Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XIII Ca 60/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu – Wydział XIII Cywilny Rodzinny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Beata Zientek

Sędziowie: SSO Alicja Spustek-Kląskała

SSR del. Agnieszka Golińska

Protokolant: Monika Biegus

po rozpoznaniu w dniu 13 maja 2016 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa P. B.

przeciwko S. B.

o alimenty

na skutek apelacji wniesionych przez powódkę i pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków we Wrocławiu z dnia 15 grudnia 2015 r. sygn. III RC 309/15 ;

oddala obie apelacje.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 15 grudnia 2015r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków zasądził od S. B. na rzecz Partycji B. 300 zł tytułem alimentów płatne do 10-go dnia każdego miesiąca z góry. W pozostałym zakresie oddalono powództwo i nie obciążono pozwanego należną opłatą.

Orzeczenie to zapadło przy następująco ustalonym stanie faktycznym:

P. B. do listopada 2013r. zamieszkiwała wraz z matką i ojcem w lokalu mieszkalnym przy ul. (...) we W.. Lokal ten zgodnie z wymaganiami J. S. został podzielony na dwa mniejsze lokale z oddzielnymi wejściami o powierzchniach odpowiednio 30 m (2) i 15 m(2). W większym lokalu zamieszkiwała J. S. z powódką, w mniejszym S. B..

W listopadzie 2013r. S. B. darował należący do niego w udziale 1/2 lokal mieszkalny nr (...) (współwłaścicielem w udziale 1/2 jest J. S.) stanowiący odrębną nieruchomość o powierzchni 30 m (2) córce z poprzedniego związku (...). Następnie umową zawartą przed Notariuszem w dniu 25.06.2015r. E. B. przeniosła na rzecz J. S. swój udział w prawie własności lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w budynku we W. przy ul. (...) w zamian za co J. S. przeniosła na rzecz E. B. prawo własności lokalu mieszkalnego nr (...) stanowiącego odrębną nieruchomość położoną w budynku we W. przy ul. (...). Od listopada 2013r. powódka wraz chłopakiem oraz J. S. zamieszkują w wynajmowanym mieszkaniu przy ul. (...) we W.. Czynsz najmu lokalu wynosi 1300 zł miesięcznie, a pozostałe opłaty eksploatacyjne wynoszą około 500 zł miesięcznie. Do usprawiedliwionych potrzeb powódki należą wydatki na: wyżywienie, zakup odzieży i obuwia oraz biletów MPK oraz opłat za Internet i doładowanie do telefonu w łącznej kwocie około 500 zł miesięcznie. Powódka przez okres 2 lat regularnie co miesiąc uczęszczała do ortodonty, płacąc za każdą wizytę po 150 zł. Aktualnie od 2 miesięcy na wizyty nie uczęszcza albowiem ma zalecenie przeprowadzenia zabiegu operacyjnego przesunięcia szczęk, którego termin nie został jeszcze wyznaczony, jest planowany na listopad- grudzień tego roku. Powódka otrzymuje od babki po 150 zł miesięcznie. P. B. dwukrotnie powtarzała pierwszą klasę Liceum Ogólnokształcącego we W. przy ul. (...). Następnie rozpoczęła naukę w Technikum, którego również nie ukończyła z uwagi na problemy zdrowotne. Z uwagi na powyższe w roku szkolnym 2014/2015 rozpoczęła naukę w ZaocznymL. O. C. we W.. W roku szkolnym 2014/2015 zajęcia w Liceum odbywały się w następujących terminach: 11-12.10.2014r., 18.10.2014r., 26.10.2014r., 9-10.11.2014r., 6-7.12.2014r., 13- 14.12.2014r., 10-11.01.2015r., 17-18.01.2015r., 7-8.02.2015r., 21-22.02.2015r., 7-8.03.2015r., 21-22.02.2015., 7-8.03.2015r., 21-22.03.2015r., 11-12.04.201., 18- 19.04.2015r., 9-10.05.2015r., 23-24.05.2015r., 13-14.06.2015r. Powódka była obecna na wszystkich zajęciach. Zaliczyła wszystkie egzaminy w wyznaczonych terminach. Uczestniczyła również w nieobowiązkowych, bezpłatnych fakultetach odbywających się w tygodniu w godzinach dopołudniowych z języka polskiego, języka angielskiego i matematyki. Otrzymała promocje na semestr III. Rok szkolny 2015/2016 rozpoczął się zajęciami w dniach 12-13.09.2015r. Kolejne zajęcia III semestru, na którym obecnie jest powódka będą odbywały się w następujące weekendy: 26-27.09.2015r., 10-12.10.2015r., 24-25.10.2015r., 7-8.11.2015r., 21-22.11.2015r., 5-6.12.2015r., 12-13.12.2015r., 9-10.01.2015r., 16-17.01.2015r.

Dodatkowo powódka nadal uczęszcza na dodatkowe fakultety w ciągu tygodnia w godzinach dopołudniowych z języka polskiego, języka angielskiego i matematyki, geografii. W okresie wakacji 2014r. P. B. pracowała na produkcji i zarabiała po 1300 zł netto miesięcznie, a w wakacje 2015r. pracowała na stanowisku kasjer - sprzedawca uzyskując miesięczne dochody w wysokości po 800 zł netto.

J. S. jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę w : firmie (...) sp. z o.o. z siedzibą w (...). Jej średnie miesięczne wynagrodzenie z tytułu świadczonej pracy wynosi po 1850 zł netto miesięcznie. Matka powódki podejmuje również dodatkowe prace dorywcze w zakresie sprzątania, uzyskując z tego dochód na poziomie po 300 zł miesięcznie. J. S. zalega z zapłatą należności za zaliczki na utrzymanie części wspólnej nieruchomości, media, fundusz remontowy na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej za stanowiący jej własność lokal mieszkalny położony we W. przy ul. (...). które na dzień 4.03.2015r. wynosiły 3516 zł. Zalega z opłatami za energie elektryczną, na skutek czego w lokalu został odcięty dopływ energii elektrycznej.

S. B. ma 62 lata. Z zawodu jest elektromechanikiem. Przez okres kilku lat w latach 2006 - 2012 pracował za granicą. Przez ten czas łożył na utrzymanie córki, przesyłając jej i jej matce zarobione pieniądze. Po powrocie do Polski, pozwany na okres 1.5 roku trafił do zakładu karnego, gdzie odbywał karę pozbawienia wolności za spowodowanie wypadku komunikacyjnego. Po opuszczeniu zakładu karnego nie mógł znaleźć pracy Począwszy od 29.04.2014r. był zatrudniany na podstawie umów o pracę tymczasową na czas określony na stanowisku operatora obrabiarki w firmie (...) Sp. z o.o. Z tego tytułu uzyskiwał zmienne wy nagrodzenie w wysokości od 1300 zł netto miesięcznie do 2216 zł netto miesięcznie. W okresie od maja 2014r. do czerwca 2015r. jego średnie miesięczne wynagrodzenie wynosiło 1687 zł netto miesięcznie. Od dnia 2.07.2015r. S. B. jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas określony na stanowisku operatora obrabiarek sterowanych numerycznie z wynagrodzeniem 2000 zł brutto miesięcznie, a więc około 1450 zł netto miesięcznie. Umowa została przedłużona do końca roku 2015.

W okresie od wrześnie do listopada 2015r. średnie miesięczne wynagrodzenie pozwanego z tytułu wykonywanej pracy wynosiło 1932,43 zł netto ( (...).20 zł brutto). Wynagrodzenie to obciążone jest potraceniem komorniczym, które wynosiło:

394.89 zł we wrześniu 2015r.;

632.83 zł w październiku 2015r.;

857.08 zł w listopadzie 2015r.

Pozwany w roku podatkowym 2013 uzyskał dochód w wysokości 6 854.19 zł brutto, a w roku podatkowym 2014r. uzyskał dochód w wysokości 15 977.98 zł brutto.

S. B. zamieszkuje w lokalu mieszkalnym przy ul. (...) o powierzchni 15 m(2), stanowiącym własność jego córki E. B.. Opłaty za utrzymanie lokalu kształtują się na poziomie około 300 zł miesięcznie. Kolejne 500 zł miesięcznie pozwany przeznacza na zaspokojenie swoich podstawowych potrzeb, takich jak wyżywienie, zakup odzieży oraz innych potrzebnych artykułów życia codziennego. W utrzymaniu pomaga mu córka E..

Pozwany w dniu 1.04.2015r. zawarł umowę pożyczki z Bankiem (...) S.A. na kwotę 6 796.60 zł. na skutek czego jest obciążony spłatą tej należności w ratach po 500 zł miesięcznie do dnia 1.10.2015r. S. B. nie stawał przed lekarzem orzecznikiem ZUS.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy wyłożył przepisy art. 133 i 135 kriop i uznał, że powódka poprzez przedłożenie aktu urodzenia, udowodniła, że jest córką S. B., a co za tym idzie, pozwany wraz z J. S. zobowiązany jest do świadczeń alimentacyjnych względem niej. Nadto mimo, że P. B. ukończyła 18 lat, to z racji tego, że przedkładając dowody w postaci zaświadczeń z Zaocznego Liceum Ogólnokształcącego oraz indeksu udowodniła, że kontynuuje naukę w na poziomie szkoły średniej w Zaocznym L. O. C. we W., a dodatkową pracę może w zasadzie podejmować jedynie w okresie wakacyjnym oraz nie posiada majątku, słuszne jest przyjęcie, że nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Rozważając uprawnienie powódki do alimentacji Sąd wziął pod uwagę fakt, że P. B. miała przerwę w nauce na etapie I klasy szkoły średniej, kiedy to trzykrotnie najpierw dwa razy w liceum, a następnie raz w technikum nie otrzymała promocji do II klasy. Niemniej Sąd uznał, że wymieniona słusznie podjęła decyzję o kontynuowaniu nauki w trybie zaocznym. Co więcej systematycznie uczęszcza ona na zajęcia w weekendy oraz uczestniczy w dodatkowych fakultetach, które odbywają się w tygodniu i uzyskuje pozytywne oceny ze wszystkich egzaminów, które zdaje w terminie. Powyższe wskazuje zdaniem Sądu Rejonowego, że P. B. zmieniła swój stosunek do nauki. Z tych względów, za wiarygodne uznał Sąd jej oświadczenie, że zamierza ukończyć szkolę średnią i kontynuować naukę na poziomie studiów wyższych. Z tych wszystkich względów Sąd Rejonowy uznał, że powódka nie utraciła prawa do alimentacji i pozwany wraz z matką powódki nadal powinni przyczyniać się do ponoszenia kosztów utrzymania córki, choć nie w wymiarze, dochodzonym przez nią w ramach niniejszego postępowania.

Sąd wskazał, że według jego ustaleń usprawiedliwione miesięczne potrzeby P. B. kształtują się na poziomie około 1 100 zł miesięcznie, z czego kwotę 600 zł powódka przeznacza na koszty związane z wy najmem wraz z chłopakiem i matką mieszkania, a pozostałą kwotę około 500 zł na swoje bieżące potrzeby w zakresie wyżywienia, zakupu odzieży, doładowania telefonu, zakupu biletów MPK. Ustalając zakres usprawiedliwionych potrzeb powódki Sąd nie uwzględnił w tych kosztach, wy datków jakie wymieniona ponosiła na ortodontę w wysokości po 150 zł miesięcznie, albowiem w dacie wyrokowania powódka nie uczęszczała na wizyty z uwagi na planowaną operację przesunięcia szczęk.

Sąd ustalając wysokość obciążeń alimentacyjnych pozwanego uwzględnił, że możliwości zarobkowe pozwanego w okresie ostatnich 3 miesięcy kształtują się na poziomie około 1930 zł netto miesięcznie, a w poprzednim kwartale wynosiły około 1450 zł netto miesięcznie i wziął pod uwagę, że na bieżące podstawowe potrzeby pozwany wydatkuje co najmniej 850 zł miesięcznie (300- 350 opłaty za mieszkanie oraz 500 zł na zaspokojenie bieżących potrzeb), a nadto spłaca pożyczkę którą zaciągnął na remont mieszkania w kwocie po 500 zł miesięcznie. Dodatkowo Sąd uwzględnił, że wynagrodzenie pozwanego jest obciążone potraceniem komorniczym, które w ostatnich trzech miesiącach wynosiło odpowiednio po 394.98 zł. 632.83 zł i 857.08 zł. W ocenie Sądu I instancji uwzględnienie powództwa w całości doprowadziłoby do zachwiania stopy życiowej pozwanego, co w sytuacji dziecka pełnoletniego nie może mieć miejsca, a oczym art. 133 § 3 kro. Z tych przyczyn Sąd uznał, że pozwany jest w stanie ponosić koszty utrzymania córki na poziomie nie wyższym aniżeli po 300 zł miesięcznie.

W opinii Sądu w pozostałym zakresie powódka winna korzystać ze wsparcia finansowego matki, której możliwości zarobkowe są wyższe aniżeli pozwanego i kształtują się na poziomie około 2 150 zł netto miesięcznie. Dodatkowo powódka, jak wskazała otrzymuje od swojej babki po 150 zł miesięcznie. Nadto z racji tego. że powódka kontynuuje naukę w trybie zaocznym, to mimo dodatkowych fakultetów, które odbywają się średnio 2-3 razy w tygodniu, ma ona możliwość podjęcia chociażby dorywczej pracy nie tylko, jak czyni to dotychczas w okresie letnim. Uzyskane w ten sposób środki finansowe pozwolą jej bowiem na pokrycie chociażby części swoich usprawiedliwionych potrzeb.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka oraz pozwany.

P. B. zaskarżyła wyrok S. R. dla W. K. we Wrocławiu Wydział III Rodzinny i Nieletnich z dnia 15 grudnia 2015 r., sygn. akt. III RC 309/15 w części oddalającej powództwo w zakresie zasądzenia alimentów w dalszej kwocie 300 zł miesięcznie (tj. łącznic 600 zł miesięcznie) (pkt II) zarzucając mu:

mające wpływ na treść zaskarżonego wyroku naruszenie prawa procesowego, to jest:

a.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez:

przyjęcie, że usprawiedliwione miesięczne potrzeby powódki wynoszą 1.100 zł miesięcznie, w sytuacji, gdy faktyczne średniomiesięczne koszty utrzymania powódki wynoszą nie mniej niż 1.600 zł;

pominięcie przy ustalaniu usprawiedliwionych m.in. miesięcznych kosztów utrzymania powódki wydatków jakie powódka ponosiła (i ponosi) w związku z comiesięcznymi wizytami u lekarza ortodonty z uwagi na przerwę w ich odbywaniu, podczas gdy koszty wskazanych wizyt powódka ponosiła regularnie w ciągu ostatniego roku, zaś po dwumiesięcznej przerwie spowodowanej oczekiwaniem na zabieg operacyjny, leczenie powódki w tymi zakresie (konsultacji ortodontycznych) jest kontynuowane;

przyjęcie, że średniomiesięczne możliwości zarobkowe pozwanego wynoszą ok. 1930zł w sytuacji, gdy faktyczne możliwości zarobkowe pozwanego są większe; w sytuacji gdy wskazana przez pozwanego kwota miesięcznych zasobów finansowych, którymi pozwany dysponuje nie jest równoznaczna z możliwościami zarobkowymi pozwanego, które są większe od dochodów uzyskiwanych obecnie przez pozwanego;

b.  art. 233 § 1 k.p.c. i 231 k.p.c. poprzez zastosowanie domniemania faktycznego skutkującego wyprowadzeniem z przedłożonych przez pozwanego dokumentów tj. jednego potwierdzenia przelewu oraz zamówienia książeczki z blankietami poleceń przelewów międzynarodowych wniosku, iż pozwany łożył na utrzymanie córki podczas jego pobytu za granicą, podczas gdy z tych okoliczności faktycznych taki wniosek nie wynika, co w konsekwencji doprowadziło Sąd I instancji do błędnego ustalenia stanu faktycznego sprawy;

c.  art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewskazanie przyczyn, dla których Sąd I instancji odmówił wiarygodności twierdzeniom powódki i mocy dowodowej środkom dowodowym przez nią wskazanym w zakresie uznania za usprawiedliwione potrzeb powódki w wysokości wskazanej w pozwie oraz w przesłuchaniu powódki, a także niewskazanie na jakich dowodach oparł się Sąd I instancji, uznając że koszty utrzymania wskazywane przez powódkę w zakresie przekraczającym przyjęte przez Sąd są niezasadne;

naruszenie przepisów prawa materialnego, a to art. 135 § 1 k.r.i.o. poprzez uznanie, że pozwany jest w stanie ponosić koszty utrzymania córki jedynie w kwocie 300 zł miesięcznie, a w pozostałym zakresie powódka winna korzystać z pomocy finansowej matki, w sytuacji gd y ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że pozwany posiada zarobkowe i finansowe możliwości, aby partycypować w kosztach utrzymania powódki w stopniu nie mniejszym niż jej matka J. S., a nadto, że partycypowanie w kosztach utrzymania powódki w kwocie przynajmniej 600 zl miesięcznie nie przekracza możliwości zarobkowych i finansowych pozwanego; nawet przyjmując ustaloną przez Sąd Rejonowy wysokość usprawiedliwionych potrzeb powódki, tj. kwotę 1.100 zl miesięcznie, oraz przyjętą przez Sąd Rejonowy wysokość średniomiesięcznych dochodów pozwanego, tj. 1.930 zł miesięcznie, brak było podstaw do oddalenia roszczenia powódki o zasądzenie alimentów w kwocie przynajmniej 600 zł miesięcznie;

błędne ustalenie stanu faktycznego sprawy poprzez:

przyjęcie, że usprawiedliwione miesięczne potrzeby powódki wynoszą 1.100 zł miesięcznie, w sytuacji, gdy faktyczne średniomiesięczne koszty utrzymania powódki wynoszą nie mniej niż 1.600 zł;

pominięcie przy ustalaniu usprawiedliwionych miesięcznych kosztów utrzymania powódki wydatków jakie powódka ponosiła (i ponosi) w związku z comiesięcznymi wizytami u lekarza ortodonty z uwagi na przerwę w ich odbywaniu, podczas gdy koszty wskazanych wizyt powódka ponosiła regularnie w ciągu ostatniego roku, zaś po dwumiesięcznej przerwie spowodowanej oczekiwaniem na zabieg operacyjny, leczenie powódki w tym zakresie (konsultacji ortodontycznych) jest kontynuowane;

przyjęcie, że średnio miesięczne możliwości zarobkowe pozwanego wynoszą ok. 1930 zł w sytuacji, gdy faktyczne możliwości zarobkowe pozwanego są większe; w sytuacji gdy wskazana przez pozwanego kwota miesięcznych zasobów finansowych, którymi pozwany dysponuje nie jest równoznaczna z możliwościami zarobkowymi pozwanego, które są większe które są większe od dochodów uzyskiwanych obecnie przez pozwanego.

Przy tak sformułowanych zarzutach wniosła o:

zmianę zaskarżonego wyroku częściowo przez zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki alimentów w dalszej kwocie 300 miesięcznie (tj. łącznie 600 zł miesięcznie) poczynając od dnia 18 czerwca 2015 r. płatne do dnia 10-go każdego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w zapłacie którejkolwiek z rat;

zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki zwrotu kosztów postępowania za obie instancje według norm przepisanych.

W uzasadnieniu apelacji wskazano, że Sąd I instancji niezasadnie przyjął, że usprawiedliwione miesięczne potrzeby powódki wynoszą 1.100 zł miesięcznie, w sytuacji, gdy faktyczne średniomiesięczne koszty utrzymania powódki wynoszą nie mniej niż 1.600 zł. W ocenie powódki przy ocenie uzasadnionych potrzeb powódki Sąd I instancji niezasadnie pominął m.in. koszty, które powódka ponosi w związku z leczeniem ortodontycznym, a to ok. 450 zł miesięcznie dodatkowo. Powódka zarzuciła także, że Sąd Rejonowy błędnic przyjął, że średniomiesięczne możliwości zarobkowe pozwanego wynoszą ok. 1.930 zł w sytuacji, gdy faktyczne możliwości zarobkowe pozwanego są większe. Nie można również pominąć faktu, iż matka powódki podejmuje dorywcze prace, aby zapewnić córce utrzymanie. Pozwany natomiast, mimo posiadanych możliwości nie wykazał chęci zwiększenia swoich zarobków, co odzwierciedla jego stosunek do posiadanego wobec córki obowiązku. W ocenie powódki Sąd I instancji niezasadnie przyjął, że pozwany nie jest w stanie ponosić koszty utrzymania córki na poziomie wyższym aniżeli 300 zł miesięcznie, zaś w pozostałym zakresie powódka winna korzystać z pomocy finansowej matki. Powódka podnosi, że faktyczne możliwości finansowe jej maki wcale nic są wyższe niż możliwości finansowe pozwanego. Ciężar alimentacyjny spoczywa na obojgu rodziców i niezgodna z zasadami współżycia społecznego byłaby sytuacja, kiedy to matka powódki, której dochody są niewiele wyższe niż dochody jej ojca oraz, która podjęła dodatkowe zatrudnienie żeby pokryć koszty utrzymania córki, miałaby ponosić przeważającą część wydatków związanych z utrzymaniem dziecka. Co więcej, pomoc finansowa ze strony matki powódki jest jedynie częścią składową wszystkich świadczeń alimentacyjnych J. S. względem córki, a to z uwagi na fakt, że świadczenia alimentacyjne względem dziecka mogą być realizowane nie tylko w formie świadczeń pieniężnych, ale także w naturze.

Pozwany S. B. zaskarżył wyrok w całości zarzucając, że powódka przy swoim systemie nauki może i powinna podjąć zatrudnienie. Wskazał tez, że nie ma potrzeby aby wraz z matką wynajmowały mieszkanie ponieważ mogą korzystać z mieszkania należącego do matki powódki przy ul. robotniczej. Zarzucił, że cierpi na obustronna głuchotę, czego sad nie wziął pod uwagę. Wskazał także, że nie jest w stanie łożyć ustalonych alimentów ponieważ po uiszczeniu wszystkich należności pozostaje mu 600 zł na życie. Wniósł o zmianę wyroku poprzez oddalenie powództwa.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacje nie były zasadne, dlatego też podlegały oddaleniu.

Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń stanu faktycznego, a podjęte rozstrzygnięcie znajduje oparcie w obowiązujących przepisach oraz w wywiedzionych na ich podstawie niewadliwych rozważaniach prawnych, które Sąd Odwoławczy w pełni podziela i przyjmuje za własne.

Należy podkreślić, iż Sąd I instancji przeprowadził ocenę dowodów w sposób prawidłowy z punktu widzenia ich wiarygodności oraz wyciągnął słuszne i logiczne wnioski z zebranego materiału dowodowego, nie dopuścił do naruszenia przepisów wskazanych przez strony w środkach zaskarżenia. W ocenie Sądu Okręgowego, materiał dowodowy zebrany w sprawie był kompletny, dlatego też nie zachodziła konieczność uzupełnienia ustaleń stanu faktycznego do czasu wyrokowania, a tym bardziej przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości. Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy zastosował również przepisy prawa materialnego w zakresie wskazanym w uzasadnieniu orzeczenia. Zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego także nie znajdują potwierdzenia.

Słusznie Sąd Rejonowy uznał, że nałożony na rodziców obowiązek alimentacyjny w stosunku do własnego dziecka podlega regulacji specjalnej i uprzywilejowanej, a co wyraża się między innymi w tym, że obowiązek rodziców dostarczania środków utrzymania i wychowania trwa dopóty, dopóki dziecko nie zdobędzie kwalifikacji zawodowych niezależnie od osiągnięcia wieku. Zgodnie bowiem z ustaloną liną orzeczniczą rodzice powinni utrzymywać dziecko, dopóki uczy się zgodnie ze swoimi uzdolnieniami. Należy jednak zauważyć, że żądanie alimentów przez pełnoletnie dziecko może w niektórych sytuacjach budzić wątpliwości, ponieważ rodzicom nie przysługuje już władza rodzicielska względem pełnoletniego dziecka oraz nie mają oni decydującego wpływu na jego decyzje dotyczące zdobywania wykształcenia lub rezygnacji z uzyskania kwalifikacji zawodowych. Inaczej mówiąc, rodzice nie wychowują już pełnoletniego dziecka, tracą także możliwość kierowania nim. Stąd przepisy art. 133§1 kro i art. 144 1 kro interpretowane łącznie pozwalają stwierdzić, że istnienie i zakres obowiązku alimentacyjnego wobec dorosłego dziecka zależy od zgodności żądania alimentów z zasadami współżycia społecznego, tzn. pozwani rodzice mogą bronić się zarzutem nadużycia przez dziecko prawa podmiotowego.

W tym kontekście szczególnie uważnie należało podejść do żądania P. B., która jest nie tylko dorosłym dzieckiem ale i ma opóźnienie w nauce, a nadto uczy się zaocznie. W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji prawidłowo te okoliczności rozważył i świadczenie ustalone na poziomie 300 zł miesięcznie uwzględnia wszystkie okoliczności sprawy. Zasadnie Sąd Rejonowy przyjął, że system nauki powódki pozwala jej znaleźć zatrudnienie przy prostych pracach fizycznych lub różnego rodzaju dorywczych i na umowy zlecenia. W ten sposób powódka będzie w stanie pokryć cześć swoich uzasadnionych potrzeb, w tym między innymi leczenia ortodontycznego, które jak powołuje w apelacji kontynuuje.

Niezasadny jest także zarzut, że Sąd I instancji błędnie ustalił możliwości zarobkowe S. B.. Pozwany ma 62 lata i długą przerwę w zatrudnieniu w Polsce. Wszystkie te okoliczności ograniczają jego wydolność zarobkową. Dodatkowo toczy się przeciwko niemu egzekucja komornicza. Słusznie Sąd meriti uznał zatem, że przy kosztach utrzymania własnego minimum 850 zł i zajęciu wynagrodzenia od ok. 400 do 860 zł miesięcznie, 300 zł miesięcznie stanowi górną granicę jego możliwości łożenia na powódkę.

Mając na uwadze powyższe, uznając, że apelacja podlegała oddaleniu, na podstawie art. 385 kpc, orzeczono jak wyroku.

Agnieszka Golińska B. A. S.-Kląskała