Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 17 września 2018r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 2.11.2017r. w siedzibie Oddziału 10 Banku (...) przy ul.(...) w K. zjawił się S. S. i złożył wniosek nr (...) o pożyczkę gotówkową w wysokości 95.343,91 zł. Do wniosku dołączył jako autentyczne podrobione dokumenty poświadczające nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie dla uzyskania pożyczki: umowę o pracę na czas nieokreślony i zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach w firmie (...) z siedzibą w Z., w których była wpisana niezgodna z prawdą wysokość zarobków oraz zatrudnienie na czas nieokreślony. Od klienta zażądano dostarczenia zaświadczenia z ZUS o odprowadzanych składkach za ostatnie 6 miesięcy.

W dniu 6.11. (...). S. S. udał się do Biura Terenowego ZUS w M. i uzyskał zaświadczenie o zgłoszeniu do obowiązkowych ubezpieczeń nr (...), które poświadczało nieprawdę co do wysokości składek odprowadzanych na ubezpieczenie społeczne, ponieważ w pokoju obsługi klientów oddziału ZUS S. S. podmienił kartkę którą wcześniej miał przygotowaną i uzyskał pieczątkę i podpis pracownika ZUS.

Zaświadczenie ZUS potwierdzające nieprawdę S. S. dostarczył do Banku (...) który zorientował się w nieprawidłowościach i zawiadomił Policję. Ostatecznie nie doszło do podpisania umowy z klientem.

dowód: zeznania świadka E. T. k.2-3, A. L. k.34-36, dokumentacja k.11, prawdziwe zaświadczenie ZUS k.6, wyjaśnienia osk. k.32

Wcześniej, w dniu 24.10.2017r. S. S. w tej samej siedzibie oddziału Banku (...) złożył wniosek nr (...) o pożyczkę gotówkową w kwocie 101.161,50 zł, przedkładając poświadczające nieprawdę: umowę o pracę na czas nieokreślony i zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach w firmie (...) z siedzibą w Z., w których była wpisana niezgodna z prawdą wysokość zarobków oraz zatrudnienie na czas nieokreślony oraz świadectwo pracy z 26.06.2017r. wystawione przez C. K. K. (1) z siedzibą w K. przy ul.(...). Bank wydał decyzję odmowną.

W tym samym dniu złożył wniosek nr (...) o pożyczkę w kwocie 95.343,91 zł, podając, iż jest zatrudniony u A. L. (2) z siedzibą w Z., przedkładając poświadczające nieprawdę: umowę o pracę na czas nieokreślony i zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach w firmie (...) z siedzibą w Z., w których była wpisana niezgodna z prawdą wysokość zarobków oraz zatrudnienie na czas nieokreślony oraz świadectwo pracy z 26.06.2017r. wystawione przez C. K. K. (1) z siedzibą w K. przy ul.(...). Bank wydał decyzję odmowną.

dowód: zeznania świadka E. T. k.2-3, A. L. k.34-36, dokumentacja k.11, wyjaśnienia osk. k.32

S. S. został zatrudniony w firmie (...) z siedzibą w Z. od 1.11.2017r. na czas określony 2 lat , z wynagrodzeniem 2000 zł brutto na stanowisku czyściciel pojazdów.

dowód: zeznania świadka A. L. (2) k.34-36

W dniu 16.10.2016r. S. S. zawarł za pośrednictwem sklepu (...) przy ul.(...) w K. z bankiem (...) SA umowę kredytu nr (...) w wysokości 2343,07 zł na zakup telewizora m-ki S., przedkładając poświadczające nieprawdę oświadczenie co do wysokości osiąganego dochodu ze stosunku pracy w firmie (...) z siedzibą w K. przy ul.(...), co miało istotne znaczenie dla uzyskania kredytu. Powyższa umowa została w całości spłacona.

dowód: zeznania świadka K. K. k.111-112, dokumentacja Banku k.77-78, k.155-156

W dniu 31.05.2017r. W M. S. S. zawarł z (...) SA umowę kredytu konsolidacyjnego nr (...) w kwocie 72.253,26 zł, przedkładając podrobione i poświadczające nieprawdę zaświadczenie o zarobkach w firmie (...) z siedzibą w K. przy ul.(...), co miało istotne znaczenie dla uzyskania kredytu. Tym samym wprowadził pracownika banku w błąd co do wysokości osiąganego dochodu z tytułu stosunku pracy oraz faktycznej daty zatrudnienia i rodzaju stanowiska pracy. Powyższa umowa została spłacona i zamknięta w dniu 23.10.2017r.

dowód: zeznania świadka K. K. k.111-112, dokumentacja banku k.82, 83, opinia grafologiczna k.159-169, zaświadczenie k 152

W dniu 23.10.2017r. S. S. zawarł w M. umowę nr (...) z Bankiem (...) o kredyt w wysokości 66.600 zł, przedkładając poświadczające nieprawdę oświadczenie co do faktu zatrudnienia i wysokości osiąganego dochodu w firmie (...) z siedzibą w K. przy ul.(...), co miało istotne znaczenie dla uzyskania kredytu. Klient spłaca na bieżąco powyższy kredyt.

dowód: zeznania świadka K. K. k.111-112, dokumentacja banku k.85-95

W dniu 6.11.2017r. S. S. zgłosił się do (...) Banku (...) w M. celem zawarcia umowy pożyczki gotówkowej w wysokości 60.000 zł. Do wniosku załączył dokumenty w postaci zaświadczenia o zatrudnieniu i wysokości miesięcznych dochodów w firmie (...) z siedzibą w Z. oraz zaświadczenie ZUS o nr (...) z 6.11.2017r., wprowadzając pracownik banku w błąd co do wysokości dochodu z tytułu stosunku pracy oraz wysokości odprowadzanych do ZUS składek na ubezpieczenie społeczne.

dowód: zeznania świadka A. L. (2) k.34-36, dokumentacja banku k. 98-107

S. S. był zatrudniony w firmie (...) z siedzibą w K. przy ul.(...) na podstawie umowy o pracę od dnia 1.06.2016r. do 1.09.2016r. na pełny etat, a od 1.09.2016r. na ¼ etatu do 13.06.2017r., kiery to rozwiązano umowę za porozumieniem stron. Przez pierwsze trzy miesiące otrzymywał wynagrodzenie ok. 3000 zł netto miesięcznie na stanowisku specjalista ds. detailingu pojazdów, a następnie 462 zł miesięcznie na stanowisku czyściciel pojazdów.

dowód: zeznania świadka K. K. k.111-112, świadectwo pracy k.114-118, 130-131, aneks do umowy o pracę k.133, rozwiązanie umowy k.136

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o powołane wyżej dowody, w szczególności uzyskaną dokumentację bankową, opinie biegłych z zakresu badania pisma i dokumentów, z zakresu badań komputerowych, a także zeznania świadków i częściowo wyjaśnienia oskarżonego.

Oskarżony S. S. przyznał się do postawionych mu zarzutów (k.31-33, 112), z wyjątkiem IV i V, składając w tym zakresie odmienne wyjaśnienia (k.112). Co do pozostałych zarzutów złożył obszerne wyjaśnienia, które znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym i jako takie zasługują na obdarzenie ich walorem wiarygodności. Słuchany po raz kolejny na zakończenie śledztwa, przyznał się w całości do stawianych mu zarzutów i skorzystał w prawa odmowy składania wyjaśnień (k.181).

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, gdyż są one konsekwentne, potwierdzają je dokumenty zebrane w sprawie a także opinia biegłego ds. badań pisma i dokumentów.

Uzyskane opinie biegłych Sąd uznał za rzetelne, jasne i pełne, nie zawierające sprzeczności i jako takie mogą one stanowić podstawę ustaleń. Z opinii biegłego do spraw badania pism i dokumentów wynika jedynie, że zaświadczenie o zarobkach w firmie (...) sporządzonym na druku E. wypełnił w treści S. S. i podpisał w miejscu wnioskodawcy, natomiast nie podpisał go K. K. (1). Natomiast świadectwa pracy nie wypełnił S. S. tylko je podpisał swoim imieniem i nazwiskiem, nie podpisał go swoim nazwiskiem K. K. (1). Brak podstaw do stwierdzenia, że zakwestionowane podpisy K. K. zostały bądź nie zostały nakreślone przez S. S.. Inne dokumenty nie były poddane badaniom biegłego.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala na przyjęcie, że oskarżony S. S. swoim zachowaniem wyczerpał znamiona występku z art. 297 par. 1 kk, przez to, że w wymienionych dniach działając w celu uzyskania dla siebie pożyczek gotówkowych i kredytów, wprowadzał w błąd pracowników banków co do wysokości osiąganych dochodów z tytułu stosunku pracy oraz wysokości odprowadzanych składek do ZUS na ubezpieczenie społeczne, przedkładając poświadczające nieprawdę dokumenty i oświadczenia dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionych pożyczek i kredytów.

Zgodnie z treścią art. 297 par. 1 kk odpowiedzialności karnej podlega ten, Kto, w celu uzyskania dla siebie lub kogo innego, od banku lub jednostki organizacyjnej prowadzącej podobną działalność gospodarczą na podstawie ustawy albo od organu lub instytucji dysponujących środkami publicznymi - kredytu, pożyczki pieniężnej, poręczenia, gwarancji, akredytywy, dotacji, subwencji, potwierdzenia przez bank zobowiązania wynikającego z poręczenia lub z gwarancji lub podobnego świadczenia pieniężnego na określony cel gospodarczy, instrumentu płatniczego lub zamówienia publicznego, przedkłada podrobiony, przerobiony, poświadczający nieprawdę albo nierzetelny dokument albo nierzetelne, pisemne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego, instrumentu płatniczego lub zamówienia.

Przepis art. 297 kk służy do kryminalizacji zachowań na przedpolu naruszenia dóbr prawnych chronionych przez art. 286. Jest co więcej przestępstwem o charakterze formalnym, dla jego realizacji nie jest konieczne wystąpienie skutku w postaci uzyskania kredytu lub innej wymienionej w tym przepisie formy wsparcia finansowego. Z oczywistych powodów realizacja znamienia nie wymaga wyrządzenia przez sprawcę szkody majątkowej (por. wyrok SA w Warszawie z dnia 24 czerwca 2013 r., II AKa 188/13).

Przepis ten chroni, analogicznie jak każdy przepis kryminalizujący przestępstwo gospodarcze, prawidłowość funkcjonowania obrotu gospodarczego. Udzielając ochrony zasadom obrotu gospodarczego, przepis ten chroni zarówno indywidualne interesy uczestników tego obrotu, jak i ponadindywidualne interesy gospodarcze społeczeństwa, związane z prawidłowym funkcjonowaniem obrotu gospodarczego.

Zachowanie sprawcy przestępstwa z art. 297 § 1 k.k. może przybierać formy: przedkładania fałszywych dokumentów, przedkładania dokumentów stwierdzających nieprawdę, przedkładania nierzetelnych pisemnych oświadczeń. W ujęciu znamion określonych w tym przepisie relewantne są jedynie takie oświadczenia, które dotyczą okoliczności mających istotne znaczenie dla uzyskania danej instytucji. Kryterium rozstrzygające o istotności okoliczności może stanowić też cel, jakiemu służy oświadczenie. Znamiona tego przestępstwa będzie realizować działanie sprawcy, który przedkłada fałszywe lub stwierdzające nieprawdę oświadczenie po to, by uzyskać środki finansowe wskazane w tym przepisie (wyrok SN z dnia 19 listopada 2004 r., III KK 81/04, LEX nr 141348). Dokument poświadczający nieprawdę to dokument autentyczny, tj. wydany przez osobę uprawnioną do jego wystawienia w przewidzianym przez prawo trybie oraz formie, lecz zawierający informacje nieprawdziwe.

W niniejszej sprawie oskarżony S. S. starając się o kredyty i pożyczki przedkładał dokumenty poświadczające nieprawdę co do wysokości zarobków, statusu umowy o pracę na czas nieokreślony, wysokości odprowadzanych składek na ubezpieczenia społeczne. Wszystkie te okoliczności miały istotne znaczenie przy udzieleniu pożyczki czy kredytu.

Co do czynu z pkt. 2 a.o. Sąd przyjął kwalifikację z art. 12 kk, bowiem oskarżony złożył oba wnioski jednego dnia, działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru.

Zaznaczyć przy tym należy, że zbędna jest kumulatywna kwalifikacja prawna przestępstwa z art. 297 § 1 k.k. oraz art. 270 § 1 k.k., jeżeli kredytobiorca wyłącznie przedstawia sfałszowane dokumenty a sam w ich fałszowaniu nie bierze udziału. Skoro bowiem kredytobiorca działając w myśl art. 297 k.k. przedkłada takie dokumenty, to oczywistym jest, że w ten sposób się nimi posługuje i wprowadza taki sfałszowany dokument do obrotu. Natomiast w sytuacji, gdy przedstawiony dokument, którym posługuje się sprawca został uprzednio przez niego podrobiony, sfałszowany, wówczas dla oddania pełnej zawartości kryminalnej czynu należy kumulatywnie zakwalifikować go, jako przestępstwo z art. 297 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. (wyrok SA w Katowicach z dnia 6 grudnia 2012 r., II AKa 426/12, KZS 2013, z. 5, poz. 67).

Nadto, jeżeli chodzi o czyn z pkt. 3 a.o., oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona występku z art. 272 kk, bowiem wyłudził poświadczenie nieprawdy od pracownika (...) Oddział w M., przedkładając mu podmienioną kartkę z nieprawdziwą wysokością odprowadzanych składek na ubezpieczenie społeczne.

Uznając oskarżonego S. S. za winnego popełnienia wszystkich zarzucanych mu czynów, Sąd wymierzył mu kary ograniczenia wolności od 3 do 8 miesięcy, przy zastosowaniu art. 37 a kk, zobowiązując go do wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym, mając na uwadze to, iż społeczna szkodliwość czynu jest znaczna, jeśli się zważy na naruszone dobra prawne i wysokość pożyczek i kredytów. Również stopień zawinienia należy ocenić jako wysoki, bowiem brak okoliczności usprawiedliwiających takie zachowanie. Sąd uznał, iż spośród rodzajów kar, najbardziej adekwatna będzie kara ograniczenia wolności, bowiem kara pozbawienia wolności byłaby zbyt surowa, bo oskarżony do tej pory nie wszedł w konflikt z prawem.

Sąd wymierzył jako karę łączną 2 lata ograniczenia wolności, zobowiązując oskarżonego do wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym, mając na uwadze wielość czynów. Z drugiej strony Sąd miał na uwadze to, że nie doszło do pokrzywdzenia banków. W ocenie Sądu orzeczona kara sprawi, iż oskarżony zrozumie naganność takiego postępowania i wdroży go do przestrzegania porządku prawnego.

Na poczet kary zaliczono okres zatrzymania.

O dowodach rzeczowych orzeczono na podstawie powołanych przepisów, orzekając bądź o ich przepadku przez pozostawienie w aktach, bądź zwrocie uprawnionej osobie wobec zbędności dla dalszego postępowania.

Oskarżonego zwolniono od kosztów postępowania, z uwagi na to, iż jest on osobą bezrobotną, na utrzymaniu rodziców, nie posiada majątku.

S.:

1)  odnotować uzasadnienie

2)  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć Prok.Rej.

3)  kal. 14 dni