Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 września 2018r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 19 września 2018 roku w Suwałkach

na rozprawie

sprawy z powództwa J. C. (1)

przeciwko J. C. (2)

o alimenty

na skutek apelacji pozwanego J. C. (2) od wyroku Sądu Rejonowego w Augustowie z dnia 25 maja 2018r. sygn. akt III RC 159/17

I. Oddala apelację.

II. Zasądza od pozwanego J. C. (2) na rzecz powoda J. C. (1) kwotę 450 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego przed sadem II-giej instancji.

SSO Aneta Ineza Sztukowska SSO Małgorzata Szostak-Szydłowska SSO Cezary Olszewski

Sygn. akt: I. Ca. 328/18

UZASADNIENIE

Ustawowa przedstawicielka małoletniego powoda J. A. K., wniosła o zasądzenie od pozwanego J. C. (2) alimentów na rzecz małoletniego w kwocie po 1.000 złotych miesięcznie, płatnych z góry do dnia 10 każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki A. K..

W uzasadnieniu ustawowa przedstawicielka wskazywała, iż J. C. (1) jest synem J. C. (2). Od momentu urodzenia powoda, pozwany nie mieszkał razem z synem i matką małoletniego, jedynie przychodził w odwiedziny. Matka małoletniego wskazała, iż do dnia 8 września 2017 roku pozwany przekazywał kwoty na rzecz małoletniego, a następnie 9 września 2017r. wyjechał do Polski. Pozwany nigdy nie zjawił się na urodzinach małoletniego, pomimo iż był zapraszany, na święta Bożego Narodzenia przyjechał raz i był zaledwie godzinę. Matka małoletniego utrzymuje się z pracy na pół etatu. Koszty mieszkania pokrywa jej państwo i w 70% koszty przedszkola i niani powoda. Wskazała, iż średni miesięczny koszt wyżywienia dziecka to ok. 450 zł. Matka małoletniego finansuje mu również zakup odzieży, udział w różnych rozrywkach, bilety do Polski w celu odwiedzin dziadków.

W odpowiedzi pozwany J. C. (2) wniósł o oddalenie powództwa w całości. Wskazał, iż roszczenie o alimenty jest całkowicie nieuzasadnione, gdyż ma on powody sądzić, iż powód nie jest jego dzieckiem. Dziecko otrzymało jego nazwisko pod wpływem szantażu matki małoletniego. Ponadto matka małoletniego przez cały czas uniemożliwiała mu kontakt z dzieckiem, nie zgodziła się na prawne uregulowanie kwestii kontaktów z małoletnim. Pozwany wskazał, iż nie zamierza uchylać się od płacenia alimentów, jedynie chce mieć pewność, że dziecko, na które ma płacić jest jego. Ponadto jego zdaniem dzięki systemowi socjalnemu jaki obowiązuje w Wielkiej Brytanii, matka powoda uzyskuje duże dofinansowanie i ze względu na to ograniczyła godziny swojej pracy do minimum. Zdaniem powoda jego sytuacja finansowa nie jest stabilna ze względu na brak stałego zatrudnienia i brak stałego miejsca zamieszkania. Ponadto od kwietnia 2012 r. co miesiąc płaci alimenty na córkę z pierwszego małżeństwa w kwocie 300 zł.

Wyrokiem z dnia 25 maja 2018 r. wydanym w sprawie o sygn. akt: III. RC. 159/17 Sąd Rejonowy w Augustowie zasądził tytułem alimentów od pozwanego J. C. (2) na rzecz J. C. (1) kwotę po 700,00 złotych miesięcznie, płatną z góry do 15-go dnia każdego miesiąca wraz ze zmiennymi odsetkami ustawowymi w przypadku zwłoki w płatności każdej raty, do rąk ustawowej przedstawicielki małoletniego powoda tj. A. K., poczynając od dnia 20.12.2017 r., w pozostałym zaś zakresie oddalił powództwo. Ponadto Sąd ten postanowił nie obciążać pozwanego kosztami postępowania w sprawie, wyrokowi nadał rygor natychmiastowej wykonalności i zasądził od pozwanego na rzecz A. K. kwotę 1.000,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:

Małoletni J. C. (1) urodził się dnia (...) w A.-U.-L., a jego rodzicami są J. C. (2) i A. K.. Rodzice małoletniego nie pozostają ze sobą w związku i małoletni pozostaje pod opieką matki.

Matka małoletniego A. K. mieszka wraz z małoletnim w Wielkiej Brytanii. Utrzymuje się z pracy na pół etatu. Koszty mieszkania pokrywa państwo i korzysta z pomocy finansowej państwa w zakresie przedszkola i niani.

Pozwany J. C. (2) zatrudniony jest jako magazynier i za pracę otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w kwocie 2.683,98 zł netto, zaś wydatki kształtują się wokół kwoty ok. 2.500 zł miesięcznie.

W tak ustalonym stanie faktycznym na podstawie art. 133 § 1 k.r.o. i art. 135 § 1 k.p.c. Sąd Rejonowy wskazał, że koszty utrzymania małoletniego J. C. (1) będą przez cały czas wzrastały. Małoletni jest dzieckiem czteroletnim, ciągle rośnie, w związku z czym będzie zachodzić potrzeba kupowania nowych, większych ubrań czy butów. Uczęszcza do przedszkola. Jeżeli matka małoletniego powoda zdecyduje się w dalszym ciągu zostać w Wielkiej Brytanii, to w niedługim czasie powód zacznie uczęszczać do szkoły, w związku z czym wzrosną wydatki z tym związane. Biorąc pod uwagę koszty opiekuńcze, pielęgnacyjne i wychowawcze, zdaniem Sądu Rejonowego adekwatna, a zarazem w granicach wyznaczających wysoki standard życia dziecka, kwota od obojga rodziców winna wynosić 1.400 zł. Do utrzymania dziecka są zobowiązani obydwoje rodzice. Matka powoda wywiązuje się wobec niego ze swego obowiązku alimentacyjnego sprawując nad nim codzienną, osobistą pieczę, wykonując wiele czynności opiekuńczych, pielęgnacyjnych i wychowawczych. Matka dziecka obecna jest przy nim w ciągu dnia i w nocy, pierwsza dostrzega jego potrzeby i dostarcza mu wszelkich środków niezbędnych do utrzymania, interesuje się na bieżąco stanem jego zdrowia i uczestniczy aktywnie w życiu powoda. Z kolei ojciec, od września 2017 r. nie łożył na utrzymanie dziecka, nie wysyłał żadnych pieniędzy. Nie utrzymuje z synem kontaktu i nie pomaga w jego codziennym wychowaniu.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd Rejonowy uznał za zasadne obciążenie pozwanego kwotą po 700 zł miesięcznie tytułem alimentów na jego syna J. C. (1), płatną z góry do 15-go dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności każdej raty.

Ustalając kwotę alimentów na rzecz powoda należną od pozwanego Sąd Rejonowy miał na uwadze nie tylko uzasadnione koszty jego utrzymania, ale również możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego, które zdaniem Sądu są wystarczające do uiszczenia kwoty 700 zł miesięcznie. Zdaniem Sądu Rejonowego, uiszczenie kwoty 700 zł na rzecz dziecka nie narazi pozwanego z pewnością na niedostatek, powodowi zaś alimenty od pozwanego w tej kwocie zapewnią godne i odpowiednie do jego potrzeb życia. Ponadto, pozwany jest osobą stosunkowo młodą, żyje sam, a więc nie stoi nic na przeszkodzie, aby mógł starać się o uzyskanie wyższych dochodów niż aktualne.

Rygor natychmiastowej wykonalności Sąd Rejonowy nadał wyrokowi w pkt I na podstawie art. 333 § 1 ust. 1 k.p.c.

Natomiast o kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. oraz art. 102 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany J. C. (2) zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych sprawy przez błędne przyjęcie, że pozwany jest w stanie sprostać finansowo opłacaniu alimentów w kwocie 700 zł miesięcznie na rzecz powoda, gdyż sytuacja finansowa pozwanego jest na tyle trudna, że alimenty w tej wysokości przekraczają jego zdolności zarobkowe. Mając na względzie powyższe, skarżący wniósł o obniżenie alimentów do kwoty 400,00 zł miesięcznie.

Sąd Okręgowy zważył, co następują:

Apelacja jest bezzasadna, a podniesione w niej zarzuty nie mogły odnieść zamierzonego skutku.

Zdaniem Sądu Okręgowego, wyrok Sądu I instancji jest prawidłowy, gdyż znajduje uzasadnienie w przeprowadzonych dowodach i odpowiada prawu. Sąd I instancji należycie też wyjaśnił istotę sprawy i nie dopuścił się uchybień powodujących nieważność postępowania. Ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji Sąd Okręgowy podziela w całości i przyjmuje za własne.

Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dzieci, jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy, wynika przede wszystkim z treści art. 133 § 1 k.r.o., który stanowi, że rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymywać się samodzielnie chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Ustalając zakres świadczeń alimentacyjnych Sąd uwzględnia zarówno usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 k.r.o.).

Prawidłowe ustalenie zakresu świadczeń alimentacyjnych polega zatem na uprzednim ustaleniu, przez sąd rozpoznający sprawę o alimenty, usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego i zarobkowych możliwości zobowiązanego. Dopiero poczynienie tychże ustaleń umożliwi – poprzez porównanie tych wartości – dalsze ustalenie, czy i w jakim zakresie (w całości bądź w części) potrzeby uprawnionego mogą być zaspokojone przez zobowiązanego. Wskazać należy, że przy stosowaniu przepisu z art. 135 § 1 k.r.o. nie można abstrahować od obowiązków wynikających z innych przepisów, w tym w szczególności z art. 96 k.r.o, którego treść wyznacza zakres potrzeb dziecka, które powinny być zaspokajane przez rodziców. Stosownie do dyrektywy zawartej w tym przepisie, rodzice, w zależności od swych możliwości, obowiązani są zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych, jak i duchowych, a także środki wychowania według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Określenie wysokości alimentów od każdego z rodziców na rzecz dziecka stanowi wypadkową usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego oraz wkładu osobistych starań rodzica o utrzymanie i wychowanie dziecka (tak: Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia l lipca 1974 roku, III CZP 41/74, OSNC z 1974 roku, nr 5, poz. 76).

Przenosząc powyższe uwagi na okoliczności przedmiotowej sprawy, podzielić należało – zdaniem Sądu Okręgowego – dokonaną przez Sąd Rejonowy ocenę usprawiedliwionych potrzeb powoda w graniach kwoty 1.400,00 zł miesięcznie jako prawidłową. Poza podstawowymi wydatkami na mieszkanie, wyżywienie, ubiór, środki higieniczne, przybory edukacyjne, małoletni powód wymaga nakładów na przedszkole i nianię, które jedynie w zakresie 70% są refundowane przez państwo. Wysokość wydatków za przedszkole i nianię obrazują stosowne rachunki (k. 23, 96). Koszt przedszkola za okres od 04.09.2017 r. do 22.12.2017 r. wyniósł 900 funtów, zaś wydatek za opiekunkę w miesiącu wrześniu 2017 r. oscylował w granicach 160 funtów. Zwrócić przy tym należy uwagę, że powód ma cztery lata i od urodzenia zamieszkuje w Wielkiej Brytanii, a więc z pewnością generuje większe wydatki w przeliczeniu na walutę polską aniżeli dziecko wychowujące w Polsce. Ponadto pozostaje on pod wyłączną pieczą swojej matki, która w miarę swoich możliwości pracuje zarobkowo.

Prawidłowo też, zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy ocenił możliwości zarobkowe i majątkowe rodziców powoda zobowiązanych do jego alimentacji i rozłożył ten obowiązek pomiędzy nimi, obciążając pozwanego J. C. (2) alimentami w kwocie 700,00 zł miesięcznie.

Wprawdzie pozwany zawiązuje krótkie w cyklu miesięcznym umowy cywilnoprawne, w ramach których świadczy pracę, jednak od listopada 2017 r. otrzymuje stałe dochody średnio w wysokości 2.683,98 zł netto miesięcznie, pracując jako magazynier/operator wózka jezdniowego. Po zaspokojeniu zasądzonych alimentów na rzecz powoda do dyspozycji pozwanego pozostanie więc kwota ok. 2.000,00 zł miesięcznie, która jest wystarczająca na zaspokojenie jego podstawowych potrzeb, w tym partycypowanie w kosztach utrzymania dwojga starszych dzieci. Nie ma też obiektywnych przeszkód, aby pozwany mógł dodatkowo zarobkować uzyskując dochody, choćby z pracy dorywczej w branży budowlanej, zgodnie z jego wykształceniem. Wprawdzie dokumentacja medyczna przedłożona przez pozwanego do apelacji wskazuje, że istnieje duże prawdopodobieństwo, że pozwany zarażony jest wirusowym zapaleniem wątroby typu B, jednak na obecnym etapie objęty jest on w tym zakresie diagnostyką refundowaną przez NFZ. Z dokumentów tych nie wynika, aby istniały jakiekolwiek przeszkody do wykonywania pracy zarobkowej, czy też zobowiązany był do zażywania środków farmakologicznych uszczuplających jego budżet.

Uznając zatem, że apelacja nie ma uzasadnionych podstaw, na mocy art. 385 k.p.c., Sąd Okręgowy ją oddalił.

O kosztach postępowania apelacyjnego postanowiono zgodnie z art. 98 § 1 i 3 k.p.c., art. 108 § 1 k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c. Pozwany, który przegrał sprawę w postępowaniu odwoławczym, zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. powinien zwrócić powodowi poniesione przez niego koszty postępowania odwoławczego, na które składa się wynagrodzenie pełnomocnika (450 zł), określone zgodnie ze stawkami wymienionymi w § 4 ust. 4 w zw. z § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800).

SSO Aneta Ineza Sztukowska SSO Małgorzata Szostak-Szydłowska SSO Cezary Olszewski