Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt I C 124/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 września 2018 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu – Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: S.S.O. Dagmara Kos

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu w dniu 14 września 2018 roku w Sieradzu na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

przeciwko A. C. i M. C.

o zapłatę

1. zasądza od pozwanych A. C. i M. C. solidarnie na rzecz powoda (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W.:

a) kwotę 112.398,62 (sto dwanaście tysięcy trzysta dziewięćdziesiąt osiem złotych sześćdziesiąt dwa grosze) z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP w stosunku rocznym ale nie wyższymi jednak niż wysokość maksymalnych odsetek za opóźnienie od dnia 28 sierpnia 2018 r. do dnia 21 września 2018 r.,

b) kwotę 1.527,83 (jeden tysiąc pięćset dwadzieścia siedem złotych osiemdziesiąt trzy grosze) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 3 stycznia 2018 r. do dnia zapłaty,

c) kwotę 28.041,38 (dwadzieścia osiem tysięcy czterdzieści jeden złotych trzydzieści osiem groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 18.014,38 (osiemnaście tysięcy czternaście złotych trzydzieści osiem groszy) od dnia 3 stycznia 2018 r. do dnia zapłaty,

2. umarza postępowanie w zakresie kwoty należności głównej 17.626,69 (siedemnaście tysięcy sześćset dwadzieścia sześć złotych sześćdziesiąt dziewięć groszy),

3. zasądzone w punkcie 1 wyroku świadczenie w zakresie należności głównej w kwocie 112.398,62 (sto dwanaście tysięcy trzysta dziewięćdziesiąt osiem złotych sześćdziesiąt dwa grosze) rozkłada na 72 (siedemdziesiąt dwie) raty miesięczne, określając wysokość pierwszej raty na kwotę 1.567,62 (jeden tysiąc pięćset sześćdziesiąt siedem złotych sześćdziesiąt dwa grosze) i każdej kolejnej na kwotę 1.561,00 (jeden tysiąc pięćset sześćdziesiąt jeden) złotych i ustala, że raty te będą płatne do 10 (dziesiątego) dnia każdego miesiąca począwszy od listopada 2018 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z nich,

4. nie obciąża pozwanych A. C. i M. C. kosztami postępowania w sprawie.

Sygn. akt I C 124/18

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 3 stycznia 2018 r. wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie powód (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wnosił o zasądzenie na jego rzecz solidarnie od pozwanych M. C. i A. C. kwoty 149.567,31 zł a w tym kwoty kapitału 130.025,31 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 15 listopada 2017 r. do dnia zapłaty, kwoty odsetek umownych za okres korzystania z kapitału 1.527,83 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, kwoty odsetek karnych 18.014,17 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty a także kosztów sądowych w kwocie 1.870,00 zł.

(pozew- k.3-8)

Postanowieniem z dnia 28 marca 2018 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie stwierdzając brak podstaw do wydania nakazu zapłaty przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Sieradzu.

(postanowienie Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie z dnia 28 marca 2018 r.- k.10)

W piśmie procesowym z dnia 21 maja 2018 r. pełnomocnik powoda wnosił ponadto o zasądzenie dodatkowo solidarnie od pozwanych kosztów notarialnego uwierzytelnienia dokumentów złożonych w sprawie w kwocie 118,08 zł oraz kwoty 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

(pismo procesowe pełnomocnika powoda- k.14)

Na rozprawie w dniu 10 sierpnia 2018 r. w imieniu powoda nikt się nie stawił a pozwani oświadczyli, iż powód poinformował ich o możliwości zawarcia z nimi ugody i że wpłacili powodowi na poczet spłaty zadłużenia kwotę 15.850,00 zł, co było jednym z warunków zawarcia ugody.

(protokół rozprawy z dnia 10 sierpnia 2018 r. na płycie CD 00:00:22 – 00:07:26- koperta k.104)

W piśmie procesowym z dnia 31 sierpnia 2018 r. pełnomocnik powoda cofnął powództwo o kwotę 17.626,69 zł ze zrzeczeniem się roszczenia i wnosił o zasądzenie solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwoty 112.398,62 zł tytułem kapitału z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 28 sierpnia 2018 r. do dnia zapłaty, kwoty 1.527,83 zł tytułem odsetek umownych za okres korzystania z kapitału z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, kwoty 28.041,38 zł tytułem odsetek karnych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 18.014,17 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

(pismo procesowe pełnomocnika powoda- k.92)

Na rozprawie w dniu 14 września 2018 r. w imieniu powoda nikt się nie stawił a pozwani uznali powództwo i wnosili o rozłożenie należności na raty.

(protokół rozprawy z dnia 14 września 2018 r. na płycie CD 00:00:24 – 00:18:50- koperta k.104)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 6 kwietnia 2011 r. pozwani M. C. i A. C. zawarli z (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. umowę kredytu hipotecznego preferencyjnego „(...)” nr (...)/ (...). Na podstawie tej umowy bank udzielił im kredytu na zakup lokalu w kwocie 142.000,00 zł na okres 360 miesięcy.

(bezsporne, zeznania powodów: M. C.- protokół rozprawy z dnia 14 września 2018 r. na płycie CD 00:16:52 – 00:17:39 w zw. z 00:02:07 – 00:11:04- koperta k.104 koperta k.286, A. C.- protokół rozprawy z dnia 14 września 2018 r. na płycie CD 00:17:39 – 00:18:30 w zw. z 00:11:04 – 00:15:25- koperta k.104, umowa kredytu- k.31-37)

Strony ustaliły, że wysokość oprocentowania kredytu na dzień sporządzenia umowy wynosiła 10,14 %. Rzeczywista roczna stopa oprocentowania kredytu wynosiła 8,82 %. W myśl § 5 ust. 9 w przypadku nie spłacenie przez pozwanych w terminie wierzytelności z tytułu umowy kredytu po upływie okresu wypowiedzenia umowy, niespłacona kwota staje się zadłużeniem przeterminowanym, w tym kwota kapitału jako kapitał przeterminowany a bank pobiera odsetki od należności przeterminowanych do dnia poprzedzającego spłatę zadłużenia przeterminowanego. Od zadłużenia przeterminowanego bank nalicza odsetki w wysokości czterokrotności oprocentowania kredytu lombardowego.

(bezsporne, umowa kredytu- k.31-37)

Pozwani mieli dokonywać spłat kredytu zgodnie z harmonogramem spłat (§ ust. 4 umowy).

(bezsporne, umowa kredytu- k.31-37)

Zgodnie z § 9 ust. 1 b umowy powód miał prawo wypowiedzieć umowę kredytu z zachowaniem 30 – dniowego okresu wypowiedzenia w przypadku niewykonania lub nieterminowego regulowania zobowiązań wobec powoda w szczególności w przypadku gdy kredytobiorca zalega w całości lub części z zapłatą dwóch rat kredytu i pomimo wezwania do zapłaty nie spłaci zaległości w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania.

(bezsporne, umowa kredytu- k.31-37)

W 2016 r. pozwany stracił pracę i pozwani zaprzestali regularnej spłaty kredytu.

W związku z powstaniem zaległości w spłacie kredytu pismami z dnia 18 marca 2016 r. powód wezwał pozwanych do uregulowania w terminie 14 dni roboczych powstałej zaległości. Jednocześnie poinformował ich o możliwości złożenia w terminie 14 dni roboczych od otrzymania pisma wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Poinformował on ich również, że w przypadku braku spłaty całości należności i niezłożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia we wskazanym w piśmie terminie, umowa kredytu zostanie im wypowiedziana. Pisma te zostały nadane na poczcie w dniu 22 marca 2016 r.

Ponieważ pozwani nie spłacili istniejącego zadłużenia, nie złożyli wniosku o restrukturyzację zadłużenia i w dalszym ciągu nie płacili terminowo rat kredytu, pismami z dnia 10 maja 2016 r. umowa kredytu została im wypowiedziana przez powoda z zachowaniem 30 – dniowego okresu wypowiedzenia liczonego od doręczenia tych pism. Jednocześnie z wypowiedzeniem powód wezwał pozwanych do zapłaty całości zadłużenia, które na dzień 10 maja 2016 r. wynosiło: 998,56 zł tytułem należności kapitałowej, 1.354,42 zł tytułem odsetek umownych i 1,61 zł tytułem odsetek podwyższonych za opóźnienie w spłacie należności kapitałowej. Pismo zawierające oświadczenie o wypowiedzeniu umowy doręczone zostało pozwanemu w dniu 17 maja 2016 r. a pozwanej przez awizo.

W dniu 21 lipca 2016 r. powód wystosował do pozwanych ostateczne wezwania do zapłaty.

(bezsporne, kserokopie ostatecznych wezwań do zapłaty- k.51, k.53, kserokopia dowodu nadań ostatecznych wezwań do zapłaty- k.55)

W dniu 15 listopada 2017 r. powód sporządził wyciąg z ksiąg banku nr (...), w którym wskazał, że wysokość wymagalnego zadłużenia pozwanych na dzień jego wystawienia wynosi 149.567,31 zł i składa się na nią:

- należność główna (niespłacony kapitał) w kwocie 130.025,31 zł,

- odsetki umowne za okres korzystania z kapitału w wysokości 5,70 % od dnia 30 listopada 2015 r. do dnia 17 marca 2017 r. w kwocie 1.527,83 zł,

- odsetki za opóźnienie naliczane od kwoty niespłaconego kapitału w wysokości 10 % od dnia 2 lipca 2016 r. do 14 listopada 2017 r. w kwocie 18.014,17 zł.

(wyciąg z ksiąg (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W.- k.39 )

W 2018 r. pozwani wystąpili do powoda z wnioskami o zawarcie porozumienia w przedmiocie polubownej spłaty zadłużenia. Pismem z dnia 17 lipca 2018 r. powód poinformował pozwanych, iż prowadzenie z nim negocjacji uzależnia między innymi od wpłaty przez pozwanych 10 % zadłużenia. W dniu 30 lipca 2018 r. pozwani wpłacili powodowi 10 % zadłużenia w kwocie 15.850,00 zł. Pomimo dokonanej wpłaty powód nie zawarł z nimi ugody.

Pozwani są zadłużeni wobec rodziców i rodziny. Ich łączne zobowiązania wobec nich wynoszą 34.000,00 zł. Pozwani pracują i każde z nich zarabia po 2.200,00 zł miesięcznie. Na ich utrzymaniu pozostaje dwoje małoletnich dzieci w wieku 17 i 12 lat. Na jedno dziecko pobierają oni świadczenie z programu 500+. Miesięcznie rodzicom i rodzinie na poczet spłaty zadłużenia przekazują oni 2.000,00 zł.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań pozwanych oraz na podstawie zgromadzonych w aktach sprawy dokumentów, których treści strony nie kwestionowały.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r., poz. 1876 ze zm.) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych
w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. W przedmiotowej sprawie pozwani zawarli z powodem w dniu 6 kwietnia 2011 r. umowę kredytu hipotecznego, która to umowa określała obowiązki kredytobiorców.

§ 9 ust. 1 b umowy kredytu z dnia 6 kwietnia 2011 r. przewidywał, że bank miał prawo wypowiedzieć umowę kredytu z zachowaniem 30 – dniowego okresu wypowiedzenia w przypadku niewykonania lub nieterminowego regulowania zobowiązań wobec powoda w szczególności w przypadku gdy kredytobiorca zalega w całości lub części z zapłatą dwóch rat kredytu i pomimo wezwania do zapłaty nie spłaci zaległości w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania.

Pozwani od 2016 r. nie dotrzymywali warunków udzielenia kredytu, gdyż nie spłacali terminowo rat kredytu, naruszając tym samym postanowienia umowy.

Jak wynika z art. 75 c ust. 1 i 2 ustawy prawo bankowe, który wszedł w życie w dniu 27 listopada 2015 r., jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych a w wezwaniu tym informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Przepis ten znajduje przy tym zastosowanie do wszystkich trwających w chwili jego wprowadzenia kontraktów a zatem i do umowy łączącej strony.

Po wejściu w życie art. 75 c ust. 1 i 2 ustawy prawo bankowe powód po stwierdzeniu, że pozwani nie dotrzymują warunków spłaty kredytu, nie mógł zatem skutecznie wypowiedzieć im umowy kredytowej bez wcześniejszego doręczenia im wezwania określonego w art. 75 c ust. 1 i 2 prawo bankowe oraz odczekania do upływu dodatkowego terminu na spłatę zadłużenia wyznaczonego w wezwaniu (nie krótszego niż 14 dni roboczych).

Powód wykazał w przedmiotowej sprawie, że przed złożeniem pozwanym oświadczeń o wypowiedzeniu umowy wystosował do nich wezwania do zapłaty, w których wezwał ich do spłaty istniejącego zadłużenia w terminie 14 dni, poinformował ich o możliwości złożenia w tym terminie wniosku o restrukturyzację zadłużenia i informował ich też, iż w przypadku braku spłaty całości zadłużenia i nie złożenia wniosku o restrukturyzację, dokona wypowiedzenia umowy kredytu.

Pozwani po otrzymaniu wezwań do zapłaty nie dokonali w wyznaczonym terminie spłaty zaległości i nie złożyli w tym terminie wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Ponieważ zatem zadłużenie pozwanych wynikające z umowy kredytu na czas dokonania wypowiedzenia tej umowy wynosiło 2.354,59 zł, a więc przekraczało wysokość dwóch rat kredytu a wypowiedzenie poprzedzone było wezwaniami do zapłaty, o jakich mowa w art. 75 c ust. 1 i 2 ustawy prawo bankowe, wypowiedzenie to było w pełni skuteczne.

Pozwani uznali powództwo w całości tak co do zasady jak i co do wysokości dochodzonego od nich roszczenia. Ponieważ uznanie powództwa przez pozwanych nie było sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego jak również nie zmierzało do obejścia prawa, w myśl art. 213 § 2 kpc było ono wiążące dla Sądu. Stąd Sąd zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwoty 112.398,62 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP w stosunku rocznym ale nie wyższymi jednak niż wysokość maksymalnych odsetek za opóźnienie od dnia 28 sierpnia 2018 r. do dnia 21 września 2018 r., kwotę 1.527,83 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 3 stycznia 2018 r. do dnia zapłaty i kwotę 28.041,38 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 18.014,38 zł od dnia 3 stycznia 2018 r. do dnia zapłaty.

Ponieważ powód w związku z dokonanymi przez pozwanych po wszczęciu procesu wpłatami cofnął powództwo ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie kwoty 17.626,69 zł, na podstawie art. 355 § 1 kpc w zw. z art. 203 § 1 kpc Sąd umorzył postępowanie w zakresie tej kwoty.

Jak wynika z art. 320 kpc w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Wskazany przepis przy tym może być stosowany przez Sąd zarówno na wniosek strony jak i z urzędu.

Sąd doszedł do przekonania, iż w przedmiotowej sprawie zachodzą szczególnego okoliczności, przemawiające za rozłożeniem pozwanym M. C. i A. C. zasądzonego od nich świadczenia na raty. Pozwani przez kilka lat spłacali kredyt zgodnie z umową a przestali go regularnie spłacać na skutek pogorszenia ich sytuacji finansowej wskutek utraty pracy przez pozwanego. Obecnie oboje oni pracują i deklarują możliwość spłaty zadłużenia w ratach a rzetelność ich deklaracji potwierdza dokonana przez nich jednorazowa wpłata w wysokości 10 % zadłużenia. W ocenie Sądu rozłożenie zasądzonego od pozwanych świadczenia w zakresie należności głównej w kwocie 112.398,62 zł na raty umożliwi im sukcesywną spłatę całego zadłużenia pozwalając im przy tym uniknąć utraty podstaw egzystencji nie tylko ich ale też dwójki ich małoletnich dzieci. Decydując o rozłożeniu zadłużenia pozwanym na 72 raty Sąd wziął pod uwagę, iż pozwani nie mają wysokich dochodów ale także uwzględnił zasługujący na ochronę interes powoda, który ma prawo liczyć na spłatę przysługującej mu i wymagalnej wierzytelności w nieodległym terminie.

Pomimo tego, iż pozwani przegrali sprawę i w myśl zasady odpowiedzialności finansowej za wynik sporu, wynikającej z art. 98 kpc, powinni ponieść koszty procesu, Sąd nie obciążył ich tymi kosztami, na co pozwala mu przepis art. 102 kpc. Sąd uznał bowiem, iż obciążeniu kosztami postępowania pozwanych, którzy mają ciężką sytuację materialną i wypełnili stawiany im przez powoda warunek finansowy do zawarcia z nim ugody w przedmiocie spłaty dochodzonego w przedmiotowej sprawie zadłużenia a ugoda ta nie została z nimi zawarta, sprzeciwiają się względy słuszności.

I C 124/18

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE