Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 października 2018 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Powalska

Protokolant : sekr. sąd. Joanna Wołczyńska - Kalus

po rozpoznaniu w dniu 21 września 2018 r. w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...)Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W.

przeciwko P. K.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda (...) Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. na rzecz pozwanego P. K. kwotę 5.417 ( pięć tysięcy czterysta siedemnaście ) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 303/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 9 LUTEGO 2017 r. powód (...) Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. wnosił o zasądzenie nakazem zapłaty wydanym w elektronicznym postępowaniu upominawczym solidarnie na jego rzecz od pozwanych Z. S. oraz P. K. kwoty 171.172,94 zł, w tym kwotę 980,76 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 07 lutego 2017 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 170.192,18 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 07 lutego 2017 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 5.766,75 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że dochodzone nim roszczenie wynika z czynności bankowej objętej umową o kredyt konsolidacyjny z dnia 15 kwietnia 2015 r. nr (...), jaką pozwani zawarli z wierzycielem pierwotnym (...) Bank S.A. z siedzibą w W., (pozew- k. 4-7).

W dniu 02 marca 2017 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny w sprawie sygn. akt VI Nc-e 195798/17 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym nakazał pozwanym Z. S., P. K. w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu solidarnie zapłacić powodowi kwotę łączną 171.172,94 zł, w tym kwotę 980,76 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 07 lutego 2017 r. do dnia zapłaty, kwotę 170.192,18 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 07 lutego 2017 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 5.766,75 zł tytułem zwrotu kosztów procesu albo w tym terminie wnieść sprzeciw do tutejszego Sądu, (nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym k. 8).

W dniu 29 marca 2017 r. pozwany P. K. wniósł sprzeciw od wydanego nakazu zapłaty, w którym zaskarżył nakaz w całości i wnosił o jego uchylenie i oddalenie powództwa wobec niego. Negował fakt udzielenia mu kredytu przez A. Bank, którego dotyczy pozew. (sprzeciw k. 11).

Postanowieniem z dnia 12 lipca 2017 r. Sąd Rejonowy w Lublinie-Zachód w L. przekazał sprawę do Sądu Okręgowego w Sieradzu, (postanowienie z dnia 09 maja 2017 r.- k. 25).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 15 kwietnia 2015 r. pozwani Z. S. oraz P. K. zawarli z (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. poprzez pośrednika kredytowego (...) Spółka Akcyjna, Centrum (...) umowę o kredyt konsolidacyjny nr (...) przeznaczony częściowo na spłatę zobowiązań finansowych. Na podstawie tej umowy bank udzielił wymienionym kredytu w wysokości 91.956,16 zł z obowiązkiem spłaty kwoty 149.985,59 zł. Wskazany kredyt miał być spłacony w 120 ratach kapitałowo – odsetkowych płatnych do 14 dnia każdego miesiąca. Kredyt miał być oprocentowany według zmiennej stopy procentowej która w dniu zawarcia umowy ustalona została na 8,99 %. Rzeczywista roczna stopa oprocentowania została ustalona na 24,80 %. Skutkiem braku płatności po powstaniu wymagalnej zaległości było między innymi uprawnienie banku do wypowiedzenia umowy zgodnie z jej postanowieniami. Bank mógł wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30 – dniowego okresu wypowiedzenia. Kwota kredytu udzielonego pozwanym na podstawie zawartej umowy została wypłacona zgodnie z dyspozycjami Z. S. oraz P. K., (dowód: kserokopia umowy o kredyt konsolidacyjny k. 39-43, kserokopia formularza informacyjnego dotyczącego kredytu konsumenckiego k. 44-47, kserokopia oświadczenia o poddaniu się egzekucji k. 48, kserokopia prognozowanego harmonogramu spłat k. 49-50, kserokopia oświadczenia o numerach rachunków i wysokości rat k. 51, kserokopia dyspozycji uruchomienia kredytu k. 52, kserokopia taryfy opłat i prowizji (...) Bank S.A. k. 53-55, kserokopia regulaminu udzielania pożyczek/kredytów dla osób fizycznych k. 56-59).

W dniu 13 lipca 2015 r. (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wystosował pismo zatytułowane ostateczne wezwanie do zapłaty przed wypowiedzeniem umowy. Wskazał w jego treści wysokość zadłużenia nie spłaconego na poziomie 3488,77 złotych i uprzedził o możliwości wypowiedzenia umowy. Tej samej treści pismo zostało przez pierwotnego wierzyciela wystosowane do pozwanego P. K. w dniu 14 sierpnia 2015 r. Brak dowodu doręczenia tego pisma pozwanemu. W dniu 14 września 2015 r. pierwotny wierzyciel wystosował do P. K. pismo zatytułowane wypowiedzenie umowy o pożyczkę/ o kredyt konsolidacyjny Nr (...). W treści pisma (...) Bank S.A. z siedzibą w W. oświadczył, że wypowiedzenie ma charakter warunkowy, co oznacza, że jeżeli w okresie 30 dni od daty doręczenia pisma zostanie dokonana spłata w wysokości nie mniejszej niż wymieniona kwota, Bank cofnie wypowiedzenie, a umowa będzie kontynuowana na dotychczasowych warunkach. Bank poinformował w piśmie pozwanego, iż zadłużenie przeterminowane powstało 15 czerwca 2015 r., a kwota zadłużenia na dzień sporządzenia wypowiedzenia umowy wynosi 4.906,66 zł + 40 zł z tytułu z tytułu sporządzenia i wysłania wskazanego pisma. W dniu 08 grudnia 2016 r. pierwotny wierzyciel (...) Bank S.A w W. przesłał pozwanemu P. K. przedsądowe wezwanie do zapłaty z tytułu umowy (...) z dnia 15 kwietnia 2015 r., które na dzień 07 grudnia 2016 r. wynosiło 171.333,18 zł. W dniu 22 grudnia 2016 r. została zawarta umowa cesji, mocą której wierzytelność przysługująca (...) Bank S.A. została przeniesiona na (...) Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty. Pismem z dnia 31 stycznia 2017 r. nowy wierzyciel wezwał pozwanego P. K. do dobrowolnej spłaty wierzytelności na jego rzecz. Pozwany nie wywiązał się z wskazanego zobowiązania, (dowód: kserokopia ostatecznego wezwania do zapłaty przed wypowiedzeniem umowy k. 60,61, 62, kserokopia wypowiedzenia umowy o kredyt konsolidacyjny k. 65-68, 69-72, kserokopia przedsądowego wezwania do zapłaty k. 73-74, 76-78, kserokopia wezwania do zapłaty k. 79-80, 82-83, kserokopia zawiadomienia o przelewie k. 81,84, kserokopia umowy przelewu wierzytelności k. 85-91, kserokopia pisma inforumującego o zaległości k. 204, 205, kserokopia wezwania do zapłaty k. 207-208, kserokopia wyciągu z ksiąg (...) Banku S.A. k. 231).

Przedmiotowych ustaleń stanu faktycznego Sąd dokonał w oparciu o dokumenty złożone przez powoda, których treści nie kwestionował pozwany.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 1988 ze zm.) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. W przedmiotowej sprawie pozwany zawarł z wierzycielem pierwotnym (...) Bank S.A. w W. w dniu 15 kwietnia 2015 r. umowę kredytu konsolidacyjnego przeznaczonego częściowo na spłatę zobowiązań finansowych, która to umowa określała obowiązki kredytobiorcy.

Pozwany i drugi kredytobiorca nie spłacali terminowo rat kredytu udzielonego im na podstawie wskazanej umowy. Stąd też bank kredytujący podjął czynności zmierzające do odzyskania należności albo zakończenia stosunku prawnego łączącego strony. W takiej sytuacji zgodnie z dyspozycją art. 75c ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe- Dz. U. tekst jednolity z 2017 r., poz. 1876 ze zm. jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu kredytu, bank wzywa go do spłaty wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych informując o możliwości złożenia w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania wniosku o restrukturyzację. W myśl art. 12 ustawy z dnia 25 września 2015r. o zmianie ustawy – prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw ( Dz. U. poz. 1854 ) znajduje on zaś zastosowanie także do umów zawartych przed dniem jego wejścia w życie.

Analiza czynności poprzednika prawnego powoda w kontekście przytoczonego unormowania wskazuje, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z dnia 14 września 2017 roku nie wywołało skutku.

Jest bowiem oczywiste, tak na gruncie interpretacji słownej jak i logicznej, że warunkiem skuteczności oświadczenia banku o wypowiedzeniu umowy kredytu jest uprzednie wezwanie kredytobiorcy do zapłaty i zaoferowanie mu możliwości złożenia wniosku restrukturyzacyjnego czyniące zadość wymaganiom opisanym w art. 75c ust. 2 prawa bankowego. Dopiero bezskuteczny upływ terminów, o którym mowa w art. 75c ust. 1 i 2 prawa bankowego albo odrzucenie wniosku restukturyzacyjnego upoważnia bank do wypowiedzenia umowy.

(...) Bank S.A. w W. w myśl § 9 ust. 2 pkt 1 tej umowy kredytowej miał prawo do jej wypowiedzenia i warunki ku temu zaistniały. Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytu wierzyciel złożył jednak pozwanemu pismem z dnia 14 września 2015 r. zatytułowanym „Wypowiedzenie umowy o pożyczkę/ o kredyt konsolidacyjny nr (...)”, w którym zawarł stwierdzenie, że wypowiedzenie ma charakter warunkowy, co oznacza, że jeżeli w okresie 30 dni od daty doręczenia pisma zostanie dokonana spłata w wysokości nie mniejszej niż wymieniona kwota, Bank cofnie wypowiedzenie, a umowa będzie kontynuowana na dotychczasowych warunkach. Bank poinformował w piśmie pozwanego, iż zadłużenie przeterminowane powstało 15 czerwca 2015 r., a kwota zadłużenia na dzień sporządzenia wypowiedzenia umowy wynosi 4.906,66 zł + 40 zł z tytułu z tytułu sporządzenia i wysłania wskazanego pisma.

Oceniając zasadność powództwa Sąd w pierwszej kolejności zajął się ustaleniem czy wypowiedzenie umowy kredytu dokonane przez wierzyciela pierwotnego było skuteczne, także w kontekście wcześniejszego uchybienia normie art. 75 c ust. 2 prawa bankowego, a co za tym idzie czy należność dochodzona pozwem jest wymagalna.

§ 9 ust. 2 pkt.1 umowy kredytu z dnia 15 kwietnia 2015 r. przewidywał, że bank mógł wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30 – dniowego okresu wypowiedzenia w przypadku m.in. rażącego naruszenia postanowień umowy lub regulaminu udzielania pożyczek/kredytów dla osób fizycznych przez kredytobiorcę.

W piśmie z dnia 14 września 2015 r. (...) Bank S.A. z powodu nieuregulowania zaległości i tym samym niedotrzymania przez pozwanego warunków umowy wypowiedział wskazaną umowę z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia, liczonego od dnia doręczenia niniejszego pisma. W piśmie tym wierzyciel pierwotny podał również, że wypowiedzenie ma charakter warunkowy, co oznacza, że jeżeli w okresie 30 dni od daty doręczenia pisma zostanie dokonana spłata w wysokości nie mniejszej niż wymieniona kwota, Bank cofnie wypowiedzenie, a umowa będzie kontynuowana na dotychczasowych warunkach. Bank poinformował w piśmie pozwanego, iż zadłużenie przeterminowane powstało 15 czerwca 2015 r., a kwota zadłużenia na dzień sporządzenia wypowiedzenia umowy wynosi 4.906,66 zł + 40 zł z tytułu z tytułu sporządzenia i wysłania wskazanego pisma. Biorąc pod uwagę sposób skonstruowania wskazanego pisma i jego treść, zdaniem Sądu, nie można uznać, by stanowiło ono wypowiedzenie umowy kredytu. Połączenie bowiem w jednym piśmie wezwania do uregulowania należności i jednocześnie przyjęcie, że stanowi ono wypowiedzenie umowy na wypadek niezadośćuczynienia powyższemu wezwaniu, czyni wypowiedzenie umowy niejednoznacznym. Z tak sformułowanego oświadczenia, nie sposób wywnioskować chociażby tego, w jakiej dacie umowa ulega rozwiązaniu, to jest w jaki sposób liczyć należy okres jej wypowiedzenia. Jasny i jednoznaczny jest jedynie przekaz obejmujący informację w zakresie wezwania do zapłaty i terminu w jakim pozwani winni spełnić swoje świadczenie oraz informacja o możliwości i terminie złożenia przez nich wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Zachodziłaby jednak zawsze wątpliwość, czy umowa nadal wiąże strony, w przypadku częściowej zapłaty należności albo w przypadku zapłaty żądanej kwoty przez pozwanego i błędnego jej zarachowania.

Gdyby jednak uznać hipotetycznie, że doszło do złożenia przez powoda oświadczenia o wypowiedzeniu pozwanym umowy kredytu w piśmie z dnia 14 września 2015 r. to i tak byłoby ono nieskuteczne, ponieważ dokonane było z zastrzeżeniem warunku zawieszającego. Art. 89 k.c. stanowi, że z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, powstanie lub ustanie skutków czynności prawnej można uzależnić od zdarzenia przyszłego i niepewnego. W przepisie tym z jednej strony potwierdzona została ogólna zasada dopuszczająca ustanowienie warunku w każdej czynności prawnej, z drugiej natomiast wskazane zostały jej ograniczenia (wyjątki). W doktrynie i orzecznictwie dominuje pogląd, że wypowiedzenie umowy, jako jednostronne oświadczenie woli o charakterze kształtującym prawo, nie może być złożone z zastrzeżeniem warunku w rozumieniu art. 89 k.c. Pozostawałoby to w sprzeczności z istotą tego rodzaju czynności, której celem jest definitywne uregulowanie łączącego strony stosunku prawnego. Kłóciłoby się z tym uzależnienie takiego skutku od zdarzenia przyszłego i niepewnego, na które strony nie mają wpływu. Ponieważ zatem powód nie złożył pozwanemu skutecznego oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu, nie nastąpił skutek w postaci wymagalności kredytu. Ustalenie tej okoliczności czyniło zbędnym zajmowanie się innymi podnoszonymi przez stronę pozwaną dalej idącymi zarzutami. Wobec powyższego zasadnym było oddalenie powództwa.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu oraz na postawie § 2 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) i zasądzono od powoda(...) Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. na rzecz pozwanego P. K. kwotę 5.417 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.