Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie XI Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Michał Kowalski

Protokolant: Paulina Adamska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 2 lutego 2017 roku, 13 marca 2017 roku, 9 maja 2017 roku, 23 lutego 2018 roku, 5 i 12 kwietnia 2018 roku w W.

sprawy przeciwko T. K. (1)

synowi E. i U.

urodzonemu (...) w Z.

obwinionemu o to, że:

w dniu 4 grudnia 2015 roku ok. godz. 10:00 w W. na skrzyżowaniu ulic (...)/(...), kierując samochodem osobowym marki V. (...) o nr. rej. (...), podczas wykonywania manewru skrętu w lewo, zderzył się z tramwajem (...), kierowanym przez T. R., czym spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, w wyniku czego pasażerowie V. M. W., K. W. i M. M. (1) doznali obrażeń ciała, na szkodę pasażerów V. M. W., K. W., M. M. (1) i J. B. oraz kierującego tramwajem T. R., a także firmy (...) z siedzibą w W. ul. (...),

tj. o wykroczenie z art. 86 § 1 kw w zw. z art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 20.06.1997 r. Prawo o ruchu drogowym,

I.  obwinionego T. K. (1) uznaje za winnego tego, że w dniu 4 grudnia 2015 roku około godziny 10:40 w W. na skrzyżowaniu ulic (...), kierując samochodem osobowym marki V. (...) o nr. rej. (...), podczas wykonywania manewru skrętu w lewo, nie zachowując należytej ostrożności, zderzył się z tramwajem linii 35, czym spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, który to czyn kwalifikuje z art. 86 § 1 kw i za to na tej podstawie skazuje go, zaś na podstawie art. 86 § 1 kw, art. 24 § 1 i 3 kw wymierza mu karę grzywny w wysokości 500 (pięćset) złotych;

II.  na podstawie art. 119 § 1 kpw zasądza od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1400 (tysiąc czterysta) złotych tytułem części wydatków postępowania, a na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 121 § 1 kpw zwalnia obwinionego od pozostałych kosztów postępowania.

Sygn. akt XI W 3538/16

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4 grudnia 2015 roku około godziny 10:40 w W. obwiniony T. K. (1) kierował samochodem marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Jechał ulicą (...) od strony Alei (...) w kierunku Placu (...). Wraz z nim podróżowali pasażerowie w osobach: M. W., K. W., M. M. (1) i J. B..

W tym samym czasie torowiskiem znajdującym się na ulicy (...) w kierunku Placu (...) jechał tramwaj linii 35, kierowany przez T. R..

Po dojechaniu do skrzyżowania ulic (...) obwiniony zatrzymał się przed sygnalizacją świetlną, chcąc wykonać manewr skrętu w lewo. Po zapaleniu się zielonego światła, wykonując manewr skrętu w lewo T. K. (1) wjechał na torowisko, nie upewniając się, czy porusza się nim tramwaj. Motorniczy mimo podjętej próby hamowania nie zdołał zatrzymać tramwaju przed ww. pojazdem, w wyniku czego doszło do zderzenia obu pojazdów. Prawa krawędź tramwaju uderzyła w lewy bok pojazdu. Na skrzyżowaniu ulicy (...) z ulicą (...) sygnał wyświetlany dla tramwaju zezwalał na wjazd na skrzyżowanie.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody:



częściowo wyjaśnienia obwinionego T. K. (1) (k. 80, 179);



zeznania świadków: T. R. (k. 179-180), J. B. (k. 72v, 180) M. M. (2) (k. 40, 180-181), K. W. (k. 34, 181) oraz M. W. (k. 23v, 208-210).



dokumentację z (...) (k. 127-135);



pismo (...) z planem (k. 187-191, 199-204).



opinię biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków w ruchu drogowym (k. 239-265, 306).

Obwiniony T. K. (1) nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, że w momencie kolizji znajdował się swoim pojazdem na pasie do jazdy na wprost. Obwiniony wskazał, że przybliżył się do torów tramwajowych, gdyż chciał ustawić sobie samochód do jazdy na wprost po minięciu skrzyżowania z ul. (...). Następnie został uderzony od tyłu przez nadjeżdżający tramwaj.

Sąd zważył, co następuje:

Odnośnie poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych

Wyjaśnienia złożone przez obwinionego T. K. (1), w których zaprzecza on sprawstwu przedmiotowego wykroczenia w ruchu drogowym, stanowią w ocenie Sądu rezultat przyjęcia przez obwinionego określonej linii obrony, zmierzającej do uniknięcia odpowiedzialności za zarzucane mu wykroczenie.

W judykaturze wskazuje się, iż prawem obwinionego jest złożenie w sprawie takich wyjaśnień, jakie uznaje za najbardziej korzystne z punktu widzenia swojej obrony – może skutecznie realizować swoje uprawnienia procesowe (a Sąd zobowiązany jest interpretować je zgodnie z zasadą in dubio pro reo) do czasu, gdy nie popadnie w sprzeczność z obiektywnie ustalonymi w oparciu o przeprowadzone dowody faktami, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 28 stycznia 1998 r., II AKa 230/97, OSA z 1999 r., nr 11-12, poz. 89).

Okoliczność, że T. K. (1) jest sprawcą przypisanego mu wykroczenia z art. 86 § 1 kw znajduje potwierdzenie w zgromadzonym w sprawie niniejszej materiale dowodowym, a w szczególności w zeznaniach świadków T. R. (k. 179-180), J. B. (k. 72v, 180) M. M. (2) (k. 40, 180-181), K. W. (k. 34, 181), M. W. (k. 23, 208-210) oraz opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków w ruchu drogowym J. Z. (k. 239-265, 306).

Sam fakt zdarzenia drogowego z udziałem przedmiotowych pojazdów w miejscu i czasie wskazanym w zarzucie nie jest sporny. Wyjaśnienia obwinionego są w tym zakresie wiarygodne. Znajdują potwierdzenie w zeznaniach wszystkich przesłuchanych w sprawie świadków. Natomiast Sąd uznał za niewiarygodne wyjaśnienia obwinionego, w których kwestionuje on swoją winę. Przeczy im w tym zakresie logiczna analiza zeznań T. R., J. B., M. M. (2), K. W., M. W. oraz wnioski przywołanej wyżej opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków w ruchu drogowym J. Z..

Z zeznań J. B., M. M. (2), K. W. oraz M. W. wynika bez żadnych wątpliwości, że doszło do uderzenia tramwaju w pojazd, którym jechali wspomniani świadkowie. Świadkowie także w sposób korelujący ze sobą podają, iż obwiniony zamierzał skręcić w lewo w ul. (...). Wynika z nich, że obwiniony nie zauważył nadjeżdżającego z jego lewej strony tramwaju. Zeznania tych świadków są od początku konsekwentne, jasne, pełne i wzajemnie ze sobą korespondują.

Z zeznań T. R. wynika, że prowadząc tramwaj w stronę Placu (...), uderzył w pojazd prowadzony przez obwinionego, który wjechał nagle na torowisko, natomiast świadek nie mógł już zatrzymać tramwaju, celem uniknięcia zderzenia, z uwagi na prędkość, z jaką się poruszał tramwaj oraz niewielką odległość jaka dzieliła oba pojazdy. Świadek wskazał również, iż sygnał wyświetlany dla tramwaju zezwalał na wjazd na przedmiotowe skrzyżowanie. Sąd obdarzył zeznania T. R. walorem wiarygodności, gdyż są one jasne, logiczne i konsekwentne, a ponadto racjonalne z punktu widzenia zasad doświadczenia życiowego. Znajdują nadto potwierdzenie we wnioskach opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków w ruchu drogowym.

Sąd obdarzył wiarą pozostałe dokumenty, które zostały uznane na rozprawie za ujawnione. Nie zachodzą bowiem żadne okoliczności, które mogłyby podważyć ich wiarygodność, a podczas rozprawy żadna ze stron ich nie zakwestionowała.

Biegły sądowy z zakresu rekonstrukcji wypadków w ruchu drogowym J. Z. po analizie zebranego materiału dowodowego - w szczególności uszkodzeń znajdujących się na pojazdach wskazał, że do powstania zagrożenia kolizyjnego przyczynił się obwiniony, kierujący samochodem V.. Zasadniczym błędem obwinionego i główną przyczyną wypadku było naruszenie zachowania szczególnej ostrożności podczas wykonywania manewru zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu, a w szczególności mimo takiego obowiązku, nie upewnił się on, czy nie spowoduje zajechania drogi tramwajowi jadącemu po torowisku, na które zamierzał wjechać. Takim zachowaniem obwiniony pozbawił się możliwości uniknięcia zdarzenia. Biegły wskazał również, że to na obwinionym, który zamierzał wykonać manewr zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu, ciążył obowiązek wyraźnego zasygnalizowania tego manewru oraz baczenia, aby nie spowodować zajechania drogi innemu uczestnikowi ruchu, ale także, w zależności od okoliczności, wynikający z zasad szczególnej ostrożności, obowiązek upewnienia się, poprzez spojrzenie w lusterko boczne, czy znajdujący się na torowisku z jego lewej strony pojazd nie uniemożliwia bezpiecznego wykonania tego manewru. Biorąc pod rozwagę geometrię drogi przed miejscem zdarzenia, obwiniony przy prawidłowej obserwacji jezdni z boku i w lusterku bocznym lewym, winien był zauważyć tramwaj znajdujący się z jego lewej strony. W związku z powyższym taktyka i technika jazdy obwinionego była nieprawidłowa.

Sąd podzielił w całej rozciągłości wnioski płynące z opinii biegłego J. Z.. Opinia została wydana na podstawie materiałów znajdujących się w aktach sprawy. Została sporządzona przez biegłego przy Sądzie Okręgowym w Warszawie – osobę kompetentną i całkowicie obcą dla stron oraz niezainteresowaną w rozstrzygnięciu sprawy. W ocenie Sądu opinia jest rzeczowa, jasna i pełna. Pozbawiona jest sprzeczności wewnętrznych, nie jest sprzeczna z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, a wnioski z niej płynące – oparte na fachowej wiedzy i doświadczeniu – Sąd uznaje za logiczne. Biegły podtrzymał opinię pisemną także podczas przesłuchania na rozprawie i jego twierdzenia nie budzą żadnych wątpliwości Sądu.

Odnośnie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego obwinionemu

Sąd zmienił w wyroku opis czynu pod kątem ustawowych znamion wykroczenia, za które sprawca został ukarany, a także sprecyzował czas popełnienia wykroczenia.

Czyn przypisany obwinionemu wyczerpał dyspozycję art. 86 § 1 kw - zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Warunkiem odpowiedzialności za wykroczenie z art. 86 § 1 kw jest, aby uczestnik ruchu nie zachował należytej ostrożności i tym spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Dla bytu wykroczenia z art. 86 § 1 kw - ze względu na skutek - znaczenie ma tylko takie zachowanie, które może zagrozić bezpieczeństwu ruchu. Zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego polega na stworzeniu takiej sytuacji, która grozi nastąpieniem ujemnych skutków dla ruchu drogowego. Takie skutki wystąpiły w niniejszej sprawie. Zachowanie obwinionego doprowadziło bowiem do zderzenia się jego pojazdu z tramwajem.

W przedmiotowej sprawie do kolizji doszło w wyniku niezachowania przez obwinionego należytej ostrożności podczas wykonywania manewru skrętu w lewo.

Zasadnym jest zatem twierdzenie, iż obwiniony jest sprawcą wykroczenia, a nie jedynie czynu zabronionego. Jego czyn jest bezprawny (narusza normę sankcjonowaną i nie został popełniony w okolicznościach wyłączających bezprawność), karalny (realizuje wszystkie znamiona czynu zabronionego i nie został popełniony w okolicznościach wyłączających karalność), karygodny (jest czynem społecznie szkodliwym), jest to również czyn zawiniony przez obwinionego (popełniony w sytuacji, w której sprawca mógł postąpić zgodnie z nakazem zawartym w normie prawnej, nie zachodzi w stosunku do niego żadna z ustawowych lub pozaustawowych okoliczności wyłączających winę). Stopień zawinienia wyznaczają: rozpoznawalność sytuacji – zarówno w sferze faktycznej, jak i w płaszczyźnie jej prawnego wartościowania, możliwość przeprowadzenia prawidłowego procesu motywacyjnego i podjęcie decyzji o postąpieniu zgodnie z nakazem prawa oraz zdolność do pokierowania swoim postępowaniem. Ocena tych okoliczności prowadzi do wniosku, iż obwinionemu można postawić zarzut, że w czasie swojego bezprawnego, karalnego i społecznie szkodliwego czynu nie dał posłuchu normie prawnej.

Odnośnie wymiaru kary i pozostałych rozstrzygnięć

Wymierzając karę obwinionemu T. K. (1), Sąd kierował się ustawowymi dyrektywami jej wymiaru określonymi w art. 33 kw.

W przekonaniu Sądu orzeczona kara w swojej dolegliwości nie przekracza stopnia winy obwinionego, jest adekwatna do stopnia wymagalności zachowania zgodnego z prawem w odniesieniu do realiów sprawy. Stopień społecznej szkodliwości czynu był znaczny. Mają na to wpływ: wartość naruszonego dobra w postaci bezpieczeństwa w komunikacji, sposób działania sprawcy, który poprzez niezachowanie należytej ostrożności spowodował kolizję dwóch pojazdów i zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Wymierzając karę obwinionemu, Sąd miał równocześnie na uwadze właściwości, warunki osobiste i majątkowe obwinionego, jego stosunki rodzinne, ustabilizowany sposób życia przed popełnieniem wykroczenia. Obwiniony jest osobą niekaraną za przestępstwa oraz wykroczenia drogowe (informacje z KRK i KSP – k. 292-293).

Mając na uwadze powyższe - Sąd uznał, iż orzeczona wobec obwinionego kara grzywny w wysokości 500 złotych – przy uwzględnieniu wysokości dochodów obwinionego jest sprawiedliwa. Sąd, wymierzając obwinionemu karę, miał na uwadze cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie kara ma osiągnąć wobec obwinionego, a także miał na względzie, aby kara była sprawiedliwa w odbiorze społecznym i zrealizowała cele prewencji ogólnej.

Na podstawie przepisów art. 119 § 1 kpw Sąd zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa część wydatków postępowania – 1400 złotych (już same opinie biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego J. Z. przekroczyły tę kwotę – k. 271, 311). Na podstawie przepisów art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 121 § 1 kpw Sąd zwolnił obwinionego w pozostałej części od zapłaty kosztów, uznając że uiszczenie tychże kosztów byłoby dla obwinionego zbyt uciążliwe.