Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 kwietnia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Kole Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Pietruszka

Protokolant: st. sekr. sąd. Alicja Kleczkowska

po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2018 roku w Kole

sprawy z powództwa małoletniej J. W. zastępowanej przez matkę H. W. oraz K. W. (1)

przeciwko A. W.

o podwyższenie alimentów

• I.  Podwyższa alimenty od pozwanego A. W. na rzecz małoletniej córki J. W. do kwoty po 700,00 zł (siedemset złotych) miesięcznie, płatne do rąk matki małoletniej H. W., poczynając od dnia 1 stycznia 2018 roku, i to w miejsce alimentów ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Turku z dnia 3 marca 2016 roku w sprawie sygnatura akt III RC 26/16, na warunkach dotychczasowych,

  II.  Podwyższa alimenty od pozwanego A. W. na rzecz córki K. W. (1) do kwoty po 800,00 zł (osiemset złotych) miesięcznie, płatne do jej rąk, poczynając od dnia 1 stycznia 2018 roku, i to w miejsce alimentów ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Turku z dnia 3 marca 2016 roku w sprawie sygnatura akt III RC 26/16, na warunkach dotychczasowych,

  III.  Oddala powództwa w pozostałym zakresie,

  IV.  Nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kole, kwotę 240,00 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych,

  V.  Wyrokowi w punkcie I i II nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

S ę d z i a :

A. P.

Sygn. akt III RC 394/17

UZASADNIENIE

Małoletnia powódka J. W. - działająca przez matkę H. W. - wniosła o podwyższenie alimentów zasądzonych od pozwanego A. W. wyrokiem dnia 03.03.2016 r. z kwoty 500,00 zł do kwoty 1.800,00 zł miesięcznie, począwszy od daty złożenia pozwu (sprawa została zarejestrowana za numerem III RC 394/17 ).

Powódka K. W. (1) wniosła o podwyższenie alimentów zasądzonych od pozwanego A. W. wyrokiem z dnia 03.03.2016 r. z kwoty 600,00 zł do kwoty 1.800,00 zł miesięcznie, począwszy od daty złożenia pozwu ( sprawa została zarejestrowana za numerem III RC 395/17 ).

Zarządzeniem z dnia 15.01.2018 r. sprawa III RC 395/17 została połączona do wspólnego rozpoznania ze sprawą III RC 394/17.

W uzasadnieniu obu pozwów powódki podniosły, iż po wydaniu wyroku doszło do istotnej zmiany w zakresie ich usprawiedliwionych potrzeb, jak również wysokości kosztów ich utrzymania. Zarazem pogorszeniu uległa sytuacja finansowa ich matki, gdyż jej wynagrodzenie kształtuje się na poziomie około 1.640,00 zł, a do pracy dojeżdża 28 km, co generuje wysokie koszty. Matka małoletniej J. wskazała nadto, iż od sierpnia 2017 roku nie przysługuje jej zasiłek 500 plus na córkę, który był uwzględniany w sprawie o alimenty, gdyż dopiero po sprawie zaczął obowiązywać przepis, że zasiłek pozostaje bez wpływu na ich wysokość. Poza tym podała, iż w ostatnim okresie córka ma sporo problemów zdrowotnych przekładających się na częste wizyty u specjalistów. Z kolei powódka K. W. (1) podała, że kupiła samochód za pieniądze pochodzące z prezentów otrzymanych na 18-te urodziny. Samochód jest zarejestrowany na ojca , ale koszty rejestracji i ubezpieczenia zostały poniesione przez matkę. Powódka dojeżdża do szkoły w T., co wiąże się z kosztami biletów oraz dojazdem na przystanek około 7 km. Ucząc się , nie ma możliwości podjęcia pracy zarobkowej. Obydwie powódki podniosły zarazem, że poprawie uległa sytuacja materialna pozwanego wynikająca ze zwiększenia jego dochodów.

Pozwany – A. W. wniósł o oddalenie obydwu powództw.

Sąd ustalił co następuje :

Ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Turku w dniu 03.03.2016 r. pozwany A. W. zobowiązał się podwyższyć alimenty na rzecz małoletniej jeszcze wówczas córki K. W. (1) do kwoty po 600,00 zł miesięcznie oraz na rzecz małoletniej córki J. W. do kwoty po 500,00 zł miesięcznie, począwszy od dnia 02.02.2016 r. , w miejsce alimentów ustalonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 13.10.2015 r.

(dowód: akta III RC 26/16 Sądu Rejonowego w Turku)

W chwili zawarcia ugody K. W. (1) miała 16 lat i uczęszczała do klasy I-ej technikum Zespołu Szkół (...) w T., natomiast J. W. miała 10 lat i uczęszczała do klasy IV- ej szkoły podstawowej. Matka powódek H. W. zatrudniona była w firmie (...) , Zakład Produkcyjny w T. na stanowisku szwaczki w oparciu o umowę o pracę zawartą na czas określony do dnia 31.03.2019 r. Jej wynagrodzenie wyniosło średnio 1.664,96 zł netto miesięcznie. H. W. wraz z córkami mieszkała w wynajętym mieszkaniu i płaciła za nie 600 zł miesięcznie.

(dowód: akta III RC 26/16 Sądu Rejonowego w Turku)

Pozwany A. W. był zatrudniony w Izbie Skarbowej w W. na stanowisku komisarza skarbowego. Jego średnie miesięczne wynagrodzenie wynosiło 2.324,78, a nadto otrzymywał prowizję uzależnioną od wyników pracy. Każdego miesiąca miał również wypłacaną prowizję, która wyniosła : w listopadzie 2015 r. – 3.130,66 zł netto , w grudniu 2015 r. – 2.766,15 zł netto a w miesiącu styczniu 2016 r. - 2.469,84 zł netto. Pozwany miał także wypłacane nagrody kwartalne. Pracując w W. wynajmował mieszkanie.

(dowód: akta III RC 26/16 Sądu Rejonowego w Turku; zeznania pozwanego k.9v )

Małoletnia J. ma obecnie 13 lat i uczęszcza do klasy VI – ej Szkoły Podstawowej w K.. Na zajęcia dojeżdża autobusem szkolnym. Małoletnia od około 6 lat choruje na astmę oskrzelową, w związku z czym w okresie wiosennym ma wykonywane inhalacje. W styczniu 2018 r. przeszła operację nadgarstka, w związku z czym jeździ co 2 tygodnie na kontrole do K..

(dowód: zeznania matki powódki k.9-9v )

Powódka K. W. (1) uczęszcza obecnie do klasy III- ej technikum w T.. Do szkoły jeździ autobusem, przy czym do przystanku dojeżdża własnym samochodem. Za pieniądze jakie dostała na osiemnaste urodziny kupiła samochód marki S., za kwotę około 1.500,00 zł. Opłaciła półroczną składkę za ubezpieczenie samochodu w kwocie 164,00 zł. Kurs na prawo jazdy sfinansowali powódce dziadkowie ojczyści wspólnie z chrzestnym. Bilet miesięczny na autobus kosztuje 100,00 zł. Powódka od 10 roku życia leczy się z powodu niedoczynności tarczycy. Pozostaje pod kontrolą lekarza endokrynologa, co pół roku wykonuje badania kontrolne, które są nieodpłatne. Ostatnie takie badania zrobiła w styczniu br. Na doładowanie telefonu wydatkuje natomiast kwotę 60,00 zł miesięcznie.

( dowód: zaświadczenie z Zespołu Szkół (...) w T. z dnia 29.11.2017 r. k. 4 , akt III RC 395/17 Sądu Rejonowego w Kole , zeznania powódki K. W. (1) k. 9v )

H. W. nadal jest zatrudniona w firmie (...). Otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 2.483,86 zł netto miesięcznie. Wraz z córkami w 2016 r. przeprowadziła się do D. i obecnie zamieszkuje w domu będącym własnością jej siostry. Razem z nimi mieszkają rodzice H. W.. Wspólnie opłacają rachunki związane z utrzymaniem domu. Matka powódek zakupiła w sezonie zimowym ekogroszek w ilości 3 ton, płacąc za jedną tonę 920,00 zł. Rachunki za energię wynoszą 280,00 zł co dwa miesiące, za wodę w granicach od 120,00 zł do 130,00 zł co dwa miesiące, do tego dochodzą również opłaty za odpady. H. W. spłaca pożyczkę, której rata wynosi 120,00 zł, przy czym do spłaty pozostało jej 7 rat. Rodzice powódek sprzedali dom, w związku z czym każdy z nich otrzymał około 80 tys. zł. H. W. nie posiada już żadnych środków finansowych

(dowód: zaświadczenie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. z dnia 27.03.2018 r. k.7, zeznania H. W. k.9-9v )

A. W. zatrudniony jest obecnie w Izbie Administracji Skarbowej w P. , na czas nieokreślony od dnia 18.04.2016 r. na stanowisku kierownik działu. Pracę świadczy w Urzędzie Skarbowym w K.. Miesięczne wynagrodzenie pozwanego wynosi 4.160,78 zł netto. Pozwany otrzymuje również wynagrodzenie prowizyjne, którego wysokość uzależniona jest od wyników pracy. W listopadzie wyniosło ono 1.054,45 zł netto , w grudniu 2017 r. – 910,74 zł a w styczniu 2018 r. - 1.152,97 zł netto. Ponadto w grudniu pozwany miał wypłaconą nagrodę kwartalną w kwocie 3.344,15 zł netto oraz w lutym dodatkowe wynagrodzenie roczne w kwocie 5.193,78 zł netto.

(dowód: zaświadczenie z I. Administracji Skarbowej w P. z dnia 15.03.2018 r. k.8, zeznania pozwanego k. 9v-10)

A. W. wraz z żoną mieszka w K.. Czynsz wynosi 600,00 zł. Pozwany razem z żoną jest współwłaścicielem mieszkania w K., które jest wynajmowane, zaś dochód z tego tytułu wynosi 400,00 zł. Mieszkanie kupił za pieniądze uzyskane ze sprzedaży domu. Pozwany spłaca kredyt zaciągniętego w trakcie trwania małżeństwa z matką powódek, którego raty wynoszą 1.500,00 zł. Okres spłaty kończy się za 3 lata. Poza tym pozwany zaciągnął pożyczkę na zakup samochodu w kwocie 10 tys. zł, którą spłaci za 2 miesiąca. Z obecną żoną pozwany ma ustanowioną rozdzielność majątkową.

(dowód: zaświadczenie z I. Administracji Skarbowej w P. z dnia 15.03.2018 r. k.8, zeznania pozwanego k. 9v-10)

Sąd zważył co następuje :

Podstawą zgłoszonego przez powódki żądania jest art. 138 kro, zgodnie z którym w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków - uzasadniającą podwyższenie alimentów - rozumie się istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub też zwiększenie się możliwości zarobkowych zobowiązanego do alimentacji, które to przesłanki w myśl art. 135 § 1 kro wyznaczają zakres obowiązku alimentacyjnego. Dla stwierdzenia, czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 kro, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności - na tle sytuacji ogólnej - mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego.

Powódka K. W. (1) jest pełnoletnia, jednakże obowiązujące przepisy nie zawierają konkretnej granicy istnienia obowiązku alimentacyjnego, zwłaszcza granicy tej nie stanowi osiągnięcie przez osobę uprawnioną pełnoletności. Istnienie przedmiotowego obowiązku jest uzależnione przede wszystkim od tego, czy uprawniony ma możliwość samodzielnego utrzymania się, co w niniejszej sprawie bezsprzecznie nie ma miejsca, skoro powódka realizuje obowiązek szkolny na poziomie szkoły średniej.

Zdaniem Sądu przedmiotowe powództwa zasługują tylko częściowo na uwzględnienie. Niewątpliwie od momentu zawarcia ugody przed Sądem Rejonowym w Turku zwiększyły się usprawiedliwione potrzeby powódek. Zauważyć należy, że od zawarcia ugody minęły przeszło dwa lata. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, różnica wieku dziecka spowodowana upływem czasu od daty orzeczenia określającego wysokość alimentów, sama przez się uzasadnia wzrost potrzeb związanych np. z uczęszczaniem do szkoły, co z kolei pociąga za sobą konieczność ponoszenia zwiększonych wydatków (orzeczenie SN z dnia 1.06.1965 r. I CZ 135/64, nie publ.). Na gruncie niniejszej sprawy usprawiedliwione potrzeby powódek sprowadzają się w istocie do wydatków związanych z realizacją obowiązku szkolnego, a także kosztami codziennego utrzymania. Każda z powódek znajduje się na innym etapie rozwoju, w związku z czym zakres ich potrzeb jest zbliżony , ale nie tożsamy. Należy zarazem zauważyć, iż wydatki związane z leczeniem schorzeń, na które chorują powódki wiadome były już w chwili poprzedniej sprawy o alimenty. Małoletnia J. już bowiem od kilku lat jest leczona z powodu astmy oskrzelowej , a K. z powodu niedoczynności tarczycy. Jednocześnie , w ocenie Sądu, wzrost usprawiedliwionych potrzeb powódek nie jest na tyle istotny by usprawiedliwiał podwyższenie dotychczasowych alimentów do żądanych przez nie kwot.

Bez znaczenia dla wysokości alimentów pozostaje okoliczność , iż powódce K. W. (2) pomaga również jej chłopak, albowiem obowiązek alimentacyjny , w sytuacji w jakiej powódka się znajduje obciąża rodziców.

Jak już wyżej zaznaczono, wysokość świadczeń alimentacyjnych jest uzależniona również od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Pozwany podobnie jak w momencie zawierania ugody pozostaje zatrudniony w administracji skarbowej, przy czym aktualnie świadczy on pracę w Urzędzie Skarbowym w K.. W toku poprzedniej sprawy osiągał on stałe miesięczne wynagrodzenie w wysokości około 2.324,78 zł netto, natomiast aktualnie otrzymuje wynagrodzenie w wysokości około 4.160,78 zł netto. Zaznaczyć należy , iż samo wynagrodzenie nie stanowi wyznacznika możliwości zarobkowych pozwanego, albowiem A. W. dodatkowo otrzymuje wynagrodzenie prowizyjne, nagrody kwartalne czy też dodatkowe wynagrodzenie roczne. Zważywszy natomiast na wysokość tych dodatkowych elementów wynagrodzenia, nie sposób ich pominąć przy ustalaniu obowiązku alimentacyjnego ( w okresie pracy w W. wynagrodzenie prowizyjne było każdorazowo wyższe niż wynagrodzenie zasadnicze ). W konsekwencji należałoby przyjąć , iż zarówno w toku poprzedniej sprawy jak i obecnie średnie wynagrodzenie pozwanego ( ustalone przede wszystkim w oparciu o wynagrodzenie zasadnicze i prowizyjne ) wynosiło netto około 5.200 zł , a z uwzględnieniem aktualnie dodatkowego wynagrodzenia rocznego należałoby przyjąć iż jest ono wyższe nawet o około 430 zł miesięcznie ( 5.193,78 : 12 miesięcy ). Nie sposób także nie uwzględnić, iż pozwany uzyskuje również nagrody kwartalne i stanowią one istotny składnik jego dochodów, a zmiana miejsca pracy nie wpłynęła na ich obniżenie , skoro w okresie pracy w W. nagroda wypłacona w grudniu wyniosła 1544,44 zł netto, a obecnie 3.344,15 zł netto. W oparciu o te dodatkowe składniki wynagrodzenia można przyjąć, iż obecne dochody pozwanego wynoszą około 6.tys. zł netto miesięcznie. W tej sytuacji podwyższenie alimentów o kwotę 400 zł miesięcznie i ustalenie ich w łącznej kwocie 1.500 zł miesięcznie należy uznać za adekwatne , w szczególności do możliwości zarobkowych pozwanego. Jedynie na marginesie należy zaznaczyć , iż ponadto pozwany jest współwłaścicielem mieszkania, z którego wynajmu również czerpie stały dochód. Wszystko to sprawia, że pozwany jest w stanie udźwignąć obowiązek alimentacyjny względem powódek w zwiększonym zakresie.

Mając na uwadze ustalone przez Sąd możliwości zarobkowe pozwanego, należy jednoznacznie stwierdzić , iż jego sytuacja zawodowa jest zdecydowanie lepsza niż matki powódek, która pracuje jako szwaczka. Oczywistym jest zatem , iż pozwany winien partycypować w kosztach utrzymania córek w większym zakresie niż H. W..

W tym stanie rzeczy, na podstawie cytowanych przepisów, orzeczono jak w pkt I, II i III wyroku.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 kpc.

Rygor natychmiastowej wykonalności orzeczono zgodnie z art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

Na marginesie należy zauważyć, iż sprawa pełnoletniej K. W. (1) została połączona ze sprawą z powództwa małoletniej J. przede wszystkim ze względu na ekonomikę procesową. K. W. (1) , mimo iż jest pełnoletnia to jednak w dalszym ciągu zamieszkuje z matką, pozostając z nią we wspólnym gospodarstwie domowym. Z uwagi na to, nie sposób jej sytuacji materialnej i bytowej rozpatrywać w oderwaniu od sytuacji reszty członków rodziny, z którymi na co dzień przebywa. Kwestia ta, z uwagi na sugestię pozwanego , aby sprawy rozpatrywać oddzielnie , bo nie będzie mógł zadać byłej żonie wszystkich pytań, była mu wyjaśniania w toku rozprawy , a w ocenie Przewodniczącego nie była na tyle istotna , aby ją odnotować w protokole.

Mając na uwadze , iż apelacja sporządzona przez pozwanego jest tzw. apelacją wprost , nie sposób nie odnieść się do zarzutów pozwanego odnośnie tego , iż Sąd był stronniczy na jego niekorzyść, jak również że nie jest prawdą , że nie wyraził zgody na zawarcie ugody. Zauważyć należy , iż pozwany otrzymał odpisy pozwów wraz z wezwaniem na rozprawę w dniu 22.01.2018 r. a zatem na ponad 2 miesiące przed wyznaczonym terminem. Miał więc wystarczająco dużo czasu , aby przemyśleć swoje stanowisko, a mimo to na początku rozprawy wniósł o oddalenie powództw. Sąd po wysłuchaniu stron, mając już pełniejszą wiedzę na temat sytuacji powódek i pozwanego, zaproponował ugodę wskazując konkretne kwoty ( i to zdecydowanie odbiegające od żądań zawartych w pozwach ). Pozwany na te kwoty się nie zgodził, jak również nie skorzystał w tym momencie z możliwości przedstawienia swojej propozycji. Stwierdzenie pozwanego , iż Sąd nie pozwolił mu dojść do głosu , nie znajduje zatem odzwierciedlenia w przebiegu posiedzenia, podobnie jak zarzut, iż aby coś osiągnąć trzeba być chamskim i bezczelnym, podczas gdy żadna z powódek w ten sposób się nie zachowywała , a rozprawa przebiegała bez żadnych zakłóceń.

SSR Agnieszka Pietruszka