Sygnatura akt III AUz 111/18
Dnia 31 lipca 2018 r.
Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: SSA Małgorzata Woźniak-Zendran
Sędziowie: SSA Wiesława Stachowiak, del. SSO Roman Walewski
Protokolant: st. insp. sąd. Dorota Cieślik
po rozpoznaniu w dniu 31 lipca 2018 r. na posiedzeniu niejawnym
sprawy M. M.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.
o podleganie ubezpieczeniom społecznym
na skutek zażalenia M. M.
na punkt 2 wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu
z dnia 5 marca 2018 r. sygn. akt VIII U 1447/16
postanawia:
o d d a l i ć zażalenie.
del. SSO Roman Walewski |
SSA Małgorzata Woźniak-Zendran |
SSA Wiesława Stachowiak |
Zaskarżonym postanowieniem, zawartym w punkcie 2 wyroku z dnia 5 marca 2018r. w sprawie sygn. akt VIII U 1447/16, Sąd Okręgowy w Poznaniu zasądził od odwołującej na rzecz pozwanego kwotę 2.400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd I instancji wskazał, że o kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. i § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2015r., poz. 1804 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym od dnia 01.01.2016r. do 26.10.2016r. ,mając na względzie datę wpływu odwołania oraz wskazaną wartość przedmiotu sporu. W konsekwencji, w punkcie 2 wyroku Sąd Okręgowy zasądził od odwołującej na rzecz pozwanego organu rentowego kwotę 2.400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Zażalenie na powyższe postanowienie złożyła odwołująca, zaskarżając je w całości i wnosząc o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego 360 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem I instancji, zasądzenie od strony pozwanej na rzecz odwołującej zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym według norm przepisanych.
Zaskarżonemu rozstrzygnięciu odwołująca zarzuciła:
1. naruszenie § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych poprzez jego zastosowanie, podczas gdy przepis nie znajdował zastosowania,
2. naruszenie § 9 ust. 2 w zw. z § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych poprzez jego niezastosowanie ,podczas gdy sprawa o podleganie ubezpieczeniu powinna być uznana za najbardziej zbliżone do spraw wskazanych w § 9 ust. 2 ww. rozporządzenia, a zatem wynagrodzenie radcy prawnego powinno być ustalone zgodnie z § 9 ust. 2 w zw. z § 20 rozporządzenia w wysokości 360 zł,
3. naruszenie art. 102 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie ,podczas gdy w sprawie wystąpiły szczególne okoliczności uzasadniające nieobciążanie skarżącej kosztami procesu,
4. naruszenie art. 19 i 25 k.p.c. poprzez przyjęcie, iż: - organ rentowy był uprawniony do określenia wartości przedmiotu sporu, podczas gdy odwołująca w odwołaniu określiła wartość na poziomie kwoty 2.049,73 zł, - organ rentowy w piśmie z dnia 14 listopada 2016r. w sposób prawidłowy oznaczył wartość przedmiotu sporu na poziomie 6.659 zł, w sytuacji ,gdy odwołującej nie doręczono pisma z 14 listopada 2016r. podczas gdy wartość ta winna być ustalona na niższym poziomie, przez co wyłączono skarżącej prawo do zakwestionowania wartości przedmiotu sporu, a pełnomocnikowi zgłoszenie zastrzeżenia, prowadząc do zasądzenia na rzecz organu rentowego zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w wysokości 2.400 zł.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Zażalenie należało uznać za bezzasadne.
W niniejszej sprawie przedmiotem kontroli była decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział II w P. z dnia 20 czerwca 2016r., którą pozwany stwierdził, iż M. M. jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek Ł. M. (...) podlega: obowiązkowo ubezpieczeniom/u emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od dnia 01.06.2015r. do 01.08.2015r. dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 02.07.2015r. do 01.08.2015r.
Sąd I instancji oddalając odwołanie M. M., uznał, że wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego winno zostać ustalone według regulacji zawartej w § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.
Z rozstrzygnięciem tym nie zgodziła się odwołująca, która wskazała, że Sąd Okręgowy błędnie określił wysokość zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego, ponieważ stawka minimalna powinna zostać określona na podstawie § 9 ust. 2 w zw. z § 20 ww. rozporządzenia w kwocie 360 zł lub na poziomie kwoty 2.049,73 zł, która została wskazana przez wnioskodawczynię w odwołaniu.
Zdaniem Sądu Apelacyjnego, nie sposób podzielić zarzuty zażalenia złożonego w niniejszej sprawie. W niniejszej sprawie zachodziła bowiem podstawa do przyznania kosztów zastępstwa procesowego w zaskarżonej wysokości, albowiem ich wysokość , wbrew zarzutom skarżącej, zależy od wartość przedmiotu sporu.
Sąd Apelacyjny podziela bowiem w tym względzie stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uchwale z 20 lipca 2016r. w sprawie III UZP 2/16, w której SN wprost już przyjął, iż „w sprawie o ustalenie istnienia bądź nieistnienia stosunku ubezpieczenia społecznego lub jego zakresu (o objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego; o podleganie ubezpieczeniom społecznym) do niezbędnych kosztów procesu zalicza się wynagrodzenie reprezentującego stronę radcy prawnego, biorąc za podstawę zasądzenia opłaty za jego czynności z tytułu zastępstwa prawnego stawki minimalne określone w § 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (jednolity tekst: Dz.U. z 2013r., poz. 490 ze zm.)”.
Sąd Najwyższy nadał tej uchwale moc zasady prawnej. Biorąc zaś pod uwagę, że pozwany na żądanie Sądu I instancji wskazał w piśmie z dnia 14 listopada 2016r. wartość przedmiotu sporu, którą wówczas oznaczył na 6.659,41zł., to Sąd Okręgowy w sposób prawidłowy przyznał wynagrodzenie reprezentującemu stronę pozwaną radcy prawnemu, w kwocie 2400zl., biorąc za podstawę „stawki minimalne” określone w § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015r., poz. 1804) –obowiązujące według stanu prawnego obowiązującego na dzień złożenia odwołania do Sądu.
Podkreślić dodatkowo, na marginesie przy tym należy, że dopiero w piśmie z dnia 18 czerwca 2018r. organ rentowy podał prawidłową wartość przedmiotu sporu , która w rzeczywistości wynosi 82.897,36 zł. Na zarządzenie bowiem Sądu odwoławczego w sposób szczegółowy organ określił jaka jest podstawa wymiaru zasiłku chorobowego, stawka dzienna zasiłku macierzyńskiego. W omawianym piśmie podał, że wysokość zasiłku macierzyńskiego, jaki odwołująca otrzymałaby w przypadku ustalenia podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od 1 lipca 2015r. do 1 sierpnia 2015r. wynosi 82.897,36 zł.
Uznać zatem należy , iż wartość przedmiotu sporu w niniejszej sprawie jest wyższa, aniżeli ta, która została podana przez organ rentowy w piśmie z dnia 14 lipca 2016r. i która stanowiła podstawę ustalenia kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu przed Sądem Okręgowym.
Niedopuszczalne byłoby jednak dokonanie zmiany ww. rozstrzygnięcia na niekorzyść strony skarżącej, ze względu na gwarancję procesową obowiązującą w polskim prawodawstwie, która została uregulowana w art. 384 k.p.c.
Stosownie do tego przepisu- Sąd nie może uchylić lub zmienić wyroku na niekorzyść strony wnoszącej apelację, chyba że strona przeciwna również wniosła apelację. W konsekwencji, Sąd odwoławczy uznał, że zasądzone przez Sąd I instancji koszty zastępstwa procesowego odpowiadają prawu, bowiem zależą od wartości przedmiotu sporu.
Mając na względzie powyższe rozważania, nie znajdując podstaw do uwzględnienia zażalenia, Sąd Apelacyjny, na zasadzie wyrażonej w art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., orzekł jak w postanowieniu.
del. SSO Roman Walewski |
SSA Małgorzata Woźniak-Zendran |
SSA Wiesława Stachowiak |