Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 28 marca 2018 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu XI Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Wojciech Wojnar

Protokolant: Agnieszka Peregudów

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 marca 2018 r. we W.

sprawy z powództwa K. K.

przeciwko D. K.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  nie obciąża powoda kosztami postępowania.

UZASADNIENIE

Na podstawie przeprowadzonych dowodów Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W 2001 r. K. K. zawarł związek małżeński z H. K..

W 2002 r. K. K. otrzymał od swojej matki w darowiźnie kilka nieruchomości,
które następnie sprzedał. W 2003 r. nastąpiło przysporzenie dwóch kolejnych działek na rzecz K. K. i jego żony H. K.. Te działki również zostały sprzedane.

(dowód: - akty notarialne, k. 24-38;

- odpis skrócony aktu małżeństwa, k. 39;

- przesłuchanie powoda, protokół rozprawy z dnia 5 kwietnia 2017 r.)

W dniu 9 lipca 2003 r. K. K. i H. K. zawarli umowę majątkową małżeńską, mocą której rozszerzyli wspólność ustawową na majątek nabyty zarówno przed zawarciem umowy, jak i później z jakiegokolwiek tytułu.

(dowód: - umowa majątkowa, k. 40)

Od grudnia 2003 r. do września 2004 r. K. K. był zatrudniony na stanowisku pracownika ochrony na podstawie umowy o pracę z wynagrodzeniem średnio 1163,85 zł miesięcznie.

Od 2013 r. pracował w Ośrodku (...) we W. w pełnym wymiarze czasu pracy, a od 1 marca 2015 r. był zatrudniony na dwóch stanowiskach w wymiarze po 1/2. Od 1 czerwca do 31 sierpnia 2015 r. otrzymywał przeciętne wynagrodzenie brutto w kwocie 1527,51 zł.

(dowód: - dokumenty zawarte w aktach SO we Wrocławiu, sygn. XIII RC 1420/15, a w tym:

zaświadczenia i opinie, świadectwo pracy, k. 89-93, 99;

- świadectwo pracy, k. 20;

- przesłuchanie powoda, protokół rozprawy z dnia 8 czerwca 2017 r.;

- przesłuchanie pozwanego, protokół rozprawy z dnia 8 czerwca 2017 r.)

W dniu 28 października 2011 r. K. K. kupił za cenę 330000 zł spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) we W..

(dowód: - akty notarialne, k. 41-46)

W dniu 27 grudnia 2011 r. K. K. zawarł z D. K., synem H. K., umowę darowizny, mocą której darował D. K. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) we W..

Ponieważ D. K. mieszkał we Francji, a darowany lokal zajmował K. K. wraz z żoną, D. K. udzielił K. K. umocowania do zarządu prawem do lokalu.

(dowód: - umowa darowizny, k. 51-52;

- pełnomocnictwo, k. 53-54)

W dniu 4 października 2012 r. H. K. nabyła od Gminy W. odrębną własność lokalu mieszkalnego przy ul. (...) we W..

(dowód: - akt notarialny, k. 47-50)

W dniu 21 kwietnia 2015 r. K. K. doznał udaru mózgu.

(bezsporne, a nadto dowód:

- karta informacyjna, k. 16-17)

W dniu 9 czerwca 2015 r. H. K. wniosła do Sądu Okręgowego we Wrocławiu pozew, żądając rozwiązania jej małżeństwa z K. K..

W dniu 20 stycznia 2016 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu rozwiązał małżeństwo K. K. i H. K. przez rozwód bez orzekania o winie, ustalając, że strony nie zajmują wspólnego mieszkania.

(dowód: - pozew o rozwód, k. 55-57;

- wyrok rozwodowy, k. 58;

- dokumenty zawarte w aktach SO we Wrocławiu, sygn. XIII RC 1420/15, a w tym:

wyrok SO, k. 105)

W dniu 8 lutego 2016 r. D. K. wszczął postępowanie o wymeldowanie K. K. z pobytu stałego w lokalu przy ul. (...) we W..

Decyzją z dnia 18 kwietnia 2016 r., utrzymaną decyzją z dnia 4 lipca 2016 r., orzeczono o wymeldowaniu K. K. z pobytu stałego lokalu przy ul. (...) we W..

Obecnie K. K. mieszka ze swoją konkubiną M. B..

(dowód: - zawiadomienie, k. 59;

- decyzja, k. 84-85;

- dokumenty zawarte w aktach o wymeldowanie, a w tym:

decyzje o wymeldowaniu, k. 54-55, 73-75,

wniosek o podział majątku, k. 40-47;

protokoły przesłuchań powoda, k. 22, 30;

- zeznania H. K., protokół rozprawy z dnia

- częściowo zeznania M. B., protokół rozprawy z dnia 28 marca 2018 r.

- częściowo przesłuchanie powoda, protokół rozprawy z dnia 28 marca 2018 r.)

W dniu 28 sierpnia 2015 r. K. K. otrzymał od H. K. kwotę 5000 zł, a 20 listopada 2015 r. kwotę 30000 zł.

K. K. jest również w posiadaniu samochodu R. (...).

(dowód: - pokwitowania, k. 12-13, 133;

- potwierdzenie przelewów, k. 132;

- zeznania H. K., protokół rozprawy z dnia 5 kwietnia 2017 r.)

- przesłuchanie powoda, protokół rozprawy z dnia 5 kwietnia 2017 r.)

W dniu 24 marca 2016 r. K. K. wszczął postępowanie o podział majątku wspólnego jego i H. K., wskazując, że w skład tego majątku wchodzą prawa i ruchomości o wartości 794942 zł.

(dowód: - dokumenty zawarte w aktach o wymeldowanie, a w tym:

wniosek o podział majątku, k. 40-47)

W dniu 19 października 2016 r. K. K. zawarł z M. Bank umowę pożyczki w wysokości 21854,22 zł, płatna w ratach miesięcznych po 340,52 zł.

(dowód: - zaświadczenie o obsłudze pożyczki, k. 114)

K. K. jest niezdolny częściowo do pracy do 31 sierpnia 2020 r. Początkowo, od października 2015 r. otrzymywał zasiłek rehabilitacyjny. Obecnie otrzymuje rentę z tytułu niezdolności do pracy w wysokości 1131,05 zł, przy tym wysokość świadczenia do wypłaty wynosi 959,26 zł.

(dowód: - orzeczenie Komisji Lekarskiej, k. 145-146;

- decyzje ZUS, k. 21-22, 97-98, 147-149;

- zaświadczenie o wypłaconych zasiłkach, k. 23;

- orzeczenie lekarza orzecznika, 18-19

D. K. mieszka we Francji. Jest emerytem i otrzymuje emeryturę w wysokości ok. 1500 Euro.

(dowód: - dokumenty francuskie z tłumaczeniami, k. 77-82, 89-94)

Powyższe ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie we wszystkich przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej rozstrzygnięcia. Ustalając stan faktyczny Sad nie dał wiary powodowi co do wysokości ponoszonych przez niego kosztów utrzymania, twierdzenia te nie zostały bowiem w żaden sposób udowodnione, a pozwany im zaprzeczył. Nadto, twierdzenia powoda stoją
w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym, co również podważa ich wiarygodność. Otóż, powód twierdził, że „pomieszkuje” u znajomej M. B., z którą nic go nie wiąże. Tymczasem
w postępowaniu administracyjnym o wymeldowanie twierdził, że mieszka z M. B. i pozostaje z nią w związku. Powód w pozwie twierdził też, że powinien posiadać środki w kwocie 1200 zł na wynajęcie mieszkania, a na rozprawie podnosił, że na mieszkanie płaci 300-400 zł miesięcznie. Tymczasem M. B. w ogóle zaprzeczyła twierdzeniom powoda. Powód podnosił również, że pożyczkę w kwocie 21854,22 zł zaciągnął na koszty rehabilitacji, ale okoliczności tej również nie udowodnił. Nie przedłożył ani rachunków
i faktur potwierdzających poniesione koszty leczenia/rehabilitacji, ani nawet dokumentów lekarskich, z których by wynikało zalecenie podjęcia leczenia rehabilitacyjnego. Sąd nie dał wiary powodowi również co do tego,
że ponosi koszty leków i środków higieny swojej matki, albowiem porównanie wysokości emerytury B. K. z kosztami Domu Pomocy Społecznej oraz leków i środków higieny wskazuje, że koszty te mają całkowite pokrycie w emeryturze B. K..

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Podstawę prawną żądania powoda stanowi art. 897 k.c., zgodnie z którym jeżeli po wykonaniu darowizny darczyńca popadnie w niedostatek obdarowany ma obowiązek, w granicach istniejącego jeszcze wzbogacenia, dostarczać darczyńcy środków, których mu brak do utrzymania odpowiadającego jego usprawiedliwionym potrzebom albo do wypełnienia ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych. Obdarowany może jednak zwolnić się od tego obowiązku zwracając darczyńcy wartość wzbogacenia.

W niniejszej sprawie bezsporny jest fakt zawarcia przez strony umowy darowizny. Niewątpliwie też pozwany jest nadal wzbogacony. Spór stron sprowadzał się do istnienia roszczenia, a albowiem pozwany kwestionował niedostatek powoda.

Odnosząc się do kwestii spornych zauważyć należy, że podstawową przesłanką powstania obowiązku alimentacyjnego obdarowanego jest popadnięcie darczyńcy w niedostatek po wykonaniu darowizny; przy tym przez pojęcie niedostatku należy rozumieć uwzględniający zdolności zarobkowe i sytuację majątkową darczyńcy brak środków wystarczających do utrzymania odpowiadającego jego usprawiedliwionym potrzebom albo do wypełnienia ciążących na darczyńcy ustawowych obowiązków alimentacyjnych. Przy ustaleniu tej przesłanki można posiłkować się kryteriami wypracowanymi przez doktrynę i orzecznictwo co do znaczenia terminów „niedostatek" (art. 133 § 2 k.r.o.) i „usprawiedliwione potrzeby" (art. 135 § 1 k.r.o.) (L. Stecki (w:) System..., t. 7, red. J. Rajski, 2011, s. 346; S. Dmowski (w:) G. Bieniek [i in.], Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania, t. II, Warszawa 2011, s. 968).

W niniejszej sprawie ciężar wykazania niedostatku w wyżej wskazanym znaczeniu spoczywał w myśl art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. na powodzie, który go jednak nie udźwignął. Mimo wyraźnego zarzutu pozwanego zawartego w odpowiedzi na pozew niewykazania niedostatku, powód nie przedłożył żadnego dowodu potwierdzającego, że nie jest w stanie zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb. Nie udowodnił on kosztów swojego utrzymania. Powód w pozwie twierdził, że powinien posiadać środki w kwocie 1200 zł na wynajęcie mieszkania, a na rozprawie podnosił, że na mieszkanie płaci 300-400 zł miesięcznie. Tymczasem M. B., jego konkubina, z którą mieszka, temu zaprzeczyła. Choć podnosił, że koszty lekarzy, leków i rehabilitacji wynoszą 1000 zł, nie przedłożył ani jednego zaświadczenia lekarskiego, rachunku czy też innego dowodu, wskazującego, że powinien podjąć jakiekolwiek leczenie czy rehabilitację. Twierdził on wprawdzie,
że na koszty rehabilitacji zaciągnął pożyczkę, ale nie udowodnił, że udzielona mu pożyczka w kwocie ponad 21000 zł istotnie została przeznaczona na pokrycie kosztów rehabilitacji. Mimo żądania zasądzenia kwoty 2300 zł miesięcznie powód nie przedłożył też żadnego innego dowodu, że jego sytuacja finansowa istotnie się pogorszyła, uniemożliwiając zaspokojenie jego potrzeb. Tymczasem, zgromadzony materiał dowodowy prowadzi do wniosku, że ewentualne zmniejszenie dochodów powoda wynosi tylko ok. 500 zł. W 2015 r. średnie jego wynagrodzenie wynosiło bowiem ok. 1500 zł, a obecnie otrzymuje rentę w wysokości ok. 960 zł. Ta różnica nie oznacza jednak, że powód znajduje się w niedostatku, powód nie udowodnił bowiem,
że otrzymywana renta uniemożliwia zaspokojenie jego usprawiedliwionych potrzeb.

Twierdzenia powoda co do pozostawania w niedostatku podważa również fakt, że otrzymał on od byłej żony kwotę 35000 zł, jest posiadaczem samochodu osobowego, otrzymał pożyczkę w znacznej kwocie na nieudowodniony cel, a nadto jest współwłaścicielem majątku małżeńskiego, którego wartość sam wycenia we wniosku o jego podział na kwotę ok. 794942 zł.

Tym samym na podstawie powołanych przepisów, wobec niewykazania niedostatku i istnienia roszczenia, Sąd powództwo oddalił.

Rozstrzygnięcie o kosztach Sąd oparł na brzmieniu art. 102 k.p.c., uznając, że powód pozostawał
w uzasadnionym przeświadczeniu o zasadności swojego żądania z uwagi na niewdzięczność pozwanego, przejawiającą się w wymeldowaniu powoda z darowanego mieszkania i uniemożliwił mu dostęp do tego lokalu, mimo że nim powód mieszkał.