Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 19 lutego 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2018r. w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...)spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K.

przy uczestnictwie (...) Spółki z ograniczona odpowiedzialnością w K.

o udzielenie zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania

w przedmiocie zażalenia obowiązanego na postanowienie Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 8 grudnia 2017 r. sygn. akt IX GCo 243/17

p o s t a n a w i a:

oddalić zażalenie

SSA Anna Kowacz Braun SSA Jan Kremer SSA Hanna Nowicka de Poraj

Sygn. akt I AGz 106/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Krakowie w punkcie 1.udzielił uprawnionemu (...)Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K. zabezpieczenia roszczenia o zapłatę kwoty 164 045,09 złotych przeciwko obowiązanemu (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K., poprzez obciążenie przysługującej Obowiązanemu nieruchomości, położonej w G. o powierzchni 3,45 ha, dla której Sąd Rejonowy w G., Wydział V Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...) hipoteka przymusową do kwoty 164 045,09 złotych, w punkcie 2. wyznaczył Uprawnionemu (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K. dwutygodniowy termin do złożenia pozwu przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K. o zaspokojenie roszczenia objętego zabezpieczeniem w punkcie I niniejszego postanowienia pod rygorem upadku zabezpieczenia, w punkcie 3. stwierdził, że upadek zabezpieczenia udzielonego Uprawnionemu (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K. nastąpi po upływie czterech tygodni od dnia prawomocnego ustalenia bezskuteczności egzekucji przeciwko (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółce Komandytowej w K. w zakresie dochodzonego przez Uprawnionego przeciwko tej spółce roszczenia pieniężnego w tożsamej kwocie pieniężnej z tego samego stosunku prawnego.

W uzasadnieniu Sąd Okręgowy podał, że w jego ocenie uprawniony uprawdopodobnił roszczenie bowiem twierdzenia uprawnionego przytoczone w uzasadnieniu wniosku i znajdujące poparcie w załączonych do niego dokumentach. W świetle nich na skutek pozwu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki Komandytowej w K. przeciwko uprawnionej, wyrokiem zaoczonym z 29 kwietnia 2014 r. w sprawie o sygn. akt IX GC 1163/13 Sąd Okręgowy wK. Wydział IX Gospodarczy zasądził od uprawnionej na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki Komandytowej w K. kwotę 149 705,55 zł z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu. Sąd nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności, dlatego wszczęto na podstawie tego tytułu postępowanie egzekucyjne przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym (...) w następstwie czego kwota wskazana w wyroku zaocznym została wyegzekwowana od uprawnionej. Wyrokiem z 13 marca 2017 r. w sprawie o sygn. akt IX GC 1163/13 Sąd Okręgowy w K.orzekając w trybie art. 347 k.p.c. uchylił wyrok zaoczony i oddalił powództwo oraz zasądził od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki Komandytowej w K. na rzecz uprawnionej koszty procesu w kwocie 9 396 zł oraz kwotę 207 890,64 zł tytułem zwrotu wyegzekwowanego świadczenia. W konsekwencji (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa w K. jest bezpodstawnie wzbogacona o kwotę 207 890,64 zł kosztem uprawnionej. Za dług wynikający z bezpodstawnego wzbogacenia, ciążący na (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółce Komandytowej w K. odpowiedzialność solidarną w pełnym zakresie ponosi obowiązana jako komplementariusz. Tym samym, uprawniony uprawdopodobnił, iż przysługuje mu wobec obowiązanego roszczenie o zapłatę kwoty 164 045,09 zł.

Uprawniony uprawdopodobnił interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, wskazując, że T. K., by uniknąć zaspokojenia kolejnych wierzycieli, podejmował się sukcesywnej ucieczki z majątkiem, należącym do spółki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K., poprzez tworzenie dalszych spółek i transferowanie przez nie poszczególnych aktywów. Najpierw 23 marca 2009 roku powstała (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa w K., do której aportem została wniesiona nieruchomość przez spółkę (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K., a następnie także wkłady pieniężne w łącznej kwocie 1 972 554,29 zł. Kolejno została założona (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K., która 26 marca 2012 roku nabyła ogół praw i obowiązków (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K.. Niektóre z przesunięć majątkowych T. K., który w każdej z tych spółek był albo wspólnikiem, albo członkiem zarządu lub prokurentem, stały się przedmiotem skarg pauliańskich, celem ochrony wierzytelności. To wszystko prowadzi do konkluzji, że w niniejszych okolicznościach działała rodzina K. oraz inne powiązane rodzinnie z nimi osoby, które utworzyły siatkę spółek córek, by unikać zaspokojenia kolejnych wierzycieli. W sprawie jest bardzo prawdopodobne, że obowiązana dalej działając w podobny sposób i przez takie same działania będzie uciekać z majątkiem w postaci nieruchomości położonej w G., dla której Sąd Rejonowy wG.Wydział V Ksiąg wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...). (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa w K. jest dłużnikiem uprawnionej, zaś za ten dług odpowiedzialność solidarnie z ww. spółką ponosi obowiązana, istnieje prawdopodobieństwo, że władze obowiązanej podejmą decyzję o wyzbyciu się tego składnika majątkowego, aby utrudnić postępowanie egzekucyjne przed momentem stwierdzenia bezskuteczności egzekucji w stosunku do (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki Komandytowej w K.. W świetle przedstawionych okoliczności przesłanka interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia została w ocenie Sądu Okręgowego spełniona.

Postanowienie to w całości zaskarżył obowiązany. Zaskarżonemu postanowienia zarzucił naruszenie przepisów postępowania stanowiących podstawę rozstrzygnięcia, a w konsekwencji udzielenie zabezpieczenia roszczenia uprawnionej w sytuacji gdy nie uprawdopodobniła ona roszczenia oraz interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia.

W odniesieniu do uprawdopodobnienia roszczenia obowiązany podniósł, że przywołany wyrok Sądu Okręgowego w K.z dnia 13 marca 2017 r. zasądzający na rzecz uprawnionej zwrot świadczenia pieniężnego jest nieprawomocny.

W zakresie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia podniósł, że dla oceny tego interesu jest irrelewantnym opis przekształceń podmiotowych w spółkach w których pojawia się T. K. chociażby dlatego, że roszczenie uprawnionej nie przysługuje do niego, nie można także utożsamiać osoby fizycznej z obowiązaną, czy też ze spółka (...) sp. z o.o. sp.k.

Odpowiedzialność wspólników wraz ze spółką ma charakter subsydiarny. Uprawniona uzyskała zaś w postępowaniu drugoinstancyjnym I ACa 774/17 zajęcie ruchomości znajdujących się w siedzibie (...) sp. z o.o. sp.k.

Wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez oddalenie wniosku o zabezpieczenie oraz zasądzenie od uprawnionej kosztów postępowania zażaleniowego.

Uprawniona wniosła o oddalenie zażalenia i zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Zażalenie nie jest zasadne.

Sąd Apelacyjny podziela ustalenia faktyczne i wywody prawne Sądu I instancji i przyjmuje je za w własne. Trafnie Sąd Okręgowy stwierdził w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, że uprawniony uprawdopodobnił roszczenie. Okoliczność, że wskazany wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 13 marca 2017 r. jest nieprawomocny nie pozbawia roszczenia wiarygodności. Podkreślić zaś należy, że z urzędu wiadomym jest Sądowi, że apelacja obowiązanego od tego wyroku byłaby rozpoznana, gdyby nie rezygnacja T. K. z funkcji Prezesa Zarządu Spółki obowiązanej i funkcji (...) Spółki z o.o. sp. k. w K. złożona w Sądzie Apelacyjnym na kilka dni przed rozprawą w przedmiocie rozpoznania apelacji.

W ocenie Sądu Apelacyjnego wnioskodawca uprawdopodobnił roszczenie i interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Nie zmienia tego podniesiona w zażaleniu okoliczność, że uprawniony otrzymał zabezpieczenie swojego roszczenia przeciwko (...) Spółki z o. o. Sp. k. Odrębną rzeczą jest jego zakres.

Obecnie uprawniony zamierza wytoczyć powództwo przeciwko wspólnikowi spółki komandytowej i przed wytoczeniem tego powództwa wniósł o zabezpieczenie, którego przedmiotem jest obecne rozstrzygnięcie. Niewątpliwe jest, że odpowiedzialność wspólników w tym obecnego obowiązanego za dług Spółki komandytowej jest subsydiarna. Egzekucja tego długu z majątku wspólnika jest możliwe po stwierdzeniu bezskuteczności egzekucji w stosunku do Spółki komandytowej. Przepis art. 31 § k.s.h. nie stanowi przeszkody do wniesienia powództwa przeciwko wspólnikowi, zanim egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Nie pozbawia więc również możliwości zabezpieczenia takiego powództwa o ile zostaną spełnione określone w art. 730 ¹ k.p.c. przesłanki.

Wyrok, w sprawie w której uprawniony obecnie żąda zabezpieczenia będzie egzekwowalny w przypadku uznania egzekucji w stosunku do Spółki komandytowej za bezskuteczną, zatem uprawniony uprawdopodobniłby interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Z okoliczności sprawy wynika wystarczające prawdopodobieństwo dla przyjęcia możliwości , że egzekucja w stosunku do Spółki komandytowej okaże się bezskuteczna.

W razie uiszczenia należności, bądź jej wyegzekwowania zabezpieczenie nie będzie egzekwowane.

Wobec powyższego Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. postanowił jak w sentencji. O kosztach postępowania zażaleniowego postanowi Sąd I Instancji na zasadzie art. 745 § 1 k.p.c.

SSA Anna Kowacz Braun SSA Jan Kremer SSA Hanna Nowicka de Poraj