Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lipca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Powalska

Protokolant : sekr. sąd. Joanna Wołczyńska - Kalus

po rozpoznaniu w dniu 24 lipca 2018 r. w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa Banku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

przeciwko P. S.

o zapłatę

utrzymuje w mocy w całości wobec pozwanego P. S. nakaz zapłaty wydany w dniu 26 października 2017 roku w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy w Sieradzu w sprawie I Nc 93/17.

Sygn. akt I C 30/18

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w postępowaniu nakazowym z dnia 03 października 2017 r. pełnomocnik powoda Banku (...) S.A. wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych P. S. i D. S. na rzecz powoda nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla kwoty 146.927,46 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 23 lipca 2017 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W przypadku skierowania sprawy do rozpoznania w trybie zwykłym lub w razie skutecznego wniesienia przez pozwanych zarzutów od nakazu zapłaty wniósł o zasądzenie wskazanej kwoty solidarnie od pozwanych na rzecz powoda oraz o zasądzenie solidarnie od pozwanych na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych .

W uzasadnieniu roszczeń pozwu wywodził, że powód jest prawnym posiadaczem weksla wystawionego przez pozwanych w dniu 24 sierpnia 2012 roku, wypełnionego następnie na kwotę 146.927,46 złotych, którego termin płatności upłynął w dniu 22 lipca 2017 roku.

Nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 26 października 2017 r. w sprawie I Nc 93/17 Sąd Okręgowy w Sieradzu nakazał pozwanym P. S. i D. S., aby zapłacili solidarnie powodowi Bank (...) S.A. w W. kwotę 146.927,46 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 23 lipca 2017 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 5.454 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3600 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu, albo wnieśli w tymże terminie zarzuty, (nakaz zapłaty k. 32).

W dniu 27 listopada 2017 r. pozwany P. S. wniósł zarzuty od powyższego nakazu zapłaty . W uzasadnieniu pozwany podniósł, że jako zabezpieczenie należności z umowy Nr (...) kredytu inwestycyjnego w rachunku kredytowym z dnia 24 lutego 2012 r., został wystawiony weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową, a dłużnikiem wekslowym z tego tytułu jest kredytobiorca P. S. określony został pod nr PESEL (...). Zgodnie z treścią tej umowy kredytowej jej zabezpieczeniem jest weksel własny wystawiony przez kredytobiorcę, a więc przez P. S. o numerze PESEL (...), który jest stroną tej umowy. Tak bowiem dłużnik z tej umowy został określony w deklaracji wekslowej sporządzonej z datą 24 sierpnia 2012 r. Zatem skoro weksel in blanco , wypełniony następnie przez wierzyciela identyfikuje dłużnika jako P. S. PESEL (...), to nie dotyczy on dłużnika z przedmiotowej umowy kredytowej, a zatem brak jest stosunku podstawowego będącego źródłem zobowiązania objętego pozwem. Ponadto pozwany podnosił, że weksel załączony do pozwu nie zawiera własnoręcznego podpisu dłużnika wekslowego, a jedynie precyzuje dane osobowe.

W odpowiedzi na podniesione zarzuty pełnomocnik powoda wskazał, że numer pesel jest tylko jednym z elementów identyfikujących tożsamość osoby fizycznej. Obok tego identyfikatora podaje się także imię i nazwisko, adres zamieszkania, serię i numer dokumentu tożsamości, z reguły dowodu osobistego i takie dane były podane przez dłużnika przy dokonywaniu czynności kredytowych w związku z zawarciem i realizacją umowy kredytowej oznaczonej Nr (...) o kredyt inwestycyjny w rachunku kredytowym z dnia 24 lutego 2012 r. Zatem pomyłka w zakresie jednej cyfry w numerze Pesel, przy braku kwestionowania prawidłowości pozostałych danych dłużnika nie może wpływać na wniosek o tym, że nie jest on stroną przedmiotowej umowy. Pełnomocnik powoda podniósł także , że na gruncie przepisu art. 101 Prawa wekslowego dla ważności weksla własnego konieczne jest jedynie własnoręczne podpisanie przez jego wystawcę , bez konieczności podawania jakichkolwiek danych osobowych. Wnosił o utrzymanie w mocy nakazu zapłaty i zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przewidzianych.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Pozwany P. S. identyfikuje się numerem P. (...) ( bezsporne).

W dniu 24 sierpnia 2012 r. P. S. oraz R. O. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) s.c. P. S., R. O. z siedzibą Plac (...), (...)-(...) S. zawarli z Bankiem (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. umowę kredytu inwestycyjnego w rachunku kredytowym Nr (...), na mocy której Bank udzielił Kredytobiorcy, na jego wniosek kredytu inwestycyjnego w kwocie 199.000 zł z przeznaczeniem na zakup urządzeń na wyposażenie (...) klubu oraz adaptację lokalu, na zasadach określonych w umowie oraz w „Ogólnych warunkach kredytowania klientów instytucjonalnych w Banku (...) Spółka Akcyjna”, których odbiór kredytobiorca potwierdził. Kredyt został udzielony na okres od dnia 24 sierpnia 2012 r. do dnia 30 czerwca 2017 r. Zabezpieczeniem spłaty kredytu wraz z odsetkami i innymi należnościami Banku (...) z tytułu umowy stanowiła hipoteka łączna do sumy 298.500 zł na nieruchomości stanowiącej własność P. i D. S. położonej w miejscowości S., oznaczonej jako działka (...), dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w Sieradzu księga wieczysta nr (...) i na spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego położonego w S. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w Sieradzu prowadzi Kw nr (...) wraz z cesją praw polisy ubezpieczeniowej. Formą zabezpieczenia realizacji zobowiązań z tej umowy był także weksel własny in blanco z klauzulą „bez protestu” z wystawienia P. S. oraz jego małżonki i R. O. i jego żony. Na wekslu tym P. S. złożył własnoręczny podpis i podał adres swojego zamieszkania oraz (...). Załącznik do tego weksla stanowiła deklaracja wekslowa z dnia 24 sierpnia 2012 r. w której określono warunki dające podstawę wierzycielowi do wypełnienia weksla w postaci niedokonania spłaty całości lub części z tytułu kredytu udzielonego na podstawie umowy kredytu Nr (...) z dnia 24 sierpnia 2012 r. W deklaracji tej P. S. był identyfikowany serią i numerem dowodu osobistego, adresem zamieszkania i numerem P. „ (...)”. Te same dane identyfikujące dłużnika jako P. S. ( P. „ (...)”) zawierała cytowana umowa kredytowa w swojej komparycji. W dniu 15 lipca 2013 r. strony umowy zawarły aneks nr (...) do umowy Nr (...) kredytu inwestycyjnego w rachunku kredytowym z dnia 24 sierpnia 2012 r. w którym P. S. był identyfikowany nr PESEL (...), (dowód: kserokopia weksla k. 22, kserokopia deklaracji wekslowej k. 23-24, kserokopia umowy k. 58-69, kserokopia aneksu nr (...) do umowy k. 70-71).

W dniu 22 czerwca 2017 r. pełnomocnik powoda wezwał pozwanego P. S. do wykupu weksla wystawionego przez pozwanego w dniu 24 sierpnia 2012 r. na zabezpieczenie roszczenia z tytułu umowy o nr (...), wypełnionego na kwotę 146.927,46 zł, którego termin płatności upływał w dniu 22 lipca 2017 r. ( dowód: wezwanie do zapłaty k. 25-26).

Należności z przedmiotowego weksla pozwany dotąd nie uiścił ( bezsporne).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zarzuty podniesione przez pozwanego P. S. okazały się bezzasadne, co skutkowało utrzymaniem w mocy w całości wobec pozwanego P. S. nakazu zapłaty wydany w dniu 26 października 2017 r. w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy w Sieradzu w sprawie I Ns 93/17.

Podstawowym twierdzeniem pozwanego, mającym skutkować uchylenie nakazu zapłaty i oddalenie powództwa była okoliczność braku istnienia stosunku podstawowego, rodzącego zobowiązanie pomiędzy nim a powodowym bankiem. Podnosił ten zarzut poprzez pryzmat nieprawidłowego określenia w komparycji umowy kredytowej jednego z elementów zawartych tam jako identyfikujących dłużnika – P. S.. Przedmiotowa umowa nr (...) z dnia 24 sierpnia 2012 r. jako kredytobiorcę oznaczała P. S. zamieszkałego przy ulicy (...) w S. , legitymującego się dowodem osobistym seria A. numer (...) i numerem ewidencyjnym P. (...). Tymczasem pozwany posiadający te same pozostałe dane tam wymienione identyfikuje się numerem P. (...).

Argument ten nie może jednak decydować o wyłączeniu odpowiedzialności pozwanego za zobowiązanie wekslowe. Przede wszystkim trzeba w tym miejscu podnieść, iż utrwalony w judykaturze pogląd przyjmuje, że weksel jest zobowiązaniem formalnym, abstrakcyjnym , oderwanym od swojej przyczyny gospodarczej. Obowiązuje w związku z tym zasada podpisu oznaczająca, że samo podpisanie dokumentu, spełniającego ustawowe wymagania co do formy, zobowiązuje wystawcę i innych dłużników wekslowych. Tym samym tzw. wewnętrzny stosunek nie ma istotnego znaczenia dla powstania zobowiązania wekslowego. Odstępstwa od tej zasady można dopatrywać się w treści art. 10 prawa wekslowego dotyczącego weksla in blanco, gdzie jest mowa o porozumieniu co do uzupełnienia weksla ( por. uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 2 marca 2018 r., I ACa 926/17, Lex nr 2487690).

Zgodnie z tym rozumowaniem, podzielanym przez Sąd Okręgowy w niniejszej sprawie, argument podniesiony w zarzutach od nakazu zapłaty przez P. S. nie może spowodować zamierzonego przez niego skutku poprzez uznanie, że pozwany nie jest dłużnikiem wekslowym powoda. Na wekslu z dnia 24 sierpnia 2012 r. wystawionym przez P. S. widnieje jego własnoręczny podpis z imienia i nazwiska a dodatkowo także adres zamieszkania i numer Pesel. Jest to wystarczające z punktu widzenia wymogów formalnych powstania zobowiązania wekslowego. Słusznie zauważa bowiem w toku postępowania w niniejszej sprawie pełnomocnik powoda, że prawo wekslowe w treści art.101 nie wymaga poza podpisem wystawcy weksla podania jakichkolwiek jego danych osobowych. Faktu zaś podpisania własnoręcznego złożonego w sprawie weksla dłużnik wprost nie zakwestionował.

Zważywszy jednak, że weksel złożony do pozwu jest wekslem własnym in blanco, do którego strony zawarły porozumienie wekslowe, istotna byłaby okoliczność zgodności wypełnienia weksla z treścią deklaracji wekslowej. W orzecznictwie Sądu Najwyższego funkcjonuje ugruntowane stanowisko dotyczące tego, że ciężar dowodu na okoliczność wypełnienia weksla in blanco w sposób sprzeczny z porozumieniem spoczywa na dłużniku wekslowym, który zarzut taki podnosi ( por. wyrok S.N. z dnia 17 czerwca 1999 r., I CKN 51/98, OSNC 2000 r., Nr 2, poz. 27).

Pozwany na gruncie przedmiotowej sprawy wprawdzie postawił zarzut wypełnienia weksla przez niego wystawionego wbrew porozumieniu stron umowy kredytowej, której zobowiązania miał gwarantować ale jedynie w kontekście podania w treści tej deklaracji innego niż przynależny pozowanemu numeru jego P. i to co do jednej cyfry, bo to zdaniem pozwanego rzutowało na brak jego odpowiedzialności za zobowiązanie wekslowe. W tym względzie jednak zarzut taki nie znajduje swoich podstaw. Jeśli bowiem pozwany nie kwestionuje faktu wystawienia na rzecz powoda weksla własnoręcznego in blanco mającego funkcje gwarancyjną do umowy kredytowej, to różnica w jednej cyfrze jego numeru P. może być traktowana jedynie w kategoriach pomyłki pracownika powoda, który deklarację wekslową przygotował , a nie rozbieżności wypełnienia weksla z treścią porozumienia wekslowego. Zakres rozpoznania sprawy niniejszej jest uwarunkowany bowiem jakością zarzutów podniesionych przez dłużnika. P. S. zaś innych niezgodności w tej mierze nie podnosił.

W tych okolicznościach jedynie marginalnie można odnieść się do twierdzeń pozwanego, iż nie jest on stroną stosunku podstawowego, na podstawie którego wystawiony został weksel i tym samym nie ponosi odpowiedzialności z tytułu zobowiązania wynikającego z niego. Przede wszystkim nie sposób się zgodzić z pozwanym, że nie jest on stroną umowy kredytowej nr (...), bo został oznaczony pod błędnym numerem P.. Wprawdzie w komparycji samej umowy z dnia 24 sierpnia 2012 r. podano błędny numer P. P. S., ale już w aneksie do tej umowy z dnia 15 lipca 2013 r. podany numer jest numerem pozwanego. Aneks ów stanowi zaś , zgodnie z wolą stron jej integralną część. Nadto podnieść w tym miejscu należy, że wymieniony element w postaci numeru P. nie jest jedynym elementem identyfikującym stronę umowy. Pozwanego w przedmiotowym przypadku identyfikuje jako stronę umowy również imię, nazwisko, adres oraz seria i numer dowodu osobistego, a także dane dotyczące prowadzonej działalności gospodarczej takie jak (firma, adres, NIP, REGON). Warto zaznaczyć, że pozwany nie podważył prawdziwości tych danych. Podnieść również należy, iż P. S. osobiście podpisał umowę kredytową ( mimo wadliwości w jej komparycji numeru jego P.), a podpis bezspornie pozwala zidentyfikować osobę, która się nim posłużyła. W toku procesu pozwany nie forsował zresztą twierdzenia aby podpis pod treścią umowy kredytowej, będącej źródłem zobowiązania nie należał do niego. W świetle powyższego należy zatem uznać, iż błędne określenie numeru PESEL w komparycji umowy jest omyłką pisarską, błędem technicznym, który został poprawiony w aneksie do umowy. Tym samym przyjąć należało, że to pozwany P. S. jest stroną wskazanej umowy kredytowej. Wszelkie powołane powyżej argumenty należy powielić w kwestii deklaracji wekslowej, która jest porozumieniem stron dotyczącym warunków wypełnienia weksla in blanco. P. S. w deklaracji tej został określony nie tylko na podstawie numeru P., ale podobnie jak w przypadku umowy na podstawie innych elementów identyfikujących. W świetle tego nie ulega żadnych wątpliwości, iż to pozwany P. S. jest osobą wymienioną w treści deklaracji oraz że to on osobiście złożył pod wskazaną deklaracją własnoręczny podpis.

W oparciu o powyższe należało utrzymać w mocy w całości wobec pozwanego P. S. nakaz zapłaty wydany w dniu 26 października 2017 r. w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy w Sieradzu w sprawie I Ns 93/17.

Z tych względów orzeczono jak w wyroku na podstawie art. 496 k.p.c.