Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 1200/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 listopada 2013r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Katarzyna Antoniak

Protokolant

st. sekr. sądowy Dorota Malewicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 listopada 2013r. w S.

odwołania R. O.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 14 września 2012 r. Nr (...)

w sprawie R. O.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo R. O. do emerytury od 17 września 2012r.

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na rzecz R. O. kwotę 210 zł (dwieście dziesięć) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt: IV U 1200/13 UZASADNIENIE

Decyzją z 14 września 2013r. znak: (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił R. O. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, a także że nie rozwiązał stosunku pracy. Organ rentowy podniósł, że do stażu pracy w szczególnych warunkach nie zaliczył okresu pracy ubezpieczonego Przedsiębiorstwie Naprawy Taboru Państwowej (...) w P., gdyż stanowisko pracy blacharz napraw pojazdów samochodowych nie znajduje się w wykazie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zarządzeniu resortowym, na które powołuje się zakład pracy w świadectwie wykonywania takich prac.

Odwołanie od w/w decyzji złożył R. O. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że organ rentowy niezasadnie odmówił zaliczenia pracy w okresie od 1 listopada 1975r. do 31 grudnia 1990r. w Przedsiębiorstwie Naprawy Taboru Państwowej (...) w P. do pracy w szczególnych warunkach, gdyż w okresie tego zatrudnienia stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace spawalnicze z zakresu spawania gazowego. Ponadto wskazał, że z dniem 17 września 2012r. rozwiązał stosunek pracy i w związku z tym spełnia wszystkie przesłanki do przyznania mu emerytury (odwołanie k.7-7).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.5).

Wyrokiem z 22 maja 2013r. Sąd Okręgowy w Siedlcach oddalił odwołanie ubezpieczonego od decyzji z 14 września 2012r. uznając za udowodniony przez ubezpieczonego okres zatrudnienia w szczególnych warunkach w wymiarze 14 lat i 4 miesięcy. Z okresu takiej pracy należało w ocenie Sądu wyłączyć okresy przebywania ubezpieczonego na urlopach bezpłatnych. Na korzystanie z takich urlopów przez ubezpieczonego wskazują dokumenty zawarte w jego aktach osobowych (wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z 22 maja 2013r. wraz z uzasadnieniem k.25 i 28-30).

Na skutek apelacji ubezpieczonego do wyroku Sądu pierwszej instancji, Sąd Apelacyjny w Lublinie wyrokiem z 19 września 2013r. uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Siedlcach do ponownego rozpoznania wskazując, że z analizy dokumentacji zawartej w aktach osobowych ubezpieczonego wynika, że praca w szczególnych warunkach była wykonywana przez ubezpieczonego przez 15 lat i 3 miesiące, ale przy uwzględnieniu stażu pracy również po 1 stycznia 1991r. Okoliczność ta nie była jednak badana przez Sąd pierwszej instancji, gdy z dopiero w apelacji ubezpieczony stwierdził, że pracę taką wykonywał do końca zatrudnienia ,tj. również u następcy prawnego dotychczasowego pracodawcy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 19 września 2013r. wraz z uzasadnieniem k.46-48).

W piśmie z 23 października 2013r. ubezpieczony reprezentowany przez pełnomocnika wniósł o zaliczenie do stażu pracy w szczególnych warunkach całego okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Naprawy Taboru Państwowej (...) w P.oraz u następcy tego pracodawcy, tj. łącznie okresu od 27 lipca 1975r. (data uzyskania uprawnień spawalniczych) do 3 marca 1992r. (pismo pełnomocnika ubezpieczonego k.55).

W toku ponownego rozpoznania sprawy Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony R. O. w dniu (...). ukończył 60-ty rok życia. W dniu 24 sierpnia 2012r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 24 sierpnia 2012r. k.1 akt emerytalnych ubezpieczonego). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 29 lat, 6 miesięcy i 2 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 29 lat, 4 miesiące i 13 dni, a okresy nieskładkowe 1 miesiąc i 19 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że do dnia 1 stycznia 1999r. ubezpieczony nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Organ nie uwzględnił przedłożonego przez ubezpieczonego świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawionego przez Przedsiębiorstwo Naprawy Taboru Państwowej (...) w P., w myśl którego ubezpieczony w okresie od 1 listopada 1975r. do 31 grudnia 1990r. miał wykonywać pracę blacharza napraw pojazdów samochodowych (świadectwo z 31 grudnia 1990r. k.11 akt emerytalnych). Ponadto organ rentowy ustalił, że ubezpieczony nie rozwiązał stosunku pracy.

Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w warunkach szczególnych oraz nierozwiązanie stosunku pracy, decyzją z 14 września 2012r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 14 września 2012r. k.19 akt emerytalnych).

Ubezpieczony był zatrudniony w Przedsiębiorstwie Naprawy Taboru Państwowej (...) w P. od 1 września 1968r. do 24 października 1971r., z czego do 31 lipca 1971r. w charakterze ucznia, a następnie na stanowisku montera silnikowego (umowy o pracę z 1 września 1968r., 1 sierpnia 1971r. i angaż z 1 sierpnia 1971r. k.6, 9 i 10 akt osobowych ubezpieczonego).

W okresie od 25 października 1971r. do 30 marca 1972r. ubezpieczony odbywał służbę wojskową (karta obiegowa z 25 października 1971r. k.12 akt osobowych).

W dniu 10 kwietnia 1972r. ubezpieczony został ponownie przyjęty do pracy w Przedsiębiorstwie Naprawy Taboru Państwowej (...) w P. na stanowisku blacharza samochodowego (pismo pracodawcy z 11 kwietnia 1972r. k.16 akt osobowych).

Na stanowisku blacharza samochodowego ubezpieczony zatrudniony był przez cały okres zatrudnienia w w/w Przedsiębiorstwie, a także po jego prywatyzacji na początku 1992r. Podmiot, który przejął Przedsiębiorstwo Naprawy Taboru Państwowej (...) w Pilawie nosił nazwę (...) W. Zakład w P. i zajmował się naprawą pojazdów samochodowych. Łącznie zatrudnienie ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie Naprawy Taboru Państwowej (...) w P., a następnie w (...) W. Zakład w P. trwało od 1 września 1968r. do 3 marca 1992r. - wyłączeniem w/w okresu służby wojskowej. Było to zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy (świadectwo pracy z 4 marca 1992r. k.82 akt osobowych, angaże na stanowisku blacharza napraw pojazdów samochodowych k.24, 25, 29, 35, 37, 39, 44, 46, 47, 49, 52, 54, 55, 57-60, 62, 63, 66, 69-74, 79).

W styczniu 1975r. ubezpieczony został skierowany przez pracodawcę na kurs spawania gazowego (zobowiązanie z 20 stycznia 1975r. k.28 akt osobowych). Ubezpieczony ukończył ten kurs w dniu 26 lipca 1975r. (książka spawacza i karta spawacza k.4-5 akt sprawy). Po zdobyciu przez ubezpieczonego uprawnień spawacza praca ubezpieczonego polegała na naprawie pojazdów samochodowych w ramach działu produkcji, w brygadzie nadwoziowej poprzez spawanie gazowe. Ubezpieczony spawał elementy nadwozi i kabin autobusów ramach naprawy głównej oraz awaryjnej. W razie potrzeby wycinał przy pomocy palnika gazowego zużyte elementy nadwozi lub kabin i wstawiał nowe za pomocą spawania. Przedsiębiorstwo Naprawy Taboru Państwowej (...) w P. zajmowało się kapitalnymi remontami autobusów. W okresie zatrudnienia ubezpieczony nie był kierowany do innego rodzaju pracy (zeznania świadków: M. M. k.59v-60 – nagrania od minuty 5 do 13, K. D. k.60-60v – nagranie od minuty 13 do 32, E. P. k.22v – nagranie od minuty 4 do 11, zeznania ubezpieczonego k.60v-61 – nagranie od minuty 33 do 36 i k.23-23v – nagranie od minuty 18 do 26).

W okresie zatrudnienia ubezpieczony korzystał z urlopów bezpłatnych w następujących okresach: od 24 kwietnia 1989r. do 1 października 1989r. ,tj. przez 5 miesięcy i 8 dni (zaakceptowane podanie o urlop k.64 akt osobowych), od 1 stycznia 1991r. do 30 września 1991r. ,tj. przez 9 miesięcy (zaakceptowane podania o urlop k.76-77 akt osobowych) i od 3 grudnia 1991r. do 31 grudnia 1991r. ,tj. przez 29 dni (zaakceptowane podanie o urlop k.78 akt osobowych). Łączny okres korzystania z urlopów bezpłatnych wyniósł 1 rok, 3 miesiące i 7 dni.

Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (okoliczność niesporna). W dniu 17 września 2012r. ustał stosunek pracy ubezpieczonego u dotychczasowego pracodawcy (świadectwo pracy k.20 akt emerytalnych)

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie R. O. podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w warunkach szczególnych, gdyż poza sporem pozostawało, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek oraz spełnił przesłankę ogólnego stażu ubezpieczenia. Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w warunkach szczególnych z tytułu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Naprawy Taboru Państwowej (...) w P., a następnie w (...) W. Zakład w P.. Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe dało podstawy do ustalenia, że w okresie zatrudnienia w w/w Przedsiębiorstwach poczynając od 27 lipca 1975r., kiedy ubezpieczony nabył uprawnienia spawalnicze do ustania zatrudnienia w dniu 3 marca 1992r. - z wyłączeniem okresu pobytu na urlopach bezpłatnych - ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w warunkach szczególnych ,tj. wykonywał prace polegające na spawaniu i wycinaniu gazowym. Praca tego rodzaju zaliczona jest do pracy w warunkach szczególnych o czym stanowi wykaz A dział XIV poz.12 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. O tym, że ubezpieczony wykonywał pracę polegającą na spawaniu świadczą nie tylko dowody z dokumentów zawartych w aktach osobowych ubezpieczonego potwierdzające, że został on skierowany przez pracodawcę na kurs spawania, ale również rzeczowe i spójne zeznania świadków – współpracowników ubezpieczonego z okresu jego zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Naprawy Taboru Państwowej (...) w P., a następnie w (...) W. Zakład w Pilawie ,tj. M. K. D. (będącego mistrzem, kierownikiem, a następnie zastępcą dyrektora pierwszego z wymienionych przedsiębiorstw) i E. P. oraz zeznania samego ubezpieczonego. Wynika z nich, że ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował przy spawaniu i wycinaniu gazowym elementów nadwozi i kabin autobusów. Praca ta była jedyną pracą wykonywaną przez ubezpieczonego i mimo nazwy stanowiska – blacharz napraw pojazdów samochodowych, ubezpieczony nie wykonywał napraw stricte kojarzonych z pracą blacharza samochodowego. Wskazany okres zatrudnienia ubezpieczonego ,tj. od 27 lipca 1975r. do 3 marca 1992r. stanowi 16 lat, 7 miesięcy i 8 dni, a po odjęciu okresu pobytu na urlopach bezpłatnych w wymiarze 1 rok, 3 miesiące i 7 dni, stanowi 15 lat, 4 miesiące i 1 dzień zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477.14§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że R. O. przysługuje prawo do emerytury od 17 września 2012r. ,tj. z chwilą ustania zatrudnienia ubezpieczonego.

Na podstawie art.98§1 i 3 kpc Sąd obciążył organ rentowy obowiązkiem zwrotu ubezpieczonemu kosztów procesu w kwocie 210 złotych, na którą składają się opłata od apelacji w wysokości 30 złotych oraz koszty zastępstwa procesowego za pierwszą instancję (60 złotych) i drugą instancję (120 złotych) - §12 ust.2 i §13 ust.1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2013r. poz.461).