Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 lipca 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie V Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Ewa Kaniok

Sędziowie: SA Bogdan Świerczakowski (spr.)

SO (del.) Joanna Piwowarun-Kołakowska

Protokolant: Małgorzata Szmit

po rozpoznaniu w dniu 4 lipca 2018 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki akcyjnej z siedzibą w P.

przeciwko (...) W.

o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 4 kwietnia 2017 r., sygn. akt IV C 136/16

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od (...) spółki akcyjnej z siedzibą w P. na rzecz (...) W. kwotę 18.750 (osiemnaście tysięcy siedemset pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Joanna Piwowarun-Kołakowska Ewa Kaniok Bogdan Świerczakowski

Sygn. akt V ACa 1356/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 9 lutego 2016 r. (...) S.A. w P. wniósł pozew o zobowiązanie (...) W. do złożenia oświadczenia woli następującej treści:

„1.Gmina-(...) W. oświadcza, że jest właścicielem nieruchomości: działki ewidencyjnej (...) w obrębie (...) o powierzchni 4.710 m ² , objętej księgą wieczystą KW Nr (...), położonej w W. D.-M. ul (...);

2. Gmina-(...) W. oświadcza, że na podstawie art. 208 ust.2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami ( jedn. tekst Dz. U. z 2004r. nr 261 poz. 2603 z póź. zm.) oraz przepisów art. 132-243 k.c. oddaje w użytkowanie wieczyste na okres dziewięćdziesięciu dziewięciu lat opisaną w pkt 1 nieruchomość, stanowiącą działkę ewidencyjną nr (...) w obrębie (...) o powierzchni 4.710 m ², objętą księgą wieczystą KW Nr (...), położoną w W. dzielnica M. ul (...) wraz z własnością budynków znajdujących się na w/w nieruchomościach

na rzecz (...) S.A.;

3. Gmina-(...) W. oświadcza, że :

a) wartość gruntu wynosi 14.130.000 zł ;

b) ustanowienie użytkowania wieczystego następuje bez obowiązku wniesienia pierwszej opłaty ;

c) opłata roczna za użytkowanie wieczyste nieruchomości wynosi 3%wartości gruntu;

d) wysokość opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego może ulec aktualizacji nie częściej niż raz na trzy lata w związku ze zmianą wartości gruntu.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa, wskazując na niespełnienie przesłanek z art.208 ust. 2 u.g.n., brak legitymacji procesowej czynnej po stronie powoda, niespełnienie wymogów z art. 187 k.p.c. co do redakcji żądania pozwu, a także podnosząc zarzut przedawnienia.

Wyrokiem z dnia 4 kwietnia 2017 r. Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił powództwo i zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 14.400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Podstawa faktyczna wyroku jest następująca.

Powód jest następca prawnym Centrali (...).

W dniu 9 października 1978 r. Urząd (...) W. wydał decyzję nr. (...) ustalającą lokalizację budowy stacji paliw (...)’ w W. na S. w rejonie ulic (...) a w dniu 19 marca 1979 r. decyzję nr (...) o ustaleniu miejsca i warunków realizacji inwestycji budowlanej –budowy stacji paliw przy ul (...) w W.. Decyzją nr (...) z dnia 8 października 1979 r. Urząd D. M. zatwierdził plan inwestycyjny terenu stacji paliw płynnych (...) na terenie (...) W. przy ul (...). Stosownie do zatwierdzonego planu, poprzednik prawny powoda, w dniu 12 sierpnia 1980 r. wystąpił do (...) D.-M. o wydanie pozwolenia na budowę przesyłając w załączeniu dokumentację techniczną i dziennik budowy. Następnie w 1982 r. Przedsiębiorstwo (...) w W. złożyło wniosek o wydanie decyzji o przekazaniu pod budowę stacji paliw (...) terenu o powierzchni 5.140 m ² położonego w W. przy ul (...).

Postanowieniem z dnia 20 września 1982 r. Urząd D. zawiesił postępowanie w sprawie przekazania w użytkowanie przedmiotowej nieruchomości do czasu uzupełnienia wniosku prawidłowo opracowaną dokumentacją geodezyjną, obejmującą wykaz powierzchni części działek, które wchodzą w skład terenu przeznaczonego dla (...) oraz powierzchni działek hipotecznych pozostających poza tą lokalizacją.

W odpowiedzi na pismo (...) W. z dnia 7 listopada 1988 r. wzywające do przekazania na adres (...) W. informacji o wszystkich gruntach przez nią użytkowanych z podaniem adresu nieruchomości, powierzchni użytkowanego terenu i określeniem sposobu korzystania, (...) Dyrekcja (...) w dniu 5 stycznia 1989 r. przekazała taką informację. Wśród podanych nieruchomości znalazła się działka o powierzchni 5.032 m ² położona przy ul (...) w W., wykorzystywana pod stację paliw. W ślad za przesłaną na adres (...) informacją, (...) Dyrekcja (...) pismem datowanym na z 30 grudnia 1988 r., z pieczęcią „polecony 26 stycznia 1989 r.” zwróciła się do (...) Dzielnicowego W. z prośbą o wydanie decyzji w sprawie przekazania w użytkowanie wieczyste gruntów położonych na terenie dzielnicy, dotychczas nie przekazanych a będących pod zarządem Dyrekcji.

Dnia 2 maja 1990 r. (...) Przedsiębiorstwo (...) zawiadomiło (...)Dyrekcję (...) w W., iż w wyniku przeprowadzonej aktualizacji stanu władania i ustalenia powierzchni działek na obszarze (...) W. dla terenów skomunalizowanych, działka pozostająca w jej władaniu ze zlokalizowaną stacją paliw w rejonie S. ul. (...) posiada oznaczenie ewidencyjne nr (...), nr obrębu (...) , powierzchnia 4.890 m ^{( 2)}. Zabudowania zlokalizowane na nieruchomości przy ul (...) zostały ujęte w sporządzonej w dniu 31 marca 1991r. kartotece środków trwałych.

Dnia 21 grudnia 2006 r. (...) S.A. z siedzibą w P. wystąpił do Prezydenta (...) W. wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej z wnioskiem w trybie art. 208 ust.1 ustawy o gospodarce nieruchomościami o oddanie w użytkowanie wieczyste w trybie bezprzetargowym nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa położonej w W. przy ul (...) oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka (...) z obrębu (...) o powierzchni 4.710 m ^{( 2)}. W uzasadnieniu wniosku powołał się na działania swego poprzednika prawnego - Przedsiębiorstwa (...). Przywołał decyzje lokalizacyjną nr (...), decyzję o ustaleniu miejsca i warunków realizacji inwestycji nr (...) z 19 marca 1979 r. wydaną na jego rzecz i wniosek (...) z 8 kwietnia 1982 r. skutkujący wszczęciem postępowania w sprawie przekazania w użytkowanie przedmiotowej nieruchomości, które to postępowanie z uwagi na braki formalne w dokumentacji geodezyjnej zostało postanowieniem z dnia 20 września 1982 r. zawieszone.

Mimo wcześniej przekazywanych powodowi informacji, że istnieją przesłanki do wydania decyzji w trybie art. 208 u.o g. n. (pisma k. 82 i 83-84) Urząd (...) W. pismem z dnia 26 września 2012 r. poinformował powoda, że wyklucza możliwość zawarcia w trybie bezprzetargowym umowy użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości wraz z przeniesieniem własności budynków i to zarówno w oparciu o art. 207 jak i 208 ust. 1 u.g.n. Podstawową przesłanką wynikającą z art. 208 ust. 1 u.g.n. jest bowiem uzyskanie do dnia 5 grudnia 1990 r. przez osobę ubiegającą się o uwłaszczenie, ostatecznej decyzji lokalizacyjnej lub pozwolenia na budowę i zachowanie jej ważności do czasu złożenia wniosku o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste, niezależnie od dokonania zabudowy. Powodowa spółka natomiast nie jest podmiotem, na rzecz którego zostały wydane w/w dokumenty. Roszczenia wynikające z art.208 ust. 1 u.g.n. nie przechodzą na następców prawnych, tak jak roszczenia z art. 207 u.g.n. Nadto art. 207 u.g.n. nakłada warunek wykazania przez podmiot uwłaszczany posiadania danego gruntu w dniu 5 grudnia 1990 r. oraz w dniu 1 stycznia 1998 r. Ponieważ w 1990 r. ewentualnym posiadaczem nieruchomości przy ul (...) było przedsiębiorstwo państwowe (...), przeto zastosowanie w/w przepisu nie jest w ogóle możliwe. Brak jest też możliwości zastosowania art. 208 ust 2 u.g.n., bo ten przepis z kolei nakłada wymóg, aby grunty stanowiące przedmiot roszczenia realizowanego w jego trybie pozostawały w posiadaniu wnioskodawcy w rozumieniu art. 207 u.g.n. w dniu zgłoszenia roszczenia.

Dokonując oceny prawnej roszczenia Sąd Okręgowy przede wszystkim przytoczył treść art. 208 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, który przyznaje spółdzielniom, ich związkom oraz Krajowej Radzie Spółdzielczej i innym osobom prawnym roszczenie o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntów oraz nieodpłatne przeniesienie własności znajdujących się na nich budynków, w przypadku, gdy podmioty te same lub ich poprzednicy prawni do dnia 5 grudnia 1990 r. dokonali z własnych środków zabudowy gruntów Skarbu Państwa lub gminy, za zezwoleniem właściwego organu nadzoru budowlanego. Dodatkowym warunkiem powstania roszczenia jest posiadanie nieruchomości objętych roszczeniem w dniu jego zgłoszenia. Jednocześnie ustawodawca ograniczył w tym przypadku możliwość uwłaszczenia wyłącznie do gruntów niezbędnych do prawidłowego korzystania z budynku. Art. 208 ust. 4 stanowi, że roszczenia o który mowa w ust. 2 wygasły, jeżeli wnioski w tej sprawie nie zostały złożone do dnia 31 grudnia 1996 r. Powyższy termin, jest terminem zawitym, więc art. 208 ust. 2-4 u.g.n. dotyczy wyłącznie postępowań wszczętych przed datą wejścia w życie ustawy o gospodarce nieruchomościami (wyrok Sądu Najwyższego z 22 czerwca 2005 r., III CK 6278/04). Przepis ten jest odpowiednikiem art. 88a ust. 2-4 ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą z 10 czerwca 1994 r. (Dz.U. Nr 84 poz. 384) . Pozew w niniejszej sprawie wniesiony w dniu 9 lutego 2016 r. i jest pierwszym wnioskiem opartym na tej podstawie prawnej.

Co do wniosku z 30 grudnia 1988 r. na który powołuje się powodowa spółka, to po pierwsze został zakwestionowany przez pozwanego fakt jego otrzymania, a powódka nie przedstawiła żadnych wiarygodnych dowodów przeciwnych, a po wtóre, nawet przy przyjęciu, że faktycznie taki wniosek został złożony, trudno uznać, że zawiera on roszczenie z art. 208 ust.2 u.g.n. (...) Dyrekcja (...) odnosząc się w nim do przesłanego w dniu 7 listopada 1988 r. firmie (...) wykazu nieruchomości na terenie (...) W., użytkowanych pod stacje paliw, dotychczas nieprzekazanych, a będących pod jej zarządem prosiła o wydanie decyzji w sprawie przekazania w/w gruntów w użytkowanie wieczyste. W w/w wykazie jest wymieniona działka przy ul (...) o powierzchni 5.032 m ². Wniosek nie pochodzi od powoda, nie wynika z niego, kto i z czyich środków pobudował znajdujący się na tej nieruchomości budynek, ani czy został pobudowany za zezwoleniem właściwego organu nadzoru budowlanego. Z wniosku nie wynika również czy działka znajduje się w posiadaniu wnioskodawcy (we wniosku mowa o zarządzie) oraz jaka jej część jest niezbędna do prawidłowego korzystania z budynku. W związku z w/w wnioskiem nie toczyło się żadne postępowanie, więc nawet przy założeniu, że spełniał wymogi art. 208 ust. 2 u.g.n., roszczenie na skutek jego niedochodzenia, przedawniło się.

Z wnioskiem o ustanowienie użytkowania wieczystego powodowa spółka wystąpiła po raz pierwszy dopiero 21 grudnia 2006r., przy czym jako podstawę żądania wskazała art. 208 ust. 1 u.g.n. a nie ust. 2. W uzasadnieniu powołała się na działania swego poprzednika prawnego - (...), w szczególności jego wniosek z 8 kwietnia 1982 r., nie wspominając nawet o wniosku z 30 grudnia 1988 r.

W świetle powyższych okoliczności Sąd uznał, że roszczenie powodowej spółki o ustanowienie prawa użytkowania wieczystego oparte o przepis art. 208 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami wygasło wskutek upływu terminu zawitego o jakim mowa w art. 208 ust.2 u.g.n.

W przypadku uznania wniosku z 30 grudnia 1988 r. za prawnie skuteczny, roszczenie nie może być dochodzone z uwagi na jego przedawnienie i zarzut podniesiony w tym przedmiocie. Termin przedawnienia dla roszczeń z art. 88 a ust. 2-4 ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą z dnia 10 czerwca 1988 r. winien być liczony od wejścia życie w/w nowelizacji, tj. od 9 sierpnia 1994 r. W przypadku roszczenia związanego z działalnością gospodarczą, a taką prowadzi powód i jego poprzednik prawny - termin przedawnienia wynosi 3 lata.

O kosztach procesu Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Powód wniósł apelację od powyższego wyroku, skarżąc go w całości. Zarzucił naruszenie: art. 118 k.c. w zw. z art. 88a ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą z 10 czerwca 1988 r. poprzez uznanie, że roszczenie powoda uległo przedawnieniu; art. 208 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami poprzez uznanie, że roszczenie powoda wygasło; art. 233 § 1 k.p.c. przez przyjęcie, że powód nie przedłożył wiarygodnych dokumentów potwierdzających otrzymanie przez pozwanego pisma z dnia 30 grudnia 1988 r.; art. 233 § 1 k.p.c. poprzez uznanie, że wniosek z 30 grudnia 1988 r. nie był wnioskiem opartym na art. 88a ust. 2-4 ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości.

Skarżący wniósł o zmianę wyroku i uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie od pozwanego kosztów procesu za obie instancje.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie od powoda kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Prawidłowe zrekonstruowanie stanu faktycznego w sprawie jest niezbędnym warunkiem do zastosowania odpowiednich przepisów prawa materialnego. Ocena, czy dany przepis prawa materialnego został właściwie zastosowany, zależy od uprzednio ustalonego stanu faktycznego. Wtedy dopiero bowiem można ocenić, czy sąd dokonał właściwej subsumcji, to jest ocenił, czy ustalony stan faktyczny „podpada” pod hipotezę określonej normy (por. wyrok Sądu Najwyższego z 15 kwietnia 2004 r., IV CK 274/03). Zatem w pierwszej kolejności wymagają odniesienia się zarzuty naruszenia art. 233 § 1 k.p.c.

Jego pierwsza postać, sformułowana nieadekwatnie do wymogów art. 233 § 1 k.p.c.: „(…) przez uznanie, iż Powód nie przedłożył wiarygodnych dokumentów...”, zarzuca w istocie nieustalenie, że doszło do doręczenia adresatowi pisma z 30 grudnia 1988 r. Po pierwsze, poprzez nieuwzględnienie wniosku strony powodowej o udzielenie terminu „do ponownego poszukiwania dokumentu potwierdzającego nadanie listu poleconego”, a po drugie, przez nieuwzględnienie faktu, że pozwany doręczeniu dokumentu nie zaprzeczył, co w istocie dotyczy naruszenia art. 230 k.p.c., przez jego niezastosowanie.

W obu przypadkach powód nie ma racji. Wniosek o udzielenie terminu na poszukiwanie dokumentu, który miałby być w posiadaniu strony składającej taki wniosek, nie ma wyraźnego oparcia w przepisach prawa. Zgodnie z art. 6 § 2 k.p.c. strony mają obowiązek przytaczać wszystkie okoliczności i dowody bez zwłoki. Z kolei w art. 207 6 § k.p.c. przewidziano co do zasady obowiązek pomijania spóźnionych twierdzeń i dowodów. Poza tym, gdyby jednak powód dokument odnalazł i przedstawił go jako dowód w sprawie, to taki wniosek dowodowy podlegałby rozpoznaniu, a w razie oddalenia, mógłby zostać zweryfikowany w postępowaniu apelacyjnym, w trybie art. 380 k.p.c. Co więcej, mógłby być złożony i uwzględniony nawet w postępowaniu apelacyjnym, co umożliwia zasada wyrażona a contrario w art. 381 k.p.c. Jednakże powód aż do zakończenia sprawy stosownego dowodu nie przedstawił. Trzeba dodać, że dowód nadania przesyłki poleconej znajdujący się na karcie 146 akt sprawy nie dotyczy pisma z 30 grudnia 1988 r., lecz spiętego z dowodem nadania, pisma znajdującego się na karcie 147, którego adresatem jest wymieniony także w dowodzie nadania (...). Pismo to zawiera wykaz powierzchni gruntów użytkowanych pod stajami paliw w W. (k.148-150).

Jeśli chodzi o tezę o rzekomym niezaprzeczeniu przez pozwanego faktowi doręczenia pisma z 30 grudnia 1988 r. przez powoda, to jest ona oczywiście sprzeczna z zapisanym w protokole rozprawy, stanowiskiem pełnomocnika strony pozwanej: „Pełnomocnik pozwanej podtrzymuje swoje stanowisko odnośnie pisma z dnia 30 grudnia 1988 roku kwestionując, że dotarło ono do urzędu, wskazując, że w urzędzie nie ma po nim śladu.” (k.157). Stanowisko to nawiązuje do wcześniejszego zaprzeczenia – w odpowiedzi na pozew (k.106v.). Nie mógł w tych okolicznościach Sąd ustalić, że wniosek został złożony. Pieczątka „Polecony” jaka widnieje na wniosku o wydanie decyzji nie stwarza domniemania doręczenia przesyłki. Brak choćby dowodu nadania, mimo zachowania się takowego w odniesieniu do pisma adresowanego do (...), mniej przecież istotnego, na którym nie ma adnotacji o przesyłce poleconej, przemawia za ustaleniem, że nawet nie doszło do wysłania pisma.

Druga postać zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. dotyczy oceny charakteru (znaczenia) wniosku z 30 grudnia 1988 r. I w tym wypadku zarzut jest niesłuszny. W art. 88a ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą z 10 czerwca 1994 r. mowa jest o zgłoszeniu „roszczenia o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntów oraz o nieodpłatne przeniesienie własności znajdujących się na nich obiektów budowlanych.” Pismo z 30 grudnia 1988 r. tymczasem stanowi jedynie element korespondencji (...)Dyrekcji (...) z Urzędem Dzielnicowym, o czym świadczy początek zdania: „W ślad za przesłaną na adres (...) informacją..”. Nie zawiera wniosku o jakim mowa w powołanym przepisie. Autor pisma prosi o „wydanie decyzji w sprawie przekazania w użytkowanie wieczyste gruntów położonych na terenie dzielnicy, dotychczas nie przekazanych a będących pod zarządem Dyrekcji.” (k.145). Wniosek swoim zakresem nie obejmował więc treści roszczenia wynikającego z art. 88a ust. 2-4 u.g.g.n. (obecnie art. 208 ust. 2 u.g.n.), tj. żądania ustanowienia w drodze notarialnej umowy użytkowania wieczystego oznaczonej działki oraz przeniesienia nieodpłatnego na jej rzecz własności wybudowanego na niej budynku. Nie ma w nim mowy o działce nr (...) przy ul (...) w W. i nie został dołączony żaden dokument potwierdzający posiadanie przez (...) tej nieruchomości w formie przewidzianej ówczesnym prawem. Żądanie z dnia 30 grudnia 1988 r. (które nie dotarło do adresata) dotyczyło tylko wydania decyzji dotyczącej bliżej nieokreślonych działek gruntu. W dodatku decyzja nie stanowiła źródła roszczenia. Prośba o wydanie decyzji administracyjnej nie zastępowała wniosku dotyczącego dokonania czynności prawnej (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 22 czerwca 2005 r., III CK 628/04). Jak wyjaśnił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 15 maja 1998r., I SA 2134/97, oddanie w użytkowanie wieczyste gruntu w trybie art. 88a ust. 1 ustawy z 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości następowało w formie umowy cywilnej o oddaniu nieruchomości w użytkowanie wieczyste, nie poprzedzanej wydaniem decyzji administracyjnej.

Reasumując, zarzuty odnoszące się do podstawy faktycznej rozstrzygnięcia okazały się niezasadne. To zaś oznacza, że jako niezasadne należy ocenić również zarzuty naruszenia prawa materialnego.

Jak trafnie stwierdził Sąd Okręgowy, pierwszym wnioskiem złożonym w trybie art. 208 ust. 2 u.g.n. jest pozew w niniejszej sprawie z roku 2016. Roszczenie opisane w pozwie wygasło więc z upływem terminu zawitego określonego w tym przepisie, tj. z dniem 31 grudnia 1996 r. i dlatego nie mogło być uwzględnione.

Wobec treści zarzutów apelacji należy jeszcze za Sądem I instancji zauważyć, że wniosek z 2006 r. (k.78-79), do którego nawiązuje pismo z 26 września 2012 r. (k.85-86) także złożony został po terminie, a w dodatku opiera się na innych przesłankach i podstawie prawnej (art. 208 ust. 1 u.g.n.) i nie nawiązuje do pisma z 1988 r.

Roszczenie które wygasło nie mogło ulec przedawnieniu, dlatego zarzut podniesiony w apelacji w pierwszej kolejności jest bezprzedmiotowy. Niemniej, należy podzielić ocenę Sądu Okręgowego, że chodzi w tym wypadku o trzyletni termin przedawnienia, gdyż roszczenie związane jest z działalnością gospodarczą powoda. Gdyby więc hipotetycznie przyjąć, że roszczenie nie wygasło, to przedawniłoby się z upływem trzech lat od jego powstania, tj. od nowelizacji ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości – 9 sierpnia 1997 r. a gdyby nawet przyjąć, że w grę wchodzi ogólny termin przedawnienia, to nastąpiłoby ono 9 sierpnia 2004 r., czyli prawie dwanaście lat przed wniesieniem pozwu. Data wymagalności wskazana w apelacji (3 grudnia 2009 r.) jest zupełnie dowolna. W każdym wypadku pozwany mógł więc uchylić się od zaspokojenia roszczenia na podstawie art. 117 § 2 k.c.

Z przedstawionych względów, przyjmując za swoje ustalenia Sądu I instancji, Sąd Apelacyjny oddalił apelację na podstawie art. 385 k.p.c. Orzeczenie o kosztach obejmuje wynagrodzenie radcy prawnego w stawce minimalnej, ustalonej na podstawie § 2 pkt 9 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.265 – j.t.).

Joanna Piwowarun – Kołakowska Ewa Kaniok Bogdan Świerczakowski