Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 30 grudnia 2014 roku powód - Miejskie Przedsiębiorstwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. kwoty 178.184,81 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 6 marca 2014 roku oraz kosztami postępowania wg norm przepisanych. W uzasadnieniu powód wskazał, że był jednym z podwykonawców inwestycji N. Ł. F.. Przed przystąpieniem do prac uzyskał ochronę ubezpieczeniową na mocy umowy ubezpieczenia z pozwanym w zakresie prac określonych w polisie. W dniu 13 września 2013 roku w ramach wykonywanych prac powód podczas prowadzenia robót przy fundamencie słupa trakcyjnego uszkodził kanał ogólnospławny poprzez zabetonowanie światła kanału. Przeprowadzenie prac naprawczych powód zlecił R.S.E. (...) spółce cywilnej w P., która wartość prac wyceniła na kwotę 390.230,00 zł netto. Powyższa szkoda została zgłoszona pozwanemu, który przyznał stronie powodowej odszkodowanie w wysokości 212.045,19 zł, które nie pokryło w całości rzeczywiście poniesionej szkody. Kwota dochodzona przez powoda stanowi różnicę pomiędzy odszkodowaniem należnym, a przyznanym przez stronę pozwaną

(pozew k-2-10).

W odpowiedzi na pozew z dnia 12 lutego 2015 roku pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, iż wypłacił należne odszkodowanie, wobec czego powództwo jest niezasadne, odpowiedzialność pozwanego w ramach umowy ubezpieczenia obejmuje tylko normalne następstwa wynikające z poniesionej szkody (które zostało pomniejszone o franszyzę 2.000 zł), z uwagi na spełnienie świadczenia brak jest podstaw do żądania przez powoda ewentualnych odsetek za opóźnienie, a powód przyczynił się do zwiększenia szkody. Ponadto pozwany podniósł zarzut braku legitymacji procesowej czynnej powoda.

(odpowiedź na pozew k-91-93).

Na rozprawie w dniu 8 marca 2018 roku pełnomocnik powoda wniósł o zasądzenie odsetek ustawowych do końca 2015 roku i dalszych odsetek za opóźnienie.

(e-protokół rozprawy z dnia 8 marca 2018r. k-334-336).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód Miejskie Przedsiębiorstwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. (dalej: (...) sp. z o.o.) jest wpisany do rejestru przedsiębiorców prowadzonego w ramach Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...). Do przedmiotu jego działalności należą m.in. roboty związane z budową dróg szynowych i kolei podziemnej

(odpis z KRS k- 12-14).

Pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. (dalej: (...) S.A.) jest wpisany do rejestru przedsiębiorców prowadzonego w ramach Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...). Do przedmiotu jego działalności należy działalność w zakresie ubezpieczeń osobowych i majątkowych

(odpis z KRS k-17-20).

Powód był jednym z podwykonawców inwestycji N. Ł.-F., w ramach której prowadzona jest modernizacja linii kolejowej W. - Ł. wraz ze stacją Ł.-F., któremu na podstawie umowy nr (...) z dnia 1 lipca 2013 roku zawartej pomiędzy Wykonawcą (Liderem Konsorcjum tj. (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w P., (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w R., Przedsiębiorstwem Usług (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Z., Przedsiębiorstwem (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w M.) a powodem zlecono wykonanie robót związanych z przebudową sieci trakcyjnej, których szczegółowy zakres określono w załączniku nr 1 do umowy.

(umowa nr (...)- k.21-24).

Strony sporu łączyła umowa ubezpieczenia potwierdzona polisą nr (...), na mocy której pozwany udzielił powodowi ochrony ubezpieczeniowej (ubezpieczenie OC) z tytułu prowadzenia przez niego działalności gospodarczej, w związku z realizacją inwestycji w zakresie prac polegających na demontażu sieci trakcyjnej tramwajowej na węzłach Narutowicza - (...) oraz Narutowicza-K. oraz budowy nowej sieci i sterowni zwrotnic w nowym układzie komunikacyjnym dla wskazanych węzłów, w okresie od 1 lipca 2013 roku do 30 listopada 2013 roku. Suma ubezpieczenia została określona na kwotę 3.680.785,76 zł netto, przy wskazaniu franszyzy redukcyjnej dla zakresu podstawowego i wskazanych klauzul w kwocie 2.000 zł. Zakresem ubezpieczenia zostały objęte m.in.: - odpowiedzialność cywilna deliktowa i kontraktowa w zakresie OWU i załączonych klauzul, - szkody wyrządzone nieumyślnie, w tym wskutek rażącego niedbalstwa, - utracone korzyści i inne straty wynikające z wypadku, o ile szkoda polegająca na śmierci, rozstroju zdrowia, uszkodzeniu ciała, zniszczeniu lub uszkodzeniu mienia jest objęta ochroną ubezpieczeniową na podstawie OWU, - szkody będące następstwem wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia (…). Ponadto zakres ubezpieczenia obejmował m.in. (do wysokości sumy gwarancyjnej): - szkody powstałe po wykonaniu pracy lub usługi wynikłe z nienależytego wykonania zobowiązania, - szkody wyrządzone przez podwykonawców osób objętych ubezpieczeniem, - szkody wyrządzone w podziemnych instalacjach lub urządzeniach w czasie wykonywania prac lub usług przez osoby objęte ubezpieczeniem (…).

(polisa ubezpieczeniowa nr (...) k-25-34).

W dniu 13 września 2013 roku powód w ramach wykonywanych prac podczas prowadzenia robót przy fundamencie słupa trakcyjnego uszkodził kanał ogólnospławny kanalizacji poprzez zabetonowanie światła kanału (kolektora ściekowego) o długości 42 mb, warstwą o grubości 0,7 metra na odcinku od ul. (...) do ul. (...). W związku z czym Wykonawca inwestycji wezwał powoda do niezwłocznego wskazania koncepcji przywrócenia drożności kanału poprzez usunięcie awarii w nieprzekraczalnym terminie do dnia 27 września 2013 roku.

(notatka służbowa z dnia 20.09.2013 r. k-35, pismo Wykonawcy inwestycji z 25.09.2013 r. k-36, pismo wykonawcy inwestycji z 08.10.2013 r. k-83, pismo wykonawcy inwestycji z 16.10.2013 r k-84-85, zeznania świadka T. K. e-protokół rozprawy z dnia 5 listopada 2015 r. k-137v, adnotacje 00:33:47, zeznania świadka P. G. e-protokół rozprawy z dnia 7 kwietnia 2016 r., k-147, adnotacje 00:31:41).

Termin napraw był bardzo pilny bowiem w przypadku większych opadów istniało ryzyko zalewania i podtapiania budynków, gdyż był to kanał ogólnościekowy, odbierający także wody opadowe, a sposób usunięcia awarii miało być zaakceptowane przez Zakład (...) w Ł..

(zeznania świadka T. K. e-protokół rozprawy z dnia 5 listopada 2015 r. k-137v, adnotacje 00:33:47, zeznania świadka M. K. e-protokół rozprawy z dnia 5 listopada 2015 r. k.136-137, adnotacje 00:11:24-00:23.15, zeznania świadka R. S. e-protokół rozprawy z dnia 7 kwietnia 2016 r. k-147, adnotacje 00:07:02).

W dniu 2 października 2013 roku doszło do spotkania przedstawicieli powoda, Zakładu (...) oraz E. Z. (1) prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) spółka cywilna w (...) s.c. (dalej: (...) s.c.) (na prośbę pracownika MPK jako pomoc fachowca), na którym omawiano ewentualną technologię i sposoby wykonania prac naprawczych.

(notatka służbowa z dnia 02.10.2013 r. k-37, zeznania świadka T. K. e-protokół rozprawy z dnia 5 listopada 2015 r. k-137v, adnotacje 00:33:47, zeznania świadka R. S. e-protokół rozprawy z dnia 7 kwietnia 2016 r. k-147, adnotacje 00:10:48, zeznania świadka E. Z. (1) e-protokół rozprawy z dnia 17 maja 2016 r. k-154, adnotacje 00:17:34).

W związku z koniecznością pilnego przeprowadzenia prac naprawczych powód 15 października 2013 roku wystąpił z zapytaniem ofertowym do firm budowlanych, które miały podjąć się wykonania naprawy uszkodzonego kanału ściekowego, określając termin odpowiedzi do dnia 16 października 2013 roku.

(zapytanie ofertowe- k.38, zeznania świadka R. S. e-protokół rozprawy z dnia 7 kwietnia 2016 r. k-148, adnotacje 00:12:39).

Na zapytanie strony powodowej odpowiedziały dwa podmioty: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł., która określiła wycenę prac na kwotę 394.000,00 zł netto oraz R.S.E. Z. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) spółka cywilna w P., który określił wycenę prac na kwotę 390.230,00 zł netto.

(oferta (...) sp. z o.o. k- 39, oferta (...) s.c. k- 40).

W dniu 16 października 2013 roku powód złożył zamówienie R.S.E. Z. prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą (...) spółka cywilna w P. na wykonanie prac naprawczych uszkodzonego kanału za kwotę 390.230,00 zł netto, zgodnie z przedstawioną ofertą.

(zamówienie zakupu nr (...) k-41).

Między powodem a R.S.E. (...) spółka cywilna w P. brak było zawartej umowy pisemnej, gdyż procedura podpisania formalnej umowy i uzyskiwania wymaganych zatwierdzeń trwałaby zbyt długo.

(bezsporne, a nadto: zeznania świadka R. S. e-protokół rozprawy z dnia 7 kwietnia 2016 r. k-148, adnotacje 00:26:46).

Z uwagi na konieczność wykonania prac w trybie pilnym nie został sporządzony również protokół wejścia na teren budowy ani informacja odnośnie zakończenia prac.

(pismo k-179).

E. Z. (1) skierował do wykonywania przedmiotowych prac wszystkich swoich pracowników (za wyjątkiem T. Z.), którzy świadczyli pracę w systemie 8-godzinnym dwuzmianowym.

(listy pracowników i listy płac sporządzone przez (...) s.c.- k-121-126, zeznania świadka R. S. e-protokół rozprawy z dnia 7 kwietnia 2016r.- k.148, adnotacje 00:29:33, zeznania świadka E. Z. (1) e-protokół rozprawy z dnia 17 maja 2016 r. k-154, adnotacje 00:04:13).

Prace wykonywane były bardzo sprawnie i szybko oraz bez zastrzeżeń ze strony (...). Prace trwały od rana do zmroku.

(zeznania świadka T. K. e-protokół rozprawy z dnia 5 listopada 2015 r. k-137v, adnotacje 00:33:47).

Roboty prowadzone były poniżej 7 metrów pod powierzchnią podczas dużego ruchu na ulicy (...), w tym ruchu tramwajowego i kołowego z uwagi na brak możliwości wyłączenia tego fragmentu miasta z ruchu. Utrudnieniem w wykonaniu robót były trudności w zastosowaniu sprzętu zmechanizowanego, wywozu wydobywanego gruzu, jak i dojazdu samochodów w zakresie dostawy wymaganych materiałów. Poziom trudności robót był bardzo wysoki również z uwagi na konieczność szalowania wykopów (w takim wypadku kanał zasypywany był warstwami - w pierwszej fazie należało rozstawić szalunek, zasypywano pierwszą warstwę, następnie należało wyciągnąć szalunek i zasypać kolejną warstwą, do momentu zasypania całego kanału), co również wpłynęło na trudnośc prac i wysokość kosztów. Wycena zaproponowana przez Z. obejmowała już te utrudnienia

(zeznania świadka E. Z. (1) e-protokół rozprawy z dnia 17 maja 2016 r. k-154, adnotacje 00:13:25, pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu instalacji sanitarnych inż. Z. M. k-194-199, pisemna opinia uzupełniająca biegłego – k-228-231).

(...) s.c. wykonał zlecone prace, co zostało potwierdzone w dniu 29 listopada 2013 roku protokołem odbioru wykonanych robót. Jakość robót oceniono jako dobrą. Wartość wykonanych prac wyniosła 390.230,00 złotych.

(protokół odbioru robót- k. 181, zestawienie wartości wykonanych robót- k. 43, kosztorys Z. k- 65-74).

Kosztorys sporządzony przez R.S.E. Z. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) s.c. zawierał niezbędne współczynniki korygujące koszty do warunków realnych.

(pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu instalacji sanitarnych, wodociągowo-kanalizacyjnych, wentylacji i ogrzewnictwa inż. Z. M. k.198).

Powyższa szkoda w postaci uszkodzenia kanału ściekowego została w dniu 23 października 2013 roku zgłoszona pozwanemu (...) S.A. wraz z oświadczeniem sprawcy szkody tj. oświadczeniem (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. co do przypadkowego zalania kolektora masą betonową. Postępowanie likwidacyjne toczyło się pod numerem sprawy TO50/8863/13.

(zgłoszenie szkody k-52, protokół do rozpatrzenia roszczeń związanych ze szkodą k-46-49, wykaz niezbędnych dokumentów k-50-51, oświadczenie dotyczące sposobu wypłaty odszkodowania k-53, oświadczenie sprawcy szkody k-54, raport ubezpieczeniowy k-103-106).

W dniu 29 listopada 2013 roku (...) s.c. wystawił powodowi fakturę VAT nr (...) za wykonanie zleconych prac naprawczych na kwotę 390.230,00 zł netto (479.982,90 zł brutto). Należność została przez powoda uiszczona.

(faktura VAT nr (...) k-44, potwierdzenia przelewów k-141,142, zeznania świadka E. Z. (1) e-protokół rozprawy z dnia 17 maja 2016 r. k-154, adnotacje 00:20:45).

Po usunięciu awarii związanej z zabetonowaniem części kolektora ściekowego w dniu 10 stycznia 2014 roku podczas spotkania przedstawicieli Konsorcjum, powoda oraz Zakładu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. ( (...)) Zakład (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. przyjął do ponownej eksploatacji odcinek kolektora ściekowego w ul. (...) przy ul. (...)

(protokół z dnia 10.01.2014 r. k-45, zeznania świadka T. K. e-protokół rozprawy z dnia 5 listopada 2015 r.k-138, adnotacje 00:53:38).

Decyzją pozwanego z dnia 5 marca 2014 roku powodowi przyznano odszkodowanie w łącznej wysokości 212.045,19 zł netto w oparciu o weryfikację kosztorysu sporządzoną przez eksperta zewnętrznego, pomniejszone o franszyzę redukcyjną w kwocie 2.000 złotych. Wartość wykonanych prac została ustalona przez pozwanego w oparciu o kosztorys wykonany przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością spółkę komandytową w R. na kwotę 214.045,19 złotych. Pozwany odmówił wypłaty odszkodowania w pozostałym zakresie.

(decyzja z dnia 05.03.2014r. k-55, kosztorys (...) sp. z o.o. sp. k., k-56-64).

Od powyższej decyzji powód w piśmie z dnia 25 kwietnia 2014 roku złożył odwołanie (k-75-76). W odpowiedzi na przedmiotowe odwołanie pismem z dnia 10 lipca 2014 roku pozwany podtrzymał swoje stanowisko w sprawie, informując, iż wypłata odszkodowania oparta była na weryfikacji roszczenia dokonanej przez rzeczoznawcę - spółkę (...) sp. z o.o. sp. k. (pismo k-107).

Pismem z dnia 8 października 2014 roku powód skierował do pozwanego wezwanie do zapłaty kwoty 178.184,81 zł (stanowiącej różnicę w kwocie netto między odszkodowaniem wypłaconym a należnym) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 6 marca 2014 roku w nieprzekraczalnym terminie 3 dni od daty odbioru wezwania pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.

(wezwanie do zapłaty k-77-78, zwrotne potwierdzenie odbioru k-79).

W odpowiedzi pozwany pismem z dnia 16 października 2014 roku podtrzymał swoje stanowisko w sprawie, wskazując, że kwota wypłaconego odszkodowania stanowi pełną kompensację wyrządzonej szkody zgodnie z art. 361 k.c. (pismo k-80-82).

Dochodzona przez powoda część odszkodowania w kwocie 178.184,81 zł nie została uiszczona przez pozwanego (bezsporne).

Kosztorys sporządzony przez rzeczoznawcę powołanego przez pozwanego (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością spółkę komandytową w R. został sporządzony dla warunków idealnych tj. terenu niezabudowanego, pozbawionego ruchu kołowego lub szynowego z możliwością manewrowania pojazdami budowy bez utrudnień, wobec czego koszty kosztorysu zweryfikowanego, którego wysokość została przyjęta przez ubezpieczyciela są mniejsze o około 50% od faktycznych kosztów usunięcia awarii kolektora

(pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu instalacji sanitarnych inż. Z. M. k-194-199).

Wykonawca Z. zastosował do wyceny powykonawczej czynniki cenotwórcze znacznie niższe niż wynika to notowań S. dla regionu (...), pomimo tego, że występowało znaczne skomplikowanie organizacji robót (udostępnianie odcinkami po 10 mb), presja czasu i obawa wystąpienia ulewnych deszczy. Optymalny odcinek do budowy kanału to 50 mb, gdyż można wtedy w pełni wykorzystać potencjał ludzi i sprzętu, a ponadto łatwiej jest kontrolować zachowanie odpowiedniego spadku układanych rur. Pozostałe stawki sprzętu i ceny materiałów w kosztorysie Z. nie odbiegały od cen średnich. Roboty niestandardowe wycenia się według norm własnych a nie według katalogów używanych przy pracach typowych. Pomimo wyższej ceny jednostkowej naprawy 1 mb przyjętej przez Z. w stosunku do średniej ceny wyliczanej przez biegłą z zakresu kosztorysowania, w jej ocenie przyjęcie takiej wyższej stawki było w tych okolicznościach uzasadnione. Z tego względu, pomimo wyliczenia średniej wartości kosztorysowej robót wykonanych przez Z. na kwotę 265.350,88 zł netto (326.381,58 zł brutto), w ocenie biegłego sądowego z zakresu ceny, rozliczenia i kosztorysowania robót budowlanych H. T. (1), miejsce położenia kanału, jego znaczenie i okoliczności uszkodzenia uzasadniają wysokość kosztów naprawy przedstawioną w wycenie wykonawcy (Z.), bowiem ryzyko jakie ponosił podejmując się wykonania tak skomplikowanej naprawy uzasadniało tego rodzaju podwyższenie ceny. kwota określona w opinii (265.350,88 złotych netto) stanowi wartość normową standardowych prac tego typu bez uwzględnienia tych ryzyk. Istotne jest przy tym, że wykonawca wyliczając koszty przy sporządzaniu oferty, która określa cenę ryczałtową musi brać pod uwagę inne czynniki podwyższające wynagrodzenie, tzn. ryzyka techniczne związane z tą pracą, które nie mają odzwierciedlenia w nakładach normowych odnoszących się do robót standardowych i wykonawca sam musi wyważyć to ryzyko cenowo. Są to czynniki związane z działaniem przedsiębiorstwa, w szczególności dotyczące wystąpienia możliwych sytuacji ryzyka, które będą od niego wymagały dodatkowych działań i nakładów. Określając ryczałtową cenę zlecenia wykonawca musiał brać te możliwe zagrożenia pod uwagę. Przy infrastrukturze i awariach nie można przewidzieć wszystkich możliwych sytuacji nawet przez profesjonalną firmę. Ponadto teren ul. (...) jest trudnym terenem, są nierozpoznane pustki po piwnicach, które powodują zapadnięcia się terenu.

Podwyższenie wyliczonej w opinii wartości normowej do rzeczywistej wartości z faktury było uzasadnione okolicznościami prac i działaniem w trybie awaryjnym. Nie było czasu na powtórzenie zapytań, bo było to działanie nagłe. Spółki miejskie mają wydzieloną pulę środków rocznie na likwidację takich nagłych zdarzeń, których wartość przekracza progi z zamówień publicznych. Inaczej mogłoby dojść do sparaliżowania danej kategorii działalności. Nie powiedzieć także, że wykonawca uzyskał rażącą kwotę zysku, ze względu na brak wystąpienia tego ryzyka przy rzeczywistym wykonaniu, bowiem nie mógł wykluczyć wystąpienia takich ryzyk. Awarie standardowo są usuwane w oparciu o samo zlecenie. Przyjęty w wyliczeniu średniej wartości normowej dodatek 20% za utrudnienia, dodany do robocizny i sprzętu, dotyczy sytuacji standardowych w miejskiej ciasnej zabudowie, natomiast nie dotyczy awarii.

W ocenie biegłej wartość prac określona przez wykonawcę Z. była w okolicznościach przedmiotowej awarii uzasadniona.

(pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu ceny, rozliczenia i kosztorysowania robót budowlanych H. T. (1)- k.279, k-281-283 oraz ustna uzupełniająca opinia biegłego e-protokół rozprawy z dnia 8 marca 2018 r., k-335, adnotacje 00.05.02-00.25.32).

Powyższych ustaleń faktycznych w zakresie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy Sąd dokonał na podstawie treści znajdujących się w aktach sprawy dokumentów, których prawdziwość nie budziła zastrzeżeń, a także w oparciu o zeznania przesłuchiwanych w toku sporu świadków, co do których brak było podstaw do odmowy przyznania im waloru wiarygodności.

Podstawę do poczynienia ustaleń w sprawie stanowiła również opinia pisemna powołanego w sprawie biegłego sądowego z zakresu instalacji sanitarnych, wodociągowo-kanalizacyjnych, wentylacji i ogrzewnictwa inż. Z. M.. Została bowiem sformułowana w sposób jasny, zrozumiały i jednocześnie wyczerpujący zagadnienie, którego dotyczyła (pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu instalacji sanitarnych inż. Z. M. k-194-199, oraz opinia uzupełniająca k-228-231). Ponadto biegły udzielił jasnych i wyczerpujących odpowiedzi na wszystkie pytania stron dotyczące przedmiotu opinii w wydanej pisemnej oraz ustnej opinii uzupełniającej, w związku z czym Sąd nie znalazł podstaw do odmowy wiarygodności opinii wydanej przez biegłego.

Ponadto Sąd oparł się również na treści opinii biegłego sądowego z zakresu ceny, rozliczenia i kosztorysowania robót budowlanych H. T. (1), co do której rzetelności Sąd nie miał żadnych wątpliwości. Opinia pisemna, jak również wydana na rozprawie w dniu 8 marca 2018 roku ustna opinia uzupełniająca, były wewnętrznie spójne, logiczne i przeprowadzone zostały zgodnie z postawioną tezą dowodową, co kwalifikowało je jako przydatne dla celów dowodowych w niniejszym postępowaniu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo jako zasadne zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W przedmiotowej sprawie kwestią bezsporną była odpowiedzialność strony pozwanej - wynikająca z umowy ubezpieczenia OC z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej zawartej z wykonawcą robót - za szkodę. Poza sporem w zasadzie pozostawała również kwestia odpowiedzialności ubezpieczyciela za powstałą szkodę, bowiem dokonując częściowej wypłaty odszkodowania pozwany przyjął na siebie odpowiedzialność z tego tytułu. Spór dotyczył w istocie wysokości należnego powodowi odszkodowania.

Stosownie do treści art. 805 § 1 i 2 pkt. 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia majątkowego ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie, polegające na zapłacie określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Odpowiedzialność ubezpieczyciela wynikająca z umowy ubezpieczenia majątkowego wyraża się w obowiązku spełnienia świadczenia pieniężnego polegającego na wypłacie odszkodowania za szkodę powstałą w wyniku przewidzianego w umowie wypadku.

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia (art. 822 § 2 k.c.). Przepis § 4 przytoczonego artykułu upoważnia uprawnionego do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej do dochodzenia roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Dla oceny praw i obowiązków stron w niniejszym postępowaniu istotne znaczenie ma również umowa ubezpieczenia, a nadto Ogólne Warunki Ubezpieczenia Odpowiedzialności Cywilnej z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej lub użytkowania mienia. Strony mogą uzgodnić wprowadzenie do umowy ubezpieczenia franszyzy redukcyjnej. Przez franszyzę redukcyjną uważa się określoną w procentach lub kwotowo wartość redukującą łączne świadczenia ubezpieczeniowe z tytułu jednego wypadku dotyczące szkód w mieniu, chyba że uzgodniono inaczej.

Według zaś art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła. W myśl natomiast art. 361 § 2 k.c. naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Poszkodowany jest więc uprawniony do odszkodowania w pełni pokrywającego wyrządzoną szkodę.

W niniejszym postępowaniu przesłankami odpowiedzialności odszkodowawczej jest zaistnienie zdarzenia, z którym ustawa wiąże powstanie obowiązku odszkodowawczego, wystąpienie szkody rozumianej jako uszczerbek w mieniu poszkodowanego, a także istnienie związku przyczynowego między zdarzeniem a zaistniałą szkodą.

W przedmiotowej sprawie z całego zebranego w sprawie materiału dowodowego, zarówno z zeznań świadków – w tym zeznań pracowników (...) jak i dokumentów, a w szczególności z opinii obu powołanych w sprawie biegłych wynika w sposób jednoznaczny, iż okoliczności zaistniałego zdarzenia (awarii) były na tyle wyjątkowe i nietypowe, a jednocześnie występowała konieczność jak najszybszego usunięcia awarii (tak ze względu na zagrożenie zalewania budynków jak i możliwość obciążenia powoda bardzo wysokimi karami umownymi za opóźnienie w realizacji prac, do których był zobowiązany). Elementem istotnym, na co zwracali uwagę biegli, a w szczególności biegła z zakresu kosztorysowania, była także obawa wystąpienia specyficznych ryzyk technicznych (niezależnie od istotnych utrudnień w organizacji prac), które wykonawca musi uwzględniać w swoich kosztach, zwłaszcza przy ryczałtowym wynagrodzeniu. Jednocześnie okoliczność, że te ryzyka nie wystąpiły nie ma wpływu na ustaloną cenę ryczałtową. Strona powodowa zwróciła się z zapytaniem do znanych na rynku firm zajmujących się tego rodzaju pracami, które przedstawiły swoje oferty na ich wykonanie (a różnica ceny była w zasadzie minimalna). Powód wybrał ofertę Z. jako ofertę z ceną niższą i pokrył koszty wykonanych prac.

Mając na względzie wszystkie te okoliczności w ocenie Sądu nie budzi wątpliwości, iż zaistniała awaria wymusiła na powodzie określone działania (które zdaniem biegłej nie odbiegały od norm postępowania w takich sytuacjach) i w konsekwencji zlecenie wykonania tych prac bez dalszego poszukiwania „tańszego” wykonawcy. Różnice pomiędzy kosztorysem sporządzonym na zlecenie pozwanego jak i kosztorysem biegłej H. T. wynikają (co wprost wskazała biegła) z przyjęcia pewnych typowych norm do obliczania tej wartości, natomiast w przypadku awarii, zwłaszcza o takim zagrożeniu, wartość przedmiotowych prac wyliczona przez wykonawcę nie była w żaden sposób nadmierna ani nieuzasadniona.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd uwzględnił w całości roszczenie powoda biorąc pod uwagę oczywiście tzw. ceny netto bowiem poszkodowanemu, będącemu płatnikiem podatku VAT (takim płatnikiem jest też powód) odszkodowanie przysługuje w wysokości obliczonej bez podatku VAT (a powód również dochodził roszczenia w kwocie netto). Mając na uwadze powyższe, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 178.184,81 złotych tytułem pozostałej części odszkodowania za szkodę powstałą w związku z realizacją inwestycji objętym przez pozwanego ochroną ubezpieczeniową (dokonane pomniejszenie o franszyzę redukcyjną wynika z odpowiedzi na pozew k-92).

Zgodnie z treścią art. 817 § 1 i 2 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Jednakże gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, natomiast bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie 30 dni. Szkoda została zgłoszona w dniu 23 października 2013 r., a zatem 30 -dniowy termin upłynął w dniu 22 listopada 2013 r., natomiast w dniu 10 lutego 2014 r. został sporządzony kosztorys na zlecenie pozwanego. Pozwany w dniu 5 marca 2014 r. uznał swoją odpowiedzialność i dokonał wypłaty uznanej części odszkodowania. Mając na względzie, iż przyznane odszkodowanie zostało niezasadnie zaniżone o kwotę dochodzoną pozwem, pozwany pozostawał w opóźnieniu co do tej kwoty co najmniej od dnia 6 marca 2014 r.

O odsetkach Sąd orzekł w oparciu o przepis art. 481 § 2 k.c. przyjmując, że pozwany pozostawał i pozostaje w opóźnieniu w spełnieniu swojego świadczenia i zasądzając je w wysokości odsetek ustawowych od dnia 6 marca 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz dalszych odsetek w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty.

Zgodnie z treścią art. 108 k.p.c. zd. II Sąd może rozstrzygnąć jedynie o zasadach poniesienia przez strony kosztach procesu, pozostawiając szczegółowe wyliczenia referendarzowi sądowemu, co miało miejsce w niniejszej sprawie.

Z/ odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełn. pozwanego.