Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 5 października 2017 roku w sprawie z powództwa L. M. (1) przeciwko K. W., D. W. o zapłatę, Sąd Rejonowy w Skierniewicach :

1.  zasądził solidarnie od pozwanych K. W. i D. W. na rzecz powoda L. M. (2) kwotę 7.800 z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi:

a.  od kwoty 1.300 zł od dnia 16 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty;

b.  od kwoty 1.300 zł od dnia 16 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty;

c.  od kwoty 1.300 zł od dnia 16 lutego 2017 r. do dnia zapłaty;

d.  od kwoty 1.300 zł od dnia 16 marca 2017 r. do dnia zapłaty;

e.  od kwoty 1.300 zł od dnia 16 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty;

f.  od kwoty 1.300 zł od dnia 16 maja 2017 r. do dnia zapłaty;

g.  od kwoty 1.300 zł od dnia 16 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 2.717 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Apelację od powyższego wyroku wnieśli pozwani, zaskarżając je w całości. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucili:

1.  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego przez przyjęcie, że strony nie zawarły porozumienia w zakresie rozwiązania umowy najmu; pominięcie iż od co najmniej kwietnia 2016 r. lokal ten był wynajęty i powód miał z tego tytułu podwójną korzyść;

2.  istotne uchybienia procesowe mające wpływ na wynik sprawy, a w szczególności naruszenie przepisu art. 233 § 1 k.p.c. i art. 328 § 2 k.p.c. przez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i nie uwzględnienia zasad współżycia społecznego przy rozważaniu zasadności żądania powoda;

3.  naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie a w szczególności art. 385 ¹ § 1 k.c. w zw. z § 7 ust. 2 umowy najmu okazjonalnego z dnia 28 czerwca 2015 r. przez jego niezastosowanie w sytuacji gdy postanowienie § 7 ust. 2 stanowią niedozwoloną klauzulę umowną o treści tożsamej.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty pozwani wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie co do istoty sprawy przez oddalenie roszczenia powoda oraz zasądzenie kosztów postępowania sądowego za obie instancje, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania – przy uwzględnieniu kosztów postępowania odwoławczego.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie od pozwanych na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie przed Sądem II instancji według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest częściowo zasadna i skutkowała zmianą zaskarżonego orzeczenia.

W pierwszej kolejności wyjaśnienia wymaga, że niniejsza sprawa była rozpoznawana
w postępowaniu uproszczonym, w związku z czym Sąd Okręgowy na podstawie art. 505 ¹⁰ § 1
i § 2 k.p.c. rozpoznał apelację na rozprawie w składzie jednego sędziego. Zaznaczyć należy również, że w postępowaniu uproszczonym zgodnie z art. 505 ⁹ § 1 ¹ k.p.c. apelację można oprzeć tylko na zarzutach naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie lub naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy. Natomiast stosownie do art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

W postępowaniu uproszczonym apelacja ma charakter ograniczony, a celem postępowania apelacyjnego nie jest tu ponowne rozpoznanie sprawy, ale wyłącznie kontrola wyroku wydanego przez Sąd I instancji w ramach zarzutów podniesionych przez skarżącego. Innymi słowy, apelacja ograniczona wiąże Sąd odwoławczy, a zakres jego kompetencji kontrolnych jest zredukowany do tego, co zarzuci w apelacji skarżący (tak też Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały składu 7 sędziów z dnia 31 stycznia 2008 roku, sygn. III CZP 49/07, publ. OSNC Nr 6 z 2008 r., poz. 55).

Sąd Okręgowy jako niezasadny uznał wskazany w uzasadnieniu apelacji zarzut nierozpoznania przez Sąd Instancji istoty sprawy. W orzecznictwie i doktrynie dominuje pogląd, iż nierozpoznanie istoty sprawy odnosi się do roszczenia będącego podstawą powództwa i zachodzi, gdy sąd pierwszej instancji nie orzekł w ogóle merytorycznie o żądaniach stron, zaniechał zbadania materialnej podstawy żądania pozwu albo pominął merytoryczne zarzuty pozwanego. W rozpoznawanej sprawie sytuacja taka nie miała miejsca. Sąd Rejonowy odniósł się do roszczenia objętego żądaniem pozwu, wskazując jego podstawę faktyczną oraz prawną, uznając zasadność roszczenia w wysokości
7800 złotych, która to kwota uwzględnia koszt kaucji w wysokości 1300 złotych.

Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do zakwestionowania prawidłowości ustaleń Sądu Rejonowego i w pełni je podzielił. Ustalenia te mają bowiem oparcie w zgromadzonym materiale dowodowym, zaś wyprowadzone wnioski nie naruszają zasady swobodnej oceny dowodów. W związku z zarzutami apelacji strony pozwanej ustalenia te wymagały jednak uzupełnienia w oparciu o zgromadzony przez Sąd I instancji materiał dowodowy, aby uzyskały cechę wszechstronności. Dodatkowo zatem Sąd Okręgowy w oparciu o zeznania powoda ustalił, że przedmiotowy lokal został wynajęty w kwietniu 2016 roku (zeznania powoda – k. 154 w zw. z k. 94). Okolicznością bezsporną było przy tym, iż powód zaproponował pozwanym, że jeżeli na miejsce pozwanych pojawi się nowy najemca to nie będzie on dochodził należności za zerwanie umowy. Ustalenia faktyczne w tym zakresie Sąd Rejonowy zupełnie pominął, co miało wpływ na trafność zaskarżonego rozstrzygnięcia.
W tym stanie rzeczy wobec zawarcia umowy najmu przedmiotowego lokalu z nowym najemcą w kwietniu 2016 roku, roszczenie powoda należało uznać za zasadne jedynie
w zakresie kwoty 5.200,00 złotych tj. za okres od grudnia 2015 roku do marca 2016 roku i z tych względów wyrok musiał ulec zmianie.

Za nieuzasadniony Sąd Okręgowy uznał natomiast zarzut naruszenia prawa materialnego, tj. art. 385 ¹ § 1 k.c. w zw. z § 7 ust. 2 umowy najmu okazjonalnego z dnia 28 czerwca 2015 roku.

Wedle treści art. 385 ¹ § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Do uznania badanego postanowienia umownego za niedozwolone i wyeliminowania go z praktyki stosowania konieczne było łączne stwierdzenie występowania czterech przesłanek. Umowa musiała zostać zawarta z konsumentami (co w niniejszej sprawie pozostawało bezsporne), a nadto kwestionowane postanowienie nie mogło zostać uzgodnione indywidualnie, postanowienie to musiało kształtować prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy oraz nie dotyczyć sformułowanych w sposób jednoznaczny głównych świadczeń stron.

Dokonana przez Sąd Okręgowy analiza § 7 ust. 2 umowy najmu okazjonalnego z dnia 28 czerwca 2015 roku oraz okoliczności związanych z podpisaniem przedmiotowej umowy nie dała podstaw do uznania § 7 ust. 2 umowy najmu okazjonalnego z dnia 28 czerwca 2015 roku za niedozwoloną klauzulę umowną. Przede wszystkim strona pozwana nie uczyniła zadość ciężącemu na niej w oparciu o treść art. 385 ¹§ 4 k.c. obowiązkowi dowiedzenia, że kwestionowane przez nich postanowienie nie zostało z nimi indywidualnie uzgodnione. Jak wynika z zeznań powoda (k. 154 w zw. z k. 94) przedmiotowa umowa została sporządzona razem z pozwanymi i przed jej podpisaniem powód przesłał ją mailowo pozwanym, którzy nie wnieśli do niej żadnych zastrzeżeń. Pozwani mieli zatem możliwość zapoznania się z treścią przedmiotowej umowy, czego nie kwestionowali w toku postępowania. Pozwani znali zatem i rozumieli treść postanowienia oraz zgodzili się na wprowadzenie go do umowy. Jak wynika również z akt sprawy pozwana przed podpisaniem umowy osobiście dwukrotnie oglądała mieszkanie, zaś umowa została podpisana podczas trzeciego spotkania w obecności matek pozwanych. W tych okolicznościach trudno zgodzić się z twierdzeniem strony apelującej, iż pozwani nie mieli rzeczywistego wpływu na treść umowy.

Strona apelująca poza przytoczeniem brzmienia powołanego przepisu art. 385 ¹ § 1 k.c. oraz wybranych orzeczeń, właściwie nie przedstawiła jakiejkolwiek argumentacji bezpośrednio odnoszącej ich do okoliczności faktycznych sprawy. Lakoniczność wniesionego środka zaskarżenia w tej części w zasadzie uniemożliwia precyzyjne merytoryczne odniesienie się do wyżej powołanych zarzutów.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w pkt 1 i obniżył kwotę 7800 złotych do kwoty 5200 zł i tym samym uchylił podpunkty e., f i g. i w pozostałym zakresie na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił powództwo. Zmiana wyroku w zakresie roszczenia głównego skutkować musiała również zmianą rozstrzygnięcia o kosztach postępowania przed Sądem pierwszej instancji. Sąd Okręgowy na podstawie art. 100 k.p.c. obniżył zasądzoną w punkcie 2 kwotę 2717 zł do kwoty 818,78 zł.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sad Okręgowy na podstawie art. 100 k.p.c.
i zasądzono od powoda na rzecz pozwanych kwoty po 212,85 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.