Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 stycznia 2018 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. w Z., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 21 grudnia 2017 roku, przeliczył E. J. rentę rodzinną od dnia 1 grudnia 2017 roku tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Organ rentowy wskazał, że do ustalenia podstawy wymiaru renty osoby zmarłej przyjęto: przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osoby zmarłej z 10 lat kalendarzowych od 2005 roku do 2014 roku, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru renty osoby zmarłej wyniósł 156,48%. Podstawa wymiaru renty osoby zmarłej obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 156,48% przez kwotę bazową 3308,33 zł wynosi 5176,87 zł. Do ustalenia wysokości świadczenia, jakie przysługiwałoby osobie zmarłej Zakład uwzględnił okresy: składkowe - 32 lata, 3 miesiące i 4 dni tj. 387 miesięcy oraz nieskładkowe - 1 roku, 1 miesiąc i 1 dzień tj. 13 miesięcy.

Wysokość renty osoby zmarłej została obliczona w następujący sposób:

24 % (...),33 =794,00 zł,

(387 x 1,3%) (...),87 = 2170,66 zł

(13 x 0,7%) (...),87 = 39,34 zł

Razem = 3004,00 zł.

Wysokość świadczenia do wypłaty wynosi miesięcznie 2.124,42 zł.

/decyzja z dnia 18 stycznia 2018 roku k. 85 - 86 akt ZUS/

Odwołanie od w/w decyzji w dniu 7 lutego 2018 roku złożyła E. J. wskazując, że wniosek o przeliczenie renty rodzinnej złożyła w dniu 27 października 2017 roku nie zaś jak błędnie przyjął organ rentowy w dniu 21 grudnia 2017 roku, we wskazanym dniu ubezpieczona uzupełniła jedynie wniosek poprzez przedłożenie druku RP - 7. Zdaniem odwołującej się poniosła szkodę w związku z nieprawidłowym ustaleniem wysokości renty rodzinnej po zmarłym mężu S. J..

/odwołanie z dnia 7 lutego 2018 roku k. 3 - 4/

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. w odpowiedzi na odwołanie z dnia 22 lutego 2018 roku wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu organ rentowy wywodził jak w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo wskazał, że w dniu 31 października 2017 roku E. J. złożyła w organie rentowym wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia na podstawie PIT-ów z lat 2004-2014. Zakład nie uznał do ustalenia podstawy wymiaru renty rodzinnej z PIT-ów, bowiem z nich wynika należny podatek, a nie podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. W piśmie z 17 listopada 2017 roku organ rentowy poinformował wnioskodawczynię, że za okres zatrudnienia męża od dnia 21 stycznia 1999 roku do dnia 22 marca 2015 roku do ustalenia podstawy wymiaru renty rodzinnej przyjęto minimalne wynagrodzenie w j.g.u. W dniu 21 grudnia 2017 roku E. J. złożyła w organie rentowym zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu męża S. J. z wynagrodzeniami za okres od dnia 21 stycznia 1999 roku do dnia 22 marca 2015 roku. Zakład przeliczył skarżącej rentę rodzinną od dnia 1 grudnia 2017 roku tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek (przedłożono zaświadczenia z zarobkami pozwalające na przeliczenie świadczenia).

/odpowiedź na odwołanie z dnia 22 lutego 2018 roku k. 5 - 5v/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 czerwca 1983 roku ubezpieczona zawarła związek małżeński ze S. J.. W dniu 23 marca 2015 roku S. J. zmarł.

/odpis skrócony aktu małżeństwa k. ,odpis skrócony aktuzgonu k. 13 akt ZUS/,

W dniu 21 kwietnia 2016 roku E. J. zwróciła się do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie na jej rzecz prawa do renty rodzinnej po zmarłym mężu S. J..

/wniosek o rentę rodzinną z dnia 21 kwietnia 2016 roku k. 1- 7 akt ZUS/

Decyzją z dnia 17 czerwca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 21 kwietnia 2016 roku, przyznał E. J. prawo do renty rodzinnej od dnia 1 kwietnia 2016 roku tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Organ rentowy wskazał, że do ustalenia podstawy wymiaru renty osoby zmarłej przyjęto: przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osoby zmarłej z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia od 1984 roku do 2014 roku, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru renty osoby zmarłej wyniósł 85,87%. Podstawa wymiaru renty osoby zmarłej obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 85,87% przez kwotę bazową 3308,33 zł wyniosła 2840,86 zł.

Do ustalenia wysokości świadczenia, jakie przysługiwałoby osobie zmarłej Zakład uwzględnił okresy: składkowe - 32 lata, 2 miesiące i 26 dni tj. 386 miesięcy oraz nieskładkowe - 1 roku, 1 miesiąc i 1 dzień tj. 13 miesięcy.

Wysokość renty osoby zmarłej została obliczona w następujący sposób:

24 % (...),33 =794,00 zł,

(386 x 1,3%) /12 x 2840,86 = 1181,05 zł

(13 x 0,7%) /12 x 2840,86 = 21,59 zł

Razem = 2003,64 zł.

Wysokość świadczenia do wypłaty wynosi miesięcznie 1.037,99 zł.

Zakład nie uwzględnił okresu: od dnia 28 września 1985 roku do dnia 30 września 1985 roku oraz od dnia 1 kwietnia 1987 roku do dnia 1 kwietnia 1987 roku.

/decyzja z dnia 17 czerwca 2016 roku k. 49 - 50v akt ZUS/

Decyzją z dnia 6 września 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., z urzędu przeliczył E. J. rentę rodzinną od dnia 1 kwietnia 2016 roku tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Organ rentowy wskazał, że do ustalenia podstawy wymiaru renty osoby zmarłej przyjęto: przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osoby zmarłej z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia od 1984 roku do 2014 roku, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru renty osoby zmarłej wyniósł 87,01%. Podstawa wymiaru renty osoby zmarłej obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 87,01% przez kwotę bazową 3308,33 zł wyniosła 2878,58 zł.

Do ustalenia wysokości świadczenia, jakie przysługiwałoby osobie zmarłej Zakład uwzględnił okresy: składkowe - 32 lata, 2 miesiące i 26 dni tj. 386 miesięcy oraz nieskładkowe - 1 roku, 1 miesiąc i 1 dzień tj. 13 miesięcy.

Wysokość renty osoby zmarłej została obliczona w następujący sposób:

24 % (...),33 =794,00 zł,

(386 x 1,3%) (...),58 = 1203,82 zł

(13 x 0,7%) (...),58 = 21,88 zł

Razem = 2019,70 zł.

Wysokość świadczenia do wypłaty wynosi miesięcznie 1.049,45 zł.

Zakład nie uwzględnił okresu: od dnia 28 września 1985 roku do dnia 30 września 1985 roku oraz od dnia 1 kwietnia 1987 roku do dnia 1 kwietnia 1987 roku.

/decyzja z dnia 6 września 2016 roku k. 55 - 56v akt ZUS/

W dniu 6 listopada 2017 roku wnioskodawczyni złożyła wniosek o ponowne ustalenie wysokości renty rodzinnej przysługującej jej po zmarłym mężu S. J. załączając druki zeznań podatkowych tj. PIT - 37 za okres od 2008 roku do 2015 roku.

/wniosek z dnia 31 października 2017 roku k. 58- 62 akt ZUS/

Zakład Ubezpieczeń Społecznych pismem z dnia 17 listopada 2017 roku poinformował wnioskodawczynię, że za okres zatrudnienia od dnia 21 stycznia 1999 roku do dnia 22 marca 2015 roku w Starostwie Powiatowym w P. udokumentowano jedynie wynagrodzenie zmarłego S. J. za lata 1991-1998 (druk Rp-7 z dnia 8 sierpnia 2003 roku). Dlatego do ustalenia wysokości renty rodzinnej ze względu na brak zaświadczenia o wynagrodzeniu i zatrudnieniu (Rp-7) przyjęto za okres od dnia 1 stycznia 1999 roku do dnia 22 marca 2015 roku minimalne wynagrodzenie obowiązujące w jednostce gospodarki uspołecznionej. W celu ewentualnego ponownego ustalenia wysokości renty rodzinnej należy doręczyć zaświadczenie o wynagrodzeniu (Rp-7) z wyżej wymienionego zakładu pracy za okres od dnia 1 stycznia 1999 roku do dnia 22 marca 2015 roku, gdyż informacja o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy PIT-11 nie stanowi podstawy do przeliczenia świadczenia i uwzględnienia wynagrodzenia.

/pismo z dnia 17 listopada 2017 roku k. 73 akt ZUS/

W dniu 21 grudnia 2017 roku wnioskodawczyni uzupełniła wniosek o przeliczenie renty rodzinnej po zmarłym mężu S. J. przedkładając zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 18 grudnia 2017 roku oraz świadectwo pracy z dnia 23 marca 2015 roku.

/protokół ZUS z dnia 21 grudnia 2017 roku k. 74 - 74v akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 18 stycznia 2018 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 21 grudnia 2017 roku, przeliczył E. J. rentę rodziną od dnia 1 grudnia 2017 roku tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Organ rentowy wskazał, że do ustalenia podstawy wymiaru renty osoby zmarłej przyjęto: przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osoby zmarłej z 10 lat kalendarzowych od 2005 roku do 2014 roku, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru renty osoby zmarłej wyniósł 156,48%. Podstawa wymiaru renty osoby zmarłej obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 156,48% przez kwotę bazową 3308,33 zł wynosi 5176,87 zł. Do ustalenia wysokości świadczenia, jakie przysługiwałoby osobie zmarłej Zakład uwzględnił okresy: składkowe - 32 lata, 3 miesiące i 4 dni tj. 387 miesięcy oraz nieskładkowe - 1 roku, 1 miesiąc i 1 dzień tj. 13 miesięcy.

Wysokość renty osoby zmarłej została obliczona w następujący sposób:

24 % (...),33 =794,00 zł,

(387 x 1,3%) (...),87 = 2170,66 zł

(13 x 0,7%) (...),87 = 39,34 zł

Razem = 3004,00 zł.

Wysokość świadczenia do wypłaty wynosi miesięcznie 2.124,42 zł.

/decyzja z dnia 18 stycznia 2018 roku k. 85 - 86 akt ZUS/

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego odwołanie wnioskodawczyni zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie podkreślić należy, iż odwołująca się w niniejszej sprawie nie kwestionuje zaskarżonej decyzji w zakresie wysokości przeliczonej renty rodzinnej. Sporna jest jedynie data jej przeliczenia. Pozostałe okoliczności były w sprawie niesporne.

W myśl art. 116 ust 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1383 z późn. zm.), postępowanie w sprawach świadczeń wszczyna się na podstawie wniosku zainteresowanego, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Natomiast na podstawie art. 133 ust. 1 pkt. l cytowanej wyżej ustawy „w razie ponownego ustalenia przez organ rentowy prawa do świadczeń lub ich wysokości, przyznane lub podwyższone świadczenie wypłaca się poczynając od miesiąca, w którym powstało prawo do świadczeń lub do ich podwyższenia, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy lub wydano decyzję z urzędu".

Reguła powyższa wyklucza możliwość wstecznego wypłacania świadczeń tj. za okres po nabyciu prawa, a przed złożeniem wniosku.

Przechodząc na grunt niniejszego postępowania należy wskazać, że ubezpieczona wniosek o ponowne przeliczenie renty rodzinnej po zmarłym mężu złożyła w dniu 6 listopada 2017 roku załączając druki zeznań podatkowych tj. PIT - 37 za okres od 2008 roku do 2015 roku. Zakład Ubezpieczeń Społecznych pismem z dnia 17 listopada 2017 roku poinformował wnioskodawczynię, że w celu ewentualnego ponownego ustalenia wysokości renty rodzinnej należy doręczyć zaświadczenie o wynagrodzeniu (Rp-7) z Starostwa Powiatowego w P. za okres od dnia 1 stycznia 1999 roku do dnia 22 marca 2015 roku, gdyż informacja o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy PIT-11 nie stanowi podstawy do przeliczenia świadczenia i uwzględnienia wynagrodzenia. Wnioskodawczyni w dniu 21 grudnia 2017 roku uzupełniła wniosek o przeliczenie renty rodzinnej po zmarłym mężu S. J. przedkładając zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 18 grudnia 2017 roku oraz świadectwo pracy z dnia 23 marca 2015 roku.

Z powyższych ustaleń faktycznych przede wszystkim wynika, że organ rentowy w związku z wnioskiem E. J. z dnia 6 listopada 2017 roku nie wydał decyzji odmownej co do braku możliwości ponownego przeliczenia renty rodzinnej po zmarłym mężu S. J., ale poinformował jedynie wnioskodawczynię pismem z dnia 17 listopada 2017 roku jakie dokumenty mogłyby mieć wpływ na jej wysokość. Ubezpieczona natomiast złożyła w dniu 21 grudnia 2017 roku brakujące - a wskazane przez ZUS - dokumenty. Oznacza to, że brak było podstaw do potraktowania pisma z dnia 21 grudnia 2017 roku jako nowego wniosku, skoro ubezpieczona jedynie uzupełniła swój poprzedni wniosek o brakujące dane. Również organ rentowy nie potraktował sprawy jako zakończonej, ponieważ nie sfinalizował postępowania administracyjnego wywołanego wnioskiem z dnia 6 listopada 2017 roku wydaniem decyzji. Jego aktywność procesowa ograniczyła się jedynie do udzielenia informacji odwołującej się odnośnie jakie dowody mogłoby mieć wpływ na ponowne przeliczenie renty rodzinnej. W tej sytuacji nie było możliwe - zgodnie z stanowiskiem ZUS - potraktowanie pisma wnioskodawczyni z dnia 21 grudnia 2017 roku jako ponownego wniosku o przeliczenia świadczenia, ale jako pismo uzupełniające pierwotnie złożony wniosek o przeliczenie renty rodzinnej. Zdaniem Sądu Okręgowego wnioskodawczyni złożyła jeden wniosek i to w dniu 6 listopada 2017 roku.

A zatem Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi, działając na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzje z dnia 18 stycznia 2018 roku i przeliczył rentę rodzinną E. J. od dnia 1 listopada 2017 roku tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.

Nie było natomiast możliwe - zgodnie z żądaniem wnioskodawczyni - przeliczenia renty rodzinnej od października 2017 roku tj. od dnia nadania wniosku w Urzędzie Pocztowym.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie w pozostałej części.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS z aktami rentowymi.

E.W.