Sygn. akt IV Ca 956/16
Dnia 5 lipca 2018 r.
Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie IV Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie:
Przewodniczący SSO Mariusz Jabłoński
Sędziowie SO Julita Wyrębiak - Romero
SO Małgorzata Truskolaska-Żuczek (spr.)
Protokolant p.o. protokolanta sądowego Magda Krysik
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 lipca 2018 r. w W.
sprawy z powództwa P. R.
przeciwko A. C.
o zapłatę
na skutek apelacji pozwanej
od wyroku Sądu Rejonowego w Legionowie
z dnia 6 listopada 2014 r., sygn. akt I C 115/14
oddala apelację.
Julita Wyrębiak - Romero Mariusz Jabłoński Małgorzata Truskolaska-Żuczek
Sygn. akt IV Ca 956/16
Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy zasądził od pozwanej A. C. na rzecz powoda P. R. kwotę 266,41 zł (pkt I) oraz kwotę 30 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt II).
Sąd ustalił, że aktem notarialnym z dnia 15 stycznia 2013 r. powód sprzedał pozwanej nieruchomość stanowiącą działkę ewidencyjną nr (...), położoną w miejscowości S., gmina W., przy ul. (...), o powierzchni 773 m 2 wraz z posadowionym na tej działce budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym w zabudowie bliźniaczej oraz udziałem we współwłasności działki nr (...), stanowiącej drogę. W akcie notarialnym stwierdzono m. in., że powód ustanowił na działce nr (...) nieodpłatną służebność gruntową polegającą na prawie korzystania ze skrzynki rozdzielczej energii elektrycznej, tzw. budowlanej, usytuowanej na tej działce, na rzecz każdoczesnych właścicieli działki nr (...), ograniczając istnienie tej służebności czasowo do dnia podłączenia budynku na działce nr (...) do docelowego zasilania energią elektryczną dla odbiorcy indywidualnego (§ 8 aktu notarialnego - k. 59).
Z ustaleń Sądu wynika, że po dacie podpisania umowy nastąpiło wydanie pozwanej budynku stanowiącego przedmiot sprzedaży. Pozwana nie wprowadziła się od razu do budynku, ale przeprowadzała remont, zużywając do tego celu energię elektryczną.
Mimo sprzedaży nieruchomości, umowa o dostawę energii elektrycznej nie została przepisana na pozwaną jako nową właścicielkę. W tej sytuacji sprzedawca energii - (...) SA - wystawiał faktury za zużytą energię elektryczną na nazwisko osoby, która figurowała jako strona umowy o dostawę energii do przedmiotowej nieruchomości, czyli na byłego właściciela P. R..
Sąd ustalił, że dwie pierwsze faktury wystawione po sprzedaży nieruchomości na nazwisko powoda przesłał on pozwanej, a pozwana bez protestu je opłaciła. Odmówiła jednak płatności kolejnych wystawionych w ten sposób faktur VAT o nr (...) na kwotę 184,05 zł z terminem płatności do dnia 29 marca 2013 r. i nr (...) na kwotę 82,36 zł z terminem płatności do dnia 28 maja 2013 r. Powód opłacił te faktury, obawiając się naliczenia odsetek. Ponieważ pozwana w dalszym ciągu nie dopełniła czynności niezbędnych do przepisania umowy o dostawę energii elektrycznej na jej nazwisko, powód - celem uniknięcia dalszego wystawiania faktur na jego nazwisko - wypowiedział umowę o dostawę energii do nieruchomości, którą sprzedał pozwanej umową z dnia 15 stycznia 2013 r.
Sąd Rejonowy wskazał, że pozwana przyznała, iż po przejęciu nieruchomości, a jeszcze przed wprowadzeniem się do niej, dokonywała prac remontowych i w tym celu korzystała z energii elektrycznej, stwierdziła jednak, że zapisy umowy sprzedaży uprawniały ją do bezpłatnego używania prądu. Sąd nie podzielił poglądu prezentowanego przez pozwaną, jakoby z zapisu § 8 aktu notarialnego z dnia 15 stycznia 2013 r. wynikało, iż jest ona zwolniona z opłat za energię elektryczną, a jej koszty winien ponosić powód. Sąd wskazał, że ustanowiona w tym paragrafie służebność miała jedynie umożliwić dostarczanie pozwanej energii elektrycznej, gdyż do czasu dokonania docelowego przyłączenia nieruchomości do sieci dystrybucyjnej dostawcy energii elektrycznej, dostarczanie energii było możliwe wyłącznie za pośrednictwem skrzynki rozdzielczej znajdującej się na działce powoda. Wyłącznie temu celowi miała służyć nieodpłatna służebność gruntowa ustanowiona w akcie notarialnym.
Zdaniem Sądu Rejonowego pozwana błędnie zinterpretowała powyższy warunek umowy, gdyż powód zobowiązał się jedynie do bezpłatnego użyczenia skrzynki rozdzielczej wraz z przyłączem łączącym ją z nieruchomością pozwanej. Nie oznacza to jednak w żadnym razie, że powód zobowiązał się również do ponoszenia za pozwaną kosztów faktycznie zużytej przez nią energii elektrycznej. To pozwana powinna pokryć koszt energii, którą zużyła. Koszty opłat za rzecz, w tym również za energię elektryczną, obciążają przede wszystkim tego, kto z nich w istocie korzysta. Pogląd ten znajduje oparcie w doktrynie orzeczniczej. Sąd powołał się na stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 21 marca 1997 r. (I ACa 26/97), z którego wynika że zobowiązanym do zapłaty za energię (…) jest ten, kto z usług tych korzystał.
Skoro powód dokonał zapłaty należności za energię elektryczną zużytą przez pozwaną – co jest bezsporne – pozwana jest zobowiązana do zwrotu wydatków, jakie w tym celu powód poniósł. Zdaniem Sądu przyjęcie innego rozwiązania prowadziłoby do bezpodstawnego wzbogacenia pozwanej. W stanie faktycznym niniejszej sprawy pozwana niewątpliwie odniosła korzyść majątkową, gdyż miała możliwość korzystania w czasie remontu budynku znajdującego się na kupionej od powoda nieruchomości z energii elektrycznej, za którą ostatecznie zapłacił powód. Z uwagi na to, że korzyść ta została już zużyta, pozwana zobowiązana jest do zwrotu jej wartości, którą określają faktury VAT wystawione przez zbywcę energii elektrycznej (...) S.A.
Ponadto Sąd Rejonowy stwierdził, że istniejący pomiędzy stronami spór, dotyczący zawinionego - zdaniem pozwanej - przez powoda opóźnienia w umożliwieniu przepisania umowy o dostawę energii elektrycznej na nią jako nabywcę działki nr (...), jak też opóźnienia w możliwości trwałego przyłączenia powyższej nieruchomości do sieci dystrybucyjnej dostawcy, nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 kpc.
W złożonej apelacji pozwana A. C. zaskarżyła wyrok w całości, zarzucając naruszenie prawa materialnego, polegające na: „błędnym określeniu o bezpodstawnym wzbogaceniu pozwanej, podczas gdy było odwrotnie, ponieważ powód nie wykonał wiążącej strony umowy w postaci aktu notarialnego i doszło do wyłudzenia od pozwanej pieniędzy oraz spowodowania dużych strat materialnych i moralnych w związku z odcięciem energii elektrycznej”, „nieprawidłowym dopasowaniu stanu faktycznego do sprawy, która nijak nie odnosi się do zaistniałej sytuacji” oraz „naruszenie przepisów prawa procesowego polegających na obrazie art. 5 kc, czyli zasad współżycia społecznego”. Skarżąca zarzuciła także „naruszenie norm prawa procesowego – art. 233 § 1, mający wpływ na wynik sprawy poprzez błędną i dowolną ocenę wiarygodności materiału dowodowego niezgodnego z wiedzą, prawem i logiką” oraz „niezgodności ustaleń co do faktów z treścią materiału dowodowego”.
Ponadto skarżąca wniosła o uzupełnienie materiału dowodowego na okoliczność niezasadności powództwa co do zasady i wysokości stwierdzając, że „nie mogła ich przedstawić wcześniej bądź nimi nie dysponowała”.
Skarżąca wniosła o „uchylenie zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości” oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu za obie instancje.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja jako niezasadna podlega oddaleniu.
Sąd Okręgowy podziela w całości ustalenia faktyczne Sądu I instancji oraz dokonaną przez ten Sąd prawną ocenę dowodów - i przyjmuje je za własne, w związku z czym nie zachodzi potrzeba powtórzenia poczynionych już ustaleń (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2007 r., II CSK 18/07).
W ocenie Sądu Okręgowego w toku postępowania przez Sądem I instancji nie stwierdzono żadnego z zarzucanych w apelacji naruszeń prawa materialnego i procesowego. Sąd Rejonowy dokonał szczegółowych ustaleń faktycznych i poddał je wnikliwej ocenie prawnej, uzasadniającej uwzględnienie powództwa. Trafnych wywodów tego Sądu nie podważają zarzuty i twierdzenia apelacji.
Sąd Rejonowy trafnie stwierdził, że pozwana błędnie zinterpretowała treść § 8 aktu notarialnego – umowy sprzedaży z dnia 15 stycznia 2013 r., w którym powód (jako sprzedający) ustanowił na swojej działce (nr (...)) nieodpłatną służebność gruntową polegającą na prawie korzystania ze skrzynki rozdzielczej energii elektrycznej, tzw. budowlanej, usytuowanej na tej działce, na rzecz każdoczesnych właścicieli działki nr (...) (kupionej przez pozwaną), ograniczając istnienie tej służebności czasowo do dnia podłączenia budynku na działce nr (...) do docelowego zasilania energią elektryczną. Zapis ten oznacza, że powód zobowiązał się jedynie do bezpłatnego użyczenia pozwanej skrzynki rozdzielczej wraz z przyłączem łączącym ją z nieruchomością pozwanej, natomiast nie oznacza – jak twierdzi skarżąca – że powód zobowiązał się również do ponoszenia za nią kosztów faktycznie zużytej przez nią energii elektrycznej. W toku procesu pozwana wprost stwierdziła: „zrozumiałam zapis w akcie w ten sposób, że nie muszę płacić za prąd, który zużywam” (k. 95). Z drugiej jednak strony bezsporne między stronami jest, iż pierwsze dwie faktury, które zostały wystawione na nazwisko powoda po zawarciu umowy sprzedaży przedmiotowej nieruchomości (za okres, kiedy pozwana korzystała już z energii elektrycznej), zostały przez nią opłacone.
Okoliczności przedstawione przez pozwaną w treści apelacji, dotyczące „nie przepisania na nią przez powoda umowy”, którą wcześniej zawarł z (...) oraz poniesionych przez nią strat materialnych i moralnych na skutek czasowego odcięcia energii elektrycznej, jak również dowody z dokumentów dołączone do apelacji, nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.
Julita Wyrębiak-Romero Mariusz Jabłoński Małgorzata Truskolaska-Żuczek