450 zł miesięcznie,

płatne począwszy od dnia (...)., do dnia 10 każdego m-ca z góry z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności każdej z rat, a ponadto w punkcie IV sentencji wyroku zasądził od pozwanego M. P. kwotę 7200 zł solidarnie na rzecz powodów tytułem zaległych alimentów za okres od 17 października 2014r. do 15 kwietnia 2015r. (k. 1-136 akt sprawy (...) SR (...))

M. P. w dniu (...). wniósł skargę o wznowienie postępowania w sprawie (...) SR (...). W uzasadnieniu skargi o wznowienie postępowania pozwany podał m.in., że w prawomocnie zakończonej sprawie o sygn. akt (...) o alimenty zachodzi nieważność postępowania, albowiem strona pozwana została pozbawiona w tym postępowaniu możliwości obrony. Pozwany o postępowaniu dowiedział się dopiero telefonicznie od swojej żony K. P. w marcu 2016r. Wskazano, że pozwany rozstał się z żoną i przez kilka miesięcy przebywał w (...) (tj. poza miejscem zamieszkania), a z uwagi na problemy zdrowotne przeprowadził się do rodziców do (...), o czym strona powodowa wiedziała. Tym samym, w sprawie (...) brak było podstaw do uznania pozwanego za osobę nieznaną z miejsca pobytu i ustanowienia kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu działającego w imieniu i na rzecz pozwanego. Podano również, że do września 2015r. powód dobrowolnie realizował spoczywający na nim obowiązek alimentacyjny względem dzieci i nieuprawnione było obciążenie go obowiązkiem alimentacyjnym oraz obowiązkiem spłaty zaległych alimentów za okres od 17 października 2014r. Ponadto w okresie orzekania o alimentach w sprawie (...) sytuacja materialna i zdrowotna pozwanego była trudna. W grudniu 2015r. skierowano go na operacyjne usunięcie (...), zaś w maju 2016r. otrzymał skierowanie do poradni chirurgicznej z powodu bólu kolana. Nadto, cierpiał już wówczas na (...) oraz (...). Pozwany zarabiał wówczas ok. (...) zł netto miesięcznie, z czego kwota 400 zł stanowiła koszt dojazdów do pracy, obecnie natomiast z inicjatywy pracodawcy stosunek pracy został rozwiązany za porozumieniem stron. Pozwany aktualnie poszukuje pracy i jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. Z uwagi na wskazane problemy zdrowotne oraz brak wyuczonego zawodu, jego możliwości zarobkowe są ograniczone. Pracuje jedynie dorywczo osiągając miesięczny dochód ok. (...). (k.2-28)

Sąd Okręgowy (...) postanowieniem z dnia (...)uwzględnił zażalenie pozwanego i uchylił postanowienie SR (...) z dnia (...). o odrzuceniu skargi o wznowienie postępowania wskazując m.in., że w sprawie (...) SR (...) doszło do niezasadnego ustanowienia kuratora z art. 144 kpc dla pozwanego, przez co pozwany został pozbawiony możliwości obrony swoich praw. W uzasadnieniu SO (...) podano m.in., że rację miał skarżący wskazując na fakt niepowiadomienia go o pierwszym terminie rozprawy wyznaczonym przed Sądem Rejonowym na dzień(...). Na wezwaniach adresowanych do matki powodów oraz pozwanego podpis złożyła bowiem ta sama osoba i nie był to podpis pozwanego, który nie przebywał w tym czasie w domu. Również z treści obu doręczeń wynika, że zostało ono przekazane dorosłemu domownikowi M. P. - a więc w istocie stronie przeciwnej. Takie doręczenie w stanie faktycznym sprawy nie można ocenić za skuteczne i umożliwiające prowadzenie procesu bez narażenia się na zarzut nieważności postępowania. Ponadto uznano za trafną argumentację zażalenia co do nieudolności w poszukiwaniu pozwanego. Wyjaśniono, że sam fakt ustanowienia kuratora z naruszeniem art. 144 k.p.c. stanowi szczególny przypadek pozbawienia strony możliwości obrony swoich praw i w konsekwencji powoduje nieważność postępowania. W sprawie (...) przewodniczący ograniczył się do zlecenia wywiadu policji oraz wystąpił o informację w zakresie karalności pozwanego, które to czynności Sąd Okręgowy (...) ocenił jako niewystarczające tym bardziej, iż z pisma policji wynikało, że pozwany wyprowadził się do rodziców mieszkających w (...). Natomiast matka powodów oraz powodowie - czyli synowa i wnuki - nie znali i nie znają adresu swoich teściów i dziadków, a przewodniczący nie podjął żadnych działań idących w tym kierunku aby adres taki przy ich pomocy ustalić. (k.55-56)

Na rozprawie w dniu(...). pełnomocnik powodów wniósł o oddalenie skargi o wznowienie postępowania i utrzymanie w mocy wyroku ze (...). wydanego w sprawie (...)SR (...) (k. 93v.)

Ponadto w piśmie procesowym z dnia (...) w uzasadnieniu stanowiska strony powodowej wskazano m.in., że pozwany M. P. zdawał sobie sprawę z toczącego się przeciwko niemu postępowania o alimenty, gdyż wśród swoich znajomych otwarcie mówił o tym, że toczy się sprawa o alimenty. M. P. przechwalał się, że i tak nie będzie płacił na dzieci oraz, że znajdzie sposób na uniknięcie alimentów. K. T. w postępowaniu karnym w sprawie a niealimentację zeznała, że M. P. nie stroni od alkoholu i jest typem imprezowicza który lubi zabawę, oraz że dzwonił do niej i mówił, że nie chce płacić alimentów a także pytał, czy w sytuacji w której nie wiedział o alimentach, to czy ma szansę na ich umorzenie. Ponadto strona powodowa argumentowała m.in., że pozwany czyni wszystko, aby uchylić się od ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego. Pozwany celowo doprowadził do rozwiązania umowy za z ostatnim pracodawcą a stan zdrowia pozwanego nie jest na tyle zły, aby nie mógł on pracować. Do niedawna pozwany miał stabilną pracę i był zatrudniony był w firmie (...) Spółka Jawna w (...) i zarabiał z tego tytułu (...) zł miesięcznie. Niepełnosprawność w stopniu lekkim nie uniemożliwia pozwanemu podjęcia pracy. Pozwany kreuje się w postępowaniu na biednego i schorowanego człowieka. Pozwany od lat ma poważne problemy z(...). Pozwany nigdy nie dbał o potrzeby rodziny. Pozwalał, aby jego żona i dzieci mieszkali w złych warunkach w zagrzybionym i zawilgoconym mieszkaniu. W okresie, gdy strony mieszkały razem, pozwany przepijał większość swojej pensji. Rodzina korzystała z pomocy społecznej, w przeciwnym razie nie miałaby z czego żyć. Powódka N. P. w dalszym ciągu się uczy. Nigdy dotąd nie podejmowała żadnej stałej pracy. Bywało, że dorabiała w charakterze hostessy, jednakże były to pojedyncze i bardzo nieregularne dochody (rzędu (...) zł na miesiąc). Nie jest prawdą jakoby N. pracowała jako (...)lub w charakterze (...). Z portalu (...) powódka nie otrzymała żadnych propozycji zatrudnienia. Powódka nie pamięta nawet kiedy dokładnie założyła konto na tym portalu bowiem w ogóle z niego nie korzysta. Powód P. P. (1) nadal się uczy. We wrześniu 2016 r. rozpoczął naukę (...) w (...). Obecnie P. pracuje na (...) w (...). Z tego tytułu zarabia (...)brutto. Wynagrodzenie w tej wysokości nie pozwala powodowi na samodzielne utrzymanie się. W styczniu 2016 r. powód podjął pracę w charakterze (...), jednakże pracę tę utracił na skutek likwidacji stanowiska pracy oraz słabej sytuacji finansowej firmy. Umowę rozwiązano za porozumieniem stron w dniu (...)., z zachowaniem 1-miesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynął (...). P. P. (1) otrzymywał za pracę trenera najniższą krajową, tj. 1.850 zł brutto miesięcznie. Kwota ta nie wystarczała do zaspokojenie wszystkich usprawiedliwionych jego potrzeb. Zamierza kontynuować naukę. Jego marzeniem jest studiowanie (...). Myśli o podjęciu studiów w (...). Niestety finanse na to nie pozwalają. Niezależnie od tego, czy mieszkałby w (...), czy dojeżdżał do (...) na zajęcia, studiowanie byłoby kosztowne. P. jest ponadto słuchaczem (...). D. P. ukończył kurs (...) prowadzony przez Niepubliczną P. (...) Ustawicznego (...). D. P. jest też słuchaczem w Policealnej Szkole Centrum (...). Zarówno powodowie jak i ich matka żyją bardzo skromnie. Cała czwórka mieszka pod jednym dachem, w domu wyremontowanym w 2015 r., a większość wydatków związanych z remontem pokryła babcia powodów G. T.. Dom znajdował się w złym stanie, był zagrzybiały i zawilgocony, dach przeciekał, a dom nie był ocieplony, dlatego remont był konieczny. Powodowie ponoszą koszty utrzymania domu. Nie zawsze mają jednak środki, które pozwoliłyby im na opłacenie wszystkich rachunków. Posiadają zadłużenie wobec dostawcy prądu w wysokości ok. (...). K. P. ma poważne problemy ze zdrowiem. Cierpi na(...)i zmaga się z (...). Poza tym ma poważne problemy(...)oraz zmiany (...). Ma także (...), początki (...). Z powodu swoich dolegliwości, matka powodów przez długi czas nie była w stanie podjąć zatrudnienia. Przez szereg miesięcy zarejestrowana była w Powiatowym Urzędzie Pracy w (...) jako bezrobotna. Decyzją (...) w (...) z dnia (...). przyznano K. P. (na okres od 1 listopada 2016 r. do 31 grudnia 2016 r.) zasiłek okresowy z powodu bezrobocia w kwocie (...)zł. Od 3 sierpnia 2017 r. K. P. pracuje (w oparciu o umowę zlecenia) w (...) Umowa zawarta jest na czas określony do dnia 31 października 2017 r. Praca ma charakter dorywczy. Za miesiąc sierpień 2017r. zarobiła (...)brutto, tj. (...)zł netto. (k.500-586).

S ą d u s t a l i ł c o n a s t ę p u j e

P. P. (1), D. P. i N. P. są dziećmi pochodzącymi ze związku małżeńskiego M. P. i K. P.

(dowód: odpisy aktów urodzenia - k. 9 akt (...) SR (...))

P. P. (1) urodził się w dniu (...) Uczył się w (...)Liceum (...)w (...). Po ukończeniu liceum miał rok przerwy przed rozpoczęciem studiów, był wówczas zarejestrowany jako bezrobotny od dnia 06.03.2013r.

Podjął studia zaoczne w (...) w (...) na kierunku (...). Nauka odbywała się w systemie zaocznym i była płatna. W pierwszym roku nauki czesne wynosiło 250 zł miesięcznie, w kolejnych zaś 300 zł miesięcznie. W roku szkolnym 2014/2015 był studentem II roku, zaś w roku szkolnym 2015/2016 był na III roku studiów. W czasie ostatniego roku studiów przez 3 miesiące pracował na umowę zlecenia w (...) i zarabiał ok. (...)zł netto miesięcznie. Studia ukończył w 2016 r. uzyskując tytuł licencjata.

Od końca września 2016r. uczył się w szkole policealnej(...)w (...), w której nauka która trwała 1 rok, w zawodzie (...). Uczył się w systemie zaocznym i czesne wynosiło 127 zł miesięcznie za okres wrzesień 2016r.-styczeń 2017r. i 150 zł miesięcznie za okres luty-czerwiec 2017r. W dniu 30.06.2017r. uzyskał zaświadczenie o ukończeniu kursu (...).

Od stycznia 2017 r. do 30.04.2017 r. był zatrudniony na stanowisku (...) z wynagrodzeniem(...)zł miesięcznie. Umowa została rozwiązana za porozumieniem stron z uwagi na likwidację stanowiska pracy i słabą sytuację finansową firmy.

Decyzją z dnia 04.05.2017r. został uznany za bezrobotnego z prawem do zasiłku w wysokości (...)brutto miesięcznie.

P. P. (1) od 10.06.2017r. został zatrudniony na 1/4 etatu w (...) K. M. na stanowisku (...) na czas określony do 30.06.2018r. z wynagrodzeniem średnim ok.(...)zł miesięcznie. Pracę wykonuje dwa razy w tygodniu po 8 godzin.

W roku szkolnym 2017/2018 jest słuchaczem I semestru w (...). Nauka trwa 2 lata. Uczy się w systemie zaocznym. Zajęcia są bezpłatne.

P. P. (1) jest leczony z powodu chorób przewlekłych w tym (...).

Jest właścicielem samochodu (...) rok produkcji (...) który zakupił ok. pół roku temu za kwotę ponad (...)zł. Część pieniędzy na ten cel miał od babci, na resztę zaciągnął kredyt w kwocie (...)zł, którego miesięczna rata wynosi (...) zł. Z kwoty tej (...)przeznaczył na samochód. Pozostałą część, tj. (...)zł wydawał stopniowo na potrzeby rodziny, m.in. na zakup używanej pralki. Z kwoty tej pozostało jemu obecnie kilkaset złotych.

P. P. (1) alimenty uzyskuje z Funduszu Alimentacyjnego. Całą kwotę przekazuje matce na poczet opłat mieszkaniowych. Jedzenie kupuje sobie we własnym zakresie, jedynie w weekend jada to, co przygotowała matka.

(okoliczności bezsporne k.17-19,77,90,116-120,148,155-156,164-176,465, 466, 467-468,500-509,601-603)

(dowód: zaświadczenie o nauce k.144, 525,555

- umowa ze szkołą policealną k.460-462

- zaświadczenie o wysokości czesnego k. 463

- świadectwo pracy k.522

- decyzja Starosty (...) k.556

- rozwiązanie umowy o pracę k.572

- umowa o pracę k.573

- dokumentacja medyczna k.587

- zeznania P. P. (1) k.892-894v.

- akta sprawy (...) SR (...) k.1-136)

D. P. urodził się w dniu (...) W latach 2012-2016 uczył się w 4-letnim technikum (...). Podczas nauki, z uwagi na trudną sytuację materialną rodziny otrzymywał ze szkoły wsparcie finansowe m.in. na zakup garnituru na studniówkę oraz na zakup wyprawki szkolnej. Naukę ukończył w 2016r. i uzyskał tytuł (...). Nie zdał matury.

Po ukończeniu technikum przez dwa miesiące pracował dorywczo (...)i zarabiał ok.(...)netto miesięcznie.

W roku szkolnym 2016/2017 uczył się w szkole (...)w (...), w której nauka trwała 1 rok, w zawodzie (...). Uczył się w systemie zaocznym i czesne wynosiło za okres wrzesień 2016r.-styczeń 2017 r. kwotę 127 zł miesięcznie a za okres luty-czerwiec 2017 r. kwotę 150 zł miesięcznie.

Został skierowany przez PUP na kurs(...), który trwał 2 miesiące a następnie w dniu 7.08.2017r. został zatrudniony na okres próbny w firmie (...) sp. z o.o. jako (...)z wynagrodzeniem ok. (...)netto miesięcznie. Z uwagi na stan zdrowia (problemy z oddychaniem i zawroty głowy) w dniu 29.09.2017 r. złożył wypowiedzenie.

W roku szkolnym 2017/218 jest słuchaczem w (...). Nauka trwa jeden rok i jest bezpłatna.

D. P. leczy się z powodu (...) i zażywa leki.

Z alimentów otrzymywanych z Funduszu Alimentacyjnego ok. 200-300 zł przekazuje matce na pokrycie opłat mieszkaniowych. Żywi go matka. D. P. nie ma oszczędności.

M. P. wyprowadzając się z domu pozostawił synowi D. P. samochód (...), rok produkcji (...), w zamian za pomoc przy sprowadzaniu przez niego samochodów z zagranicy. D. P. z pomocą kolegi naprawił auto i po ok. 4 miesiącach je sprzedał. Za uzyskane pieniądze zakupił (...), którym jeździł 3 miesiące i które sprzedał za ok. (...). Następnie kupił (...), którego po miesiącu sprzedał.

W grudniu 2016 r. zakupił samochód osoby (...) rok produkcji 2004 za kwotę ok. (...)zł. Umową darowizny z dnia 20.06.2017r. przekazał połowę udziałów we własności samochodu bratu, P. P. (1).

(okoliczności bezsporne k.14-15,23-27,77,88-89,116-120,148,155-156,164-176,469-470,471,500-509,601-603)

(dowód: zaświadczenie o nauce k.92, 529,554,710

- zaświadczenie o ukończeniu kursu k.571

- zaświadczenie o wysokości czesnego k. 589

- świadectwo pracy k.605-606, 708-709

- pismo Zespołu Szkół (...) k.802

- pismo Starostwa Powiatowego w (...) k. 793-797

- dokumentacja medyczna k. 811

- zeznania D. P. k.894v.-896v.

- akta sprawy (...) SR (...) k.1-136)

N. P. urodziła się w dniu (...) Uczęszczała do (...)w (...). W roku szkolnym 2014/2015 była uczennicą (...)klasy, której jednak nie ukończyła i w czerwcu 2015r. zrezygnowała z nauki w (...). W roku szkolnym 2015/2016 podjęła naukę w (...) w (...) w Liceum dla dorosłych i równolegle robiła kurs w zawodzie (...), którego jednak nie ukończyła. W roku szkolnym 2016/2017 rozpoczęła naukę w (...) w G. w Liceum Ogólnokształcącym w systemie zaocznym, lecz nie ukończyła I semestru. We wrześniu 2016r. ponownie rozpoczęła naukę na I semestrze w trybie zaocznym. We wrześniu 2017 r. rozpoczęła naukę w tej samej szkole na III semestrze. Nie pracuje, nie jest zarejestrowana jako bezrobotna.

Z alimentów uzyskiwanych z Funduszu Alimentacyjnego przekazuje matce (...) miesięcznie na poczet opłat mieszkaniowych. Z pozostałej kwoty robi zakupy dla siebie i innych członków rodziny. Nie ma oszczędności. Nie jest właścicielką nieruchomości ani samochodu.

(okoliczności bezsporne k.77,91,94,116-120,148,155-156,164-176,464,500-509,601-603)

(dowód: dokumentacja medyczna k.523-524

- koszt zakupu odzieży i obuwia k.563-565

- zeznania P. P. (1) k.892-894v.

- zeznania D. P. k.894v.-896v.

- zeznania świadka K. P. k. 897-898v.

- akta sprawy (...) SR (...) k.1-136)

K. P. była zarejestrowana jako bezrobotna, utrzymywała się ze świadczeń z pomocy społecznej. Otrzymywała m.in. zasiłek okresowy z (...) z tytułu bezrobocia, zasiłek na dożywianie czy dofinansowanie do opłaty energii elektrycznej.

Od 3.08.2017r. została zatrudniona na umowę zlecenia w (...) na czas określony do 31.10.2017r. K. P. pracowała kilka-kilkanaście godzin tygodniowo. Jej wynagrodzenie za miesiąc sierpień wyniosło (...) zł netto. Obecnie od 1.11.2017r. jest osobą bezrobotną.

Mieszka z 3 w/w dorosłych dzieci w domu, który został wyremontowany w 2015 r. Większość wydatków związanych z remontem została sfinansowana przez G. T., babcię N., P. i D. P..

K. P. posiada zadłużenie względem dostawcy prądu na kwotę (...)zł.

Cierpi na (...), zmaga się z (...), ma problemy z (...) oraz zmiany (...), (...).

Z uwagi na stan zdrowia korzysta z rehabilitacji (masaż i akupunktura) której koszt wynosi 740zł miesięcznie.

Obecnie nie ma niezaspokojonych potrzeb P., D. i N. P. pochodzących za czas za czas 17.10.2014r.-15.04.2015r., to jest z czasu sprzed wniesienia pozwu w sprawie o alimenty.

(okoliczności bezsporne k.116-120, 148, 164-176,500-509,604)

(dowód: dokumentacja medyczna k.515,567-568,588

- faktury za zakup materiałów do remontu k.518-521,535,538-550

- faktury za zakup leków k. 526-528, 530, 532, 704-706, 735-736, 737-739,745-746,748-751,779-780

- zaświadczenie o zatrudnieniu k. 531

- paragony za zakupy k. 533-534, 685-703,711-734,737,740-744,747, 752-777

- faktury za zakup węgla k.536-537

- decyzja (...) k.557-558

- koszty rehabilitacji k.559

- rachunek za prąd k.560

- wezwanie do zapłaty k. 561

- pismo PUP k. 566

- umowa zlecenia k. 570

- faktura za zakup odzieży k.107, 778

- zeznania P. P. (1) k.892-894v.

- zeznania świadka K. P. k. 897-898v.

- akta sprawy (...) SR (...) k.1-136)

M. P. w lipcu 2016r. został uznany za osobę posiadającą lekki stopień niepełnosprawności, na czas do sierpnia 2018r., w orzeczeniu o niepełnosprawności zawarto wskazanie co do zatrudnienia na otwartym rynku pracy, a przeciwskazana jest praca w hałasie.

M. P. w grudniu 2016r. pracował przez 3 godziny i za (...)zarobił (...)zł. Wcześniej w październiku 2016r. pracował u (...) przy (...), 2 razy w tygodniu i zarobił łącznie ok. (...) zł. Ponadto pracował w czasie (...)i zarobił ok. (...) zł. Jak były żniwa to pomagał przy przeładunku ziarna i wtedy przez całe żniwa, tj. przez 2-3 miesiące, zarobił łącznie ok. (...) zł. Gdy pracował na (...)to zarabiał prawie (...)netto miesięcznie. W czasie gdy mieszkał w (...) z żoną i dziećmi to w ostatnim roku miał prace dorywcze przy czyszczeniu samochodów i myciu samochodów a także pomagał w komisie koledze przy handlu samochodami i wtedy zarabiał ok. (...)zł netto miesięcznie. Obecnie mieszka w (...) ul. (...). Przyjmuje leki za ok. 150 zł miesięcznie. Korzysta z pomocy matki i swojej siostry K. G..

Od 20.04.2016r. do chwili obecnej jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. Zgłasza się do Urzędu Pracy w wyznaczonych terminach w celu poszukiwania pracy.

Prowadzone są postępowania karne dotyczące czynów polegających na niealimentacji oraz znęcaniu się nad rodziną przez M. P..

Na podstawie orzeczeń wydanych w sprawie(...)SR (...), tj. postanowienia z dnia 28.09.2015r. o zabezpieczeniu powództwa oraz wyroku z dnia 13.01.2016r., jest prowadzona egzekucja komornicza alimentów przyznanych dla P., D. i N. P. od M. P..

W toku czynności komorniczych M. P. przesłał K. P. przekazem pocztowym:

a)  w dniu 11.12.2015r. kwotę 300 zł tytułem alimentów,

b)  w dniu 14.01.2016r. kolejną kwotę 300 zł tytułem alimentów,

podając również swój adres: (...), (...), (...)-(...) K..

(okoliczności bezsporne k.2-10,17-19,28,35,39-44,60,88-91,106-108,129-130,145-147,155-156,164-176,193-207,428-431,574-585,618-623)

(dowód: dokumentacja medyczna k.12-13,16,21,22

- pismo PUP k.20,86,181,615

- orzeczenie o niepełnosprawności k.36

- pismo (...) k.87

- zeznania świadka K. G. k.94v-95

- zeznania M. P. k.96v-97

- pismo Starostwa Powiatowego w (...) k.183,

- akta sprawy (...) SR (...) k.1-136

- odpisy z akt komorniczych k.208-393

- odpisy z akt sprawy karnej o niealimentację k.819-890 i 899)

S ą d z w a ż y ł c o n a s t ę p u j e

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zeznań świadków i stron procesu, które uznano za wiarygodne, gdyż były spójne logiczne, nie zawierały sprzeczności i znalazły potwierdzenie, w odpowiedni zakresie, w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone. Z uwagi na nieusprawiedliwioną nieobecność na rozprawie w dniu 6.11.2017r. pominięto dowód z przesłuchania powódki N. P. (k.896v.).

Na mocy z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte w pozwie i innych pismach procesowych, oraz przytoczone w ramach informacyjnego wysłuchania stron, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym zgromadzonym w sprawie.

Wnioski dowodowe strony powodowej oraz wnioski dowodowe pozwanego które nie dotyczyły okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy oddalono na podstawie art. 217 § 3 kpc (k. 96,155,898v.)

Na podstawie art. 399 § 1 i art. 401 pkt 2 kpc można żądać wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem, z powodu nieważności, jeżeli strona wskutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania.

Stosownie do treści art. 412 § 2 kpc po ponownym rozpoznaniu sprawy sąd stosownie do okoliczności bądź oddala skargę o wznowienie, bądź uwzględniając ją zmienia zaskarżone orzeczenie albo je uchyla i w razie potrzeby pozew odrzuca lub postępowanie umarza.

W doktrynie prawa wskazuje się, że dokonując wykładni art. 412 § 2 trzeba uwzględnić nie tylko jego literalne brzmienie, lecz również założenia co do konstrukcji wznowienia postępowania i w wypadku gdy potwierdzi się powołana w skardze o wznowienie przyczyna nieważności, sąd powinien uchylić zaskarżone orzeczenie i w zależności od sytuacji procesowej wydać określone dalsze rozstrzygnięcie. Wyjaśniono jednocześnie, że: „Wbrew treści art. 412 § 2 nie będzie to jednak z reguły odrzucenie pozwu albo umorzenie postępowania, ponieważ sytuacje takie wystąpią raczej sporadycznie (np. sąd stwierdzi pierwotny brak przesłanki procesowej z art. 199 § 1, art. 1099 § 1 lub art. 1113). (…). Jeśli nieważność dotyczyła tylko postępowania przed sądem I instancji (np. w tej instancji orzekał sędzia wyłączony z mocy ustawy), to sąd ten, jako właściwy do wznowienia (art. 405 zdanie pierwsze), powinien, w miejsce uchylonego orzeczenia, wydać nowe orzeczenie merytoryczne (wyrok lub - w postępowaniu nieprocesowym - postanowienie co do istoty sprawy (…) które może być takie samo jak orzeczenie uchylone lub odmienne od niego.”

(Karol Weitz [w:] „Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom III” pod redakcją Tadeusza Erecińskiego, Wydawnictwo Wolters Kluwer, wydanie 5, Warszawa 2016, str. 441-442)

Ponadto podkreślono, że „Odmiennej redakcji wyroku wymaga uwzględnienie skargi opartej o podstawę nieważności (…) i konieczne jest uchylenie zaskarżonego wyroku (…) sprawa musi być wówczas rozstrzygnięta „od nowa”, co mieści się w formule zmiany zaskarżonego orzeczenia.”

(Dariusz Zawistowski [w:] „Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom II” pod redakcją Henryka Doleckiego i Tadeusza Wiśniewskiego, Wydawnictwo LEX-Wolters Kluwer, wydanie 2, Warszawa 2013, str. 329)

Niezasadne ustanowienie dla pozwanego kuratora procesowego z art. 144 kpc stanowi przypadek pozbawienia pozwanego możności działania w procesie cywilnym.

Tak jak stwierdził to Sąd Okręgowy (...) w postanowieniu z dnia 28.10.2016r., w toku sprawy (...) SR (...) doszło do niezasadnego ustanowienia kuratora z art. 144 kpc dla pozwanego. Czynności podjęte w sprawie (...) były niewystraczające do ustanowienia kuratora, skoro z pisma policji wynikało, że pozwany wyprowadził się do swoich rodziców mieszkających w (...) a matka powodów oraz powodowie (czyli synowa i wnuki) nie znali i nie znają adresu swoich teściów i dziadków. Natomiast przewodniczący w sprawie (...) nie podjął żadnych dalszych działań aby adres ten ustalić.

Należy dodać, że z akt postępowania komorniczego wynika, że M. P. przesłał K. P. przekazem pocztowym:

a)  w dniu 11.12.2015r. kwotę 300 zł tytułem alimentów,

b)  w dniu 14.01.2016r. kolejną kwotę 300 zł tytułem alimentów,

podając wówczas swój adres: (...), (...), (...)-(...) K. (k.354). Rzeczywisty adres zamieszkania pozwanego M. P. znany był więc stronie powodowej przed wydaniem wyroku w sprawie (...) - K. P. działająca jako pełnomocnik swoich dorosłych dzieci brała udział w rozprawie w dniu (...). jednakże nie poinformowała sądu o w/w aktualnym adresie swojego męża (k.132-133 akt sprawy (...) SR (...))

Zgodnie z przepisami art. 128, 129, 133 § 1 oraz art. 135 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z jego rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Oznacza to, że również pozwany powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem jego 3 dzieci w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, przyborów szkolnych, wydatków dotyczących stanu zdrowia, części opłat eksploatacyjnych za mieszkanie w którym przebywają, oraz innych wydatków niezbędnych do prawidłowego rozwoju i wychowania dzieci.

W myśl art. 137 § 2 kro niezaspokojone potrzeby uprawnionego z czasu przed wniesieniem powództwa o alimenty sąd uwzględnia zasądzając odpowiednią sumę pieniężną.

Stosownie do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uchwale z dnia 9 listopada 1994r., sygn. akt III CZP 138/94, podstawę obliczenia wysokości alimentów stanowi dochód netto (a nie brutto) zobowiązanego (OSNC z 1995r. Nr 3, poz.43, glosy aprobujące Tadeusz Smyczyński OSP z 1995r. Nr 9, poz.194, oraz Zdzisław Krzemiński „Monitor Prawniczy” z 1995r. Nr 4, str.113).

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14.11.1997r., sygn. akt III CKN 217/97 (Prokuratura i Prawo z 1998r., Nr 9, poz. 28) wskazano, iż:

„Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka stanowi uszczegółowienie ogólnego obowiązku "troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka" i należytego przygotowania go, odpowiednio do jego uzdolnień, do pracy zawodowej (art. 96 krio). Obowiązek ten nie jest ograniczony przez żaden sztywny termin, a w szczególności - przez termin dojścia przez alimentowanego do pełnoletności. Nie jest także związany ze stopniem wykształcenia w tym sensie, że nie ustaje z chwilą osiągnięcia przez alimentowanego określonego stopnia podstawowego lub średniego wykształcenia. Jedyną miarodajną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku, jest to, czy dziecko może utrzymać się samodzielnie, przy czym przyjmuje się, że nie można tego oczekiwać od dziecka małoletniego. Z tej przyczyny w odniesieniu do dzieci, które osiągnęły pełnoletność, brać należy pod uwagę to, czy wykazują chęć dalszej nauki oraz czy osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie nauki. Przeciwne stanowisko prowadziłoby do zahamowywania, a co najmniej znacznego utrudniania dalszego rozwoju dziecka, a to przez pozbawianie go środków materialnych niezbędnych do kontynuowania nauki po osiągnięciu pełnoletności, pozostawałoby zatem w sprzeczności ze wspomnianym wyżej podstawowym obowiązkiem rodzicielskim.”

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8.08.1980r., sygn. akt III CRN 144/80 (OSNC z 1981r., Nr 1, poz. 20) wyjaśnił, że:

„Rodzice nie są obowiązani dostarczać środków utrzymania dziecku, które, będąc już przygotowane należycie do wykonywania przez nie odpowiedniego dla niego zawodu, podejmuje dla podniesienia swych kwalifikacji dalsze kształcenie się, ale w studiach się zaniedbuje, nie robi należytych postępów, nie otrzymuje obowiązujących zaliczeń, nie zdaje w terminie przepisanych egzaminów, a zwłaszcza jeżeli z własnej winy powtarza lata studiów i wskutek tego nie kończy studiów w przewidzianym programem okresie”.

Ponadto w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17.12.1976r., sygn. akt III CRN 280/76 (OSP z 1977r., Nr 11, poz. 196) wskazano m.in., że prawo do dalszego pobierania alimentów przysługuje dziecku pełnoletniemu które już posiada określone kwalifikacje zawodowe a które podjęło studia, o ile wiek dziecka nie przekracza znacznie normalnego wieku osób rozpoczynających studia wyższe.

Analiza w/w orzeczeń Sądu Najwyższego prowadzi do wniosku, że dopuszczalne jest 3-letnie opóźnienie organizacyjne pełnoletniego uczącego się dziecka – to jest, że pomimo zmiany szkół, kierunków nauki bądź powtarzania klas czy lat studiów, alimenty nadal są należne pełnoletniemu dziecku jeżeli jego opóźnienie edukacyjne nie przekracza 3 lat.

Analiza materiału procesowego zgromadzonego w niniejszej sprawie, w tym usprawiedliwionych potrzeb dzieci oraz zakresu możliwości zarobkowych i majątkowych ich rodziców, prowadzi do wniosku, że pozwany powinien płacić alimenty dla synów po (...) miesięcznie, a dla córki po 300 zł miesięcznie.

Opóźnienie edukacyjne każdego z dzieci nie przekracza bowiem w/w czasu 3 lat i każde z dzieci wykazuje chęć dalszej nauki. Ponadto żadne z dzieci nie uzyskuje stałych dochodów za swoją pracę w takiej wysokości która pozwalałaby na zaspokojenie wszystkich wydatków dotyczących ich utrzymania.

Wysokość alimentów zróżnicowano i przyznano kwoty po (...) miesięcznie dla synów gdyż uzyskiwali oni wcześniej dochody i zakres ich możliwości otrzymywania zarobków ze swojej pracy jest wyższy niż ich siostry. Ponadto córka pozwanego jest najmłodsza z rodzeństwa. Z tych względów dla niej alimenty przyznano w kwocie po 300 zł miesięcznie.

Kwota łącznie 700zł miesięcznie znajduje się w zakresie możliwości zarobkowych pozwanego, który nie posiada innych dzieci i z zarobków które może osiągać jest w stanie finansować wydatki związane ze swoim utrzymaniem.

Zjawisko bezrobocia i przejściowy brak pracy nie oznacza, że pozwany nie posiada możliwości zarobkowych – konkurencja na rynku pracy jest bowiem stałym elementem gospodarki wolnorynkowej a trudności w znalezieniu zatrudnienia są typowym zjawiskiem.

Stan zdrowia pozwanego nie uniemożliwia podjęcia zatrudnienia – pozwany posiada wprawdzie orzeczenie o uznaniu za osobę niepełnosprawną, ale zawarto w nim wskazanie co do zatrudnienia na otwartym rynku pracy i przeciwskazana jest jedynie praca w hałasie.

W zakresie możliwości zarobkowych pozwanego znajduje się więc uzyskiwanie wynagrodzenia za prace w wysokości ok. (...)zł netto miesięcznie, tj. na poziomie dochodów pobieranych u ostatniego pracodawcy u którego wykonywał prace przez dłuższy czas.

Wydatki powyżej kwoty 700zł miesięcznie powinny być finansowane przez matkę dzieci – jako drugiego z rodziców – albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnej sytuacji materialnej.

Ponieważ w chwili wydawania wyroku w niniejszej sprawie nie było żadnych niezaspokojonych potrzeb dzieci pozwanego za czas sprzed wniesienia pozwu w sprawie (...), to brak było podstaw do zasądzenia alimentów za w/w okres tj. 17.10.2014r.-15.04.2015r. Podawane przez stronę powodową wydatki - które miałyby pochodzić z w/w czasu 17.10.2014r.-15.04.2015r. i być nadal niezaspokojonymi potrzebami dzieci - stanowią w istocie wydatki o charakterze bieżącym i finansowane mogą być ze świadczeń przyznanych za czas od wniesienia pozwu (tj. od dnia 16.04.2015r.)

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 128, 129, 133 § 1, 135, 137 § 2 kro i art. 412 § 2 kpc orzeczono jak w punktach I, II, IV i VI sentencji, a w pozostałej części powództwa oddalono jako niezasadne orzekając jak punktach III, V i VII sentencji.

O kosztach procesu rozstrzygnięto na mocy art. 100 kpc, orzekając jak punkcie VIII sentencji.

O kosztach sądowych orzeczono na mocy art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jt. Dz.U. z 2010r., Nr 90, poz. 594 ze zm.) w związku z art. 100 kpc, orzekając jak punkcie IX sentencji.

Rygor natychmiastowej wykonalności w zakresie alimentów został nadany wyrokowi z urzędu na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc, o czym orzeczono w punkcie X sentencji.