Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 czerwca 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Teresa Suchcicka (spr.)

Sędziowie: SA Sławomir Bagiński

SO del. Danuta Zdzisława Poniatowska

Protokolant: Edyta Katarzyna Radziwońska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 czerwca 2018 r. w B.

sprawy z odwołania L. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o emeryturę

na skutek apelacji wnioskodawcy L. C.

od wyroku Sądu Okręgowego w Łomży III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 23 marca 2018 r. sygn. akt III U 364/17

oddala apelację.

SO del. Danuta Zdzisława Poniatowska SA Teresa Suchcicka SA Sławomir Bagiński

Sygn. akt III AUa 396/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30.08.2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. na podstawie art. 114 ust. 1 ustawy z dnia l7 grudnia l998 r o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1387) odmówił L. C. prawa do emerytury. W uzasadnieniu powyższej decyzji wskazał, że wnioskodawca nie przedłożył nowych dowodów w sprawie oraz nie ujawniono nowych okoliczności, które miałyby wpływ na prawo do emerytury. Wcześniejszą decyzją z 27.06.2014 r. odmówiono wnioskodawcy prawa do emerytury a Sąd Okręgowy w Łomży wyrokiem z 23.12.2014 r. oddalił odwołanie.

Decyzję tę zakwestionował wnioskodawca. Żądał zmiany decyzji poprzez przyznanie jemu prawa do emerytury. Wniósł o dopuszczenie dowodu z dokumentów w postaci legitymacji ubezpieczeniowej, decyzji Urzędu Miejskiego w Ł. z dnia 04.10.2011 r., zaświadczenia Powiatowego Urzędu Pracy z dnia 22.03.2017 r., orzeczenia o stopniu niepełnosprawności z dnia 22.03.2016 r., zaświadczenia zN.z dnia 15.01.2014 r. na okoliczność wykazania długości okresu świadczenia przez odwołującego się pracy, prowadzenia przez odwołującego się działalności gospodarczej oraz czasookresu tejże działalności, okresu posiadania przez odwołującego się statusu bezrobotnego, świadczenia przez bezrobotnego stosunku pracy na terytorium R. (...). W uzasadnieniu odwołania podkreślił zwłaszcza znaczenie nowego dowód dotyczącego jego zatrudnienia na terytorium R. (...). Z przedmiotowego zaświadczenia w sposób jednoznaczny, jego zdaniem, wynikają okresy, w których L. C. pracował w tymże kraju a które to okresy po pierwsze nie były uwzględniane podczas wydawania poprzedniej decyzji zaś po wtóre ujęcie oznaczonego czasu pracy odwołującego się poza granicami Rzeczpospolitej skutkować winno przyznaniem mu prawa do emerytury. Wskazał ponadto nową okoliczności w postaci prowadzenia przez niego działalności gospodarczej, którą rozpoczął w roku 1991. Przedmiotową działalność gospodarczą prowadził on w miejscowości M. do 13.09.2011 r.( k.2-3)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał swoje stanowisko i wniósł o oddalenie odwołania. W uzasadnieniu swojego stanowiska organ rentowy wskazał, że Sąd Okręgowy w Łomży, prawomocnym wyrokiem z dnia 23.12.2014r. wydanym w sprawie III U 425/14, oddalił odwołanie od decyzji z dnia 27.06.2014r. W dniu 09.08.2017r. odwołujący ponownie złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury. Do wniosku nie załączył żadnych nowych dowodów na okoliczność dodatkowych okresów ubezpieczenia ( k.16).

Sąd Okręgowy w Łomży wyrokiem z dnia 23 marca 2018 r. oddalił odwołanie.

Sąd Okręgowy ustalił iż, L. C. urodził się (...) - tę datę określił Sąd Rejonowy w Łomży w wyniku rozpoznania wniosku odwołującego się o sprostowanie aktu urodzenia. W dniu 21.03.2014 r. odwołujący L. C. złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury w niepełnym wymiarze. Decyzją z dnia 27.06.2014 r., wydaną na podstawie przepisów art. 28 powołanej wyżej ustawy emerytalnej, (...) Oddział w B. odmówił prawa do emerytury. Organ rentowy odmówił prawa do świadczenia, ponieważ wnioskodawca udowodnił 14 lat, 7 miesięcy i 12 dni okresów składkowych i nieskładkowych, zamiast wymaganych co najmniej 20 lat. W wyniku rozpoznania odwołania L. C. Sąd Okręgowy w Łomży, prawomocnym wyrokiem z dnia 23.12.2014 r. wydanym w sprawie III U 425/14, oddalił odwołanie od decyzji z dnia 27.06.2014 r. Z ustaleń poczynionych przez ten Sąd do okresów uznanych przez organ rentowy doliczyć należało okresy składkowe i uzupełniające w łącznym wymiarze 2 lat, 7 miesięcy i 9 dni. Ostatecznie dawało to odwołującemu 17 lat, 2 miesiące i 21 dni okresów składkowych, nieskładkowych. W ocenie tego Sądu L. C., będąc osobą urodzoną przed 1.01.1949 r., nie spełnił więc wymogu określonego w art. 28 ustawy emerytalnej. W dniu 09.08.2017 r. odwołujący ponownie złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury. Do wniosku dołączył decyzję Urzędu Miejskiego w Ł. z 4.10.2011 r. o wykreśleniu z Ewidencji Działalności Gospodarczej prowadzonej przez Prezydenta Miasta Ł. działalności zgłoszonej przez L. C. a zarejestrowanej 1.08.1991 r.; dwa zaświadczenia PUP w Ł. o okresach zarejestrowania się wnioskodawcy jako bezrobotnego i pobieranych zasiłkach; pismo (...) w O. dotyczące ostatniej kontroli w (...)w M. prowadzonym przez odwołującego, pismo (...) w O. z 25.01.2011 r. o umorzeniu grzywien nałożonych w 2006 i 2007 r. Te same dokumenty odwołujący dołączył do przedmiotowego odwołania.

Dalej Sąd ustalił, że decyzją z 30.08. 2017 r. (obecnie zaskarżoną) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. ponownie odmówił L. C. prawa do emerytury.

Sąd Okręgowy zważył, że decyzja organu rentowego jest prawidłowa. Podniósł, że w sporze pomiędzy stronami zapadł prawomocny wyrok Sądu Okręgowego w Łomży z dnia 23.12.2014 r. sygn. akt III U 425/14, mocą którego Sąd rozstrzygnął, że L. C. nie spełnił wymogu art. 28 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2017.1383) – zwanej dalej ustawą o e.r.f.u.s. W tym zakresie istnieje powaga rzeczy osądzonej. Dalej Sąd podniósł, że istnieje prawnie dopuszczalna możliwość zmiany określonego prawa do świadczenia lub jego wysokości. Regulujący tę kwestię przepis art. 114 ust. 1 u.e.r.f.u.s. w wersji obowiązującej od 18.04.2017 r. stanowi, że w sprawie zakończonej prawomocną decyzją organ rentowy, na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, uchyla lub zmienia decyzję i ponownie ustala prawo do świadczeń lub ich wysokość, jeżeli:

1) po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono nowe okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość;

2) decyzja została wydana w wyniku przestępstwa;

3) dowody, na podstawie których ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe;

4) decyzja została wydana na skutek świadomego wprowadzenia w błąd organu rentowego przez osobę pobierającą świadczenie;

5) decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało następnie uchylone, zmienione albo stwierdzono jego nieważność;

6) przyznanie świadczeń lub nieprawidłowe obliczenie ich wysokości nastąpiło na skutek błędu organu rentowego.

Sąd podkreślił, że w ustępie 2 wymienionego przepisu stanowi się, że jeżeli prawo do świadczeń lub ich wysokość ustalono orzeczeniem sądu, organ rentowy w przypadkach określonych w ust. 1:

1) wydaje we własnym zakresie decyzję przyznającą prawo do świadczeń lub podwyższającą ich wysokość;

2) występuje do właściwego sądu ze skargą o wznowienie postępowania, gdy z dokonanych ustaleń wynika, że prawo do świadczeń nie istnieje lub świadczenia przysługują w niższej wysokości;

3) wstrzymuje wypłatę świadczeń w całości lub części, jeżeli emeryt lub rencista korzystał ze świadczeń na podstawie nieprawdziwych dokumentów lub zeznań albo w innych wypadkach złej woli.

Sąd Okręgowy podniósł następnie, że organ rentowy władny jest wydać decyzję zmieniającą, w sytuacji gdy wcześniej o prawie do świadczenia lub jego wysokości orzekał sąd, o ile zostaną przedłożone korzystne dla wnioskodawcy nowe dowody lub ujawnione zostaną nowe okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość (konsekwencja wynikająca z art. 114 ust. 2 pkt 1 ustawy o e.r.f.u.s.). Odwołujący w toku postępowania, zdaniem Sądu, nie wykazał żadnej przesłanki uzasadniającej dokonanie postulowanej zmiany. Nie przedstawił żadnych nowych dowodów, mających wpływ na prawo do świadczenia. L. C. urodził się przed 01.01.1949 r. – w dniu 3.12.1948 r., Emerytura na jego rzecz rozpatrywana mogła być przyznana jedynie na podstawie art. 28 ustawy o e.r.f.u.s.

Przepis art. 28 ustawy o e.r.f.u.s (wersji obowiązującej w dniu wydania kwestionowanej decyzji) stanowił, że ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., którzy nie osiągnęli okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w art. 27 ust. 1 pkt 2, przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1) osiągnęli wiek emerytalny, o którym mowa w art. 27 ust. 2 i 3;

2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 15 lat dla kobiet i co najmniej 20 lat dla mężczyzn.

W myśl zaś art. 27 ust. 3 pkt 5 tej ustawy w wersji wówczas obowiązującej wiek emerytalny dla mężczyzn urodzonych w okresie od dnia 1 października 1948 r. do dnia 31 grudnia 1948 r. wynosił co najmniej 65 lat i 4 miesiące.

Sąd Okręgowy zważył ponadto, że od 1.10.2017 r. art. 28 tej ustawy otrzymał nowe brzmienie - obecnie stanowi się, że ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., którzy nie osiągnęli okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w art. 27 pkt 2, przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1) osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn;

2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 15 lat dla kobiet i co najmniej 20 lat dla mężczyzn.

Z punktu widzenia odwołującego zmiany te nie miały istotnego znaczenia, gdyż kwestionowane jest wypełnienie warunku z pkt 2 art. 28, który to warunek nie uległ zmianie. Zdaniem odwołującego się przedstawione przez niego kopie dokumentów stanowiły nowe dowody w sprawie i powinny pozwolić na zaliczenie okresu pracy w R. (...) oraz prowadzenia działalności gospodarczej. Słuchany na rozprawie w dniu 17.01.2018 r. podał, że trzy lata temu po śmierci rodziców dowiedział się od ciotki, że jest inaczej urodzony. O tym fakcie nie wspominał wcześniej składając ponowny wniosek o emeryturę. Teraz się przyznaje do swojego błędu. Posiada 17,5 lat okresów składkowych i chce żeby ZUS mu płacił. Posiada orzeczenie o niepełnosprawności. Realizując obowiązek szkolny i odbywając służbę wojskową posługiwał się dokumentami z których wynika, że urodził się (...). Trzy lata temu dokonał sprostowania aktu urodzenia. Posługując się aktem chrztu uzyskał sądowne sprostowanie na dzień 03.12.1948 r. To sprostowanie zamiast mu poprawić sytuację to pogorszyło, bo musi mieć 20 lat ubezpieczenia. Prowadził działalność gospodarczą w M. i ze względu na bankructwo nie odprowadzał składek. Był pod nadzorem Sanepidu. Rozliczał się w Urzędzie Skarbowym O. do 2005 - 2007, a potem w Urzędzie Skarbowym w Ł.. Nie pamięta czy składał PIT-y w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Na ostatniej rozprawie 23.03.2018 r. twierdził, że działalność gospodarczą prowadził również w latach 2010 i 2011 gdyż wniosek o wykreślenie działalności złożył dopiero 13.09.2011 r.

Sąd zważył, że przedstawione przez odwołującego dokumenty i okoliczności nie dawały podstawy do uwzględnienia odwołania. Dołączone do odwołania pismo niemieckiego organu rentowego z 15.01.2014 r. (k. 13) jest identycznej treści (poza datą) z dokumentem z 2.11.2012 r., który był dołączony do apelacji w sprawie III U 425/14 . Pozostaje również w zgodzie z dwoma dokumentami strony niemieckiej z 8.05.2014 r. (k. 79 i 81 akt ENN Tom 1), na podstawie których Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaliczył wnioskodawcy okresy ubezpieczenia w Niemczech od 18.04.1983 r. do 10.05.1986 r. i od 12.05.1986 r. do 31.01.1988 r. (karta przebiegu zatrudnienia k. 108 akt ENN tom 1 ). Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej L. C. miał zaliczony okres ubezpieczenia od 15.05.2009 r. do 30.08.2009 r. Jest on ujęty w karcie przebiegu zatrudnienia – k. 108 akt (...) Tom I. Zaznaczyć należy, że pomimo formalnego zgłoszenia gospodarczej już w 1991 r. L. C. działalności tej faktycznie nie prowadził (poza okresem wymienionym powyżej). Działalności takiej nie zgłaszał i nie rozliczał zarówno w urzędach skarbowych jak też w organach ubezpieczenia społecznego. Z informacji uzyskanej w US w O. wynika, że organ ten nie odnotował żadnych deklaracji podatkowych (k. 27). Z kolei US w Ł. odnotował PIT- 28 za lata 2009 (wykazane 2070 zł przychodu) 2010 (wykazane 0 z przychodu ) oraz za 2011 r. (wykazane 0 zł przychodu ) – k. 29. Powyższe dane korespondują z ustaleniami organu rentowego, który zaliczył wnioskodawcy zgłoszone 3,5 miesiąca ubezpieczenia w 2009 r.

Ustaleń powyższych – zdaniem Sądu - nie podważają pisma wystawione przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w O. o przeprowadzanych kontrolach w punkcie sprzedaży lodów prowadzonym przez wnioskodawcę. Skoro odwołujący w latach 2009 i 2010 nie osiągał żadnych przychodów, to znaczy że faktycznie działalności tej nie prowadził. Podobnie rzecz się miała z latami wcześniejszymi, za które nie składał żadnych deklaracji podatkowych i nie zgłaszał swojej osoby do ubezpieczenia pomimo obowiązku wynikającego z art. 6 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 36 ust. 1 i 3 ustawy z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Okresy wymienione w zaświadczeniu PUP w Ł. z 22.03.2017 r. (k. 9 akt) za lata 1999-2014 , w których wnioskodawca był zarejestrowany jako bezrobotny nie podlegały uwzględnieniu do stażu ubezpieczeniowego, gdyż w tym okresach nie otrzymywał in zasiłków dla bezrobotnych. Konieczność pominięcia wskazanych okresów wynika wprost z treści przepisu art. 6 ust. 2 pkt 6 ustawy o e.r.f.u.s. Natomiast okresy pozostawania bezrobotnym, w czasie w którym L. C. był uprawniony do zasiłku tj. od 22.11.1991 r. do 21.05.1992 r., od 28.12.1995 r. do 10.06.1996r. oraz od 10.10.1996 r. do 27.12.1996 r. (wymienione w piśmie z k. 11 akt ENN Tom 2) zostały uwzględnione przez organ rentowy, o czym świadczy zapis karty przebiegu zatrudnienia (k. 108 akt ENN Tom 1).

Reasumując, Sąd stwierdził, że żaden dowód i żadna okoliczność podniesione przez L. C. w trakcie niniejszego procesu nie mogły podważyć wcześniejszych ustaleń poczynionych w jego sprawie. Dlatego, zaskarżona decyzja ZUS jest prawidłowa, a odwołanie od zaskarżonej decyzji zostało oddalone na mocy art. 477 ¹⁴ §1 k.p.c.

Apelację od wyroku wywiódł wnioskodawca, skarżąc powyższy wyrok zarzucił Sądowi I instancji brak analizy wszystkich dowodów zgromadzonych w sprawie. Zarzucił nieuwzględnienie do okresów nieskładkowych okresów pracy na gospodarstwie rolnym rodziców, także nieuwzględnienie okresu prowadzonej działalności gospodarczej od 10.06.1991 r. do 13.09.2011 r. Dodatkowo wnosił o przesłuchanie świadków na okoliczność prowadzenia działalności gospodarczej.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna .

Sąd Apelacyjny w pełni akceptuje dokonaną przez Sąd Okręgowy interpretację przesłanek wynikających art. 114 ustawy emerytalnej. Ponowne ustalenie okoliczności faktycznych w trybie tego przepisu stanowi nadzwyczajną kontynuację poprzedniego postępowania przed organem rentowym, zmierzając do podważenia prawomocnej decyzji tego organu. To „wznowienie postępowania” w sposób oczywisty ogranicza prawomocność czy też niewzruszalność decyzji organu rentowego. Okoliczności i dowody wskazane w art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej uzasadniają ponowne ustalenie prawa do świadczenia, o ile nie stanowią elementu stanu faktycznego sprawy. Jeśli kształtują one faktyczną podstawę wyroku, to oznacza, że zostały przez Sąd ocenione - w odniesieniu do dowodów na podstawie art. 233 k.p.c., a w odniesieniu do ustalonych okoliczności faktycznych - przez pryzmat przepisów prawa materialnego. Słusznie Sąd Okręgowy uznał, że L. C. nie złożył nowych dowodów w rozumieniu art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej.

Należy przypomnieć, że w przypadku wystąpienia zainteresowanego z wnioskiem w trybie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, należy w pierwszej kolejności zbadać przesłanki dopuszczalności złożenia takiego wniosku i w razie stwierdzenia ich braku organ rentowy powinien odmówić ponownego ustalenia prawa do świadczenia. Organ rentowy może jednak wydać decyzję o wznowieniu postępowania (gdy istnieją ku temu ustawowe przesłanki) i ponownej odmowie poznania dochodzonego przez wnioskodawcę świadczenia, jeśli nowe okoliczności lub dowody nie pozwalają na stwierdzenie powstania po stronie zainteresowanego prawa do tegoż świadczenia. W obydwu przepadkach mamy do czynienia z nowymi decyzjami organu rentowego, od których odwołania inicjują nowe sprawy cywilne i które nie podlegają odrzuceniu z mocy art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. z uwagi na powagę rzeczy osądzonej w jej znaczeniu negatywnym (formalnym). Pozostaje natomiast kwestia pozytywnego (materialnego) skutku rzeczy osądzonej wyrokiem zapadłym między tymi samymi stronami w sprawie o to samo świadczenie emerytalne lub rentowe, nakazujący przyjęcie, że dana kwestia prawna kształtuje się tak, jak stwierdzono to w tymże prawomocnym wcześniejszym wyroku. Jeśli zatem w oparciu o zgromadzony materiał dowody, oceniony zgodnie z regułami art. 233 k.p.c., Sąd rozpoznający poprzednią sprawę ustalił konkretny stan faktyczny, w odniesieniu do którego dokonał subsumcji przepisów prawa materialnego stanowiących prawną podstawę rozstrzygnięcia o prawie do świadczenia emerytalnego lub rentowego, to w razie wystąpienia ubezpieczonego z kolejnym wnioskiem o przyznanie tegoż świadczenia, opartego na tej samej podstawie faktycznej i prawnej, zachodzi powaga rzeczy osądzonej w jej pozytywnym aspekcie, wykluczając ponownie badanie tej samej kwestii. Prawomocny wyrok oddalający odwołanie od decyzji organu rentowego odmawiającej przyznania prawa do emerytury ma zatem powagę rzeczy osądzonej w sprawie z odwołania od decyzji wydanej wskutek złożenia wniosku na podstawie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, jeżeli jej podstawą są te same okoliczności faktyczne i prawne, co przyjęte w uprzednim prawomocnym wyroku sądu. Natomiast wyrok w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych nie ma powagi rzeczy osądzonej, jeśli dotyczy odmowy przyznania świadczenia z ubezpieczenia społecznego, a po jego uprawomocnieniu się organ rentowy wydał w trybie art. 114 ust. 1 ustawy emeryturach i rentach z FUS nową decyzję, opartą na nowych dowodach mających wpływ na ujawnienie rzeczywistego stanu faktycznego i jego prawidłową ocenę, gdyż wydanie nowej decyzji uprawnia ubezpieczonego do złożenia od niej odwołania i zobowiązuje sąd do sprawdzenia jej prawidłowości (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 1984 r., III URN 131/83, OSNCP 1984 nr 10, poz. 177). Generalnie przyjmuje się, że powaga rzeczy osadzonej w rozumieniu art. 366 k.p.c. dotyczy tylko tych orzeczeń sądów ubezpieczeń społecznych, których podstawa faktyczna nie może ulec zmianie lub gdy odwołanie od decyzji organu rentowego zostało oddalone po stwierdzeniu niespełnienia prawnych warunków do świadczenia wymaganych przed wydanie decyzji (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2005 r., II UK 61/05, OSNP 2006 nr 23-24, poz. 371). Właśnie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS pozwala na zmianę postawy faktycznej poprzednio zapadłego rozstrzygnięcia sądowego. Jeśli bowiem zostaną spełnione przesłanki określone w tym przepisie, tj. wnioskodawca powoła nowe okoliczności lub przedstawi nowe dowody mające znacznie dla oceny jego prawa do świadczenia bądź jego wysokości, organ rentowy, a w przypadku wniesienia odwołania od negatywnej decyzji tego organu - sąd ubezpieczeń społecznych może dokonać odmiennych niż w poprzednim postępowaniu sądowym ustaleń w zakresie stanu faktycznego sprawy i tę nową podstawę faktyczną roszczeń ubezpieczonego poddać ocenie w świetle przepisów prawa materialnego normujących warunki nabywania uprawnień emerytalnych lub rentowych.

W rozpatrywanej sprawie zauważyć należy, że okres pracy wnioskodawcy po ukończeniu przez niego 16 roku życia tj. od 1.07.1965 r. był już objęty poprzednim postępowaniem sądowym, które zakończyło się wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 23 grudnia 2014 r. i wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 10 września 2015 r. Okres ten stanowił element stanu faktycznego, będącego podstawą rozstrzygnięcia. Dołączone do odwołania pismo niemieckiego organu rentowego z 15.01.2014 r. (k. 13) jest identycznej treści (poza datą) jak dokument z 2.11.2012 r., który był dołączony do apelacji w sprawie III U 425/14. Pozostaje również w zgodzie z dwoma dokumentami strony niemieckiej z 8.05.2014 r. (k. 79 i 81 akt ENN Tom 1), na podstawie których Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaliczył wnioskodawcy okresy ubezpieczenia w Niemczech od 18.04.1983 r. do 10.05.1986 r. i od 12.05.1986 r. do 31.01.1988 r. (karta przebiegu zatrudnienia k. 108 akt ENN tom 1 ). Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej L. C. miał zaliczony okres ubezpieczenia od 15.05.2009 r. do 30.08.2009 r. Jest on ujęty w karcie przebiegu zatrudnienia (k. 108 akt ENN Tom I). Zaznaczyć należy, że pomimo formalnego zgłoszenia gospodarczej już w 1991 r. L. C. działalności tej faktycznie nie prowadził (poza okresem wymienionym powyżej). Działalności takiej nie zgłaszał i nie rozliczał się zarówno w urzędzie skarbowym, jak też nie uiszczał należnych składek z tytułu ubezpieczeń społecznych. Z informacji uzyskanej w US w O. wynika, że organ ten nie odnotował żadnych deklaracji podatkowych (k. 27). Z kolei US w Ł. odnotował PIT- 28 za lata 2009 (wykazane 2070 zł przychodu) 2010 (wykazane 0 z przychodu) oraz za 2011 r. (wykazane 0 zł przychodu ) – k. 29. Powyższe dane korespondują z ustaleniami organu rentowego, który zaliczył wnioskodawcy zgłoszone 3,5 miesiąca ubezpieczenia w 2009 r. Ustaleń powyższych nie podważają pisma wystawione przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w O. o przeprowadzanych kontrolach w punkcie sprzedaży lodów prowadzonym przez wnioskodawcę. Podnieść należy, że samo prowadzenie działalności gospodarczej, bez opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, nie stanowi okresu składkowego. Taki reżim ma swe uzasadnienie w tym, że prowadzący działalność gospodarczą są jednocześnie płatnikami składki, stąd od nich tylko zależało, czy składka została uiszczona. W postępowaniu o świadczenie emerytalne obowiązuje zasada, że to zainteresowany ma wykazać okres ubezpieczenia, tj. opłacania składek na ubezpieczenie społeczne lub zwolnienie od ich opłacania. Prowadzenie działalności, bez opłacania składek, nie stanowi okresu składkowego w ubezpieczeniu emerytalno-rentowym (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 5 lipca 2017 r., III AUa 1386/16 publ.L.). Z powyższych przyczyn zbędnym było słuchanie świadków zawnioskowanych w apelacji, na okoliczność prowadzenia działalności gospodarczej skoro wnioskodawca nie uiszczał należnych składek na ubezpieczenie społeczne.

Na marginesie także okresy wymienione w zaświadczeniu PUP w Ł. z 22.03.2017 r.(k. 9 akt) za lata 1999-2014, w których wnioskodawca był zarejestrowany jako bezrobotny nie podlegały uwzględnieniu do stażu ubezpieczeniowego, gdyż w tym okresach nie otrzymywał in zasiłków dla bezrobotnych. Konieczność pominięcia wskazanych okresów wynika wprost z treści przepisu art. 6 ust. 2 pkt 6 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Natomiast okresy pozostawania bezrobotnym, w czasie w którym L. C. był uprawniony do zasiłku tj. od 22.11.1991 r. do 21.05.1992 r., od 28.12.1995 r. do 10.06.1996r. oraz od 10.10.1996 r. do 27.12.1996 r. (wymienione w piśmie z k. 11 akt ENN Tom 2) zostały uwzględnione przez organ rentowy, o czym świadczy zapis karty przebiegu zatrudnienia (k. 108 akt ENN Tom 1).

W ocenie Sądu Apelacyjnego wyrok wydany przez Sąd Okręgowy został wydany zgodnie z przepisami prawa materialnego tj. art. 114 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i apelacja wnioskodawcy jako bezzasadna podlegała oddaleniu w trybie art. 385 k.p.c.

SSA Sławomir Bagiński SSA Teresa Suchcicka SSO del. Danuta Zdzisława Poniatowska