Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II C 528/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 października 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, Wydział II Cywilny w następującym składzie:

Przewodnicząca : SSR A. M.

Protokolant : sekr. sąd. W. Ł.

po rozpoznaniu w dniu 17 września 2018 roku w Łodzi na rozprawie sprawy

z powództwa M. S. (1) i M. S. (2)

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą
w W.

o odszkodowanie

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej
z siedzibą w W. solidarnie na rzecz powodów M. S. (1)
i M. S. (2)

a)  kwotę 5.195,16 zł (pięć tysięcy sto dziewięćdziesiąt pięć złotych szesnaście groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 stycznia 2017roku do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania;

b)  kwotę 3.089,00 zł (trzy tysiące osiemdziesiąt dziewięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  obciąża stronę pozwaną (...) Spółkę Akcyjną
z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwotą 82,63 zł (osiemdziesiąt dwa złote sześćdziesiąt trzy grosze) tytułem tymczasowo wyłożonych wydatków.

Sygn. akt II C 528/17

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 11 lipca 2017 roku M. S. (1) i M. S. (2) wnieśli o zasądzenie solidarnie od (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 5.421,43 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 stycznia 2017 roku a także zasądzenie solidarnie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w sprawie.

Na uzasadnienie swego roszczenia strona powodowa wskazała, iż w dniu 21 grudnia 2016 roku, miała miejsce kolizja drogowa w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki S. (...).
W toku postępowania likwidacyjnego, strona pozwana wypłaciła odszkodowanie w wysokości 4.161,97 zł, która to kwota nie zrekompensowała poniesionej szkody (pozew k. 2-6).

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Strona pozwana wskazała, iż wypłacona dotychczas kwota odszkodowania w pełni rekompensuje szkodę powoda (odpowiedź na pozew k. 27-28).

W toku procesu strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie (okoliczność bezsporna).

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

W wyniku wypadku drogowego z dnia 21 grudnia 2016 roku uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...), będący własnością powodów. Sprawca szkody w dniu zdarzenia ubezpieczony był w zakresie odpowiedzialności cywilnej
w (...) Spółce Akcyjnej w W. (okoliczność bezsporna).

W pojeździe marki S. (...) uszkodzeniu uległa nakładka zderzaka tylnego, lewa listwa, tylne lewe światło odblaskowe, lewy tylny czujnik, pokrywa bagażnika, tylna szyba, tylna lewa lampa, tylna ściana, wspornik tylnej lampy, tylny pas ze ścianą wewnętrzną, tylne drzwi z ramą okna, tylny zderzak, wewnętrzny tylny wspornik zderzaka, wzmocnienie zderzaka (opinia biegłego k. 39 – 52).

W dacie szkody pojazd powodów miał 9 lat. Przed wypadkiem z dnia 21 grudnia 2016 roku pojazd brał udział w innych kolizjach, jednakże każdorazowo naprawiany był w (...) serwisie (...), gdzie pojazd był także serwisowany. Do naprawy używano części oryginalnych
z logo producenta (faktury k. 18-24v, zeznania powoda - elektroniczny protokół rozprawy z dnia 30 listopada 2017 roku, czas elektroniczny 00:11:18 – 00:12:25 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami - czas elektroniczny 00:01:52 – 00:09:39).

Koszt naprawy pojazdu marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) po zdarzeniu z dnia 21 grudnia 2016 roku przy użyciu części oryginalnych z logo producenta (jakość O)
i z zastosowaniem stawki za roboczogodzinę w wysokości 100 zł netto wynosi 9.357,13 zł brutto.
Z kolei naprawa pojazdu z zastosowaniem dostępnych oryginalnych części zamiennych nie sygnowanych logo producenta pojazdu (jakość O i Q) i z zastosowaniem stawki za roboczogodzinę
w wysokości 100 zł netto wynosi 9.189,16 zł brutto (opinia biegłego k. 39-52, kalkulacja naprawy k. 53-68, raport optymalizacji części k. 69-72).

Po sporządzeniu kosztorysu, decyzją z dnia 11 stycznia 2017 roku pozwany przyznał M. S. (1) i M. S. (2) odszkodowanie w kwocie 4.161,97 zł brutto (okoliczność bezsporna, a także wycena k. 14-15v, decyzja k. 16). Jednocześnie pozwany odmówił weryfikacji kosztorysu, o czym pozwany zawiadomił poszkodowanego pismem z dnia 11 stycznia 2017 roku (pismo k. 17-17v).

Poczynione ustalenia faktyczne Sąd oparł na przywołanych dowodach, tak z dokumentów, jak
i zeznaniach powoda oraz przedłożonej do akt sprawy opinii biegłego.

Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z przesłuchania powoda na okoliczność zgłoszenia szkody pozwanemu celem jej likwidacji, bowiem okoliczności te nie były kwestionowane przez stronę pozwaną.

Dokonując oceny zebranego materiału dowodowego należy odnieść się do wartości dowodowej złożonej w niniejszej sprawie wraz z pozwem kalkulacji naprawy (k. 11-13v). Dokument ten sporządzony został na zlecenie poszkodowanego i oparty jest na oświadczeniach zleceniodawcy. Nie budzi zatem wątpliwości, że ten środek dowodowy stanowi jedynie dowód z dokumentu prywatnego, którego wartość dowodową określa art. 245 k.p.c. Stosownie do treści powołanego przepisu dokument prywatny stanowi jedynie dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie w nim zawarte.

Wobec treści żądania powoda i ustalonego stanu faktycznego, kluczowe znaczenie w niniejszej sprawie miała opinia biegłego na okoliczność ustalenia uzasadnionych kosztów naprawy pojazdu marki S. (...) o numerze (...)w związku z zaistniałą w dniu 21 grudnia 2016 roku szkodą w pierwszym wariancie to jest przy zastosowaniu do naprawy oryginalnych części zamiennych z logo producenta. Zdaniem Sądu opinia biegłego w całym swoim zakresie jest rzetelna, sporządzona zgodnie z wymogami specjalistycznej wiedzy, jest spójna, jasna a nadto nie była kwestionowana
w toku postępowania przez żadną ze stron. Biegły w sposób wyczerpujący swojej opinii wyjaśnił,
iż naprawa pojazdu przy użyciu części o jakości Q, to jest części zamiennych, niesygnowanych logo producenta zapewni co prawda pełną możliwość przywrócenia walorów estetycznych pojazdu, jednakże mając na względzie aspekt techniczny, naprawa pojazdu przy użyciu części o jakości Q nie doprowadzi pojazdu do stanu sprzed szkody. Nadto biegły zasygnalizował, iż przez szkodą z dnia 21 grudnia 2016 roku pojazd powodów posiadał tylko i wyłącznie części, elementy opatrzone logo producenta pojazdu S..

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne w przeważającej części.

Podstawą prawną odpowiedzialności ubezpieczyciela za skutki wypadku jest umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów oraz przepis art. 822 k.c., zgodnie z którym przez umowę odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz umowa została zawarta oraz ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124 poz. 1152).

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 436 § 2 k.c. w razie zderzenia się pojazdów mechanicznych odpowiedzialność za spowodowaną szkodę, sprawca wypadku ponosi na zasadach ogólnych. Zakład ubezpieczeń odpowiada w granicach odpowiedzialności sprawcy szkody, za normalne następstwa działania bądź zaniechania, z którego szkoda wynikła. Wysokość odszkodowania winna odpowiadać rzeczywistym, uzasadnionym kosztom usunięcia skutków wypadku i ograniczona jest kwotą określoną w umowie ubezpieczenia (art. 824 § 1 k.c.).

Zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. DZ. U. z 2013r., poz. 392) poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej (OC) może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia (art. 34 ust. 1powołanej ustawy). Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej (art. 36 ust. 1 powołanej ustawy).

Pozwany (...) Spółka Akcyjna w W. nie kwestionował zasady swojej odpowiedzialności za szkodę w pojeździe marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wypłacając na rzecz pokrzywdzonego odszkodowanie w kwocie 4.161,97 zł brutto. Kwestię sporną stanowiła natomiast wysokość odszkodowania ponad wypłaconą kwotę.

Ubezpieczyciel odpowiada w granicach odpowiedzialności sprawcy szkody, unormowanej
w Kodeksie cywilnym. Odpowiada on zatem za normalne następstwa działania bądź zaniechania,
z którego szkoda wynikła. Naprawienie szkody (odszkodowanie) w tych granicach winno obejmować wszystkie straty, poniesione wskutek zaistnienia szkody, stanowiące normalne następstwo działania, z którego szkoda wynikła (art. 361 § 2 k.c.) i następuje, według wyboru poszkodowanego: przez restytucję stanu poprzedniego bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Odszkodowanie ma zapewnić całkowitą kompensatę doznanego uszczerbku, ale przy zastrzeżeniu, że nie powoduje jednocześnie nieuzasadnionego wzbogacenia poszkodowanego. Naprawienie szkody przez ubezpieczyciela następuje poprzez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej – sumy niezbędnej do przywrócenia samochodu do stanu poprzedniego (art. 363 § 1 k.c.). Naprawienie szkody może polegać na przywróceniu stanu poprzedniego lub na zapłacie odpowiedniej sumy pieniężnej. Wybór jednego ze sposobów naprawienia szkody ustawodawca pozostawił poszkodowanemu (art. 363 § 1 k.c.).

Powód mógł zatem domagać się naprawienia szkody obejmującej poniesione straty, przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Strata to rzeczywiste zmniejszenie wartości majątku poszkodowanego. Może ono przybierać różną postać. Dla stanów faktycznych podobnych do rozstrzyganej sprawy jest to zazwyczaj wysokość wydatków poniesionych na naprawę rzeczy uszkodzonej. Jest to stan naturalny, zgodny z dyrektywami wynikającymi z art. 361 § 2 k.c. i 363 § 1 k.c. Wywołany wydatkami na naprawę uszczerbek w majątku poszkodowanego jest kompensowany zapłatą odszkodowania równego tym wydatkom. Trudne do pogodzenia z powinnością doprowadzenia do wynagrodzenia powstałego uszczerbku majątkowego byłoby jednak oczekiwanie aby, z natury rzeczy skomplikowane naprawy uszkodzonych rzeczy egzekwować od sprawcy, albo wymagać od poszkodowanego aby poniósł je samodzielnie. Słusznie uznaje się więc w judykaturze że kompensować należy także wydatki mające dopiero zmierzać do usunięcia uszczerbku, byle miały charakter wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych ( tak Sąd Najwyższy w uchwale z 15 listopada 2001 roku w sprawie III CZP 68/01 i uchwale z dnia 12 kwietnia 2012 roku w sprawie III CZP 80/11 ). W ten sposób uzyskuje się także wartość odpowiadającą rozmiarowi straty – kosztom przywrócenia pojazdu do jego wartości sprzed wypadku. W tym znaczeniu „strata ” może być traktowana jako sposób stosowania różnicowej metody określania szkody, choć ograniczony tylko do jednego składnika majątku powoda i polegający na porównaniu wartości używanego samochodu nieuszkodzonego, z jego wartością w stanie uszkodzonym - przy założeniu, że samochód uszkodzony jest o tyle mniej wart, ile wyniesie koszt jego naprawy.

Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadza się do ustalenia, jaka jest odpowiednia suma pieniężna, którą powinien wypłacić powodowi pozwany zakład ubezpieczeń.

W wypadku częściowego uszkodzenia samochodu, tj., gdy wysokość kosztów naprawy pojazdu nie przekracza jego wartości, odszkodowanie powinno stanowić równowartość kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego, przy czym naprawa samochodu i rzeczywiste poniesienie kosztów z tego tytułu nie jest warunkiem koniecznym dla dochodzenia odszkodowania (tak Sąd Najwyższy: w wyroku z 16.01.2002r, IV CKN 635/00, opubl. L.; w wyroku z 16.04.2002r, V CKN 980/00, opubl. L.; w wyroku z 16.05.2002r, V CKN 1273/00, publ. LEX nr 55515). Nie ulega przy tym wątpliwości, że funkcja kompensacyjna odszkodowania musi być realizowana przy uwzględnieniu indywidualnej sytuacji poszkodowanego. Aby odszkodowanie odpowiadało wymaganiu pełnego naprawienia szkody, musi uwzględniać realia konkretnej sprawy i nie powinno prowadzić do wzbogacenia poszkodowanego. Za ugruntowane w orzecznictwie można uznać stanowisko, zgodnie z którym odszkodowanie może ulec stosownemu obniżeniu, gdyby okazało się, że użycie nowych części i materiałów do naprawy uszkodzonego pojazdu prowadziłoby do wzrostu jego wartości (tak Sąd Najwyższy: w uchwale z 12.04.2012r, III CZP 80/11, opubl. (...) w postanowieniu z 24.02.2006r, III CZP 91/05, opubl. L.; w wyroku z 11.06.2003r, V CKN 308/01, opubl. L.).

Przywrócenie rzeczy do stanu poprzedniego oznacza doprowadzenie jej do stanu, w jakim znajdowała się przed szkodą. Jak wspomniano już wcześniej, wymaga zatem zastosowania takich samych materiałów, z jakich rzecz została wykonana. W przypadku pojazdów mechanicznych poszkodowani mają prawo żądać, aby element podlegający wymianie został zastąpiony identycznym elementem. Częścią zamienną identyczną będzie część tej samej jakości i najczęściej tego samego producenta.

Transponując powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy wskazać należy, iż uzasadnione koszty naprawy pojazdu marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) po zdarzeniu z dnia 21 grudnia 2016 roku zostały przez biegłego sądowego wydającego opinię w przedmiotowej sprawie, oszacowane na kwotę 9.357,13 zł, przy użyciu części oryginalnych z logo producenta (jakość O) i z zastosowaniem stawki za roboczogodzinę w wysokości 100 zł netto zł brutto.
W ocenie Sądu, mając na uwadze, iż pojazd powodów przed zdarzeniem każdorazowo był naprawiany przy użyciu części oryginalnych sygnowanych logo producenta, zasadnym jest ustalenie kosztów jego naprawy właśnie przy użyciu części oryginalnych, sygnowanych logo producenta. Jak zasygnalizował biegły w złożonej do akt sprawy opinii, tylko naprawa przy użyciu powyższych części w pełni przywróci pojazd do stanu jaki posiadał przed zdarzeniem z dnia 21 grudnia 2016 roku. W toku postępowania likwidacyjnego wypłacone zostało odszkodowanie w wysokości 4.161,97 zł, a zatem do dopłaty pozostaje kwota 5.195,16 zł (9.357,13 zł – 4.161,97 zł).

Rozstrzygnięcie o odsetkach z tytułu opóźnienia w wypłacie należnego powodowi odszkodowania zapadło na podstawie art. 817 § 1 k.c. i 481 § 1 k.c. Wymagalność roszczenia w stosunku do zakładu ubezpieczeń powstaje w terminie 30 dni licząc od dnia otrzymania zawiadomienia o wypadku, chyba, że w powyższym terminie wyjaśnienie okoliczności koniecznych do ustalenia jego odpowiedzialności lub wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe. Decyzją z dnia 11 stycznia 2017 roku pozwany przyznał powodom odszkodowanie w kwocie 4.161,97 zł brutto. W ocenie Sądu w dacie zakończenia postępowania likwidacyjnego i wydania z tego tytułu decyzji, strona pozwana miała realną możliwość ustalenia prawidłowej wysokości należnego powodowi odszkodowania. Wobec czego odsetki ustawowe za opóźnienie zasądzono zgodnie z żądaniem pozwu to jest od dnia 12 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty.

W pozostałym zakresie żądanie pozwu podlegało oddaleniu jako bezzasadne i nieudowodnione.

Sąd orzekł o kosztach procesu jak w punkcie 1 b wyroku, na podstawie art. 100 zd 2 k.p.c., zgodnie z którym Sąd może włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Powodowie wygrali proces w 96 %. Dlatego strona pozwana winna zwrócić stronie powodowej solidarnie poniesione przez nią koszty procesu w kwocie 3.089 zł. Na koszty procesu poniesione przez powodów złożył się: opłata od pozwu w kwocie 272 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 1.800 zł (ustalone w oparciu o § 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 roku (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1800 ze zm.), opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz 1.000 zł tytułem zaliczki na biegłego.

Jednocześnie w punkcie 3 wyroku Sąd zamieścił rozstrzygnięcie w przedmiocie tymczasowo wyłożonych przez Skarb Państwa wydatków na poczet wynagrodzenia biegłego, na podstawie art. 113 ust.1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.) w zw. z art. 100 k.p.c., i obciążył pozwanego kwotą 82,63 zł na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.