Sygn. akt: KIO 376/18
WYROK
z dnia 13 marca 2018 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Robert Skrzeszewski
Protokolant: Marcin Jakóbczyk
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 marca 2018 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 26 lutego 2018 r. przez
wykonawcę Comarch Polska S.A., Al. Jana Pawła II 39a, 31-864 Kraków w postępowaniu
prowadzonym przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Al. Niepodległości 190,
00-608 Warszawa
przy udziale wykonawcy Asseco Data Systems S.A. z siedzibą w Gdyni
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO 376/18
po stronie Zamawiającego
orzeka:
1. oddala odwołanie,
2. kosztami postępowania obciąża Odwołującego: Comarch Polska S.A., Al. Jana
Pawła II 39a, 31-864 Kraków i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego: Comarch
Polska S.A., Al. Jana Pawła II 39a, 31-864 Kraków tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Odwołującego: Comarch Polska S.A., Al. Jana Pawła II 39a, 31-864
Kraków na rzecz Zamawiającego: Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Al.
Niepodległości 190, 00-608 Warszawa kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset
złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu
zwrotu kosztów wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:……………………………..
Sygn. akt: KIO 376/18
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający: Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Al. Niepodległości 190,
00-608 Warszawa wszczął postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego na „Kompleksową obsługę systemów
informatycznych wspomagających obsługę ubezpieczeń i świadczeń krótkoterminowych”, nr
postępowania (0000-ZP.261.28.2017).
Ogłoszenie o przedmiotowym zamówieniu zostało opublikowane w dniu 15 lutego
2018 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej pod numerem 2018/S 032-070070.
W dniu 15 lutego 2018 r. Zamawiający dokonał publikacji Specyfikacji Istotnych
Warunków Zamówienia, zwanej dalej SIWZ.
Nie zgadzając się z niektórymi postanowieniami SIWZ Odwołujący: Comarch Polska
S.A., Al. Jana Pawła II 39a, 31-864 Kraków w dniu 26 lutego 2018r. wniósł odwołanie do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w zakresie: opisania kryteriów oceny ofert w
dotyczących 1) Zadanie próbne - serwis (Kzs), 2) Zadanie próbne - rozwój (Kzr), ich
znaczenia oraz opisania sposobu oceny ofert w ramach tych kryteriów - w sposób
naruszający zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców poprzez
preferowanie wykonawcy dotychczas utrzymującego i rozwijającego system, ponadto w
sposób który powoduje, że kryteria te nie odnoszą się do przedmiotu zamówienia, lecz do
doświadczenia, ponadto w sposób niepełny, nieprecyzyjny, prowadzący do uznaniowości
sposobu oceny ofert, a także od określenia tych kryteriów oceny ofert i sposobu ich oceny w
taki sposób, iż dotyczą one właściwości wykonawcy, a tym samym od żądania w
postępowaniu dokumentów (składanych w ofercie na potrzeby oceny przedmiotowych
kryteriów), które nie są niezbędne dla przeprowadzenia postępowania - czym naruszono art.
7 ust. 1 i 3, art. 91 ust. 1 i 2, 2c, 2d i ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579), zwanej dalej ustawą Pzp w zw. z art.
36 ust. 1 pkt 13, a także innych norm i zasad wskazanych w uzasadnieniu odwołania.
W związku z powyższymi zarzutami Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania i o
nakazanie Zamawiającemu dokonania modyfikacji SIWZ - w sposób wskazany w
uzasadnieniu odwołania.
W przypadku uwzględnienia przez Zamawiającego w całości zarzutów
przedstawionych w odwołaniu (art. 186 ust. 2 ustawy Pzp), Odwołujący zażądał od
Zamawiającego dokonania czynności zgodnej z powyższym żądaniem odwołania.
W ramach zarzutu dotyczącego Zadania próbnego - serwis (Kzs) Odwołujący
przedstawił następującą argumentację.
Odwołujący wskazał postanowienie SIWZ objęte odwołaniem.
Zwrócił uwagę, że w ramach kryteriów oceny ofert (pkt. 12.1.c) SIWZ) Zamawiający
przewidział m:in. kryterium pod nazwą „Zadanie próbne - serwis (Kzs)”, nadając mu wagę
15%
Odwołujący zauważył, że określając sposób oceny tego kryterium (pkt. 12.3.4. SIWZ)
Zamawiający odesłał do zasad określonych w Załączniku 18 do SIWZ, które wskazują na
następujące zasady oceny.
Po pierwsze, podniósł, że Zamawiający poinformował (pkt. 2.1. zał. 18 do SIWZ), że
zapoznanie się Wykonawców z system umożliwiające wykonanie Zadania próbnego nastąpi
wyłącznie na podstawie udostępnionych dokumentów, w szczególności „migawek” czyli
„zrzutów ekranu” - obrazujących stan nSIU.
W ramach Zadania udostępnione będą następujące materiały dodatkowe:
a) Utrwalone w formie dodatkowych dokumentów „migawki” (zrzuty ekranowe)
obrazujące stan nSIU - dalej zrzuty.
b) Specyfikacja nSIU (dalej Specyfikacja), niezbędna do realizacji Zadania.
Specyfikacja obejmuje przede wszystkim wymagania biznesowe, modele analizy biznesowej
i model danych, model interfejsu użytkownika. Przekazywana jest w formie modelu
analitycznego wyspecyfikowanego Jako projekt Enterprise Architect (EAP).
c) Dokumentacja użytkownika nSIU w wersji zgodnej ze Specyfikacją.
Wyjaśnił, że materiały te zostaną udostępnione wykonawcom na nośnikach DVD po
podpisaniu stawnych oświadczeń-zaperzających zachowanie poufności.
Po drugie – zaznaczył, że Zamawiający określił w założeniach do wykonania zadania
(pkt. 1.1. i 1.2.), że w ramach weryfikacji stanu, Zadanie próbne - serwis (Kzr) definiuje
niezależne Podzadania, każde posiadające własne, niezależne rozwiązanie - również
odrębnie oceniane. Pojedyncze Podzadanie stanowi spójną całość - wszystkie zrzuty stanu
systemu dla danego Podzadania dotyczą tej samej instancji (tego samego wystąpienia) tego
samego etapu procesu biznesowego.
Po trzecie - w założeniach do wykonania zadania (pkt. 1.3.) wskazano, iż rozwiązanie
Podzadania sprowadza się do identyfikacji stanu systemu - w oparciu o dostarczone zrzuty
ekranu i dodatkowe informacje podane w Podzadaniu - zaś wykonawcy muszą określić w
oparciu o w/w informacje czy system działania poprawnie.
Dalej zwrócił uwagę, że jeżeli działania poprawnie - należy zidentyfikowany błąd
użytkownika i określić niezgodność danych w zrzutach w stosunku do danych oczekiwanych
wg analizy systemowej.
Po czwarte, zauważył, że w założeniach wskazano (pkt. 1.4. Załącznika 18)
Podzadania, które z definicji obrazują nieprawidłowości, co może być skutkiem różnych,
niedookreślonych (katalog otwarty „itp.”) okoliczności, takich jak symulowane wyłączenie
reguły czy uwarunkowania kontekstu.
Wyjaśnił, że zakłada się wystąpienie konieczności - w ramach rozwiązania
Podzadania - określenia szczegółów stanu systemu w szczególności etapu procesu
biznesowego (stan sprawy) - co ma odpowiadać zrzutowi ekranu.
W dalszej kolejności przytoczył opis poszczególnych zadań (Podzadań) od a do f.
Stwierdził, że Podzadania bazują na zrzutach ekranu i we wszystkich Podzadaniach
oczekiwana jest identyfikacja - w oparciu o te zrzuty - nieprawidłowości w działaniu
Systemu/Użytkownika.
Odwołujący przyznał, że System nSIU jest systemem specyficznym, unikalnym,
wytworzonym na potrzeby KRUS i od wielu lat utrzymywanym przez jednego wykonawcę.
W związku z tym, zdaniem Odwołującego - każde zadanie próbne zakładające
wykorzystanie wiedzy o obecnym systemie winno być co do zasady zakazane, jako że nikt
poza dotychczasowym wykonawcą wiedzy takiej nie ma.
Zarzucił, że w dokumencie załącznik 18: zadanie znajduje się szereg określeń o
charakterze nieprecyzyjnym, premiujących Wykonawcę znającego praktyki projektowe
przyjęte w ramach utrzymania i rozwoju tego konkretnego Systemu przez tego konkretnego
Zamawiającego i tego konkretnego Wykonawcę.
Przykładem może być tu jedno z założeń, str. 3 załącznika 18 „Zrzuty zostały
intencjonalnie przygotowane w taki sposób, aby obrazowały nieprawidłowości.
Nieprawidłowość taka z kolei może być wynikiem symulowanego wyłączenia reguły,
nieuwzględnienia pewnych uwarunkowań z kontekstu itp.”
Dla Odwołującego zrozumiałym jest, że wymaganie znajomości kontekstu w jakim
konkretny błąd występuje łatwiejsze jest dla firmy utrzymującej od lat system niż dla nowego
Wykonawcy.
Dalej, przytoczył fragment z tej samej strony, że „niezbędne może być określenie
pewnych szczegółów stanu systemu, w szczególności etapu procesu biznesowego (poprzez
określenie statusu np. sprawy, wniosku itp.), odpowiadającego zrzutom stanu. Oznacza to,
że zrzuty zostały przygotowane w taki sposób, aby było możliwe jednoznaczne określenie
specyficznego stanu systemu, który im odpowiada.”.
W ocenie Odwołującego – stwierdzenie, że Wykonawca po odnalezieniu
nieprawidłowości będących wynikiem nieuwzględnienia pewnych uwarunkowań z kontekstu
oraz określeniu pewnych szczegółów stanu systemu może jednoznacznie określić
specyficzny stan systemu, trudno uznać za zapis precyzyjnie wskazujący Wykonawcy
sposób postępowania w ramach przygotowania Zadania.
Przechodząc do szczegółów - wskazał, iż w ramach omawianego kryterium (Kzs) tj.
zadania próbnego z zakresu utrzymania, Zamawiający wymagał weryfikacji stanu aplikacji, tj.
znalezienia i wyjaśnienia nieprawidłowości w oparciu o specyfikację systemu.
W kolejnych punktowanych podzadaniach Wykonawcy, jedynie na podstawie zrzutów
ekranów i krótkiego opisu mają za zadanie określić czy wystąpiła nieprawidłowość w
działaniu Systemu bądź użytkownika. Nieprawidłowość taka może być wynikiem podania
niedopuszczalnych wartości, celowego wyłączenia przez przygotowującego zrzuty ekranów
walidacji, bądź też „nieuwzględnienia pewnych uwarunkowań z kontekstu itp. W ramach
rozwiązania niezbędne może być określenie pewnych szczegółów stanu systemu, w
szczególności etapu procesu biznesowego (poprzez określenie statusu np. sprawy, wniosku
itp.),”.
Zwrócił uwagę na nieprecyzyjny opis, użycie słów „itp.., np., pewnych”.
W związku z tym zarzucił, że w celu odnalezienia przyczyn „nieprawidłowości” o
niejednoznacznych i mglistych przyczynach, Wykonawca ma posłużyć się niekompletną
dokumentacją w postaci jedynie dokumentacji użytkownika i pliku projektu Enterprise
Architect (EAP).
Specyfikacja w opisie kryterium wymaga, by odnieść ową niekompletną dokumentację
do wyrywkowych zrzutów ekranu dotyczących konkretnego procesu.
Zdaniem Odwołującego - w efekcie próbka będzie sprawdzała znajomość aktualnego
Systemu - premiując wykonawcę dotychczas utrzymującego i rozwijającego system KRUS.
W opinii Odwołującego - taki sposób przygotowania zadania jest wystarczający dla
obecnego Wykonawcy, który sprawnie porusza się po stworzonej przez siebie dokumentacji i
z łatwością zidentyfikuje skutki „nieuwzględnienia pewnych uwarunkowań z kontekstu”.
Według Odwołującego - wszystkim pozostałym potencjalnym Wykonawcom nastręczy
to szereg trudności, a ponadto uniemożliwi takie przygotowanie oferty w omawianym
zakresie, który pozwoli na uzyskanie maksymalnej liczby punktów, a tak sformułowane
zadanie utrudni Zamawiającemu rzetelną, niepodważalną ocenę zadania, narażając go na
zarzut faworyzowania obecnego Wykonawcy.
Wyjaśnił przy tym, że każdy z Wykonawców który nie ma (poza aktualnym
wykonawcą) dostępu obecnie do działającego systemu lub jej kopii jest stawiany w gorszej
sytuacji w stosunku do obecnego wykonawcy lub firmy serwisującej.
Deklarował, że spełnienie żądania odwołania daje wykonawcom możliwość pracy
(przejścia) na badanych przykładach testowych przez uwarunkowania systemu i dostarczy
niezbędnej wiedzy do określenia jak ten badany System działa poprawnie, jakie ma
ograniczenia i umożliwi poprawne określenie szukanych nieprawidłowości będących
przedmiotem zadania próbnego.
W naturalnych realiach świadczenia usług serwisowych nigdy nie występuje
weryfikacja systemu w oparciu o zrzuty ekranu, które zawierają dane wysoce
niewystarczające do prawidłowej diagnozy, tym bardziej, iż jak wynika z opisu w/w kryterium
- krokiem wstępnym do jego zrealizowania jest ocena czy w ogóle system działa poprawnie.
Dopiero jak działa poprawnie - wchodzi w grę weryfikacja w czym leży błąd
użytkownika (por: „(...) Jeżeli działania poprawnie - należy zidentyfikować błąd użytkownika i
określić niezgodność danych w zrzutach w stosunku do danych oczekiwanych wg analizy
systemowej”.
Argumentował, że nie da się w oparciu o zrzuty ekranu zidentyfikować czy System
działa poprawnie. Taka diagnoza jest niewłaściwa z inżynierskiego punktu widzenia,
skazując wykonawcę na mniej lub bardzie prawdopodobne domysły.
Przy okazji wskazał na sprzeczności w załączniku nr 18: gdzie z jednej strony (pkt
1.3) jest mowa o identyfikacji „błędu użytkownika” (o ile system działa poprawnie), z drugiej
strony - już w opisie poszczególnych podzadań - jest mowa o nieprawidłowości w działaniu
„użytkownika i/lub użytkownika”.
W ocenie Odwołującego - postanowienia te się wykluczają - skoro wedle pkt. 1.3.
stwierdzenie poprawności działania systemu warunkuje poszukiwanie błędu użytkownika,
zatem w razie błędu w systemie - poszukiwanie błędu użytkownika jest wykluczone.
Dla Odwołującego jest to logiczne, gdyż błąd użytkownika może wystąpić jako
przyczyna nieprawidłowości tylko jeśli system działa poprawnie, a zatem nie jest jasne co ma
być przedmiotem identyfikacji, a łączne wystąpienie (por. spójnik „i” przy opisie Podzadań)
błędu zarówno użytkownika, jak i systemu powinno być w świetle zasady z pkt. 1.3
wykluczone.
Zwrócił również uwagę na to, iż uczyniono elementem rozwiązania zadania
znajomość procesów biznesowych Zamawiającego, oczekując od wykonawcy zdefiniowania
stanu systemu (w oparciu o zrzuty) z uwzględnieniem etapu danego procesu biznesowego.
Zdaniem Odwołującego - takie oczekiwania istotnie wykraczają poza potrzeby
postępowania i zasady uczciwej konkurencji. Nie można oczekiwać od wykonawców z rynku
znajomości procesów biznesowych danego konkretnego Zamawiającego (są one unikalne)
na potrzeby oceny oferty, która powinna mieć charakter abstrakcyjny, badający typowe
umiejętności, a nie specyficzne dla danego Zamawiającego cechy.
W związku z powyższym Odwołujący zażądał nakazania Zamawiającemu dokonania
modyfikacji SIWZ poprzez nakazanie:
1. udostępnienie Wykonawcom działającego Systemu (może być w wersji
szkoleniowej, testowej) zgodnej z wersją podlegającej badaniu.
2. wskazanie przez Zamawiającego konkretnych czynności do zrealizowania
w ramach każdego Podzadania np. Wskazanie w dokumentacji reguł używanych w danym
formularzu, zmodyfikowanie wskazanej reguły wg wymagań przedstawionych w opisie
Zadania;
3. usunięcie sprzeczności w poszukiwaniu w ramach zadania błędu
jednocześnie użytkownika i systemu;
4. eliminację z wykonania Zadania (Podzadań) tych elementów, które zależą
od specyfiki Zamawiającego w kontekście jego procesów biznesowych;
5. wprowadzenie do SIWZ zasady, iż podstawą oceny oferty, a tym samym
niezaliczenia któregokolwiek z Podzadań czy obniżenia punktacji lub nieprzyznania punktu
nie może być znajomość specyfiki Zamawiającego i jego procesów biznesowych;
6. wprowadzenie zasady, iż przedmiotem oceny oferty a tym samym
podstawą niezaliczenia któregokolwiek z Podzadań czy obniżenia punktacji lub
nieprzyznania punktu nie może być znajomość szczegółowych rozwiązań systemu KRUS
objętego Podzadaniami - o ile nie została ona wyraźnie ujawniona w SIWZ wraz z
zobowiązaniem Zamawiającego do wprowadzenia do SIWZ odrębnego dokumentu
specyfikującego te właściwości systemu objętego badaniem w tym kryterium, i sposoby
działania tego systemu które są istotne z punktu widzenia wykonania Podzadań - tak by
wykonawca nie musiał się ich domyślać, ani poszukiwać tych aspektów poza SIWZ lub w
szeroko rozumianym OPZ.
7. udostępnienie w ramach SIWZ wszystkim wykonawcom szczegółowego
opisu czynności oraz materiałów niezbędne do wykonania Podzadań przewidzianych w
SIWZ w ramach tego kryterium;
8. zobowiązanie Zamawiającego, iż w zakresie w jakim przeznaczone do
wykonania w ramach tego kryterium zależeć będą od jakiejkolwiek specyfiki Systemu lub od
specyfiki KRSU w tym od praktyki realizowania przez ZUS jego procesów/obowiązków
ustawowych - do sporządzenia szczegółowego opisu tej specyfiki w SIWZ, z podaniem jej
wpływu na przewidziane do wykonania w ramach tego kryterium Podzadania, a następnie do
jego udostępnienia wszystkim wykonawcom na równych zasadach przed złożeniem ofert.
W zakresie zarzutu dotyczącego Zadania próbnego - rozwój (Kzr) przedstawił
następujące stanowisko.
Powołał na postanowienia SIWZ objęty odwołaniem w ramach kryteriów oceny ofert
(pkt. 12.1.d) SIWZ), gdzie Zamawiający przewidział kryterium pod nazwą „Zadanie próbne -
rozwój (Kzr)”, nadając mu wagę 15%.
Wskazał, że opis tego kryterium zawarto w załączniku do odwołania (Zał. 18 do
SIWZ).
Zdaniem Odwołującego - zachowanie zasad uczciwej konkurencji w opisie
przedmiotowego kryterium wymaga, by Zamawiający określił abstrakcyjny projekt
podlegający rozwojowi, nie będący systemem jakim dysponuje KRUS.
Wskazał, że Zamawiający w w/w zadaniu bada zdolność potencjalnego Wykonawcy w
zakresie umiejętności wykonania analizy postawionych wymagań, zamodelowaniem zmian
funkcjonalnych i niefunkcjonalnych oraz oszacowaniem pracochłonności wykonania
zapotrzebowanej modyfikacji systemu konkretnego, tj. własnego systemu.
W opinii Odwołującego - uczynienie zadaniem próbnym zlecenia modyfikacji
realizowanego jako kolejna modyfikacja Systemu vide „Prace powinny być wykonane w
oparciu o dostarczoną Specyfikację oraz zgodnie z zasadami modelowania określonymi w
Załączniku nr 11 do SIWZ.”, Załącznik 18 str. 5, w sposób nieuzasadniony premiuje
obecnego Wykonawcę, dla którego takie Zadanie jest analogiczne do wcześniejszych zleceń
realizowanych w ramach umowy utrzymaniowej, którą realizuje.
Jego wieloletnie doświadczenie z tym konkretnym Systemem i znajomość ustalonej
przez lata z Zamawiającym procedury daje mu przewagę nad pozostałymi uczestnikami
postępowania.
Według Odwołującego - przewaga ta jest nieuzasadniona, ponieważ możliwe jest
sformułowanie zadania w sposób sprawdzający „zdolności wykonawców do realizacji
przedmiotu zamówienia, w szczególności do zrozumienia zakresu merytorycznego
Systemów Dziedzinowych i specyfiki realizowanych usług serwisu i rozwoju.”.
„Zdolność zrozumienia” nie jest tożsama z posiadaną w momencie składania oferty
wiedzą, którą w oczywisty sposób największą będzie posiadał obecny Wykonawca.
W związku z tym zarzucił, iż Zamawiający nie zachowuje wymogów konkurencyjności,
gdyż odnosi wykonanie zadania próbnego do swojego Systemu, który obecnie jest tworzony
i utrzymywany przez konkretną firmę. Tymczasem zadanie próbne podlegające ocenie ofert
winno mieć charakter abstrakcyjny, nie związany z konkretnym systemem.
Zdaniem Odwołującego nie ma przeszkód, aby wykonać weryfikację w/w umiejętności
na oderwanym od Systemu KRUS przypadku testowym.
Dodatkowo, podniósł, iż System który jest elementem obecnego Zadania próbnego
jest nietypowy i unikalny, zatem potencjalni oferenci - poza obecnym wykonawcą - siłą
rzeczy nie mają żadnej wiedzy o tym systemie ani nad zagadnieniami z nim związanymi -
warunkującymi poprawność wykonania zadania.
Zarzucił również, iż sposób opisania kryterium oceny ofert (Kzr), zawierający
stwierdzenia typu: „w celu utrzymania jednolitości architektonicznej, przewidywany zakres
modyfikacji powinien bazować na rozwiązaniach przyjętych w systemie dla parametrów,
słowników i ewidencji, w szczególności w aspekcie ich zarządzania i eksploatacji na
poziomie centralnym i lokalnym” - wprost preferują dotychczasowego wykonawcę.
Ponadto takie zapisy nie sprawdzają ogólnej zdolności wykonawców do realizacji
przedmiotu zamówienia, lecz znajomość „rozwiązań przyjętych w systemie” KRUS - przez
jego Wykonawcę tj. firmę Asseco.
Postawił tezę, że podobnie preferującym dla dotychczasowego Wykonawcy jest
charakter zadania, zbieżny z charakterem wykonywanych przez niego rutynowo w ramach
utrzymania zadań. Jeśli celem Zamawiającego nie jest preferowanie firmy biegłej w
posługiwaniu się tą konkretną dokumentacją (w wyniku realizacji usług rozwoju), lecz
„zbadanie zdolności” zadanie mogłoby się z powodzeniem ograniczyć do realizacji
punktowych precyzyjnie określonych zmian dotyczących modyfikacji konkretnych wartości
słownikowych, przebiegu procesu, reguł walidacji. Przy czym Wykonawcy powinni otrzymać
jasne instrukcje dotyczące zakresu prac oraz ich oczekiwanego efektu.
Obecne zadanie ma charakter pełnego kompletnego wniosku o zmianę, którego
realizacja zawsze wymaga interakcji z Zamawiającym oraz dokładnej znajomości systemu i
wiedzy sposobie jego funkcjonowania. Taką wiedzę jak również dostęp do pracowników
Zamawiającego ma jedynie firma realizująca obecnie utrzymanie Systemu.
W ocenie Odwołującego - o konieczności dysponowania unikalną wiedzą i
doświadczaniem w celu wykonania zadania świadczy przykład do rozwiązania jaki podaje
Zamawiający.
„Art. 5a.
Rolnik lub domownik, który podlegając ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy
ustawy nieprzerwanie przez co najmniej 3 lata, rozpocznie prowadzenie pozarolniczej
działalności gospodarczej lub rozpocznie współpracę przy prowadzeniu tej działalności,
podlega nadal temu ubezpieczeniu w okresie prowadzenia pozarolniczej działalności
gospodarczej lub współpracy przy prowadzeniu tej działalności, jeżeli spełnia jednocześnie
następujące warunki: (...)
5) kwota należnego podatku dochodowego za poprzedni rok podatkowy od
przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie przekracza kwoty 2528 zł*”
*Kwota podatku (roczna kwota graniczna) zgodnie z art. 5a ust. 8 niniejszej ustawy
podlega corocznej waloryzacji wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem i
zgodnie z art. 5a ust. 9 niniejszej ustawy jest ogłaszana przez ministra właściwego do spraw
rozwoju wsi w drodze obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej
„Monitor Polski.”.
Odwołujący uważał, że w ramach Zadania próbnego - rozwój (Kzr) weryfikacja
zdolności wykonania analizy biznesowej, określenia zakres wymagań, wskazania
przypadków użycia wraz z ich przebiegami w postaci dokumentacji analitycznej, a także
wymiarowania rozmiaru funkcjonalnego zagadnienia winna być oparta na niezależnym
merytorycznie od obecnego Systemu przypadku testowym. Sam przypadek testowy
powinien być powszechnie znany i wykorzystywany w życiu społecznym (np.: obsługa
biblioteki i dowolny przypadek, przypadki tego zagadnienia).
W związku z powyższym Odwołujący zażądał nakazania Zamawiającemu dokonania
modyfikacji SIWZ poprzez nakazanie:
1. ograniczenia rozmiaru Zadania do ściśle określonych modyfikacji
funkcjonalności o charakterze abstrakcyjnym;
2. skonstruowania Zadania w w/w kryterium w oparciu o niezależny
merytorycznie od obecnego Sytemu jakim dysponuje KRUS przypadek testowy - o
charakterze abstrakcyjnym;
3. eliminację z wykonania Zadania (Podzadań) tych elementów, które zależą
od specyfiki Zamawiającego;
4. wprowadzenie do SIWZ zasady, Iż podstawą oceny oferty a tym samym
niezaliczenia któregokolwiek z Podzadań czy obniżenia punktacji lub nieprzyznania punktu
nie może być znajomość specyfiki Zamawiającego I jego procesów biznesowych ani
znajomość architektury, budowy, funkcjonalności i innych szczegółowych rozwiązań systemu
KRUS objętego tym Kryterium;
5. udostępnienie w ramach SIWZ wszystkim wykonawcom szczegółowego
opisu czynności oraz materiałów niezbędne do wykonania Podzadań przewidzianych w
SIWZ w ramach tego kryterium.
Pismem z dnia 2 marca 2018r. zgłosił swoje przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego wykonawca Asseco Data Systems S.A.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje.
Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności w
oparciu o treść akt sprawy odwoławczej, w tym Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia, zwanej dalej SIWZ, odwołania, odpowiedzi Zamawiającego na odwołanie z
dnia 9 marca 2018r., pisma procesowego Przystępującego z dnia 12 marca 2018r., jak
również na podstawie złożonych na rozprawie wyjaśnień Izba postanowiła odwołanie
oddalić.
Odwołanie nie zawierało braków formalnych, wpis został przez Odwołującego
uiszczony, zatem odwołanie podlegało rozpoznaniu. Izba nie stwierdziła przesłanek do jego
odrzucenia.
Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania w całości, podczas gdy Zamawiający i
Przystępujący zgodnie wnosili o jego oddalenie.
Przechodząc do rozpoznania przedmiotowej sprawy, należy wskazać, że po
przeprowadzeniu postępowania odwoławczego Izba nie doszukała się w działaniach
Zamawiającego naruszenia przepisu art.7 ust.1 i 3, art. 91 ust.1 i 2, 2c, 2d i ust.3 ustawy Pzp
w związku z art. 36 ust.1 pkt 13 ustawy Pzp.
Podstawowym, istotnym zagadnieniem wymagającym rozstrzygnięcia w
przedmiotowej sprawie była kwestia oceny czy Zamawiający miał dostateczne podstawy
prawne do ustanowienia kryterium oceny ofert w zakresie określonym treścią SIWZ –
zadanie próbne – serwis(Kzs) i zadanie próbne – rozwój(Kzr).
W pierwszej kolejności Izba ustaliła, że Zamawiający w pkt 12 SIWZ dokonał opisu
kryteriów, którymi Zamawiający będzie się kierował przy wyborze oferty, wraz z podaniem
wag tych kryteriów i sposobu oceny ofert.
Nadto, Izba stwierdziła w zakresie niezbędnym do rozstrzygnięcia odwołania, że w pkt
12.1. SIWZ Zamawiający oświadczył, że ocena ofert zostanie dokonana w oparciu o
następujące kryteria wyboru:
- Zadanie próbne - serwis (Kzs) o znaczeniu 15% z opisem - liczba punktów
uzyskanych za realizację zadania weryfikującego kompetencje Wykonawców do realizacji
usług serwisu Systemów Dziedzinowych,
- Zadanie próbne – rozwój (Kzr) o znaczeniu 15% z opisem - liczba punktów
uzyskanych za realizację zadania weryfikującego kompetencje Wykonawców do realizacji
usług rozwoju systemu.
Zamawiający przewidział, że maksymalna liczba punktów jaką w każdym kryterium
otrzyma oferta wynosi 15, a zatem maksymalnie za te dwa kryteria łącznie można uzyskać
30 pkt.
Dodatkowo, Zamawiający postanowił, że przyzna punkty za jakość wykonanego
zadania zgodnie z regułami opisanymi w Załączniku nr 18 do SIWZ.
Opierając się o powyższe uregulowania SIWZ - według zapatrywania Izby - dokonany
przez Zamawiającego wybór kryterium oceny ofert w spornym zakresie został dokonany w
związku z opisem przedmiotu zamówienia, określony w sposób jednoznaczny i zrozumiały,
umożliwiający sprawdzenie informacji przedstawianych przez wykonawców, a także nie
odnoszący się do właściwości wykonawców.
Stosownie do art. 91 ust.1 ustawy Pzp Zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą
na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych
warunków zamówienia.
Z ust. 2 powołanego wyżej przepisu wynika, że kryteriami oceny ofert są cena lub
koszt albo cena lub koszt i inne kryteria odnoszące się do przedmiotu zamówienia, w
szczególności:
1) jakość, w tym parametry techniczne, właściwości estetyczne i funkcjonalne;
2) aspekty społeczne, w tym integracja zawodowa i społeczna osób, o których mowa
w art. 22 ust. 2, dostępność dla osób niepełnosprawnych lub uwzględnianie potrzeb
użytkowników;
3)aspekty środowiskowe, w tym efektywność energetyczna przedmiotu zamówienia;
4)aspekty innowacyjne;
5) organizacja, kwalifikacje zawodowe i doświadczenie osób wyznaczonych do
realizacji zamówienia, jeżeli mogą mieć znaczący wpływ na jakość wykonania zamówienia;
6) serwis posprzedażny oraz pomoc techniczna, warunki dostawy, takie jak termin
dostawy, sposób dostawy oraz czas dostawy lub okres realizacji.
Z racji opisania przez Zamawiającego dwóch spornych kryteriów w SIWZ, w
warunkach, gdy ustawodawca dopuścił zróżnicowanie kryteriów odnoszących się do
przedmiotu zamówienia, które zostały w ust.2 ujęte w katalogu otwartym, Izba nie mogła
uwzględnić zarzutu naruszenia tych przepisów.
Zgodnie z art.91 ust.2c ustawy Pzp kryteria oceny ofert są związane z przedmiotem
zamówienia, jeżeli dotyczą robót budowlanych, dostaw lub usług, które mają być
zrealizowane w ramach tego zamówienia, we wszystkich aspektach oraz w odniesieniu do
poszczególnych etapów ich cyklu życia, w tym procesu produkcji, dostarczania lub
wprowadzania na rynek, nawet jeżeli nie są istotną cechą przedmiotu zamówienia.
Jednocześnie w myśl przepisu art. 91 ust.2d ustawy Pzp Zamawiający określa
kryteria oceny ofert w sposób jednoznaczny i zrozumiały, umożliwiający sprawdzenie
informacji przedstawianych przez wykonawców.
Zdaniem Izby udostępnione przez Zamawiającego wykonawcom w załączniku do
SIWZ nr 18 zadanie: materiały dodatkowe w postaci utrwalonych w formie dodatkowych
dokumentów „migawki” (zrzuty ekranowe) obrazujące stan nSIU, Specyfikacja nSIU (dalej
Specyfikacja), niezbędna do realizacji Zadania obejmująca przede wszystkim wymagania
biznesowe, modele analizy biznesowej i model danych, model interfejsu użytkownika,
przekazywana w formie modelu analitycznego wyspecyfikowanego jako projekt Enterprise
Architect (EAP), a także Dokumentacja użytkownika nSIU w wersji zgodnej ze Specyfikacją
pozwalają na sprawdzenie jakości świadczonej przez wykonawców usługi związanej z
przedmiotem zamówienia i umożliwiają w sposób dostateczny na udział Odwołującego w
przetargu, a także uzyskanie stosownej punktacji w kryterium zadanie próbne – serwis(Kzs) i
zadanie próbne – rozwój(Kzr).
Według uznania Izby obszerny opis realizacji powyższych zadań w ramach kryterium
oceny ofert dokonany w załączniku nr 18 jest jednoznaczny i zrozumiały.
Izba stwierdziła, że Odwołujący nie przedstawił żadnego dowodu na wystąpienie
okoliczności przeciwnych, a sama sytuacja posiadania doświadczenia w świadczeniu usługi
u Zamawiającego przez Przystępującego, nie przesądza o tym, że zakres tej dokumentacji
jest niewystarczający.
Odwołujący również nie zaprzeczył, że powyższe materiały dokumentacyjne
pozwalające na udział w zadaniu są kompletne, jak twierdził Zamawiający.
Jeżeli chodzi o możliwość dostępu Odwołującego do całego systemu informatycznego
Zamawiającego Izba doszła do przekonania, iż jest to zabieg nierealny w aspekcie braku
opracowanego właściwego środowiska testowego, ani szkoleniowego, w którym możliwe
byłoby udostępnienie systemu dla poszczególnych wykonawców.
Izba potraktowała powyższe sporne kryteria oceny ofert jako niezbędne dla
Zamawiającego do weryfikacji poziomu jakości świadczonych przez wykonawców usług,
które są zupełnie niezależne wobec podmiotowych warunków udziału w przetargu
związanych z właściwościami wykonawców.
Jedynie w sytuacji określonej w art.91 ust.3 ustawy Pzp, który stanowi, że kryteria
oceny ofert nie mogą dotyczyć właściwości wykonawcy, a w szczególności jego
wiarygodności ekonomicznej, technicznej lub finansowej, możliwe byłoby usunięcie spornego
kryterium.
Izba jednak stanęła na stanowisku, że powyższe kryteria premiują wykonawców,
którzy świadczą usługi charakteryzujące się wysokim poziomem jakości i są uzasadnione w
świetle art.91 ust.2 w związku z art.91 ust.3 ustawy Pzp.
Powyższego poglądu Izby nie zmienia, powoływane przez Odwołującego brzmienie
pkt 3 załącznika nr 18 do SIWZ wskazującego, że celem zadania jest ocena zdolności
wykonawców do realizacji przedmiotu zamówienia, w szczególności do zrozumienia zakresu
merytorycznego Systemów Dziedzinowych i specyfiki realizowanych usług serwisu i rozwoju.
Zdaniem Izby – Zamawiający ma prawo wyżej oceniać wykonawców, który świadczą
daną usługę w sposób bardziej niezawodny wobec tych, którzy wprawdzie zdolność do
wykonania zamówienia posiadają, jednak ich wykonanie może budzić określone
zastrzeżenia, co do poziomu ich jakości.
Ostatecznie Izba również uznała za uzasadnione takie opisanie kryterium, które
uwzględnia specyfikę działalności Zamawiającego, jako gwarantujące należyte wykonanie
zamówienia.
W tym stanie rzeczy Izba na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy Pzp postanowiła oddalić
odwołanie.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem
przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238 wraz ze zm.).
Przewodniczący:…………………………