Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lipca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2018r. w Gliwicach

sprawy z powództwa M. P. (P.)

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w K.

o zapłatę 14 tej pensji

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 30 października 2017 r. sygn. akt IV P 332/17

1)  oddala apelację;

2)  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 337,50 zł (trzysta trzydzieści siedem złotych i pięćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego
w postępowaniu apelacyjnym.

(-) SSR del. Anna Capik-Pater (spr.) (-) SSO Teresa Kalinka (-) SSO Grzegorz Tyrka

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt VIII Pa 19/18

UZASADNIENIE

Powód M. P. domagał się zasądzenia od (...) Grupy (...) kwoty 2.200 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 16 lutego 2017r. tytułem dopłaty do dodatkowej nagrody rocznej - 14 pensji za 2016r. oraz zasądzenia kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego. Uzasadniając swoje żądanie podał, że jest pracownikiem pozwanej. Następnie wskazał, że na podstawie porozumienia z dnia 19 kwietnia 2016r. zawartego pomiędzy (...) S.A., (...) sp. z o. o. w K. a organizacjami związkowymi działającymi w obydwu spółkach zawieszono stosowanie autonomicznych źródeł prawa będących podstawą do wypłaty 14 - tej pensji. Zawieszenie wypłaty tego świadczenia skutkowało utratą prawa do 14 - tej pensji w latach 2016 - 2017 z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 2016r. Zdaniem powoda w związku z obowiązującą zasadą nieretroakcji porozumienie z dnia 19 kwietnia 2016r. nie może działać ze skutkiem wstecznym i pozbawiać pracownika prawa do nagrody rocznej za 2016r. Powołał się przy tym na wyrok Sądu Najwyższego z dnia stycznia 2004r. w sprawie I PK 199/03. Według powoda prawo do nagrody rocznej pracownicy nabywają z każdym miesiącem. Ostatecznie powód wskazał, że za okres od stycznia do kwietnia 2016r. zobowiązaną do wypłaty tego świadczenia jest pozwana.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie kosztów procesu. Podała, że roszczenie dochodzone przez powoda jest pozbawione podstaw faktycznych i prawnych. Wskazała, że wszelkie prawa i obowiązki pracowników regulowało u niej porozumienie zbiorowe z dnia 20 grudnia 2004r., które w części zostało zawieszone w związku z zawarciem porozumienia z dnia 19 kwietnia 2016r. Wbrew jednak twierdzeniom powoda porozumienie zawieszające prawo do 14 - tej pensji nie było wadliwe i nieskuteczne, nie naruszało także zasady nieretroakcji. Zauważyła, że prawo do świadczenia dochodzonego przez powoda należne było pracownikom pozostającym w stanie zatrudnienia na dzień 31 grudnia roku, za który przysługiwało i pod warunkiem, że wykonywali oni nienagannie pracę przez okres pełnych 12-tu miesięcy kalendarzowych. Tym samym prawo do przedmiotowego świadczenia powstawało dopiero 31 grudnia danego roku. W z związku z powyższym nie można stwierdzić, że zawarcie porozumienia zawieszającego prawo powoda do nagrody za 2016r. w kwietniu 2016r. naruszyło zasadę nieretroakcji. Podniosła, że błędem powoda jest przywoływanie orzeczeń Sądu Najwyższego dotyczących deputatu węglowego, gdyż uprawnienie do niego powstawało z początkiem a nie jak w przypadku 14 pensji z końcem roku.

Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 30 października 2017r. oddalił powództwo zasądzając od powoda na rzecz pozwanej kwotę 675 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Orzeczenie wydał w następującym stanie faktycznym:

Powód M. P. został zatrudniony w KWK (...) w R. na podstawie umowy na czas nieokreślony w dniu 7 października 1991 r. na stanowisku robotnika górniczego pod ziemią. W maju 2006r. powodowi powierzono stanowisko górnika, górnika rabunkarza, cieśli górniczego pod ziemią. W wyniku przekształceń po stronie pracodawcy powód kolejno pracował w (...) S.A. KWK (...) w R., następnie (...) S.A. KWK (...) w R.. Z dniem 30 kwietnia 2016r. powód w trybie art. 23 ¹ kp przeszedł do (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. Oddział KWK (...).

W dniu 19 kwietnia (...) Spółka Akcyjna w K. , (...) z o.o. w K. oraz zakładowa organizacje działające w obu podmiotach zawarły porozumienia w ramach którego na podstawie art. 9 ¹ k.p. zawiesiły stosowanie m. in. §8 i załącznika nr 5 do porozumienia z dnia 20 grudnia 2004r. z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia (...)., co było równoznaczne z utratą przez pracowników w całości prawa do dodatkowej nagrody rocznej 14- tej pensji w latach 2016-2017. Nadto oświadczyły, że w odniesieniu do pracowników administracyjnych, których prawo do dodatkowej nagrody rocznej „14- tej pensji” zostało zawieszone na podstawie porozumienia z dnia 6 lutego na lata 2014-2016 porozumienie to stanowi kolejne porozumienie zawarte w trybie art. 9 ¹ k.p. i przewiduje utratę w całości niniejszego świadczenia w odniesieniu do roku 2017.

Powodowi nie wypłacono 14 tej pensji za tok 2014.

Dokonując powyższych ustaleń Sąd I instancji oprał się na dokumentach przedłożonych przez stronę pozwaną, które nie były kwestionowane przez powoda. Sąd I instancji zauważył, że nawet gdyby doszło do sytuacji, że pozwana w identycznym przypadku jakim znalazł się powód wypłaciła dodatkową nagrodę roczną 14 - ta pensję innej osobie to ewentualnie powodowi przysługiwałoby roszczenie o odszkodowanie za nierówne traktowanie.

Sąd Rejonowy zważył, że roszczenie powoda nie zasługiwało na uwzględnienie , bowiem w 2016r. nie obowiązywały u pozwanej przepisy, które przyznawałyby mu prawo do 14 - tej pensji.

Postawą prawną do wypłaty powodowi dodatkowej nagrody rocznej 14- tej pensji był §8 i załącznik nr 5 do porozumienia zawartego w dniu 20 grudnia 2004r. pomiędzy zarządem (...) S.A w K. a organizacjami związków zawodowych. Zgodnie z § 1 załącznika nr 5 pracownikom pozostającym w stanie zatrudnienia w dniu 31 grudnia przysługiwała nagroda. Przysługiwała ona także byłym pracownikom, z którymi umowa o pracę została rozwiązana lub wygasła przed dniem 1 stycznia następnego roku z powodu przejścia na emeryturę, rentę, świadczenie przedemerytalne lub świadczenie rehabilitacyjne, śmierci pracownika , w związku z wyborem do pełnienia funkcji w organie administracji państwowej lub samorządowej, albo do organu szczebla ponadzakładowej organizacji związku zawodowego, przejścia do innej jednostki organizacyjnej w ramach Kompanii, z przyczyn niedotyczących pracownika, albo na mocy porozumienia stron. Natomiast §3 stanowił, ze nagroda przysługuje za nienaganną pracę w okresie 12 miesięcy kalendarzowych. Natomiast §7 określał przypadki kiedy pracownik tracił nagrodę lub obniżano mu jej wysokość. W § 8 zał. nr 5 wskazano zaś, ze świadczenie to wypłaca się do 15 lutego następnego roku.

W dniu 13 kwietnia 2016r. na podstawie art. 9 ¹ k.p. (...) S.A. zawarła z organizacjami związkowymi porozumienie, w ramach którego zawiesiła stosowanie § 8 i zał. nr 5 z mocą obowiązującą od 1 stycznia 2016r. To oznaczało, że za 2016 pracownicy utracili prawo do dodatkowej nagrody rocznej. W pierwszej kolejności wskazał Sąd I instancji, czego zresztą strona powodowa nie kwestionowała, że zgodnie z treścią art. 9 ¹§1 k.p. jeżeli jest to uzasadnione sytuacja pracodawcy może być zawarte porozumienie o zawieszeniu stosowania w całości lub w części przepisów prawa pracy określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy. W §3 wskazano, że zawieszenie to nie może trwać dłużej niż przez okres 3 lat. Bez wątpienia w przypadku porozumienia z dnia 19 kwietnia 2016r. warunki te zostały spełnione. Jednocześnie jak zauważył Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 grudnia 2005r. sytuacja finansowa pracodawcy stanowiąca podstawę zawieszenia stosowania przepisów prawa pracy (art. 9 ¹ kp i art. 241 ²⁷ kp) lub postanowień umów o prace (art. 23 ^1a kp) nie podlega kontroli sądu (III PK 9/05, OSNP 2006/21-22/316).

Powód poniósł zarzut, że zawierając to porozumienia z datą obowiązującą od 1 stycznia 2016r. strony porozumienia naruszyły zasadę nieretroakcji.

W ocenie Sądu Rejonowego zarzut podniesiony przez powoda jest bezzasadny, bowiem w dacie zawarcia porozumienia tj. 19 kwietnia 2016r. powodowi nie przysługiwało prawo do dodatkowej nagrody rocznej 14 - tej pensji.

W wyroku z dnia 22 stycznia 2004r. Sąd Najwyższy uznał, że porozumienie o zawieszeniu stosowania układu zbiorowego pracy (art. 241 ²⁷ k.p.) nie może działać ze skutkiem wstecznym i pozbawiać pracownika wymagalnych roszczeń (I PK 199/03, OSNP 2004/22/384). Wskazał, że porozumienie o zawieszeniu stosowania w całości lub w części układu zbiorowego pracy może dotyczyć tylko skutków, które mają nastąpić w przyszłości, a nie zdarzeń prawnych i ich skutków (roszczeń pracowniczych), które już nastąpiły. Zawiesza się bowiem "stosowanie" (postanowień) układu zbiorowego pracy, a nie jego postanowień, które już zostały "zastosowane". Nie zawiesza się "zastosowania" układu a jego stosowanie, a więc jego oddziaływanie w przyszłości, po zawarciu stosownego porozumienia i jego wejściu w życie. Bez wątpienia bowiem porozumienie zawieszające nie może pozbawiać pracownika prawa do świadczenia, które już nabył.

Sąd I instancji zauważył , że porozumienie z dnia 19 kwietnia 2016r. nie ingeruje w prawa do świadczeń, które zostały nabyte i stały się wymagalne przez dniem jego zawarcia. Zwrot natomiast, że porozumienie ma skutek od dnia 1 stycznia 2016r. nie ma znaczenia w sytuacji, w jakiej znalazł się powód, bowiem na dzień 19 kwietnia 2016r. powód nie miał prawa do dodatkowej nagrody rocznej, a roszczenie to nie było wymagalne. Podpisanie zatem porozumienia przed datą wymagalności dodatkowej nagrody rocznej oznaczało, że powód pozbawiony został prawa do tego świadczenia. Zawieszenie bowiem stosowania §8 i załącznika nr 5 w stosunku do pracowników, którzy nie byli objęci regulacją zawartą w §1 zd. drugim załącznika nr 5, następowało de facto ze skutkiem na dzień 31 grudnia 2016r. Jak już wskazano wyżej zasadą jest, że pracownik nabywa prawo do dodatkowej nagrody rocznej 14 - tej pensji pod warunkiem, że pozostaje w zatrudnieniu w dniu 31 grudnia i przez 12 miesięcy świadczył nienagannie pracę. Tym samym krąg pracowników uprawnionych do spornego świadczenia ustala się dopiero na dzień 31 grudnia i dopiero wtedy pracodawca może ustalić, czy i którzy pracownicy pracowali nienagannie.

Z uwagi na powyższe powód prawo do nagrody rocznej 14 - tej pensji nabywał w dniu 31 grudnia 2016r. W tej dacie natomiast stosowanie §8 i załącznika nr 5 do porozumienia z dnia 20 grudnia 2004r. było zawieszone.

Bezzasadny był także zarzut, zdaniem Sądu I instancji , że pracownicy z KWK (...) w P. otrzymali dochodzone przez powoda świadczenie. Zauważyć należy, że pracownicy ci znajdowali się w innej sytuacji niż powód gdyż w dacie zawarcia porozumienia zawieszającego tj. 19 kwietnia n 2-19r. nie byli już pracownikami (...) S.A. czy (...) z o.o. w K., gdyż z dniem 1 kwietnia 2016r. przeszli do Spółki (...) S. A. w B., który to podmiot nie był stroną porozumienia o zawieszeniu wypłaty dodatkowej nagrody rocznej.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w z w. z §9 ust.2 w zw. z §2 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł powód zaskarżając go w całości.

Zarzucił, że w dniu 19 kwietnia 2016r. na podstawie art. 9 ¹ k.p. zostało podpisane przez poprzedniego pracodawcę z organizacjami związkowymi porozumienie, w ramach którego zawieszono stosowanie przepisów dotyczących zasad wypłaty 14 pensji, z mocą wsteczną tzn. z mocą obowiązującą od 1 stycznia 2016r., że zgodnie z art. 9 ¹ k.p. jeżeli jest to uzasadnione sytuacją pracodawcy, może zostać wprowadzone porozumienie zawieszające stosowanie przepisów, jednakże wskazał, że porozumienie zawieszające z dnia 19 kwietnia 2016r. nie może działać ze skutkiem wstecznym w tym znaczeniu iż nie może ono pozbawiać zainteresowanego prawa do świadczenia, które wynika z jego skonkretyzowanych roszczeń. Dlatego też w ocenie apelującego porozumienie nie może zmieniać niczego wstecz, nie może ingerować ani w nabyte już prawo, ani przerywać biegu terminu do nabycia prawa albowiem jedynie wprowadza zmianę na przyszłość (ewentualnie roszczenia za 2017 i następne). W związku z powyższym, zwrócił uwagę również na stanowisko Sądów w zbliżonych sprawach, na podstawie których można dojść do wniosku, że nie można pracownika w całości pozbawić prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego - 14 pensji, jeżeli w trakcie roku kalendarzowego dochodzi do zawieszenia prawa. Trudno przyjąć, podkreślił, że w okresie nabywania prawa do dodatkowej nagrody rocznej 14 pensji, dochodzi do zmiany jej ustalenia i obliczenia. Podpisanie porozumienia przed datą wymagalności dodatkowej nagrody rocznej 14 pensji (jak również podpisanie porozumienia po dacie) nie powinno pozbawiać każdego pracownika w tym powoda prawa do dochodzenia nagrody rocznej w proporcjonalnej wysokości.

Powód nie zgodził się z twierdzeniami Sądu I Instancji, że pracownicy nabywają uprawnienie do czternastej pensji dopiero z dniem 31 grudnia danego roku, a w konsekwencji nie przysługiwało im prawo do 14 pensji w dniu podpisania porozumienia. Zwrócił uwagę na § 1 ust. 2 Załącznika nr 5 do Porozumienia z dnia 20 grudnia 2004 r. wyrok SN z dnia 5 maja 1981 sygn. akt I PR 38/81. Zdanie apelującego Porozumienie dopuszcza możliwość, kiedy dodatkowa nagroda roczna przysługuje pracownikowi pomimo, że nie pracował on pełnych dwunastu miesięcy . czyli w ocenie powoda celem porozumienia dotyczącego ustalenia zasad wypłaty 14 – tej pensji było założenie , ze prawo do nagrody rocznej nabywa się z dniem 1 stycznia danego roku, jednakże jego wypłata następuje po spełnieniu dalszych przesłanek określonych w zał. nr 5 ( zwanego również porozumieniem). Ponadto z w/w porozumienia wynika, podniósł powód, że 14-ta pensja przysługuje w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia zgodnie z osobistym zaszeregowaniem pracownika niezależnie od daty , w której umowa o pracę została rozwiązana lub wygasła . Powód miał wątpliwości w zakresie stosowania wykładni literalnej, do stosowania której skłaniał się Sąd I instancji, gdzie z jednej strony przyjmuje , że przykładowo przejście pracownika na emeryturę w lutym nie pozbawia go prawa do 14 - tej pensji, ani nie powoduje jej proporcjonalnego obniżenia, zaś z drugiej strony Sąd podkreśla, że 19 kwietnia 2016r. pracownikom nie przysługuje prawo do 14 tej pensji.

Założenia przyjęte przez Sąd i Instancji a także zapisy Porozumienia ( §1) dają podstawy do twierdzenia, że pracownicy nabywają prawo do nagrody w pełnej wysokości z dniem 1 stycznia każdego roku, zaś w przypadku pracowników, którzy nienagannie przepracowali 12 miesięcy kalendarzowych jedynie wypłata, czyli czynność techniczna następuje do 15 lutego następnego roku ( ust. 1 zał. nr 5 do porozumienia). W ślad za powyższymi argumentami wskazać należy, że §1 ust. 1 zał. do porozumienia nr 5 z dnia 20 grudnia 2004r. stwierdza tylko, że w dniu 31 grudnia pracownikom pozostającym w stanie zatrudnienia przysługuje 14- ta pensja, jednakże z całą stanowczością powyższy zapis nie wskazuje, że pracownik nabywa prawo dopiero 31 grudnia.

Poza powyższymi argumentami zwrócił uwagę na postanowienia porozumienia regulującego zasady przyznawania 14 tej pensji , w którym to pracownik otrzymuje 14-tą pensję przed 31 grudnia danego roku, a nie jest jedną z osób wymienionych w §1 porozumienia. Z § 4 załącznika do porozumienia wynika, ze za czas lub świadczenie z ubezpieczenia społecznego 14- ta pensje wypłaca się w ramach tego wynagrodzenia , zasiłku lub świadczenia uwzględniając kwotę 14- tej pensji w postawie wymiaru tego wynagrodzenia, zasiłku lub świadczenia ( w danym, roku ). Zaś w przypadku gdy wypłacanie nagrody 14- tej pensji, za czas choroby na bieżąco zostanie uznane przez pracownika za mniej korzystny wówczas kwota tej nagrody wyliczona np. w dotychczasowym wynagrodzeniu chorobowym lub zasiłku może na wniosek pracownika być potrącona z bieżącej wypłaty i wypłacona razem z nagrodą za czas przepracowany ( §4 ust 2 załącznika) W następnym roku do 15 lutego. Powyższa okoliczność potwierdza , że pracownik, który przebywał na zasiłku chorobowym w okresie od 1 stycznia 2016r. do 19 kwietnia 2016r. mógł już skorzystać z wypłaty 14 tej pensji lub zażądać odłożenia przysługującej mu kwoty 14- tej pensji i zażądać jej wypłacenia w 2017r. . gdyby zatem przyjąć argumentację Sądu, że prawo do 14- tej pensji nabywa się z końcem roku kalendarzowego to pojawia się pytanie czy pracownik dysponowałby częścią swojego wynagrodzeni tj. czternastej pensji jeszcze przed nabycie prawa do niego.

Z uwagi na fakt, że strony porozumienia dotyczącego zasad wypłaty 14-tej pensji ustaliły, że pracownicy nabywają prawo do 14-tej pensji na bieżąco, został wprowadzony §5 ust.3 załącznika nr 5 wskazujący na sposób obliczenia podstawy wynagrodzenia 14-tej pensji. Zgodnie z powyższym zapisem „ Przeciętne wynagrodzenie dniówkowe oblicza się dzieląc wynagrodzenie przysługujące za czas przepracowany w okresie rozliczeniowym (bez względu na datę wypłaty) przez dni przepracowane za które wynagrodzenie przysługiwało." Powyższe potwierdza, że celem osób ustalających zasady wypłaty 14 pensji był założenie prawo do 14 pensji nabywa się z początkiem roku.

Dalej apelujący podnosił, że Sąd I Instancji stwierdził, że „..zasadą jest że pracownik nabywa prawo do dodatkowej nagrody rocznej 14 pensji pod warunkiem, że pozostaje w zatrudnieniu w dniu 31 grudnia i przez 12 miesięcznie świadczył nienaganną pracę. Tym samym krąg pracowników uprawnionych do spornego świadczenia ustala się dopiero na dzień 31 grudnia i dopiero wtedy pracodawca może ustalić, czy i którzy pracownicy pracowali nienagannie.

Jak słusznie Sąd 1 Instancji podkreślił prawo do nagrody rocznej 14 pensji nabywa się pod warunkiem, jednakże w ocenie powoda mamy do czynienia z warunkiem zawieszającym - art. 89 k.c. w zw. z art 300 k.p.- warunkiem którego ziszczenie się powoduje powstanie zobowiązania, czyli w niniejszej sprawie powstanie zobowiązania do przyznania świadczenia w postaci 14 pensji. Z warunkiem zawieszającym mamy do czynienia, gdy skutki czynności prawnej mają dopiero powstać po nastąpieniu zdarzenia przyszłego i niepewnego w niniejszym przypadku pozostawania w stanie zatrudnienia na dzień 31 grudnia (par.l) i nienaganna praca w okresie 12 miesięcy kalendarzowych (par.3 ust.l) . Rozpatrując ten typ warunku, trzeba mieć na uwadze, że każda prawidłowa czynność prawna, także warunkowa, wywiera zawsze określone konsekwencje normatywne już w momencie jej dokonania ( nienaganna praca co miesiąc (od 1 stycznia 2016-19 kwietnia 2016r.). W wypadku zastrzeżenia warunku zawieszającego konsekwencje te polegają przede wszystkim na związaniu stron powstałym w ten sposób stosunkiem prawnym, co wyklucza dowolność ich postępowania, z jednoczesnym częściowym choćby tylko wskazaniem zasad dalszego zachowania się stron do czasu ziszczenia się warunku. Natomiast skutki rozporządzające lub zobowiązujące czynności dokonanej pod warunkiem zawieszającym nastąpią dopiero w razie zaistnienia zdarzenia przyszłego czyli w niniejszym przypadku pozostawania w stanie zatrudnienia.

Sąd I Instancji podnosi, że bezzasadny był zarzut powoda że pracownicy z KWK (...) w P. otrzymali dochodzone przez powoda świadczenia, z uwagi na fakt że pracownicy ci znajdowali się w innej sytuacji niż powód, gdyż w dacie zawarcia porozumienia z dnia 19 kwietnia 2016r. nie byli pracownikami (...) czy (...) gdyż z dniem 19 kwietnia 2016r. przeszli do (...) S.A. Apelujący podnosił, że pracownicy (...) ( a nie pracownicy ,którzy przeszli do (...) z KWK (...)) którzy przeszli na emeryturę w okresie od 1 stycznia 2016r. do 1 kwietnia 2016r. otrzymali 14- ta pensję za rok 2016 w części proporcjonalnej do okresu zatrudnienia w roku 2016 zgodnie z zał. nr 5 . W ocenie powoda działaniu pozwanej i (...) jest brak konsekwentnego działania tj. z jednej strony w ramach niniejszego sporu podnosi , ze porozumienie obowiązuje od 1 stycznia 2016 pomimo, że zostało podpisane w dniu 19 kwietnia 2016r. , zaś z drugiej strony dokonuje się wypłaty części 14 -tej pensji pracownikom pomimo założeń przyjętych w ramach niniejszego postępowania . Powyższe zachowanie (...) , a także fakt sporządzenia zapisów w porozumieniu dnia 16 kwietnia 2016 , że obowiązuje ono od dni 1 stycznia 2016r. wskazuje, ze również ona uznaje, że pracownicy nabywają uprawnienie do 14- tej pensji z dnia 1 stycznia danego roku.

Apelujący zarzucił, że skoro w treści Porozumienia zawieszającego z 19 maja 2016r. mowa jest, iż § 1 pkt. 2 a wchodzi z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 2016r. to jest to niezgodne z art. 3 k.c. i powołała się na wyrok z dnia 29 stycznia 1992r. ( sygn. akt K15/91).

W odpowiedzi na apelacją pozwana wniosła o :

1. oddalenie apelacji w całości,

2. zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania przed sądem II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych,

3. rozpoznanie sprawy pod nieobecność pozwanej.

Pozwana w całości podtrzymała prezentowane dotychczas stanowisko i wskazała, że skutek zawieszenia wystąpił zasadniczo na dzień 31 grudnia 2016 r., gdyż to w tym dniu pracownicy nabywaliby prawo do nagrody. Wynika to z faktu, że krąg pracowników uprawnionych do świadczenia z tytułu dodatkowej nagrody rocznej można ustalić dopiero na koniec roku.

Pozwana podkreśliła, iż treści załącznika nr 5 § 1 bezsprzecznie wynika, że dodatkowa nagroda przysługuje pracownikom pozostającym w stanie zatrudnienia w dniu 31 grudnia danego roku. Natomiast z § 3 załącznika nr 5 wynika, że nagroda przysługuje za nienaganną pracę w okresie 12 miesięcy kalendarzowych. Podkreślić należy także, że zgodnie z § 8 załącznika nr 5 nagroda jest wypłacana w terminie do 15 lutego następnego roku. Z powyższego jednoznacznie wynika, że 14-stka przysługuje pracownikom zatrudnionym na koniec roku, za nienaganną pracę przez 12 miesięcy. Zatem skoro krąg osób ustala się na koniec roku, dopiero w tym momencie możliwe jest ustalenie czy dany pracownik wykonywał w danym roku nienaganną pracę. Z tego powodu w żadnym stopniu nie można się zgodzić z powodem, który twierdzi że nabył, chociażby częściowo prawo do nagrody wraz z początkiem roku.

Za chybione uznała pozwana argumenty , że prawo nagrody było nabyte z początkiem roku, a porozumienie nie może przerywać biegu terminu nabywania prawa, ani pozbawiać pracownika prawa do dochodzenia nagrody w wysokości proporcjonalnej. Nie może być mowy o początku nabywania prawa, tak jak to twierdzi powód. Prawo do nagrody rocznej nabywa się z końcem roku, a nie z jego początkiem, w żadnym wypadku nie jest ono nabywane sukcesywnie przez kolejne miesiące roku. Zostało to skutecznie potwierdzone w postępowaniu przed sądem I instancji.

Nie może być zatem wątpliwości , zadaniem pozwanej, co do skuteczności zawieszenia prawa do 14-stej pensji.

Odnosząc się do argumentu, które według powoda przemawiają za uznaniem, ze prawo do nagrody nabywa się sukcesywnie pozwana zauważyła, że powód przywołuje przykłady odnoszące się do innej kategorii pracowników, w tym osoby które przeszły na emeryturę przed podpisaniem porozumienia. Jednak i ta argumentacja jest chybiona, gdyż są to odrębne regulacje wynikające z porozumienia. Właśnie fakt, że odmienne regulacje i zasady wypłaty nagrody zostały przewidziane dla osób, które zakończyły stosunek pracy, świadczy o tym, że prawo do nagrody nabywa się z końcem roku. Natomiast inne uregulowania należy traktować raczej jako wyjątek od zasady, a nie potwierdzenie że prawo do nagrody nabywa się z początkiem roku. Sam powód wskazuje, że porozumienie jedynie dopuszcza możliwość, wcześniejszej wypłaty nagrody. Podkreślenia wymaga, że są to wyjątkowe przypadku i to związane z indywidualną sytuacją pracownika, tak jak zakończenie stosunku pracy. Nie można w żaden sposób zgodzić się z twierdzeniem, że te wyjątki przemawiają za uznaniem że celem porozumienia było ustalenie zasad wypłaty 14-stej pensji z założeniem prawa do jej nabycia z dniem 1 stycznia. Przeciwnie niż twierdzi powód, wykładnia zaprezentowana przez sad I instancji znajduje w pełni potwierdzenie w treści porozumienia oraz w jego dotychczasowym stosowaniu.

Pozwana po raz kolejny podkreśliła, też że rozstrzygnięcie Sądu I instancji jest prawidłowe i co więcej zgodnie z wykładnią zastosowaną przez Sąd Najwyższy, który wskazał, że „nie nabywa prawa do nagrody jubileuszowej pracownik, który przewidziane w zakładowym układzie zbiorowym pracy warunki do tego świadczenia spełnił w okresie zawieszenia układu (art. 241 ²⁷ § 1 i 3 k.p.), chyba że co innego wynika z postanowień układu lub porozumienia o zawieszeniu jego stosowania.".

Nie można zgodzić się wedle pozwanej z twierdzeniami powoda, że nabywał on prawa już od początku roku i winno być mu wypłacone świadczenia co najmniej za okres od 1 stycznia do 19 kwietnia 2016 r. Moment nabycia prawa do nagrody rocznej wynika wprost z treści porozumienia z 2004 r. i przypada on na koniec roku, ani nie na początek czy pewien jego okres. Pozwana wskazała na stanowisko znajdujące oparcie w wyroku Sądu Okręgowego w G. z dnia 2 czerwca 2017 r., sygn. akt(...), wydanego na skutek apelacji powódki w sprawie o zapłatę 14-stej pensji za 2014 r. Sąd Okręgowy stwierdził wprost, że nie należne jest świadczenie w postaci 14-stej pensji, ponieważ powódka w momencie zawieszenia stosowania postanowień o wypłacie nagrody rocznej, nie była do niej uprawniona. Sąd stwierdził także, że porozumienie nie działało wstecz.

Sąd Okręgowy w Gliwicach ustalił co następuje:

Sąd Rejonowy poczynił w rozpoznawanej sprawie prawidłowe ustalenia w obrębie stanu faktycznego , przeprowadził niezbędne postępowanie dowodowe, a następnie w prawidłowy sposób i zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego dokonał oceny zebranych dowodów i wyciągnął właściwe wnioski , które legły u podstaw uzasadnienia wyroku . W konsekwencji Sąd Okręgowy oceniając, jako zasadne ustalenia faktyczne i rozważania prawne dokonane przez Sąd i instancji uznał je za własne.

Rację ma Sąd Rejonowy, że prawo do nagrody rocznej w postaci 14-tej pensji pracownik nabywa z dniem 31 grudnia za dany rok. Powód zatem już w dniu 19 kwietnia 2016r. nie mógł nabyć prawa do czternastej pensji za rok 2016 . Porozumienie z 19 kwietnia 2016r skutecznie zawiesiło uprawnienie pracowników w tym powoda do dodatkowej nagrody rocznej w postaci 14 – tej pensji. Nie może skutecznie dochodzić tego świadczenia w całości ani w części.

Z §3 Porozumienia wynika, że nagroda przysługuje za nienaganną pracę w okresie 12 miesięcy. Nagroda ta wymagalna jest dopiero z dniem 15 lutego roku następnego za rok poprzedni (§8 ust.1). Ocenić zatem czy pracownik pracował nienagannie w ciągu całego roku można dopiero po jego upływie. Przyczyny dla których wysokość nagrody w postaci 14-tej pensji może być zmniejszona przewiduje §7 . Paragraf 4 zaś wylicza sytuacje gdy pracownikowi przysługuje 14-ta pensja za czas nieprzepracowany. Żadna z tych sytuacji nie dotyczy powoda, a przepisy płacowe należy interpretować ściśle.

Nie można skutecznie żądać prawa do świadczenia przed terminem jego wymagalności, jeśli stosowanie tego prawa zostało zawieszone zgodnie z art. 241 ²⁷ k.p. , a tak było w rozpoznawanej sprawie.

Mając powyższe na uwadze na mocy art. 385 k.p.c. oddalono apelację jako bezzasadną.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. w związku z §2 ust 3 i §10 ust 1 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w kształcie obowiązującym od 27 października 2016r. przy uwzględnieniu ,że pozwaną reprezentował ten sam pełnomocnik co przed Sądem I instancji .

(-) SSR del. Anna Capik-Pater (-) SSO Teresa Kalinka (-) SSO Grzegorz Tyrka

Sędzia Przewodniczący Sędzia