Sygnatura akt: I C 631/17 upr
Dnia 30 kwietnia 2018 roku
Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie I Wydział Cywilny w składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Ludmiła Dulka - Twarogowska
Protokolant: st. sekr. sąd. Arleta Ratajczak
po rozpoznaniu w dniu 23 kwietnia 2018 roku w Wąbrzeźnie na rozprawie
sprawy z powództwa: (...) S.A. z siedzibą we W.
przeciwko: S. D.
- o zapłatę
1) zasądza od pozwanej S. D. na rzecz powódki (...) S.A. z siedzibą we W. kwotę 1.504,73 zł (jeden tysiąc pięćset cztery złote siedemdziesiąt trzy grosze) wraz z odsetkami w wysokości ustawowej za opóźnienie od tej kwoty za okres od dnia 06 marca 2017 roku do dnia 30 kwietnia 2018 roku,
2) należność główną w kwocie 1.504,73 zł (jeden tysiąc pięćset cztery złote siedemdziesiąt trzy grosze) i odsetki ustawowe za opóźnienie zasądzone w pkt 1 sentencji wyroku w wysokości 121,49 zł (sto dwadzieścia jeden złotych czterdzieści dziewięć groszy), czyli należności w łącznej kwocie 1.626,22 zł (jeden tysiąc sześćset dwadzieścia sześć złotych dwadzieścia dwa grosze) rozkłada na 33 raty miesięczne, w tym 32 (trzydzieści dwie) raty po 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych zero groszy) i ostatnia rata wyrównawcza w kwocie 26,22 zł (dwadzieścia sześć złotych dwadzieścia dwa grosze), płatne do ostatniego dnia każdego miesiąca poczynając od miesiąca następnego po tym, w którym wyrok się uprawomocni, z tym zastrzeżeniem, że nie zapłacenie którejkolwiek raty w terminie i pełnej wysokości powoduje natychmiastową wymagalność pozostałej do zapłaty kwoty wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od całości niespłaconego roszczenia poczynając od dnia opóźnienia do dnia zapłaty,
3) nie obciąża pozwanej kosztami procesu powódki,
4) zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie na rzecz adw. M. G. prowadzącej Kancelarię Adwokacką przy ul. (...) w W. kwotę 600,00 zł (sześćset złotych zero groszy) podwyższoną o stawkę podatku VAT, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanej S. D. z urzędu.
Sędzia Sądu Rejonowego
Ludmiła Dulka – Twarogowska
1. (...)
2.(...)
SSR Ludmiła Dulka - Twarogowska
W., dnia 30 kwietnia 2018 r.
Sygn. akt I C 631/17 upr
W dniu 6 marca 2017 r. powódka (...) S.A. z siedzibą we W., działająca przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, skierowała do Sądu Rejonowego L. (...) pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym, w którym wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanej S. D. kwoty 1.504,73 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 marca 2017 r. do dnia zapłaty, a także zwrotu kosztów sądowych – 30,00 zł, kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i innych kosztów – 0,30 zł.
Uzasadniając swoje żądanie powódka wskazała, iż zawarła z pozwaną umowę sprzedaży energii elektrycznej i po wywiązaniu się z niej wystawiła faktury, które następnie nie zostały zapłacone przez pozwaną. Łącząca strony umowa uległa rozwiązaniu z przyczyn leżących po stronie pozwanej przed upływem uzgodnionego okresu obowiązywania. W związku z przedwczesnym rozwiązaniem umowy, zgodnie z jej zapisami, powódka była uprawniona do naliczenia pozwanej stosownej opłaty z tego tytułu, w związku z czym wystawiła notę nr (...). 6 lutego 2017 r. powódka powiadomiła pozwaną o nieuregulowanych płatnościach i wezwała ją do zapłaty, jednak zadłużenie nie zostało uregulowane. Dochodzona pozwem kwota zawierała skapitalizowane odsetki za opóźnienie naliczone od dnia następnego po wyznaczonym dniu płatności faktur i noty do dnia poprzedzającego dzień złożenia pozwu (k.2-5).
W dniu 22 maja 2017 r. Sąd Rejonowy L. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym o sygn. akt (...) (...), uwzględniając w całości roszczenie powódki (k.6).
W skutecznie wniesionym sprzeciwie od wskazanego nakazu zapłaty pozwana podniosła zarzut braku wykazania wysokości zobowiązania oraz jego istnienia - z uwagi na uchylenie się od skutków złożenia oświadczenia woli o zawarciu umowy złożonego pod wpływem błędu wywołanego przez kontrahenta i zgłosiła żądanie zwrotu kosztów procesu (k.7-8).
Postanowieniem z dnia 22 czerwca 2017 r. Sąd Rejonowy L. wskazaną sprawę przekazał do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w W. (k.11).
Powódka uzupełniając braki formalne pozwu oraz w dalszym piśmie procesowym podtrzymała w całości żądanie i zanegowała okoliczność wprowadzenia pozwanej w błąd podczas całego procesu negocjacyjnego (k.17, k.91-92v).
Ustanowiona dla pozwanej pełnomocnik z urzędu domagała się oddalenia powództwa w całości, wniosła o zasądzenie na jej rzecz kosztów udzielonej pomocy prawnej i z ostrożności procesowej wniosła o miarkowanie kary umownej oraz rozłożenie świadczenia na raty (k.74-76, k.103-104, k. 109 - protokół rozprawy z 23.04.2018 r. czas zapisu: 00:37:26).
Niniejsza sprawa podlegała rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 19 lipca 2014 r. powódka (...) S.A.z siedzibą w W., jako sprzedawca posiadający koncesję na obrót energią elektryczną nr (...)wydaną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej podpisała z pozwaną S. D., jako odbiorcą będącym konsumentem, umowę sprzedaży energii elektrycznej nr (...). Umowa została zawarta poza lokalem przedsiębiorstwa na czas oznaczony 36 miesięcy w ramach oferty „(...)”. W umowie pozwana zobowiązała się do nierozwiązywania umowy o świadczenie usług dystrybucji od dnia jej podpisania do końca okresu, na który została zawarta (§ 2 ust. 5 pkt f) i jej niewypowiadania do końca okresu obowiązywania (§ 2 ust. 5 pkt g). Strony postanowiły, że każda z nich będzie mogła wypowiedzieć umowę w formie pisemnej z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia ze skutkiem na koniec okresu rozliczeniowego (§ 6 ust. 1), natomiast w przypadku wypowiedzenia umowy przez klienta przed terminem jej obowiązywania, będzie on zobowiązany w terminie 14 dni od dnia wystawienia noty obciążeniowej do zapłaty odszkodowania. Wysokość odszkodowania miała wynikać z pomnożenia kwoty 35 zł przez liczbę pełnych miesięcy pozostałych do zakończenia okresu obowiązywania umowy (§ 6 ust. 3). Pozwana jako konsument miała prawo odstąpić od umowy w terminie 10 dni od jej zawarcia (§ 6 ust. 5). Podpisując umowę pozwana oświadczyła, iż otrzymała obustronnie podpisany egzemplarz umowy, załączniki do niej, OWU (§7 pkt 7) i formularz odstąpienia od umowy. Podpisanie umowy było poprzedzone osobistym przedstawieniem pozwanej oferty handlowej przez K. A., będącego przedstawicielem powódki. Po podpisaniu umowy z pozwaną dodatkowo skontaktowała się nią pracownica infolinii powódki. Wówczas pozwana potwierdziła znajomość warunków umowy, jej osobiste podpisanie, otrzymanie od przedstawiciela powódki informacji o zmianie sprzedawcy energii na (...) S.A.ale przy pozostaniu u tego samego dystrybutora, którym była E., a także o tym, iż od (...) S.A.będzie otrzymywała faktury za zużytą energię elektryczną, natomiast od (...)faktury zawierające opłaty przesyłowe. Ponadto pozwana we wskazanej rozmowie telefonicznej potwierdziła otrzymanie kompletu dokumentów, tj. umowy, pełnomocnictwa, załącznika, OWU i formularza odstąpienia od umowy oraz została poinformowania o możliwości skontaktowania się z infolinią powódki w przypadku pytań.
Dowody:
- umowa sprzedaży energii elektrycznej z 19.07.2014 (k.50-52);
- zapis przebiegu rozmowy pracownika powódki z pozwaną na płycie CD (k.98);
- OWU (k.95-96v).
(...) S.A., będący dystrybutorem energii elektrycznej dostarczanej pozwanej, poinformował powódkę, iż z dniem 31 stycznia 2015 r. została zakończona umowa dystrybucyjna. Skutkiem zakończenia umowy dystrybucyjnej było rozwiązanie umowy na sprzedaż energii elektrycznej łączącej powódkę z pozwaną. W związku z powyższym (...) S.A., zgodnie z § 6 ust. 3 umowy, wystawiła wobec pozwanej notę obciążeniową (...)z 25 czerwca 2015 r. na kwotę 1.085,00 zł, której termin płatności upływał po 14 dniach od daty wystawienia, tj. 09 lipca 2015 r., o czym S. D.została powiadomiona i wezwana do zapłaty. Ponadto powódka wystawiła tytułem zapłaty przez pozwaną faktury VAT: nr (...)z dnia 24 marca 2015 r. za okres rozliczeniowy od 01 września 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. na kwotę 204,24 zł z terminem płatności do 07 kwietnia 2015 r., nr (...)z dnia 26 czerwca 2015 r. za okres rozliczeniowy od 31 grudnia 2014 r. do 31 stycznia 2015 r. na kwotę 49,34 zł z terminem płatności do 10 lipca 2015 r. - za energię elektryczną wraz z opłatą handlową, a także notę odsetkową nr (...) w kwocie 0,01 zł - za przekroczenie o 1 dzień terminu płatności faktury VAT nr (...), której termin płatności upływał 22 września 2014 r.
Dowody:
- pisma pozwanej wraz z notą obciążeniową (k.35-36v, k.93-94);
- faktury VAT (k25-27, k.31).
Pismem z 6 lutego 2017 r. powódka wezwała pozwaną do spłaty zadłużenia w kwocie 1.497,54 zł w terminie 7 dni.
Dowód:
- pismo powódki z 06.02.2017r. (k.24-24v).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów dołączonych do akt sprawy, albowiem ich prawdziwość i rzetelność nie budziła wątpliwości. Jako wiarygodny Sąd uznał także plik dźwiękowy na płycie CD zawierający pełny zapis przebiegu rozmowy pracownicy infolinii powódki z pozwaną po podpisaniu umowy, nie znajdując żadnych podstaw do uznania, iż podlegał on jakimkolwiek modyfikacjom. Sąd uznał za wiarygodną także tę część zeznań powódki, w których potwierdziła zawarcie z powodem umowy sprzedaży energii elektrycznej i odmówił wiarygodności twierdzeniom o wprowadzeniu jej w błąd przez przedstawiciela powódki w zakresie okoliczności zawarcia umowy i jej warunków, ponieważ pozostawały w oczywistej sprzeczności z treścią podpisanej umowy i wskazanym dowodowym nagraniem. Jako nieprzydatne do dokonania ustaleń faktycznych potraktowano dokumenty w postaci faktur VAT nr (...), które nie dotyczyły roszczenia objętego pozwem.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo okazało się w całości uzasadnione.
W przedmiotowej sprawie powódka dochodziła spełnienia przez pozwaną zobowiązań wynikających z łączącej strony umowy sprzedaży energii elektrycznej nr (...) z dnia 19 lipca 2014 roku.
Umowa sprzedaży energii elektrycznej należy do umów o charakterze cywilnoprawnym i należy do niej stosować art. 535 k.c. w zw. z art. 555 k.c., zgodnie z którym przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu tę rzecz a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Poprzez wskazane odesłanie z art. 555 k.c. powyższą definicję sprzedaży stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii oraz sprzedaży paliw.
Pozwana potwierdziła zawarcie wskazanej umowy z powódką, lecz twierdziła, iż przed jej podpisaniem została wprowadzona w błąd przez przedstawiciela kontrahenta i powoływała się na uchylenie się od skutków prawnych swojego oświadczenia woli dotyczącego wskazanej czynności prawnej. Błąd miał polegać na jej poinformowaniu, iż po zawarciu przedmiotowej umowy będzie ponosiła opłaty wyłącznie na rzecz powoda, a tym czasem otrzymywała ona do zapłaty faktury także od poprzedniego sprzedawcy energii.
Zgodnie z art. 84 k.c. w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Jeżeli oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć; ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej. Ponadto można powoływać się tylko na błąd uzasadniający przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści (błąd istotny). Tym samym, błędem relewantnym w świetle art. 84 k.c. jest jedynie błąd co do treści czynności prawnej, a więc mylne wyobrażenie o którymkolwiek składniku treści konkretnej czynności prawnej (np. przedmiot czynności prawnej, rodzaj czynności, osoba kontrahenta) oraz błąd istotny, to jest tego rodzaju mylne wyobrażenie, które pozwala przyjąć, że gdyby osoba nie działała pod wpływem błędu i tym samym prawidłowo oceniała sytuację, to nie złożyłaby oświadczenia woli danej treści (vide: wyrok SA w Warszawie z 20.02.2015 r., sygn. VI ACa 1656/13)
Jak wynika z przeprowadzonych w niniejszej sprawie dowodów brak jest podstaw, aby uznać, iż przed zawarciem umowy z przedstawicielem powódki, powódka została przez niego wprowadzona w błąd i składając oświadczenie woli działa pod wpływem takiego błędu. Jak wynika z treści zapisu rozmowy przeprowadzonej przez pracownika infolinii powódki z pozwaną, potwierdziła ona znajomość warunków umowy, jej osobiste podpisanie, otrzymanie od przedstawiciela informacji, że zmianie ulegnie sprzedawca energii, którym od teraz będzie (...) S.A. ale jednocześnie pozwana pozostanie u tego samego dystrybutora, którym była E., a także o tym, iż od powódki będzie otrzymywała faktury za zużytą energię elektryczną, natomiast od dystrybutora faktury zawierające opłaty przesyłowe. Ponadto pozwana w rozmowie telefonicznej potwierdziła otrzymanie kompletu dokumentów umowy, pełnomocnictwa, załącznika, OWU i formularza odstąpienia od umowy oraz została poinformowania o możliwości skontaktowania się z infolinią powoda w przypadku pytań. Także podpisując przedmiotową umowę pozwana zawarła oświadczenie, iż otrzymała obustronnie podpisany jej egzemplarz umowy, załączniki do niej, OWU oraz formularz odstąpienia od umowy.
W ocenie Sądu twierdzenia pozwanej o działaniu pod wpływem błędu mogą wynikać z niedostrzegania różnicy pomiędzy pojęciami „sprzedaż energii” i „świadczenie usług dystrybucji (transportu) energii elektrycznej”. Zgodnie z ustawą z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U.2012.1059 ze zm.) operator systemu dystrybucyjnego odpowiada za: utrzymanie sieci energetycznej, liczników, odczyt i udostępnianie danych pomiarowych, natomiast sprzedawca energii elektrycznej odpowiada za jej wytworzenie i dostarczenie do sieci dystrybucyjnej. Pozwana zawierając umowę o sprzedaż energii z powódką dokonała zmiany jedynie dostawcy energii i na jej rzecz była zobowiązana uiszczać opłaty za zużycie. Jednocześnie w dalszym ciągu była zobowiązana pokrywać opłaty przesyłowe na rzecz dotychczasowego dystrybutora, które przecież i tak by musiała ponosić, gdyby nie zmieniła sprzedawcy energii. W tej sytuacji oczywistym było, iż pozwana po zawarciu umowy z (...) S.A. będzie otrzymywała do zapłacenia faktury od dwóch różnych podmiotów, o czym została w sposób jasny i klarowny pouczona, co jednak w żadnym razie nie oznaczało, iż będzie dwukrotnie dokonywała płatności za to samo. Jeżeli pozwana posiadała jakiekolwiek wątpliwości w tym zakresie, nie było przeszkód, aby skontaktowała się z infolinia powódki w celu ich rozwiania, z czego jednak nigdy nie skorzystała.
Za uzasadnione należało więc uznać domaganie się przez powódkę od pozwanej płatności za zużytą energię elektryczną, stwierdzonej fakturami VAT: nr (...)z dnia 24 marca 2015 r. za okres rozliczeniowy od 01 września 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. na kwotę 204,24 zł z terminem płatności do 07 kwietnia 2015 r., nr (...)z dnia 26 czerwca 2015 r. za okres rozliczeniowy od 31 grudnia 2014 r. do 31 stycznia 2015 r. na kwotę 49,34 zł z terminem płatności do 10 lipca 2015 r. – za zużytą energię elektryczną wraz z opłatą handlową, a także notę odsetkową nr (...)w kwocie 0,01 zł - za przekroczenie o 1 dzień terminu płatności faktury VAT nr (...), której termin płatności upływał 22 września 2014 r.
Jako uzasadnione Sąd ocenił także roszczenie powódki o zapłatę kwoty 1.085,00 zł wynikającą z noty obciążeniowej (...)z 25 czerwca 2015r - tytułem odszkodowania.
Zgodnie z art. 483 § 1 k.c. można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna), przy czym w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody.
Jak wynika z zapisów łączącej strony umowy, pozwana była zobowiązana do nierozwiązywania umowy o świadczenie usług dystrybucji od dnia podpisania umowy z (...) S.A. do końca okresu, na który została zawarta oraz do niewypowiadania umowy aż do końca okresu obowiązywania.
Ponieważ z dniem rozwiązania umowy dystrybucyjnej, tj. 31 stycznia 2015 r., doszło do automatycznego rozwiązania łączącej strony umowy, a więc przed terminem na który została zawarta, w dodatku z przyczyn obciążających pozwaną – czego S. D. nie kwestionowała – powód zgodnie z warunkami umownymi był uprawniony do naliczenia odszkodowania stanowiącego iloczyn kwoty 35 zł oraz liczby pełnych miesięcy pozostałych do zakończenia okresu obowiązywania umowy, co też uczynił wystawiając notę obciążeniową z dnia 25 czerwca 2015 r. NO/GR/570 , z 14-dniowym terminem płatności liczonym od daty wystawienia, który upływał 9 lipca 2015 r. Przy czym zauważyć należy, iż istniała ścisła zależność pomiędzy umową dystrybucyjną a umową sprzedaży energii elektrycznej. W istocie w przypadku rozwiązania/wypowiedzenia pierwszej z umów, druga z nich była niewykonalna i traciła rację bytu.
W pozwie powód domagał się od pozwanej także zapłaty skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie naliczonych od następnego dnia wymagalności poszczególnych faktur oraz ich wartości do dnia poprzedzającego złożenie pozwu. Mając na względzie, iż świadczenie wynikające z faktury VAT nr (...) z dnia 24 marca 2015 r. opiewające na kwotę 204,24 zł winno było zostać spełnione do 7 kwietnia 2015 r., skapitalizowana wartość odsetek ustawowych za opóźnienie wynosiła 28,88 zł. Świadczenie w kwocie 49,34 zł objęte fakturą VAT (...) z dnia 26 czerwca 2015 r. winno było zostać spełnione do 10 lipca 2015 r., a zatem skapitalizowana wartość odsetek ustawowych za opóźnienie wynosiła 5,96 zł. Z kolei świadczenie wynikające z noty obciążeniowej NO/GR/570 z 25 czerwca 2015 r. na kwotę 1.085,00 zł powinno było zostać spełnione do 9 lipca 2015 r., a więc, skapitalizowana wartość odsetek ustawowych za opóźnienie wynosiła 131,30 zł. Łączna wartość skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie należnych powodowi wynosiła więc 166,14 zł.
W świetle powyższego w punkcie 1 wyroku Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.504,73 zł . O dalszych odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł w oparciu o art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności, przy czym dłużnik jest w opóźnieniu jeżeli nie spełnia świadczenia w określonym terminie.
Art. 320 k.p.c. przewiduje jedną z zasad orzekania zwaną "moratorium sędziego" i określa, że w szczególnie uzasadnionych wypadkach Sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Przepis ten stwarza możliwość orzekania o sposobie spełnienia świadczenia w sposób bardziej dogodny dla zobowiązanego, niż wynika to z regulacji prawa materialnego. Uprawnienie Sądu do rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty przysługuje tylko w szczególnie uzasadnionych wypadkach, a więc gdy z uwagi na stan majątkowy, rodzinny czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanego niemożliwe do wykonania lub bardzo utrudnione i narażałoby go na niepowetowane szkody. Rolą omawianego rozwiązania jest wydłużenie terminu zapłaty świadczenia przez dłużnika, przy czym zarazem nie może ono naruszać praw wierzyciela i doprowadzać do jego pokrzywdzenia. Rozłożenie na raty zasądzonej należności ma ten skutek, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat. Wydany na podstawie art. 320 k.p.c. wyrok rozkładający na raty świadczenie należne wierzycielowi modyfikuje treść łączącego strony stosunku cywilnoprawnego. W wyniku tego wyroku zmienia się sposób i termin spełnienia świadczenia; obowiązek jednorazowego uiszczenia całego świadczenia zostaje zastąpiony obowiązkiem zapłaty poszczególnych rat w kolejno przypadających terminach. Wyrok sądu w części orzekającej o rozłożeniu zasądzonego świadczenia na raty ma więc charakter konstytutywny. Uwzględniając taki charakter art. 320 k.p.c. oraz wyroku sądu w części orzekającej o rozłożeniu zasądzonego świadczenia na raty, należy konsekwentnie przyjąć, że wyrok ten - przesuwając termin spełnienia świadczenia przez zastąpienie terminu dotychczasowego terminami zapłaty poszczególnych rat – jednocześnie uchyla stan opóźnienia dłużnika, który rozpoczął się w związku z niespełnieniem świadczenia w pierwotnym terminie. Innymi słowy, uchylenie - co najmniej od dnia wydania omawianego wyroku - stanu opóźnienia, który rozpoczął się w związku z niespełnieniem przez dłużnika świadczenia w pierwotnym terminie, jest konsekwencją przedstawionego wyżej charakteru tego wyroku w świetle art. 320 k.p.c. (vide: uchwała SN z 15.12.2006r., sygn. III CZP 126/06, Legalis nr 79145).
W ocenie Sądu taki przypadek ma miejsce w niniejszej sprawie. S. D. utrzymuje się z emerytury w wysokości 800 zł netto oraz świadczeń socjalnych, co pozwala jej jedynie za zaspokajanie podstawowych potrzeb egzystencjalnych i częściową spłatę innych zobowiązań finansowych. Stan majątkowy pozwanej jest więc tego rodzaju, iż spełnienie przez nią zasądzonego świadczenia niezwłocznie lub jednorazowo byłoby niemożliwe i narażało ją na niepowetowaną szkodę.
W tej sytuacji w pkt 2 wyroku należność główną w kwocie 1.504,73 zł i odsetki ustawowe za opóźnienie zasądzone w pkt 1 sentencji wyroku w wysokości 121,49 zł, czyli należności w łącznej kwocie 1.626,22 zł Sąd rozłożył na 33 raty miesięczne, w tym 32 raty po 50,00 zł i ostatnią ratę wyrównawcza w kwocie 26,22 zł, płatne do ostatniego dnia każdego miesiąca poczynając od miesiąca następnego po tym, w którym wyrok się uprawomocni, z tym zastrzeżeniem, że nie zapłacenie którejkolwiek raty w terminie i pełnej wysokości powoduje natychmiastową wymagalność pozostałej do zapłaty kwoty wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od całości niespłaconego roszczenia poczynając od dnia opóźnienia do dnia zapłaty.
Podstawę prawną rozstrzygnięcia o kosztach procesu stanowił art. 102 k.p.c. Przepis ten wyraża odstępstwo od podstawowych zasad decydujących o rozstrzygnięciu w przedmiocie kosztów procesu, o ile zachodzą wypadki szczególnie uzasadnione. Do kręgu ,,wypadków szczególnie uzasadnionych” należy zaliczyć zarówno okoliczności związane z samym przebiegiem procesu, jak i leżące na zewnątrz, zwłaszcza dotyczące stanu majątkowego (sytuacji życiowej) strony. Okoliczności te powinny być oceniane przede wszystkim z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego (vide: post. SN z 14.1.1974 r., sygn. II CZ 223/73, Legalis nr 17661).
Pozwana jest wdową, mieszka sama w lokalu socjalnym, ma trudną sytuację finansowa i osobistą, a w toku procesu korzystała ze zwolnienia od kosztów sądowych w całości, dlatego w pkt 3 wyroku Sąd na podstawie art. 102 k.p.c., odstąpił od jej obciążenia kosztami procesu powódki, która wygrała w całości spór sądowy, gdyż byłoby to nie do pogodzenia z zasadami słuszności.
O wysokości kosztów adwokackich pełnomocnika wyznaczonego z urzędu dla pozwanej Sąd orzekł w pkt 4 sentencji po myśli § 8 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U.2016.461.1714), ustalając ich wysokość na kwotę 600 zł podwyższoną o stawkę podatku VAT i zasądzając je od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w W.
Sędzia
Ludmiła Dulka-Twarogowska
1. (...)
2. (...)
- (...)
3. (...)
W., 14 maja 2018r.
SSR Ludmiła Dulka-Twarogowska