Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI K 283/18

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 czerwca 2018 r.

Sąd Rejonowy Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu – VI Wydział Karny

w składzie następującym:

Sędzia: SSR Daniel Jurkiewicz

Protokolant: Sekr. Sąd. Katarzyna Pawłowska

Prokurator: Renata Głowacka

po rozpoznaniu dnia 25 czerwca 2018 roku w P. na rozprawie

sprawy K. K.

ur. (...) w P.

syna P. i G. zd. S.

skazanego prawomocnymi wyrokami:

1)  Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu z dnia 03.12.2013r., sygn. akt VIII K 181/13 za przestępstwo z art. 226 § 1 kk, 222 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 k.k. na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym jej zawieszeniem na okres 3 lat tytułem próby, dozór kuratora oraz karę grzywny w wysokości 30 stawek dziennych po 10 zł każda stawka, postanowieniem Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu z dnia 17.02.2015 r. karę grzywny zamieniono na prace społecznie użyteczne, postanowieniem Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu z dnia 12.06.2015 r. karę grzywny zamieniona na karę pozbawienia wolności, postanowieniem z dnia 29.09.2016 r. Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary;

2)  Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu z dnia 05.04.2017 r., sygn. akt VIK 57/17, za przestępstwo z art. 18 § 1 kk w zw. z art. 297 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk karę 3 miesięcy pozbawienia wolności (wykonaną w okresie od 13.03. do 11.06.2018 r.) i karę 1 roku i 6 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym.

I.  Na podstawie art. 85 § 1 i 2 kk i art. 86 § 1 kk i art. 87 § 1 kk łączy orzeczoną wyrokiem wskazanym w pkt 1 karę 10 miesięcy pozbawienia wolności i orzeczoną w pkt 2 karę 1 roku i 6 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym i wymierza skazanemu K. K. karę łączną 1 (jednego) roku i 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności.

II.  Na podstawie art. 577 kpk na poczet orzeczonej kary łącznej zalicza skazanemu okres pozbawienia wolności od dnia 11.06.2018 r. do nadal.

III.  Na podstawie art. 624 kpk zwalnia skazanego od obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa kosztów postępowania a na podstawie art. 6 ustawy z dnia 23.06.1973 r. opłatach w sprawach karnych nie wymierza mu opłaty.

/-/ SSR Daniel Jurkiewicz

UZASADNIENIE

K. K., został skazany wyrokami:

3)  Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu z dnia 03.12.2013r., sygn. akt VIII K 181/13 za przestępstwo z art. 226 § 1 kk, 222 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 k.k. na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym jej zawieszeniem na okres 3 lat tytułem próby, dozór kuratora oraz karę grzywny w wysokości 30 stawek dziennych po 10 zł każda stawka, postanowieniem Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu z dnia 17.02.2015 r. karę grzywny zamieniono na prace społecznie użyteczne, postanowieniem Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu z dnia 12.06.2015 r. karę grzywny zamieniona na karę pozbawienia wolności, postanowieniem z dnia 29.09.2016 r. Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary;

4)  Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu z dnia 05.04.2017 r., sygn. akt VIK 57/17, za przestępstwo z art. 18 § 1 kk w zw. z art. 297 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk karę 3 miesięcy pozbawienia wolności (wykonaną w okresie od 13.03. do 11.06.2018 r.) i karę 1 roku i 6 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym.

Skazany K. K. urodził się (...) w P.. Skazany jest kawalerem i ma jedno dziecko, posiada wykształcenie podstawowe i przed izolacją utrzymywał się z prac budowlanych.

Skazany do popełnionego przestępstwa odnosi się bezkrytycznie. Został sklasyfikowany jako P-1/z co oznacza predestynacje do odbywania kary w zakładzie typu zamkniętego dla pierwszy raz odbywających karę w systemie zwykłym. Zachowanie w trakcie trwania izolacji należy uznać za przeciętne, nie był karany dyscyplinarnie, został dwukrotnie nagradzany regulaminowo, nie udzielono ulg. Skazany w sposób odpowiedni dba o porządek w miejscu zakwaterowania i o higienę osobistą, również nie deklaruje przynależność do podkultury przestępczej.

Skazany został zatrudniony na stanowisku gospodarczego i z powierzonych mu obowiązków wywiązuje się właściwie. Nie ujawniono zobowiązań finansowych ciążących na skazanym. Skazany nie dokonywał czynów autoagresywnych, nie stosowano wobec niego środków przymusu bezpośredniego i nie uczestniczy w systemie przepustowym. Skazany korzysta z zajęć na terenie jednostki i ukończył kurs zawodowy – profesjonalne sprzątanie.

Kontakt zewnętrzny utrzymuje z konkubiną i siostrą i jest regularnie odwiedzany.

Prognoza dla przebywania w zakładzie typu półotwartego jest negatywna.

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie dokumentów: informacji o pobytach w ZK (k. 2-3), karty karnej (k.9-11), odpisów orzeczeń (k. 15-16, 32-33).

Sąd uznał za w pełni wiarygodne dowody z dokumentów. Zostały one sporządzone przez osoby do tego upoważnione, w granicach kompetencji, żadna ze stron prawdziwości i autentyczności wymienionych dokumentów nie kwestionowała, a Sąd nie znalazł podstaw by czynić to z urzędu.

Sąd zważył, co następuje:

W sprawie odpowiednia wobec K. K. jest kara łączna w wymiarze 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności.

Zgodnie z treścią art. 569 § 1 i 2 kpk jeżeli zachodzą warunki do orzeczenia kary łącznej w stosunku do osoby, którą prawomocnie skazano lub wobec której orzeczono karę łączną wyrokami różnych sądów, właściwy do wydania wyroku łącznego jest sąd, który wydał ostatni wyrok skazujący lub łączny w pierwszej instancji, orzekający kary podlegające łączeniu. Jeżeli w pierwszej instancji orzekały sądy różnego rzędu, wyrok łączny wydaje sąd wyższego rzędu. Jak wynika z treści art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20.02.2015 r. o zmianie ustawy – kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, przepisów rozdziału IX ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy.

Mając na uwadze treść powyższych przepisów wskazać należy, iż z uwagi na okoliczność, że połączeniu podlegały między innymi kary prawomocnie orzeczone wobec K. K. po dniu 1.07.2015r., w niniejszej sprawie miały zastosowanie nowe przepisy dotyczące orzekania kary łącznej, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1.07.2015 r. Poprzednio obowiązujące przepisy nie byłyby względniejsze dla sprawcy, gdyż nie pozwalałyby na ukształtowanie jednej kary łącznej.

Przepis art. 85 § 1 kk stanowi, iż jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną. W art. 85 § 2 kk wskazano, iż podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art. 89 kk, w całości lub w części kary lub kary łączne za przestępstwa, o których mowa w § 1. Zgodnie z art. 85a kk orzekając karę łączną sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Jak wynika z treści art. 86 § 1 kk sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 20 lat pozbawienia wolności; karę pozbawienia wolności wymierza się w miesiącach i latach.

Natomiast jak wynika z art. 87 § 1 k.k. w razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności Sąd wymierza karę łączną pozbawienia wolności, przyjmując, ze miesiąc ograniczenia wolności równa się 15 dniom pozbawienia wolności.

Mając zatem na względzie wskazane przepisy stwierdzić należy, iż w przypadku skazanego K. K. można było orzec w niniejszym postępowaniu jedną karę łączną pozbawienia wolności obejmującą karę pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu sygn. akt VIII K 181/13 dot. kary pozbawienia wolność 10 miesięcy oraz karę 1 roku i 6 miesięcy ograniczenia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu sygn. akt VI K 57/17, a zatem kary podlegające łączeniu oraz podlegające wykonaniu, czyli takie w stosunku do których nie została jeszcze zakończona procedura ich wykonania.

Sąd wymierzył K. K. karę łączną 1roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd mógł wymierzyć karę w przedziale od 10 miesięcy pozbawienia wolności do sumy kar tj. 1 rok i 7 miesięcy pozbawienia wolności. Wymierzona przez Sąd kara 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności spełnia wszystkie wymogi ustawowe, jest odpowiednia dla wielokrotnego sprawcy i wpłynie na niego wychowawczo.

Podkreślić trzeba, iż podejmując decyzję w zakresie wymiaru kary łącznej wobec K. K., decydujące znaczenie dla Sądu miał wzgląd na prewencyjne oddziaływanie kary, w znaczeniu prewencji ogólnej i indywidualnej. Popełnienie wielu przestępstw jest istotnym czynnikiem prognostycznym przemawiającym za orzekaniem kary łącznej surowszej od wynikającej z dyrektywy absorpcji. Wymiar kary łącznej w oparciu o absorpcję może mieć miejsce w tych przypadkach, gdy z dwóch pozostających w zbiegu przestępstw jedno dominuje w ocenie całości zdarzenia. Absorpcję kar należy stosować bardzo ostrożnie, biorąc pod uwagę negatywną co do sprawcy przesłankę prognostyczną, jaką jest popełnienie kilku przestępstw. (zob. wyr. Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 15 października 2004 r., II AKa 371/2004, nie publ., wyr. Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 lipca 2000 r. II AKa 171/2000, Prokuratura i Prawo dodatek 2001 r., nr 2, po. 21 ).

W doktrynie i orzecznictwie nie ma sporu, że przy kształtowaniu kary łącznej bierze się pod uwagę stopień związku między poszczególnymi przestępstwami, ich łączność przedmiotową i podmiotową. Im związek ten jest silniejszy, tym bardziej przeważa absorbowanie poszczególnych kar, im luźniejszy - ich kumulacja. Priorytetową zasadą kary łącznej powinna być zasada asperacji, zaś kara łączna, orzeczona na zasadzie absorpcji lub kumulacji - wyjątkiem. Sąd nie ma wątpliwości, iż żaden automatyzm w wymiarze kary nie może zasługiwać na aprobatę, gdyż zasada kumulacji byłaby formą odpłaty, zaś zasada absorpcji - formą nagrody wobec wielokrotnego sprawcy. W aspekcie przedmiotowym związek zbiegających się realnie przestępstw wyrażają kryteria przedmiotowe poszczególnych przestępstw, a to bliskość czasowa ich popełnienia (największa - gdy czyny przestępcze popełniane są równocześnie lub bezpośrednio po sobie), osoby pokrzywdzonych (największa ścisłość związku zachodzi, gdy kilkoma przestępstwami pokrzywdzono tę samą osobę), rodzaj naruszonego dobra prawnego (im bardziej zbliżone dobra, tym większa bliskość przestępstw, zatem największa przy tożsamości dóbr), sposób działania sprawcy itd. W aspekcie podmiotowym chodzi o motywy bądź pobudki stymulujące sprawę, rodzaj i formę winy itd. Poza tym przy wymiarze kary łącznej należy również brać – poza dyrektywą prewencji indywidualnej i generalnej – pozostałe dyrektywy wymiaru kary takie jak stopień społecznej szkodliwości i winy jaki znamionują czyny, za które orzeczono kary, podlegające łączeniu. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 3.3.2005r., II AKa 106/2005, niepubl., wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 19.01.2005r., II AKa 274/04, Prokuratura i Prawo dodatek 2005r., nr9, poz.13, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11.12.1980r., II KR 388/80, niepubl.)

Wobec K. K. w niniejszym postępowaniu łączeniu podlegały kary: 10 miesięcy pozbawienia wolności orzeczona wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu sygn. akt VIII K 181/13, kara 1 roku i 6 miesięcy ograniczenia wolności orzeczona wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu sygn. akt VI K 57/17.

Zgodnie z przesłankami z art. 86 § 1 kk wymierzona kara łączna pozbawienia wolności mogła kształtować się zatem od 10 miesięcy pozbawienia wolności-w razie pełnej absorpcji, do 1 roku i 7 miesięcy pozbawienia wolności-w razie pełnej kumulacji. Wymierzając karę łączną Sąd uznał, iż karą uwzględniającą wszystkie dyrektywy sądowego wymiaru kary i najodpowiedniejszą dla skazanego będzie kara łączna 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności.

Sąd nie znalazł podstaw, by wobec skazanego zastosować zasadę całkowitej absorpcji i orzec karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze odpowiadającym najsurowszej z kar orzeczonych wobec skazanego. Przestępstwa bowiem popełnione zostały w różnym czasie i podobnym stopniu winy i społecznej szkodliwości. Nadto żadne z przestępstw nie miało zatem charakteru dominującego w ocenie całości działania sprawcy, by można zastosować wobec niego zasadę pełnej absorpcji. Powyższe przemawiało więc za zastosowaniem zasady częściowej absorpcji przy wymiarze kar łącznych. Także względy dotyczące osoby skazanego sprzeciwiają się zastosowaniu w niniejszym postępowaniu zasady całkowitej absorpcji. Dotychczas orzekane i wykonywane wobec skazanego kary i środki karne nie przynosiły bowiem wystarczającego skutku resocjalizacyjnego. Zastosowanie wobec skazanego zasady całkowitej absorpcji mogłoby u niego spowodować błędne przekonanie o opłacalności popełnienia kolejnych przestępstw, za które orzekane kary i tak nie byłyby efektywnie wykonywane. Także odległość czasowa między czynami sprzeciwiała się zastosowaniu zasady pełnej absorpcji.

Po przeanalizowaniu całości materiału dowodowego oraz mając na uwadze, że główną zasadą leżącą u podstaw wymiaru kary łącznej jest odpowiednia redukcja sumy kar podyktowana względami humanitarnymi, Sąd zastosował wobec skazanego zasadę częściowej absorbcji w zakresie orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności.

Jak wynika z treści opinii przesłanej przez Zakład Karny skazany jest kawalerem i ma jedno dziecko, posiada wykształcenie podstawowe i przed izolacją utrzymywał się z prac budowlanych.

Skazany do popełnionego przestępstwa odnosi się bezkrytycznie. Został sklasyfikowany jako P-1/z co oznacza predestynacje do odbywania kary w zakładzie typu zamkniętego dla pierwszy raz odbywających karę w systemie zwykłym. Zachowanie w trakcie trwania izolacji należy uznać za przeciętne, nie był karany dyscyplinarnie, został dwukrotnie nagradzany regulaminowo, nie udzielono ulg. Skazany w sposób odpowiedni dba o porządek w miejscu zakwaterowania i o higienę osobistą, również nie deklaruje przynależność do podkultury przestępczej.

Skazany został zatrudniony na stanowisku gospodarczego i z powierzonych mu obowiązków wywiązuje się właściwie. Nie ujawniono zobowiązań finansowych ciążących na skazanym. Skazany nie dokonywał czynów autoagresywnych, nie stosowano wobec niego środków przymusu bezpośredniego i nie uczestniczył w systemie przepustowym. Skazany korzysta z zajęć na terenie jednostki i ukończył kurs zawodowy – profesjonalne sprzątanie.

Kontakt zewnętrzny utrzymuje z konkubiną i siostrą i jest regularnie odwiedzany.

Prognoza dla przebywania w zakładzie typu półotwartego jest negatywna.

Sąd orzekając w sprawie przy ustalaniu wymiaru kary łącznej miał też na uwadze zasadę prewencji ogólnej, z której wynika, że stosowanie kary łącznej ma mieć znaczenie humanitarne, a przez to zapewnić prawidłową resocjalizację sprawcy. Kara łączna orzeczona wobec skazanego ma jednak pokazać również, że społeczeństwo nie jest bezbronne w walce z bezprawiem oraz posiada stosowne środki, by to bezprawie zwalczać. Istotne jest, że kara sama w sobie ma również stanowić przestrogę dla potencjalnych sprawców przestępstw, wskazywać, że sprawcy czynów zabronionych zostaną sprawiedliwie ukarani. Nie ma sporu w orzecznictwie i doktrynie, iż stosowanie tej instytucji nie może zmierzać do nieuzasadnionej rezygnacji z wykonywania w stosunku do skazanego części kar. Istotne jest, że kara łączna nie może być instytucją premiowania wielokrotnych sprawców przestępstw, poprzez wykonywanie wobec nich jedynie kar najsurowszych i całkowite odstępowanie od wykonywania kar orzeczonych za inne przestępstwa o mniejszym stopniu szkodliwości społecznej. Bowiem popełnienie więcej niż jednego przestępstwa jest okolicznością obciążającą, zatem nie powinno doprowadzić do łagodzenia kar, czy nawet rezygnacji z niektórych z nich.

Na podstawie art. 577 kpk Sąd dokonał stosownych zaliczeń na poczet kary łącznej zaliczając okresy pozbawienia wolności od dnia 11.06.2018 r. do nadal

Sąd zwolnił na podstawie art. 624 § 1 kpk P. W. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, a na podstawie art. 6 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych [tekst jednolity Dz.U. 1983r. Nr 49 poz. 233 z zm.] nie pobrał od niego opłaty. Skazany przebywa obecnie w Zakładzie Karnym, odbywając karę pozbawienia wolności, zatem jego możliwości zarobkowe są istotnie ograniczone.

/-/ SSR Daniel Jurkiewicz