Sygn. akt I Ca 223/18
Dnia 4 lipca 2018 roku
Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny
w składzie:
Przewodniczący SSO Elżbieta Zalewska-Statuch
Sędziowie SSO Joanna Składowska
SSR del. Mirosław Chojnacki
Protokolant sekretarz sądowy Elwira Kosieniak
po rozpoznaniu w dniu 4 lipca 2018 roku w Sieradzu
na rozprawie
sprawy z powództwa T. N.
przeciwko R. K.
o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli
na skutek apelacji pozwanego
od wyroku Sądu Rejonowego w Wieluniu
z dnia 7 marca 2018 roku, sygnatura akt I C 842/16
I. zmienia zaskarżony wyrok w całości na następujący:
„1. oddala powództwo;
2. przyznaje adwokatowi S. A. zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu w kwocie 2952 (dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt dwa) złote brutto, którą nakazuje wypłacić z funduszy Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Wieluniu.”;
II. przyznaje adwokatowi S. A. zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu w postępowaniu apelacyjnym w kwocie 2214 (dwa tysiące dwieście czternaście) złotych brutto, którą nakazuje wypłacić z funduszy Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Wieluniu;
III. zasądza od powódki T. N. na rzecz pozwanego R. K. 3000 (trzy tysiące) złotych tytułem zwrotu opłaty od apelacji.
Sygn. akt I Ca 223/18
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 7 marca 208 roku w sprawie I C 842/16 Sąd Rejonowy w Wieluniu zobowiązał pozwanego R. K. do złożenia oświadczenia woli
o przeniesieniu na rzecz powódki T. N. udziału ½ we współwłasności nieruchomości znajdującej się w W., oznaczonej numerem działki (...)
o powierzchni 0,1508 ha, objętej księgą wieczystą prowadzoną przez Sąd Rejonowy
w W. V Wydział Ksiąg Wieczystych numer (...).
Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 2 400 zł z 23% podatkiem od towarów i usług przewidzianym w przepisach o podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce T. N. z urzędu oraz nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Wieluniu kwotę 1 500 zł tytułem opłaty od pozwu.
Rozstrzygnięcie zostało wydane w oparciu o następujące ustalenia i wnioski:
Umową z dnia 04 czerwca 2005 r. T. N. dokonała darowizny niezabudowanej nieruchomości znajdującej się w W. oznaczonej numerem działki (...) o powierzchni 0,1508 ha na rzecz M. i R. małżonków K., którzy wybudowali na darowanej nieruchomości dom jednorodzinny.
Małżeństwo R. i M. K. rozwiązane zostało przez rozwód z dniem 16 czerwca 2016 r.
Od 2008 roku stosunki między stronami, które wcześniej były dobre, pogorszyły się. Pozwany przyjeżdżając do W. do swojego domu znajdującego się w bezpośrednim sąsiedztwie domu powódki, ignorował powódkę, nie angażował się w prace w obejściu przy swoim domu. (...) pozwanego przywożeni byli do powódki na okres ferii i wakacji oraz w czasie wolnym od zajęć szkolnych. W czasie wakacji w 2014 roku pozwany przyjechał ze swoją matką I. K. do W. odwiedzić synów M. i P. K. (1), którzy przebywali u powódki. W czasie kolejnej wizyty w W., kiedy pozwany z matką odwieźli synów po pobycie nad morzem, doszło do kłótni między stronami i do interwencji policji.
Około 5-6 lat przed wytoczeniem powództwa R. K. w mieszkaniu
w C. w obecności R. S., która pomagała M. K. w pracach domowych, odmówił żonie wyjazdu do W. wyrażając się o powódce słowami wulgarnymi. Podczas wspólnego z rodziną i R. S. pobytu w W. opuścił dom, kiedy przyszła powódka. Parę lat wcześniej miał również miejsce na nieruchomości
w W. incydent, w którym powódka postrzelona została z wiatrówki, z której strzelał pozwany ze swoim bratem. W latach 2010 -2014 pozwany w obecności żony i synów
w mieszkaniu w C. mówił obraźliwie o pozwanej i o jej synu.
W dniu 21 lipca 2015 r. w W. doszło do kłótni między stronami. Pozwany nagrał incydent, lecz nie w całości, jedynie te fragmenty, w których powódka kierowała do pozwanego swoje wypowiedzi. Doszło do interwencji policji wezwanej z inicjatywy powódki przez jej córkę. W tym dniu w obecności powódki i jej syna księdza P. N. pozwany pomówił M. K. o złożenie do prokuratury doniesienia o popełnieniu przez księdza P. N. przestępstwa z art. 200 § 1 k.k.
Pozwany złożył zawiadomienie w Prokuraturze Rejonowej w Chorzowie
o popełnieniu przez syna powódki księdza P. N. przestępstwa z art. 200 § 1 k.k. na szkodę M. i P. K. (1). Postanowieniem z dnia 29 września 2015 r. odmówiono wszczęcia śledztwa w sprawie 1 Ds.1180/15 wobec ustalenia, iż czynu nie popełniono. W dniu 11 września 2017 r. pozwany zawarł z M. L. ugodę
w sprawie II K 294/17 Sądu Rejonowego w Wieluniu, w której oświadczył, iż w lipcu 2015 roku naruszył dobra osobiste byłej żony w ten sposób, iż w obecności jej matki i brata pomówił ją o złożenie doniesienia do prokuratury o popełnieniu przez jej brata P. N. przestępstwa z art. 200 § 1 k.k. W ugodzie R. K. przeprosił M. L. oraz wszystkich członków jej rodziny, których swoim zachowaniem stanowiącym przedmiot w sprawie II K 294/17 obraził lub posądził o niegodne działanie. Pozwany przekazał telefonicznie do proboszcza parafii, w której pracował syn powódki oraz do K. Archidiecezji (...) informacje o swoich podejrzeniach wobec syna powódki o popełnienie przestępstwa z art. 200 § 1 k.k.
W dniu 11 października 2016 r. R. K. zawarł z firmą (...), (...) Spółką jawną z siedzibą w C. warunkową umowę sprzedaży za kwotę 60 000,00 zł udziału ½ w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego znajdującego się w C. na ulicy (...) pod warunkiem, że M. K. nie wykona prawa pierwokupu. M. K. wezwana została pismem notariusza z dnia 11 października 2016 r. do oświadczenia w terminie 30 dni o skorzystaniu lub rezygnacji z prawa pierwokupu udziału. M. K. skorzystała z prawa pierwokupu i w wyznaczonym terminie zapłaciła pozwanemu 60 000,00 zł za udział w mieszkaniu korzystając przy tym z pomocy powódki.
Wyrokiem z dnia 07 września 2017 r. II K 632/15 Sąd Rejonowy w Chorzowie uniewinnił pozwanego od zarzucanego mu uporczywego nękania M. K. oraz synów M. i P. K. (1) oraz umorzył postępowanie w sprawie naruszenia nietykalności cielesnej M. K. i synów.
Pismem z dnia 06 lipca 2016 r. powódka odwołała darowiznę nieruchomości uczynioną na rzecz pozwanego z uwagi na rażącą niewdzięczność polegającą na nagannym
i aroganckim zachowaniu się w stosunku do powódki, wielokrotnym znieważaniu słowami uznanymi za wulgarne i wielokrotnym kierowaniu w stosunku do powódki gróźb karalnych.
Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd powołując się na treść art. 898 § 1 k.c. uznał, że pozwany dopuścił się w stosunku do powódki rażącej niewdzięczności składając do Prokuratury Rejonowej w Chorzowie zawiadomienie o popełnieniu przez syna powódki księdza P. N. przestępstwa z art. 200 §1 k.k. na szkodę M. i P. K. (2), podczas gdy czynu zabronionego nie popełniono i z okoliczności sprawy wynika,
iż brak było jakichkolwiek podejrzeń i podstaw, aby takie zawiadomienie złożyć. Ponadto pozwany przekazał telefoniczną informację o podejrzeniu popełnienia przez P. N. przestępstwa z art. 200 § 1 k.k. do proboszcza w parafii, w której pracował oraz do K. Archidiecezji (...). Sytuacja ta, która dotyczyła pomówienia osoby najbliższej – syna – dotknęła dogłębnie powódkę. Pozwany dopuścił się również w obecności powódki pomówienia jej córki M. K. o złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 200 § 1 k.k. przez jej brata, za co przepraszał M. K. i jej bliskich w ugodzie zawartej w dniu 11 września 2017 r. w sprawie II K 294/17.
Za rażącą niewdzięczność Sąd uznał również zachowanie pozwanego zmierzające do sprzedaży na rzecz firmy, określonej przez powódkę jako „windykacyjna”, udziału ½
w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego stanowiącego centrum życiowe wnuków i córki powódki. M. K. skorzystała wprawdzie z prawa pierwokupu udziału we własnościowym prawie do lokalu, jednak przy pomocy powódki. Pozwany wymusił niejako na M. K. wyłożenie w krótkim czasie środków na zakup udziału w lokalu; gdyby nie doszło do skorzystania z prawa pierwokupu, sytuacja córki i wnuków powódki w lokalu stałaby się niepewna i zagrażająca ich materialnemu bezpieczeństwu. Okoliczność ta w pośredni sposób, jednak dogłębnie dotknęła powódkę
i stanowi rażącą niewdzięczność pozwanego wobec niej.
Pozostałe okoliczności powołane przez powódkę dotyczące tych zachowań pozwanego, które miały miejsce parę lat przed wytoczeniem powództwa, Sąd uznał za prawnie obojętne. Nie podlegają one uwzględnieniu z uwagi na treść art. 899 § 3 k.c., który stanowi, iż darowizna nie może być odwołana po upływie roku od dnia, w którym uprawniony do dowołania dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego. Powołane przez świadków okoliczności, iż pozwany w sposób wulgarny i obraźliwy wypowiadał się
o powódce w obecności jej najbliższych dotyczyły zdarzeń sprzed paru lat. Jedynie okoliczności mające miejsce w dniu 21 lipca 2015 r. dotyczące kłótni stron, obraźliwego zachowania i odzywania się pozwanego do powódki, którego pozwany nie nagrał, mieszczą się w terminie przewidzianym w art. 899 § 3 k.c.
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. i zasądził koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. poz. 1801) obowiązujących w dniu wniesienia pozwu oraz nakazał pobrać od pozwanego opłatę od pozwu, od uiszczenia której powódka była zwolniona.
Z rozstrzygnięciem Sądu nie zgodził się pozwany wnosząc apelację, w której wnosił
o zmianę wyroku w całości poprzez oddalenie powództwa.
Pozwany zarzucił:
1. naruszenie prawa materialnego, a to art. 900 kc. przez jego niewłaściwe zastosowanie w związku z treścią złożonego przez powódkę na piśmie oświadczenia o odwołaniu darowizny na rzecz pozwanego, art. 898 § 1 kc. przez niewłaściwe zastosowanie do ustalonego stanu faktycznego;
2. sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego materiału przez niezasadne ustalenie, że w dniu 21 lipca 2015 r. pozwany w obecności powódki i jej syna pomówił córkę powódki;
3. naruszenie art. 233 § 2 kpc. przez dokonanie oceny wiarygodności mocy dowodów bez wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, a w szczególności całokształtu stosunków rodzinnych powódki i pozwanego i bez uwzględnienia konfliktów rodzinnych zaistniałych na tle rozkładu pożycia pozwanego i córki powódki.
Powódka wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej, oświadczając że koszty te nie zostały pokryte w całości ani w części.
Rozpoznając apelację Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja jest zasadna i skutkuje zmianą zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości.
Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, które Sąd Okręgowy w pełni podziela i czyni podstawą także swojego rozstrzygnięcia, jednakże wywiódł z nich niewłaściwe wnioski prawne.
W pierwszej kolejności zauważy trzeba, iż przewidziana przez ustawodawcę możliwość odwołania darowizny stanowi odstępstwo od reguły trwałości skutków umów przenoszących własność. Przemawiająca za ta trwałością zasada pacta sunt servanda oraz wzgląd na pewność
i zapewnienie bezpieczeństwa obrotu nakazują wykładać normę art
. 898
§1 kc stanowiącą podstawę tego rodzaju szczególnego uprawnienia po stronie darczyńcy restryktywnie, która to ścisłość odnosi się w szczególności do zawartego w tym przepisie niedookreślonego pojęcia rażącej niewdzięczności. Z przejawem takiej, opartej na złym zamiarze niewdzięczności mamy do czynienia dla przykładu wówczas gdy obowiązany do szczególnego, wykreowanego przez przyjęcie darowizny stosunku wdzięczności obdarowany świadomie dopuszcza się wobec darczyńcy działania lub zaniechania, wywołującego u tego ostatniego poczucie krzywdy. Dzieje się tak w przypadku popełnienia przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu, nietykalności cielesnej, godności osobistej, a także wówczas gdy beneficjent darowizny działa wbrew wynikającym ze stosunków rodzinnych obowiązkom niesienia pomocy osobistej czy zapewnienia środków utrzymania w razie zaistnienia takiej potrzeby.
Ponadto uprawnienia darczyńcy do odwołania darowizny z powodu niewdzięczności obdarowanego mogą być realizowane jedynie w zamkniętym przedziale czasu. Na realizację powyższego uprawnienia przewidziano termin jednoroczny, po upływie którego uprawnienie to wygasa. Bieg tego terminu rozpoczyna się od momentu dowiedzenia się przez osobę uprawnioną
o przyczynie odwołania darowizny, a więc powzięcia wiedzy o niewdzięcznym zachowaniu obdarowanego. Przyczyną odwołania darowizny nie mogą być okoliczności, które nie zostały wskazane w oświadczeniu złożonym obdarowanemu na piśmie zgodnie z art
. 900 k.c.
Należy zwrócić również uwagę na to, że w procesie o zwrot przedmiotu darowizny, z uwagi na jej skuteczne odwołanie z powodu rażącej niewdzięczności obdarowanego, sąd, z natury rzeczy ogranicza się wyłącznie do badania, czy zaszły okoliczności, wskazane przez darczyńcę
w oświadczeniu, o jakim mowa w przepisie art
. 900 kc
.
Wyrok uwzględniający powództwo w takim procesie ma bowiem charakter wyłącznie deklaratoryjny i jest wynikiem uznania, że, z uwagi na skuteczne odwołanie darowizny, po stronie obdarowanego powstał stan bezpodstawnego wzbogacenia kosztem majątku darczyńcy (art
. 898
§ 2 zd. 1 kc, por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2011r w spr. III CSK 260/11, LEX
nr 1108815).
Przenosząc powyższe ogólne rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy, należy zgodzić się
z Sądem Rejonowym, że okoliczności powołane przez powódkę w piśmie z 6 lipca 2016 roku, jako dotyczące zachowań pozwanego miały miejsce kilka lat przed wytoczeniem powództwa
i przez to nie mogły legitymować powódki do skutecznego odwołania darowizny, gdyż nie mieściły się w okresie 1 roku poprzedzającego złożenie oświadczenia o jej odwołaniu.
Odnosząc się do kłótni stron z 21 lipca 2015 r. zaakcentować należy, iż od 2014 roku pomiędzy pozwanym a córką powódki zawisła sprawa o rozwód prowadzona za numerem XVII RC 976/14, która w dniu 30 września 2015 roku zakończyła się przed Sądem Okręgowym w Katowicach nieprawomocnym orzeczeniem. Okolicznością niesporną jest,
że przeciwko pozwanemu kierowane były przez żonę liczne oskarżenia, które w ocenie organów ścigania nie skutkowały postawieniem mu zarzutów, a dochodzenie prowadzone z jej zawiadomienia o przestępstwie znęcania się psychicznego i fizycznego w okresie od końca 2009 roku do marca 2014 roku, uporczywego nękania od 31 maja 2014 roku do października 2014 roku w sprawie I Ds. 689/15 zostało umorzone. Niespornym jest, że na nieruchomości objętej darowizną pozwany wraz z żoną wybudowali dom, który nie stanowił ich centrum życiowego, gdyż zamieszkiwali na stałe poza tą miejscowością, a który jest przedmiotem aktualnie zawieszonej sprawy o podział majątku dorobkowego. Według pozwanego dom został wybudowany ze wspólnych środków byłych małżonków, natomiast w ocenie powódki wyłącznie jej córka ponosiła koszty jego budowy. Okolicznością przyznaną przez powódkę jest to, że w lipcu 2015 roku udała się do tego domu, żeby zapytać pozwanego po co do niego przyjechał i pomiędzy nimi doszło do wymiany słów, które powódka uznaje za obraźliwe,
a których wypowiadaniu pozwany zaprzecza. Nie było osób trzecich przy tej rozmowie. Zarówno córka powódki, jak i syn powódki, którzy składali zeznania w sprawie przebieg tego zdarzenia znają z opowieści matki.
Zdarzeniu temu nie można przypisać cech rażącej niewdzięczności.
W piśmie z 6 lipca 2016 roku powódka nie powoływała się natomiast na bezpodstawne zgłoszenie przez pozwanego zawiadomienia o możliwości popełnienia na szkodę jego małoletnich synów przestępstwa z art. 200 § 1 kk przez P. N., choć miała mieć o tym wiedzę od maja 2015 roku (zeznanie M. K. z 26 października 2016 roku). Śledztwo wszczęte w tej sprawie przez Prokuraturę Rejonowa w Chorzowie za numerem 1 Ds. 1180/15 zostało umorzone 29 września 2015 roku. Z uzasadnienia postanowienia wynika, że Prokuratura Rejonowa w Chorzowie w sprawie 1 Ds.1933/14 prowadziła także śledztwo o molestowanie seksualne synów w którym pozwany został wskazany jako potencjalny sprawca. W toku tego postepowania pozwany wyjaśniał, że skoro jego żona twierdzi, że dzieci są podmiotami przestępstwa seksualnego a on tego nie zrobił to w tej sytuacji zwrócił się do organów ścigania o ustalenie czy i kto molestuje jego dzieci. Wskazał osobę brata żony, gdyż był on jedynym dorosłym mężczyzną z którym dzieci miały kontakt. (postanowienie k. 67-70).
Należy również zwrócić uwagę na datę zawarcia przez pozwanego warunkowej umowy sprzedaży udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu położonym
w C., w którym pozwany wraz z byłą zoną zamieszkiwał. Czynność została dokonana w 11 października 2016 roku.(umowa k. 93-95). Pomijają to, że czynność ta została dokonana po złożeniu przez powódkę w dniu 6 lipca 2016 roku oświadczenia o odwołaniu darowizny a więc jako czynność następczą nie mogła stanowić powodu odwołania, bo jeszcze nie zaistniała wskazać należy na tło takiego zachowania pozwanego. Z treści umowy wynika, że lokal jest zadłużony a więc pomiędzy byłymi małżonkami istniał spór co do osoby, która powinna regulować opłaty w sytuacji, w której z tego lokalu korzystała wyłącznie córka powódki. Pozwany zastrzegł byłej zonie prawo pierwokupu i ona z tego skorzystała przejmując udział pozwanego za 60 000 zł.
Powódka nie występowała z kolejnymi oświadczeniami o odwołaniu darowizny ani też z innymi pozwami opartymi na oświadczeniu, które Sąd Rejonowy uznał za świadczące o rażącej niewdzięczności pozwanego. W aktach sprawy brak jest oświadczenia powódki na piśmie o odwołaniu darowizny z powodu złożenia przez pozwanego przeciwko jej synowi zawiadomienia o przestępstwie z art. 200 kk, zawiadomienia o tym fakcie proboszcza Parafii w której jej syn pracował, jak również K. Archidiecezji (...), czy tez faktu warunkowej sprzedaży przysługującego mu udziału w lokalu firmie określanej przez powódkę jako windykacyjna.
Okoliczności te nie mogły zatem stanowić podstawy uznania oświadczenia powódki z 6 lipca 2016 roku za skuteczne odwołanie darowizny rodzące po stronie pozwanego obowiązek zwrotnego przeniesienia na jej rzecz udziału w nieruchomości objętej żądaniem pozwu.
W ocenie Sądu okręgowego żadnemu z zachowani pozwanego na którym oparte zostało błędne rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji nie można przypisać cech rażącej niewdzięczności w rozumieniu art . 898 § 1 k.c. Postawa pozwanego warunkowana była istniejącym konfliktem małżeńskim, który nie był skierowanej na wyrządzenie darczyńcy krzywdy. Zarówno żona pozwanego jak i powódka jako jej matka, identyfikująca się z córką w jej odczuciach czynnie uczestniczyły w tworzeniu nieprzyjaznych zachowani wobec niego, których finał rozstrzygany był na gruncie postępowań karnych. Trudno w takiej sytuacji oczekiwać od pozwanego chęci do realizacji kontaktów z teściową na poziomie odpowiadającym temu jaki był przed rozpadem jego związku, zwłaszcza że rozwód został prawomocnie orzeczony z winy obu małżonków. W tych okolicznościach nie sposób mówić o rażącej niewdzięczności pozwanego skoro nieporozumienia z teściową były na tle konfliktu małżeńskiego i uzasadnionej prawnie możliwości korzystania przezeń z uprawnień właścicielskich do domu mieszkalnego i nieruchomości wspólnej. Po orzeczeniu rozwodu pozwany był natomiast uprawnionym do rozporządzenia swym majątkiem i skorzystanie z uprawnienia właścicielskiego nie może świadczyć przeciwko niemu w sporze z powódką jako kwalifikowana rażąca niewdzięczność.
W zakresie zarzutu zmierzającego do wykazania przekroczenia przez Sąd Rejonowy granic swobodnej oceny dowodów w takiej postaci jak została przedstawiona w treści apelacji wyjaśnić należy, iż ocena dowodów polega na poddaniu ich analizie według określonych kryteriów i wyraża się w porównaniu wyników postępowania dowodowego z przedmiotem postępowania dowodowego (tematami dowodowymi) i w syntetyzowaniu wniosków. Sąd obowiązany jest za prawdziwe uznawać tylko takie zdania, które zostały uzasadnione według określonych, rozsądnych dyrektyw poznawczych, przestrzegać zasad logicznego rozumowania, stosować zasady doświadczenia życiowego. Zastrzeżona dla sądu swobodna ocena dowodów opiera się bowiem na odpowiadającemu zasadom logiki powiązaniu ujawnionych w postępowaniu dowodowym okoliczności w całość, zgodną z doświadczeniem życiowym (orz. z 20.3.1980 r., II URN 175/79, OSN 1980, Nr 10, poz.200).
W tym kontekście podniesiony przez stronę skarżącą zarzut naruszenia art. 233 § 1 kpc przez dokonanie błędnej oceny dowodów w istocie dotyczy sfery prawa materialnego. Badanie zaś prawidłowości zastosowanych norm prawa materialnego nie jest dokonywane
w trybie przepisów procesowych, jak błędnie wywodzi skarżący.
Sąd Okręgowy podzielił natomiast zarzut uchybienia przepisom prawa materialnego
z przyczyn wskazanych w uzasadnieniu i na podstawie art. 386 § 1 kpc zmienił zaskarżony wyrok w sposób opisany w jego sentencji.
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art . 98 § 1 kpc w zw. z art . 108 § 1 i 391 § 1 kpc , stosując zasadę odpowiedzialności za wynik sprawy. Charakter sprawy nie uzasadniał odstąpienia od obciążenia powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu za drugą instancję (art . 102 k.p.c. ) pomimo tego że uzyskała ona zwolnienie od kosztów sądowych. Brak szczególnych okoliczności o charakterze przedmiotowym wyklucza możność odstąpienia od wskazanej zasady.