Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka (...) spółka z o.o. z siedzibą w A. domagała się zasądzenia od pozwanej (...) S.A. w W. kwoty 44.332,90 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka podała, że strony zawarły umowę na dostawę wody i odprowadzanie ścieków na podstawie, której dokonywały one rozliczeń według §6 w/w umowy. Powódka wezwała pozwaną do zapłaty, a pozwana nie spełniła żądania powódki.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 8 października 2012 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy w sprawie o sygn. akt VIII GNc 5520/12 zasądził od pozwanej na rzecz powódki zgodnie z żądaniem pozwu oraz orzekł o kosztach postępowania.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty, pozwana wnosiła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów według norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu, pozwana przyznała, że strony zawarły umowę ogólną z dnia 1 marca 2005 r. na dostawę wody oraz odprowadzanie ścieków. Pozwana zakwestionowała powództwo, co do zasady oraz co do wysokości oraz zaprzeczyła wszelkim twierdzeniom strony powodowej za wyjątkiem twierdzeń wyraźnie przyznanych. Pozwana wskazała, że powódka nie udowodniła swoich roszczeń żadnymi dowodami, w tym nie przedstawiła żadnych faktur VAT oraz innych dowodów będących podstawą wyliczenia dochodzonej przez powódkę kwoty. Ponadto pozwana podała, że powódka nie wskazała, jakich budynków z rozbiciem na konkretne zużycie dla danego budynku dochodzi swoich roszczeń. Dodatkowo pozwana zwróciła uwagę, że powódka zawarła z pozwaną umowę użyczenia wewnętrznej sieci wodociągowej (...), która prowadziła do budynków, które kiedyś należały do (...).

W odpowiedzi na sprzeciw, powódka podtrzymała swoje stanowisko w sprawie oraz wniosła o jego oddalenie. Powódka podała, że zawarła 28 lipca 2005 r. umowę na podstawie, której korzysta z wewnętrznej sieci wodociągowej (...). Natomiast do chwili obecnej inwestycja pod nazwą „budowa miejskiej sieci wodociągowej” nie została zrealizowana, co nie daje podstawy do twierdzeń strony pozwanej jakoby w/w umowa została rozwiązana a powódka korzysta z instalacji (...) bezumownie.

Wyrokiem z dnia 29 stycznia 2013 r. Sąd Rejonowy oddalił powództwo oraz zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 2 417,00 zł (dwa tysiące czterysta siedemnaście złotych) tytułem kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, iż od dnia 1 marca 2005 r. strony łączyła Umowa na czas nieokreślony o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków, na mocy, której powódka zobowiązała się do dostarczania wody i odprowadzania ścieków w sposób ciągły urządzeniami będącymi w jej użytkowaniu do obiektów (nieruchomości) położonych przy ul. (...), (...), (...), (...), (...) - stanowiących własność pozwanej (§ 1 i 2).

Zgodnie z § 6 pk.1 Umowy „ilość pobranej wody i dostarczonych ścieków ustala się na podstawie wskazań wodomierza zainstalowanego przed zaworem głównym”. Natomiast pozwana zobowiązana jest do zapłaty za świadczone usługi przez powódkę w terminie 14 dni od daty otrzymania faktury.

W związku z tym, że do przedmiotowych budynków nie dochodziła sieć miejska, powódka zawarła w dniu 28.07.2005 r. Umowę nr (...) użyczenia wewnętrznej sieci wodociągowej (...) w A.. W konsekwencji czego, zgodnie z § 7 Umowy zwrot przedmiotu użytkowania nastąpi „bezzwłocznie po zakończeniu budowy miejskiej sieci wodociągowej”.

Pismem z dnia 4 października 2011 r. (...) S.A. z/s w W. skierowała do powódki pismo, w którym oświadczyła, iż z uwagi na spełnienie przedmiotowej przesłanki wynikającej z § 7 Umowy dalsze obowiązywanie umowy z dnia 28 lipca 2005 r. jest bezprzedmiotowe. Ponadto strona pozwana dodała, że stan techniczny sieci wodociągowej (...) jest bardzo zły, zaś sieć ulega notorycznie awariom, co naraża pozwaną na straty finansowe związane z usuwaniem awarii oraz zagraża bezpieczeństwu ruchu pociągów na linii kolejowej K.-P.. Ponadto pozwana zaznaczyła, że jest odbiorcą wody tylko dla 3 budynków: (...), (...) oraz (...) oraz wnioskowała o podłączenie budynków (...) S.A. przy ul. (...) i ul. (...) do nowo wybudowanej miejskiej sieci wodociągowej.

W odpowiedzi na pismo pozwanej z dnia 4 października 2011 r., powódka stwierdziła w piśmie z dnia 15 listopada 2011 r., że wybudowana nowa miejska sieć wodociągowa przy ul. (...) nie zapewnia dostawy wody do wszystkich odbiorców z sieci (...). Powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 44.332,90 zł do dnia 9 września 2012 r.

(...) S.A. w piśmie z dnia 15 października 2012 r. zwróciło się z zapytaniem do Urzędu Miasta w A. o udzielenie informacji na temat terminu zakończenia budowy miejskiej sieci wodociągowej

W pismach z dnia 04.01.12 r.,29.11.12 r., 30.11.12 r., pozwana zakwestionowała roszczenia powoda związane z zużyciem wody i zrzutu ścieków.

Stan faktyczny sprawy Sąd Rejonowy ustalił w oparciu o przedłożone przez strony dokumenty prywatne, których prawdziwość, autentyczność i wiarygodność zostały uznane przez ten Sąd i nie były kwestionowane przez przeciwników.

Na rozprawie w dniu 18 grudnia 2012 r. Sąd I instancji postanowił dopuścić dowód z zeznań świadka M. Ł. na okoliczność braku podstaw do naliczenia opłat przez powoda, ustaleń w zakresie zwartej umowy z dnia 28 lipca 2005 r., rozwiązania tej umowy i przyczyn dużego zużycia wody. Świadek potwierdził, że umowa użyczenia została zawarta na czas wybudowania nowej sieci miejskiej. Według jego oceny taka sieć już powstała, co potwierdza duże zużycie wody, które powinno obciążać pozostałych innych odbiorców a nie (...) S.A. Świadek potwierdził, że nie zbudowano przyłączy, które miały łączyć z nową siecią miejską. Sąd Rejonowy dał wiarę tym zeznaniom, ponieważ korespondowały one z dowodami w postaci pism powoda z dnia 15.11.2011 r. (k. 53) oraz z dnia 20.11.2012 r. (k. 88-89).

Sąd Rejonowy zważył, iż spór w przedmiotowej sprawie sprowadzał się do ustalenia, czy usługa o dostawę wody i odprowadzenie ścieków zawarta 1 marca 2005 r. związana z Umową użyczenia z dnia 28 lipca 2005 r. jest wykonywana zgodnie z jej treścią oraz czy w/w Umowa użyczenia nadal obowiązuje czy jak twierdziła pozwana została rozwiązana.

Pozwana powoływała się na spełnienie warunku z §7 Umowy użyczenia nr (...), „Zwrot przedmiotu użytkowania nastąpi bezzwłocznie po zakończeniu budowy miejskiej sieci wodociągowej” tym samym twierdząc, że umowa stała się bezprzedmiotowa. Dodatkowo w swoim piśmie z dnia 4 października, 2011 r. podkreślała, że stan techniczny sieci wodociągowej (...) jest bardzo zły, co nie tylko powoduje duże straty finansowe ze strony (...), ale co ważniejsze zagraża bezpieczeństwu ruchu pociągów, dlatego też wyłączenie eksploatacji sieci wodociągowej jest konieczne. Z kolei powódka podnosiła w swoim piśmie, że nowo wybudowana sieć wodociągową nie zapewnia dostawy do wszystkich odbiorców zasilanych w wodę z sieci (...) co skutkuje tym, że Umowa użyczenia nadal obowiązuje a pozwana zobowiązana jest do płacenia za świadczoną usługę.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz.U. z 2006 r., Nr 123, poz. 858 ze zm.) obowiązkiem przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego jest zapewnienie zdolności posiadanych urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych do realizacji dostaw wody w wymaganej ilości i pod odpowiednim ciśnieniem oraz dostaw wody i odprowadzania ścieków w sposób ciągły i niezawodny (…) - art. 5 ust. 1. Natomiast odbiorca usług odpowiada za zapewnienie niezawodnego działania posiadanych instalacji i przyłączy wodociągowych lub instalacji i przyłączy kanalizacyjnych z urządzeniem pomiarowym włącznie, jeżeli umowa o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków nie stanowi inaczej (art. 5 ust. 2).

W ocenie Sądu I instancji, skoro na podstawie umowy użyczenia pozwana była odpowiedzialna za stan techniczny instalacji, a w konsekwencji również za utratę wody kluczowym staje się ustalenie czy umowa użyczenia z dnia 28 lipca 2005 r. nadal obowiązuje strony, gdyż warunkiem rozwiązania w/w Umowy jest „zakończenie budowy miejskiej sieci wodociągowej”. Pisma powoda z dnia 15.11.2011 r. oraz 20.11.2012 r. zaprzeczają twierdzeniom powódki w tym zakresie. Umowa z dnia 28.07.2005 r. zatem jak twierdzi pozwana wygasła, a w konsekwencji odpadła podstawa prawna do dochodzenia przez powódkę roszczeń wobec pozwanej za ubytki w bezumownie użytkowanej przez powódkę sieci pozwanej. Powódka działa w tym zakresie na własne ryzyko, skoro nie ma przeszkód, aby dostarczała odbiorcom wodę poprzez swoją sieć. Większość nieruchomości wymienionych w umowie z dnia 1 marca 2005 r. pozwana sprzedała, a nabywcy zawarli nowe umowy z powodem. Takim twierdzeniom pozwanej powódka nie zaprzeczyła. Ponadto umowa z dnia 1 marca 2005 r. nie dotyczyła budynków przy ul. (...) i (...), w których jak twierdzi pozwana są nadal jej lokale. W konsekwencji powódka nie ma podstaw do dochodzenia roszczeń wobec pozwanej również na tej podstawie.

Sąd Rejonowy wskazał również, iż pozwana kwestionowała roszczenie powódki co do wysokości, zaś powódka nie wskazał żadnych środków dowodowych w tym zakresie.

Mając na uwadze wskazane wyżej okoliczności faktyczne sprawy i zgromadzony materiał dowodowy Sąd I instancji doszedł do przekonania, że powódka nie udowodniła zasadności swojego żądania i dlatego powództwo oddalił (punkt 1 sentencji).

W punkcie 2 Sąd Rejonowy orzekł o kosztach postępowania opierając swoje rozstrzygnięcie o przepisy art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. W myśl zasady odpowiedzialności za wynik procesu strona przegrywająca sprawę zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu), dlatego Sąd I instancji zasądził od powódki na rzecz pozwanej koszty zastępstwa procesowego w kwocie 2.417 zł.

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego wniosła powódka, zaskarżając wyrok w całości i domagając się uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji przy uwzględnieniu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu przed Sądem II instancji.

Wyrokowi Sądu Rejonowego powódka zarzuciła błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, polegający na:

- błędnym założeniu, że została zrealizowana miejska sieć wodociągowa,

- potraktowaniu jako wiarygodne zeznania świadka M. Ł.,

- nie uwzględnieniu informacji powódki zawartej w piśmie z dnia 14 listopada 2012 r.,

- dokonaniu ustaleń w oparciu o błędną interpretację pism z dnia : 15 listopada 2011 r. oraz 20 listopada 2012 r.

W uzasadnieniu apelacji powódka wskazała, że Sąd I instancji bezpodstawnie przyjął, że umowa użyczenia z dnia 28 lipca 2005 r. wygasła, a w konsekwencji odpadła podstawa prawna do dochodzenia przez powódkę roszczeń wobec pozwanej. Zdaniem powódki takie stanowisko nie znajduje oparcia w zebranym w sprawie materiale dowodowym.

Z treści par.7 w/w umowy jednoznacznie wynika ,że „zwrot przedmiotu użytkowania nastąpi bezzwłocznie po zakończeniu budowy miejskiej sieci wodociągowej". Tymczasem do chwili obecnej inwestycja pod nazwą „budowa miejskiej sieci wodociągowej” nie została zrealizowana, o czym pozwana była poinformowana. Zdaniem apelującej, Sąd I instancji dokonując ustaleń na okoliczność obowiązywania umowy użyczenia, pominął informację zawartą w piśmie z dnia 14 listopada 2012 r., bezpodstawnie przyjmując, że informacje zawarte w pismach powódki z dnia : 15 listopada 2011 r. oraz 20 listopada 2012 r. jednoznacznie wskazują, że miejska sieć wodociągowa została już zrealizowana.

Powódka nie mogła zgodnie z żądaniem Sądu I instancji przedłożyć żadnych dokumentów potwierdzających zakończenie przedmiotowej inwestycji , gdyż nie doszło do jej realizacji. Zatem Sąd I instancji przyjął ,że inwestycja została zrealizowana nie dysponując tak istotnym dowodem jakim są dokumenty dotyczące jej wykonania ( np. protokoły odbioru inwestycji).

W tej sytuacji, w ocenie powódki, nie było żadnych podstaw do stwierdzenia ,że umowa z dnia 28 lipca 2005 r. wygasła, a tym samym to na powódce jako bezumownie korzystającej z instalacji (...) ciąży obowiązek usunięcia wadliwości instalacji na swoją odpowiedzialność i koszt.

Zdaniem powódki Sąd I Instancji dokonał ustaleń w oparciu o dowody niemiarodajne (pisma z dnia 15 listopada 2011 r. i 20 listopada 2012 r.).

W odpowiedzi na apelację pozwana domagała się oddalenia apelacji i zasądzenia kosztów postępowania apelacyjnego w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na apelację pozwana stwierdziła, że zarzuty podniesione w apelacji są całkowicie bezzasadne. Zdaniem pozwanej apelacja ma charakter całkowicie polemiczny i winna ulec oddaleniu. W ocenie pozwanej wyrok sądu I instancji zapadł po przeprowadzeniu postępowania zgodnie z przepisami procedury i nie zawiera błędów w zakresie poczynionych ustaleń faktycznych, a w konsekwencji w zakresie zastosowanych przepisów prawa materialnego.

Pozwana podniosła, iż Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy ustalił, iż umowa z dnia 28.07.2005 r. wygasła, a zatem odpadła podstawa prawna do dochodzenia przez powódkę roszczeń wobec pozwanej za ubytki w bezumownie użytkowanej przez powódkę sieci pozwanej. Powyższe znajduje bowiem potwierdzenie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, przede wszystkim w pismach powódki z dnia 15.11.2011 r. i 20.11.2012 r. Powódka nie udowodniła zasadności swego roszczenia zarówno co do zasady, jak i co do wysokości, do czego zobowiązana była na mocy przepisu art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. Powódka nie tylko nie wykazała, aby umowa użyczenia w dalszym ciągu obowiązywała, jak i nie udowodniła roszczenia co do wysokości, bowiem nie przedstawił żadnych faktur VAT, jakichkolwiek dokumentów będących podstawą wyliczenia dochodzonej kwoty roszczenia, przy czym nawet nie wiadomo jakich budynków jakie zużycie dotyczy. Powódka zachowała się całkowicie biernie, nie tylko nie udowodniła roszczenia jak i w ogóle nie brała udziału w sprawie, co w świetle obowiązujących zasad kontradyktoryjności i dyspozycyjności nie pozwalało na uwzględnienie powództwa.

Zgodnie z zapisem § 7 umowy użyczenia nr (...) „zwrot przedmiotu użytkowania nastąpi bezzwłocznie po zakończeniu budowy miejskiej sieci wodociągowej". Skoro zatem potwierdzone pismami z dnia 15.11.2011 r. i 20.11.2012 r. zostało wybudowanie miejskiej sieci wodociągowej, a w szczególności, iż budynki użytkowane przez (...) S.A. mają techniczną możliwość podłączenia do sieci miejskiej, to umowa użyczenia stała się bezprzedmiotowa. Zawierając umowę użyczenia w zakresie § 7 umowy strony określając warunki interpretowały ten zapis w ten sposób, że obowiązek użyczania sieci wewnętrznej (...) S.A. wygasa w sytuacji technicznej możliwości przyłączenia budynków (...) S.A. do sieci miejskiej, w sytuacji, kiedy pierwotnie było to niemożliwe. Zdaniem pozwanej wadliwym i niezgodnym z celem umowy wydaje się interpretacja powyższego zapisu przez powódkę, iż zapis ten odnosi się do wybudowania całej nowej sieci wodociągowej w mieście A.. Skoro zatem, jak słusznie ustalił Sąd Rejonowy, umowa użyczenia przestała wiązać strony, to powódka dostarczając wodę w dalszym ciągu na zasadach określonych umową użyczenia i korzystając bezumownie z nieszczelnej instalacji (...) S.A. działa na własne ryzyko i odpowiedzialność.

W opinii pozwanej, powódka w żaden sposób nie ustosunkowała się w toku postępowania do twierdzeń pozwanej, tj. kwestii wysokości zużycia wody we wszystkich nieruchomościach, ustalenia czy dochodzona kwota dotyczy zużycia wody zgodnie z licznikiem głównym lub podlicznikami w poszczególnych budynkach, czy też dotyczy przecieków w nieszczelnej sieci wodociągowej jak przypuszcza pozwana. Powódka nie odniosła się również do kwestii sprzedaży poszczególnych nieruchomości, które pierwotnie były własnością lub w użytkowaniu pozwanej, a które pierwotnie objęte były umową użyczenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja powódki podlegała oddaleniu, jako bezzasadna.

W ocenie Sądu Okręgowego, zaskarżony wyrok jest trafny i brak jest podstaw do jego podważenia. Przede wszystkim powództwo objęte niniejszym postępowaniem winno zostać oddalone bowiem powód nie udowodnił wysokości dochodzonego roszczenia. W szczególności w sprawie powód nawet nie wskazuje na jakiej podstawie ustalił ilość zużytej wody. Powód nie przedłożył żadnych dowodów w tym przedmiocie.

Zgodnie z podstawową regułą dowodową ustanowioną w art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne, przy czym wspomniana reguła pozostaje w związku z przepisami kodeksu postępowania cywilnego o dowodach. Przez fakty w rozumieniu art. 6 k.c. należy rozumieć wszystkie okoliczności faktyczne, istotne z punktu widzenia danego przepisu prawa materialnego, z którego strona wywodzi korzystne dla siebie skutki prawne. Przy rozpoznawaniu sprawy rzeczą sądu nie jest zatem zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (por. wyrok Sądu Najwyższego z 17 grudnia1996 r., sygn. akt I CKU 45/96; Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna rok 1997, Nr 6-7, poz. 76, str. 37).

W kontekście powyższych uwag, stosownie do zasady rozkładu ciężaru dowodu wynikającej z art. 6 k.c. uznać należało, że powódka opierając żądanie zapłaty na ustaleniach stron wynikających z umowy z dnia 1 marca 2005 r. w zakresie obowiązku zapłaty przez pozwaną za dostarczoną wodę i odprowadzone ścieki, winna udowodnić zasadność swego roszczenia co do zasady, jak również wykazać podstawę naliczenia należności, którą obciążyła pozwaną. Poza załączoną do pozwu kserokopią wezwania do zapłaty z dnia 9 sierpnia 2012 r. (k. 10 akt), powódka faktu tego nie potwierdziła żadnymi dowodami. Powódka nie przedłożyła dokumentów, z których wynikałoby dla jakich budynków, za jakie okresy i w jakiej wysokości obliczono należne opłaty. Tymczasem z par.10 pkt 1 w/w umowy wynika, że pozwana zobowiązana jest do zapłaty za świadczone usługi przez powódkę w terminie 14 dni od daty otrzymania faktury. Strona powodowa winna zatem przedłożyć faktury VAT, oraz inne dokumenty stanowiące podstawę wyliczenia dochodzonej kwoty roszczenia. Powódka nie uczyniła tego, stąd Sąd Rejonowy słusznie oddalił powództwo.

Z tych tez przyczyn pozostałe zarzuty apelacji nie mogły odnieść oczekiwanego przez apelującego skutku jakkolwiek zarzutu te okazały się zasadne. Przede wszystkim rację ma apelujący, że w sprawie nie ma dowodów wskazujących na to, że inwestycja pod nazwą „budowa miejskiej sieci wodociągowej” została zrealizowana. Takimi dowodami nie są bowiem pisma z dnia 15.11.2011 r. oraz 20.11.2012 r. Pisma te bowiem należy traktować jedynie jako informację i stanowiska stron. Przy czym nawet te informacje są na tyle nieprecyzyjne, że nie można z nich wywieźć, iż dotyczą sieci wodociągowej objętej umową nr (...) z dnia 28.07.2005 r. w sprawie użyczenia sieci wodociągowej (...) S.A. w A.. Ponadto informacje zawarte w piśmie powoda z dnia 14.11.2012 r. wskazują, że budowa miejskiej sieci wodociągowej nie została zrealizowana. W tych więc okolicznościach nie można stwierdzić, że umowa użyczenia sieci wodociągowej z dnia 28.07.2005 r. wygasła i w tym zakresie Sąd Rejonowy oceniając przedstawione w sprawie dowody naruszył art. 233 § 1 k.p.c. dokonując oceny dowodów dotyczących budowy miejskiej sieci wodociągowej w sposób dowolny.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Odwoławczy uznając, że zaskarżony wyrok w swojej istocie odpowiada prawu a zarzuty apelacji nie mogły prowadzić do podważenia zaskarżonego wyroku oddalił apelację na podstawie art. 385 k.p.c. O kosztach postępowania odwoławczego Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c.